Sabah stratejisi

Piyasalarda İngiltere’yle ilgili gelişmeler izlenmeye devam ediliyor. Dün İngiltere Merkez Bankası Başkanı’nın “faizleri ne kadar gerekirse o kadar artıracağız” açıklaması sterlindeki gerilemeyi durdurmada yeterli olmadı. Sterlindeki krize ek olarak, şahin Fed ile tahvil faizlerindeki yükseliş devam etti. 2 yıllıklar %4,36’yı, 10 yıllıklar %3,93’ü test etti. Volatilite endeksi (VIX) de son 3 ayın en yüksek seviyelerine yükselmiş durumda. Bu ortamda, ABD borsalarında olumsuz bir hava hakimdi. Dow Jones ve S&P 500 sırasıyla %1,1 ve %1,0 düşüşle günü kapattı. Teknoloji ağırlıklı Nasdaq endeksi ise %0,6 gerileme kaydetti. Avrupa’da da piyasalar karışıktı. Alman DAX endeksi %0,5’lik düşüş kaydetti. İngiltere’de FTSE değişim göstermedi. 113,2’den haftaya başlayan Dolar endeksi (DXY) günü %1,0 yükselişle 114,1’den kapattı. Yurtiçi tarafta ise BİST-100 de negatif tarafta seyretti. 3.222 seviyesine kadar düşüş kaydeden endekste kapanış 3.260 seviyesinden gerçekleşti ve günlük %0,7 düşüş kaydedilmiş oldu. İşlem hacmi 56 milyar TL’yi gösterdi. EREGL, THYAO ve SISE hisselerindeki geri çekilmeler endeksin gerilemesinde etkili oldu. Bugüne bakıldığında, ABD vadelileri artıda seyrediyor. MSCI Asya Pasifik endeksi de yatay. Yurtiçinde Avrupa vadelilerindeki olumlu görüntüye de paralel hafif alıcılı bir açılış bekliyoruz. Veri tarafında bugün yurtiçinde açıklanacak bir veri bulunmuyor. Yurtdışında ise ABD’den dayanıklı mal siparişleri ile yeni konut satışları verileri izlenecek. Ek olarak, CB tüketici güven endeksi ve Richmond Fed sanayi endeksini izliyor olacağız.  Diğer taraftan, Fed Başkanı Powell ile Chicago ve St. Louis Fed başkanlarının da konuşmaları bulunuyor. Bunun yanında ECB tarafında yetkililerin açıklamaları izlenecek.

*Yeşil ok olumluyu kırmızı ok olumsuzu göstermektedir.

MAKROEKONOMİ

OECD, 2023 yılı küresel büyüme tahminini, Almanya’daki aşağı yönlü revizenin öncülük etmesiyle %2,8’den %2,2’ye çekti. Türkiye için gelecek seneki %3 büyüme tahmini korunurken, bu seneki büyüme tahmini %3,7’den %5,4’e iyileştirildi. Pandeminin etkisi sürerken savaşın büyümeyi aşağı çektiği ve dahası gıda ve enerji fiyatlarında yukarı yönlü ek baskı oluşturduğu vurgusu ile büyüme tahminlerini aşağı çektiğine yer verdi.
                                      

Yurt içinde eylül ayına ilişkin öncü göstergeler takip edildi. Perakende ticaret güven endeksindeki artışın öncülük etmesiyle (muhtemelen eğitim döneminin başlamasının da katkısıyla) hizmet, inşaat ve tüketici güven endeksi eylülde artış kaydetti, şubat ayından bu yana ardı ardına ivme kaybeden profesyonellerin güvenine dair izlenen arındırılmış reel kesim güven endeksi ise düşüşünü sürdürdü ve Temmuz 2020’den bu yana en düşük seviyede. İlgili endekslerin alt bileşenleri ile hesaplanan ekonomik güven endeksinin de hafif artışla 94,3 seviyesinde gerçekleştiğini hesaplamaktayız.

Eylül ayıyla birlikte çeyreksel ortalamaya bakabilme şansına erişiyoruz. 2. çeyreğe göre inşaat ve tüketici güveninde iyileşme gözlenirken, diğer güven endekslerinde düşüş yaşandı. Kapasite kullanım oranı ivme kaybetse de 2021 yılına göre gücünü korumayı sürdürdü. Dolayısıyla öncü veriler büyümede ikinci çeyreğe göre kısmi bir ivme kaybına işaret etmekte.

İhracata yönelik izlediğimiz göstergelerden ”gelecek 3 aya yönelik ihracat siparişleri”ndeki tempo kaybı hız kesse de Nisan 2021’den bu yana en düşük seviyede. Temmuzdaki iş günü kayıplarının da etkisiyle düşüş kaydeden ihracat, ağustosta 21,3 milyar USD ile 2022 yılının ortalamasının üzerinde bir toparlanma sergilemişti. Eylüle ilişkin izlediğimiz günlük ihracat verileri ise ayın geri kalanında bu tempoda gidilirse ihracatın 20-21 milyar USD civarında gerçekleşebileceğine işaret ediyor.

Ana ihracat pazarlarının resesyona girme olasılığı ihracat üzerinde aşağı yönlü riskleri artıran bir unsur olarak izlenmekte. Sanayinin ana girdileri olan elektrik ve doğal gazdaki sıkıntılar nedeniyle Avrupa’da bazı firmaların üretimi azaltmaya başladığını görüyoruz, kış ayları ile birlikte sanayi şirketlerinin üretimde daha radikal kararlar alma olasılığı önemli ihracat pazarlarımızın büyümesindeki yavaşlamanın derinleşmesine neden olabilir. Neticede bir yandan para politikasında sıkılaştırıcı adımları hızlandıran ECB ile talep gelişmeleri, bir yandan enerji sıkıntıları ile EUR/USD paritesindeki seyir ihracatta aşağı yönlü riskleri canlı tutmakta. Avrupa tarafındaki resim belirsizliğini korurken ABD’de de büyümeye dair aşağı yönlü riskler Fed tarafından vurgulanıyor, her ne kadar henüz resesyon beklemeyen bir Fed görsek de büyüme tahminlerindeki belirgin aşağı yönlü revize riskleri teyit ediyor. 

İktisadi yönelim anketinin detaylarındaki toplam istihdam endeksinin, Mayıs 2021’den bu yana en düşük seviyeye gerilediği görülmekte. Gelecek 3 aylık dönemde istihdam beklentileri başta inşaat sektörü olmak üzere hizmet ve perakende ticarette artarken, reel kesim sektöründe geriledi.

Kapasite kullanım oranının, yatırım mallarındaki kapasite kullanım oranının artışıyla 2021 yılı ortalaması olan %76,6’nın üzerine %77,3’e çıktığı görülmekte. Motorlu kara taşıtları kapasite kullanım oranındaki sert yükseliş manşet kapasite kullanım oranındaki yükselişe ana neden. Eczacılık sektörü ile makine ve ekipman imalatı da kapasite artışını desteklemiş. Bununla birlikte tekstil ve giyim ürünleri, ağaç ürünleri, mobilya, kayıtlı medyanın basılması, diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı ve elektrikli teçhizat imalatı kapasite oranını aşağı çeken başlıca sektörler. Ayrıca yatırımların seyrine dair izlediğimiz diğer bir gösterge olan ”sabit sermaye yatırım harcamalarında” kapasite kullanım oranındaki toparlanma ile uyumlu olarak sınırlı bir artış görmekteyiz. Neticede KKO ve sabit sermaye yatırım harcamaları tarihsel ortalamasının üzerinde seyretmeye devam ederek yatırımlara dair olumlu görünümün korunmasını sağlamakta.
  

Yurt içinde bugün veri takvimi sakin, yurt dışında ise ABD verileri odaklı bir gündeyiz.

ABD’de dayanıklı mal siparişleri, konut verileri ve Conference Board tüketici güven endeksi takip edilecek.

• Temmuz ayında dayanıklı mal siparişleri, %0,1 daralma kaydetmişti, söz konusu daralmada bir önceki ayın aksine savunma amaçlı hava araçları siparişlerindeki sert düşüş belirleyici olmuştu.
• Konut tarafında bugün açıklanacak veriler öncesinde ağustos ayı ikinci el konut satışları ve gelecek döneme ilişkin konut talebinin bir göstergesi olan inşaat izinleri verileri konut piyasasındaki zayıflamayı teyit etmişti. Özellikle ABD’de konut talebindeki yavaşlamanın belirginleşmesiyle konut fiyatları artış hızındaki yavaşlamanın sürmesi beklenmekte.
• Conference Board tüketici güven endeksi öncesi izlediğimiz eylül ayı Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi öncü verisi, özellikle tüketicilerin gelecek döneme ilişkin değerlendirmelerindeki iyileşmenin etkisiyle 58,2’den 59,5’e gelerek son beş ayın en yüksek seviyesine ulaşmıştı.

Bugün Fed Başkanı Powell’ın TSİ 14.30’da konuşması bulunmakta. Ayrıca Chicago ve St. Louis Fed başkanlarının da konuşmaları bulunuyor. Bunun yanında ECB tarafında yetkililerin açıklamaları izlenecek.
 

ŞİRKET HABERLERİ 

Gen İlaç (GENIL, Sınırlı Pozitif): Şirket EPDK (Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu) tarafından açıklanan Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği kapsamında iki aşamalı olarak güneş enerjisi yatırımı yapmaya karar vermiştir. Birinci aşamada, Ankara’da bulunan üretim tesisindeki uygun alanların güneş panelleri ile kaplanacağı, yaklaşık 10.349m² alana güneş paneli yerleştirileceği ve 1,6 MW elektrik üretimi gerçekleştirileceği açıklanmıştır. İkinci aşamada ise, Şirket tarafından Ankara’da bulunan 110.399m² büyüklüğünde bir arazi satın alınmış olup, bu arazinin güneş panelleri ile kaplanması ve bunun sonucunda 4 MW üretim kapasiteli bir elektrik üretim santrali kurulmasının hedeflendiği açıklanmıştır. Üretim tesisinde kurulacak, elektrik üretim alanı kurulumlarının 1Ç2023 içerisinde faaliyete geçeceği, Ankara’da yer alan arsa üzerine ise kurulacak elektrik üretim tesisine ilişkin gerekli başvuruların yapıldığı 2023 yılı içerisinde faaliyete geçmesinin planlandığı paylaşılmıştır. İki alanda elektrik üretilmesi için toplam 90mn TL – 100mn TL arasında yatırım yapılacağı öngörülmüş ve üretilen elektriğin üretim tesisinin tükettiği toplam elektriğin yaklaşık %90-100’ü mertebesinde olacağı açıklanmıştır. Şirket yapılacak bu yatırımla, enerji maliyetlerinin azalmasını ve karlılığının artmasını beklemektedir.

Karsan Otomotiv (KARSN, Nötr): JCR Avrasya Derecelendirme A.Ş.” tarafından yapılan derecelendirme çalışmaları sonucunda; Şirketin uzun ve kısa vadeli ulusal notları ve not görünümleri sırasıyla ‘A- (tr) / Stabil’ ve ‘J2 (tr) / Stabil’ olarak yatırım yapılabilir seviyede teyit edilmiş ve belirlenmiştir. Şirketin uluslararası notları ise ülke notu ile sınırlandırılmıştır.

Türk Hava Yolları (THYAO, Nötr): Şirket, Rusya’nın saldırıları nedeniyle Ukrayna hava sahasının sivil uçuşlara kapatılması üzerine Yekaterinburg, Minsk, Soçi, Ukrayna, Krasnodar ve Rostov için aldığı seferleri durdurma kararını uzattı. Kaynak: AA

Ülker Bisküvi (ULKER, Nötr): Kredi derecelendirme kuruluşu JCR Eurasia Rating, Ülker Bisküvi’nin uzun vadeli ulusal kurum kredi derecelendirme notunu “AA-(tr)” olarak revize etmiş, kısa vadeli ulusal kurum kredi derecelendirme notunu “J+1 (tr)”, görünümlerini ise “stabil” olarak belirlemiştir. JCR Eurasia Rating şirketin uzun vadeli, yabancı ve yerel para cinsinden uluslararası notunu “BB” görünümlerini ise “negatif” olarak belirlemiştir.

Zorlu Enerji (ZOREN, Nötr): Zorlu Holding, Zorlu Enerji’nin azınlık payının Kuveyt Varlık Fonu iştirakine satışında sözleşmenin imzalandığını duyurdu. Zorlu Enerji’nin yüzde 12,34’ü 38mn dolara Kuveyt Varlık Fonu iştiraki Wren House Infrastructure LP’ye devredilecek. Hisse devri şirket yönetim kontrolünde değişikliğe yol açmayacak. Hisse devrinden elde edilecek gelir Zorlu Enerji finansal borçlarının ödenmesi amacıyla kullanılacak. Anlaşmayla Zorlu Enerji ile Kuveyt Varlık Fonu arasında kredi sözleşmesi de tadil edildi. Buna göre 150mn dolarlık kalan anapara borcunun geri ödemesinde vade 2028’e uzatıldı.

Zorlu, Kuveyt Varlık Fonu ile Hollanda’daki iştiraki ZES N.V.’nin çoğunluk paylarının satışı için de anlaştı. Anlaşmaya göre Zorlu Enerji iştiraki ZES Dijital, ZES bünyesine dahil edilecek. Daha sonra ZES paylarının tamamı yurt dışında kurulacak yeni şirkete devredilecek. Yeni şirketin çoğunluk payları 50mn dolara Wren House Infrastructure’a devredilecek. Hisse devirlerinin tamamlanması sonucunda Zorlu Enerji yabancı kredi anapara borcunda 100mn dolar azalma bekliyor. Kaynak: Bloomberght

26 Eylül 2022 tarihinde imzalanan sözleşmelerin temel amacı, Şirketin bilançosu ve finansal durumunu güçlendirmek, döviz cinsinden kredi riskimizi azaltmak ve geri ödeme vadesini uzatmak olarak ifade edilmiştir. Yukarıda özetlenen sözleşmelerde öngörülen işlemlere ek olarak, Şirket finansal durumunu daha da güçlendirmek amacıyla, Şirketin mevcut sermayesinin, pay sahiplerimizin rüçhan hakları kısıtlanmadan bedelli olarak artırılmasına yönelik çalışmalar başlatılacaktır.

SEKTÖR HABERLERİ

Tarım: Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Aylık yerine, hasat sonunda ürünler satılıp gelir elde edildiğinde ödenebilecek. Ziraat Bankası, açacağı faizsiz kredinin tahsilini hasat dönemi sonunda yapacak, maliyetinin bedelini hazineden alacak. Çiftçilerimiz, geçmiş dönem elektrik borçlarını, 5 yıla varan vade ve faizsiz geri ödeme imkanıyla kapatabilecek.” diye konuştu (Kaynak: Dünya)

Tekstil: Dünyanın en büyük fast fashion markalarını bünyesinde bulunduran Inditex, geçen hafta yaptığı açıklamada tedarikle ilgili olası sıkıntılar nedeniyle Asya’dan alımları artıracağını belirtirken, yine Inditex de dahil olmak üzere H&M’in de Türkiye alımlarını yüksek oranda azalttığı hatırlatıldı. Öte yandan, sözkonusu markalar başta olmak üzere Türkiye’den alım yapan büyük alıcıların şimdiden önümüzdeki yılın ilk yarısında da tedariklerini yüzde 15 daha düşüreceği belirtildi. Sektör temsilcileri, son ürün fiyatlarında yaşanan artışı nedeni ile yerli giriş seviyesi ürün yapan yerli markalarda düşüşün yüzde 15-20’ye ulaştığını belirterek onlar için de fiyat tutturma noktasında ithalatın artık daha cazip olmaya başladığını söyledi. Bu kapsamda LC Waikiki, DeFacto ve Koton gibi birçok markanın yurtdışı tedariki artırmak için çalıştığı kaydedildi. (Kaynak: Dünya)

DİĞER ŞİRKET HABERLERİ

Adese Gayrimenkul (ADESE): Şirketin gayrimenkul faaliyetleri için, İstanbul ili Şişli ilçesi Esentepe Mahallesi Büyükdere Caddesi Ferko Sıgnature Blok No:175/7  Şişli/İstanbul adresinde şube açılması işlemi, 26.09.202 tarihi itibariyle İstanbul Ticaret Sicili’ne tescil edilmiştir.

Birleşim Mühendislik (BRLSM): RMİ Rönesans Medikal Taahhüt İnşaat A.Ş. tarafından Gaziantep Entegre Sağlık Kampüsü Projesi için yeni bir ihale gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda, Şirket ve bağlı ortaklığı Erde Mühendislik A.Ş. yapılan ihaleye yeni bir teklif vermiş, işveren RMİ Rönesans Medikal Taahhüt İnşaat A.Ş. tarafından yapılan bildirim ile söz konusu ihalenin aşağıda detayları verilen şekliyle lehimize sonuçlandığı bildirilmiştir.

– Birleşim Mühendislik, Mekanik tesisat işleri için 12,7mn EUR+KDV, 190mn TL+KDV,
– Erde Mühendislik, Elektrik tesisat işleri için 7,5mn EUR+KDV, 209,7mn TL+KDV
olmak üzere yeni sözleşme imzalanmıştır.

Gaziantep Entegre Sağlık Kampüsü Projesi kapsamında Şirket ve bağlı ortaklığının imzaladığı sözleşme bedeli ihale kurları ile toplam 909,3mn TL (KDV Dahil)’dir. İş süresi 9 ay olarak planlanmıştır.

Burçelik Vana (BURVA): Şirket, yurtdışındaki bir müşterisi ile 255 bin Euro  tutarlı,  Ocak 2023 tarihine kadar teslim edilecek  Vanaların Temini  konusunda anlaşmış olup, söz konusu sözleşme bugün itibari ile imzalanmıştır.

Derlüks Yatırım Holding (DERHL): Şirketin %51 oranında bağlı ortaklığı olan Havana Motorlu Araçlar Sanayi Ticaret A.Ş.’nin, elektrikli ve A sınıfı lüks otomotiv sektöründeki Özel Tüketim Vergisi’nde yaşanan artışlar ve elektrikli otomotiv sektöründe meydana gelen önemli daralmalar neticesinde 13.05.2022 tarihinde tasfiyesine karar verildiği ve resmi kurum ve kuruluşlar nezdinde tasfiye işlemlerine başlandığını açıklanmıştı. Şirketin tasfiyesi İstanbul Ticaret Sicili Müdürlüğü tarafından 26.09.2022 tarihinde tescil edilmiş ve 10668 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde yayımlanmıştır

Ege Seramik (EGSER): Seramik sektöründeki gerek dış pazar, gerekse iç pazardaki daralmanın giderek artması, siparişlerin azalması sebebiyle, tasarruf tedbirlerinin gözden geçirilmesine ve ilave tedbirler alınmasına ihtiyaç duyulmuştur. Bu kapsamda, verimsiz ve üretim siparişi olmayan üretim hatlarının geçici olarak üretime kapatılmasına, Şirketin ticari faaliyetlerinin verimli olabilmesi için ilave tedbirlerin alınmasına karar verilmiştir.
          

FAİZ PİYASALARI

Pazartesi günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %12,70’ten %12,52’ye geriledi. TCMB dün 68 milyar TL’lik (%12’den, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Toplam fonlama tutarı ise repo ihaleleri kaynaklı olarak 329,4 milyar TL oldu.

ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi dün güne %3,73 seviyelerinden başlarken, gün içerisinde %3,71-%3,93 bandında hareketin ardından %3,91 seviyesinden günü kapattı.

Yurt içi tahvil piyasasında, dün verim eğrisi genelinde faizlerde yükselişler görüldü. Bu kapsamda, günlük bazda kısa vadeli tarafta 30 baz puana yaklaşan yükselişler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta 25 baz puana varan yükselişler görüldü. 
 

GÜNLÜK ÖZET PİYASA VERİLERİ

Kaynak Ziraat Yatırım
Hibya Haber Ajansı