Geçen hafta ABD tahvil faizlerindeki yükselişle birlikte borsalar zayıf bir görüntü sergiledi. MSCI Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülke endeksleri sırasıyla %2,5 ve %3,3 oranında düşüş kaydetti. Dolar da güçlü görüntüsünü korudu. Diğer yandan, cuma günü ABD borsaları günü yatay bir görüntüyle kapattı. Haftaya da ABD vadelilerinin sınırlı hareketlerle güne yatay başladıklarını izliyoruz. ABD'den iyi gelen veriler ve tahvil faizlerindeki yükselişler sonrasında bu hafta Jackson Hole Ekonomi Politikası Sempozyumu'nda Fed Başkanı Jerome Powell'ın konuşması yakından takip edilecek. Son FOMC toplantısı sonrasında ilk kez konuşacak olan Powell'ın cuma günü yapacağı konuşmada para politikasına yönelik vereceği mesajlar önemli olacaktır. Piyasaların yakından izlediği bir diğer gelişme ise beklentileri karşılamayan veriler ve emlak sektöründeki sorunlar nedeniyle Çin'de yaşanan gelişmeler. Bu sabah Çin Merkez Bankası, bir yıllık ana kredi faiz oranını düşürdü. Ancak beş yıllık faizi değiştirmemesi sürpriz oldu. Fiyatlamalar tarafında ise Hong Kong ve Çin endeksleri ekside. Diğer Asya borsalarında karışık bir görüntü yaşanırken, Japonya hariç MSCI Asya Pasifik endeksi %0,5 civarında geriliyor. Yurtiçinde ise hafta sonu TCMB'nin sadeleştirme süreci kapsamında Kur Korumalı Mevduat'ın azaltılmasını hedefleyen kararları takip edildi. Makro finansal istikrarın güçlendirilmesine yönelik atılan adımların devamı niteliğindeki karar orta vadede olumlu olmakla birlikte bankacılık hisseleri bu sabah baskı altında güne başlayabilir. Cuma günü bankacılık endeksi (XBANK) %4,6 oranında geri çekilerek endeksteki %3,2'lik düşüşe öncülük etmişti. Söz konusu kararın ardından bu hafta perşembe günkü TCMB faiz kararı da önemli olacak.
.
MAKROEKONOMİ
Yurt içinde, TCMB ağustos ayı Piyasa Katılımcıları Anketi yayınlandı. Anket'te katılımcıların, yıl sonuna ilişkin enflasyon beklentisinde daha belirgin olmak üzere 12 ay ve 24 ay sonrasına ilişkin enflasyon beklentilerinde de yükselişler görülmekte. Bu yıl sonu büyüme tahmininin yataya yakın seyrettiği gözlenirken, gelecek yılda ise hafif aşağı yönlü güncellemeyle birlikte %4 seviyesinin üzerinde büyüme öngörülmeye devam edilmekte. Bu yıl sonu ve gelecek yıl sonu cari açık beklentilerinde ise kısmi yukarı yönlü revize gözlenmekte.
- Katılımcıların, bu yıl sonu TÜFE beklentisini, %43,82 seviyesinden %59,46'ya belirgin şekilde yukarı yönlü revize ettiği görülürken, 12 ay sonrasına ilişkin yıllık enflasyon beklentisini %33,21'den %42,01 seviyesine ve orta vadeli TÜFE beklentilerinden 24 ay sonrasına ilişkin yıllık enflasyon beklentisini ise %19,04'ten %22,54 seviyesine daha sınırlı yukarı yönlü revize ettikleri gözlenmekte.
- Piyasa katılımcılarının aylık enflasyon beklentisine baktığımızda; ağustos ayında %5,54 artış sonrası eylül ayında %4,34 ve ekim ayında ise %3,97 artış öngörülmekte. Neticede anket katılımcılarının beklentileri, yıllık bazda TÜFE'nin haziran ayında %38,21 seviyesiyle bu yılın en düşük seviyesine gerilemesinin ardından temmuzda artışa geçerek %47,83 seviyesine yükselmesi sonrasında yükselişini sürdüreceği yönünde. Bu kapsamda, aylık beklentilere göre yıllık TÜFE'nin ağustosta %53,78 seviyesine yükselmesinin ardından, eylül ayında %55,66 seviyesine ve ekimde de %56,30 seviyesine yükselmesi beklenmekte. TCMB tarafından temmuz ayında yayınlanan yılın üçüncü Enflasyon Raporu'nda 2023 yıl sonu enflasyon tahmini %58 seviyesinde belirlenirken, 2024 yıl sonu enflasyon tahmini %33 seviyesinde ve 2025 yıl sonu enflasyon tahmini ise %15 seviyesinde açıklanmıştı, yıllık enflasyonun orta vadede ise %5 hedefine yakınsayarak istikrar kazanmasının tahmin edildiği belirtilmişti.
- Ayrıca politika faizinin TCMB'nin bu haftaki faiz toplantısında %17,50'den ortalamada %19,19 seviyesine yükseltilmesi beklenirken, 3 ay sonrasında ise ortalamada %25 seviyesine ulaşması bekleniyor.
- Katılımcıların USD/TL döviz kuru beklentilerinde ise cari yıl sonuna ilişkin beklentilerinde kısmi yükseliş gözlenirken, 12 ay sonrasına ilişkin beklentilerde ise daha belirgin yükseliş görülmekte. Katılımcıların bu yıl sonu için dolar kuru beklentisi 28,46'dan 29,82 seviyesine yükselirken, 12 ay sonrasına ilişkin beklentisi ise 31,42'den 34,58 seviyesine daha belirgin şekilde yukarı yönlü revize edildi.
- Piyasa katılımcılarının bu yıl sonu için büyüme beklentisi, depremlerin ardından hükümet tarafından uygulamaya alınan kapsamlı destekler ve yeniden inşa ve kentsel dönüşüm faaliyetlerinin oluşturacağı olumlu etkilere karşın muhtemelen kur gelişmelerinin yanında kademeli parasal sıkılaşmaya geçilmesi ve hükümet tarafından vergilerde yukarı yönlü güncellemeye gidilmesinin etkisiyle %3,73'ten %3,70 seviyesine oldukça sınırlı aşağı yönlü revize edilerek yataya yakın seyretmekte. Gelecek yılki büyüme beklentisi ise muhtemelen parasal sıkılaşma adımlarının gecikmeli etkileriyle iç talebin dengelenmesi ve küresel ekonomideki zayıf seyir beklentileriyle %4,31'den %4,04 seviyesine hafif aşağı yönlü güncellemeyle birlikte %4 seviyesinin üzerinde büyüme öngörülmeye devam edilmekte.
- Cari açık beklentisi bu yıl sonu için 41,6 milyar USD'den 43,6 milyar USD'ye kısmi yukarı yönlü revize edilirken, gelecek yıl sonu cari açık beklentisi ise 28,6 milyar USD'den 30,6 milyar USD'ye kısmi yukarı yönlü revize edilmiş. Son açıklanan haziran ayı verilerine göre, 12 aylık kümülatif cari açık 59,75 milyar USD'den 56,49 milyar USD'ye kısmi gerilemişti ve cari açık/GSYH oranı %6,2 seviyesinden %5,8 seviyesine gelmişti (GSYH olarak 2023 yılı 1. çeyrek gerçekleşme baz alındı).
Ayrıca TCMB tarafından haziran ayı uluslararası yatırım pozisyonu istatistikleri yayınlandı. Net uluslararası yatırım pozisyonu, bir ülkenin yurt dışı finansal varlıkları ile yurt dışına olan finansal yükümlülükleri arasındaki fark olarak adlandırılmaktadır. Net uluslararası yatırım pozisyonu açığı birinci çeyreğin (mart ayının) sonundaki -262 milyar USD'den 9,1 milyar USD'lik azalışla ikinci çeyreğin (haziran ayının) sonu itibarıyla -252,9 milyar USD seviyesine geriledi, uluslararası yatırım pozisyonu/GSYH oranı ise -%27 seviyesinden -%26,1 seviyesine (GSYH 2023 yılı birinci çeyrek kümülatif verisine göre) geldi. Detaylara bakıldığında, ilgili dönemde varlıklarda aylık 12,6 milyar USD'lik düşüş (doğrudan yatırımlarda 1,3 milyar USD artışa ve diğer yatırımlarda 0,3 milyar USD artışa karşın portföy yatırımlarında 0,3 milyar USD düşüş ve rezerv varlıklarda 13,8 milyar USD düşüş) gözlenirken, yükümlülüklerde ise 21,7 milyar USD'lik azalış (doğrudan yatırımlarda 15,7 milyar USD düşüş, diğer yatırımlarda 2,8 milyar USD düşüş ve portföy yatırımlarında 3,2 milyar USD düşüş) kaydedildi.
Yurt dışında bu hafta veri takvimine bakıldığında,
- ABD tarafında, piyasaların odak noktasında, perşembe günü başlayacak ve 3 gün sürecek olan Jackson Hole Ekonomi Politikaları Sempozyumu olacak. Kansas City Fed tarafından her yıl düzenlenen, küresel merkez bankaları başkanları, maliye bakanları ve akademisyenlerin katıldığı ilgili sempozyumda, güncel küresel ekonomik durum, gelecek döneme yönelik para politikasına ilişkin değerlendirmeler ve olası yeni politika adımlarına ilişkin yapılan yönlendirmeler dikkatle takip edilecek. Cuma günü bu kapsamda, Fed Başkanı Powell'ın Jackson Hole Ekonomi Politikaları Sempozyumu'nda gerçekleştireceği konuşma dikkatle izlenecek. Powell'ın konuşmasında, Fed'in para politikası adımlarına ilişkin olası yeni sinyaller izlenecek. Fed'in geçen hafta yayınlanan temmuz ayı toplantı tutanaklarında, enflasyonun %2 seviyesindeki uzun vadeli hedefinin halen oldukça üzerinde olduğuna işaret edilirken, iş gücü piyasasının sıkılığı nedeniyle birçok üyenin para politikasının daha fazla sıkılaştırılmasını gerektirebilecek önemli yukarı yönlü riskler görmeye devam ettiği belirtilmişti. Swap piyasasında ise Fed'in eylül ayı toplantısında %90 olasılıkla politika faizini sabit bırakacağı öngörülürken, yıl sonuna kadar olan diğer iki toplantıya yönelik ise belirsizliklerin sürdüğü gözlenmekte. Ayrıca hafta boyunca diğer Fed üyelerinin gerçekleştirecekleri konuşmalar da Fed'in para politikasına yönelik olası yeni sinyaller bakımından yakından takip edilecek. Bunun yanında, ekonomik faaliyetin son görünümüne ilişkin sinyal verecek olan ağustos ayı S&P Global imalat ve hizmet sektörleri öncü PMI verileri çarşamba günü takip edilecek. Temmuzda imalat PMI hafif düşüş beklentisine karşın 46,3'ten 49 seviyesine yükselerek imalat sektöründe daralma hızının yavaşladığına işaret etmişti. Detaylara bakıldığında, temmuzda imalat sektöründe üretim seviyesi yatay seyrederken ve yeni siparişlerde daha sınırlı düşüşün etkisiyle son üç aylık dönemin en ılımlı daralması gözlenmişti. Temmuzda hizmet PMI ise 54,4'ten 52,3 seviyesine beklentilerin üzerinde gerileyerek hizmet sektöründe büyümenin yavaşladığına işaret etmekle birlikte son altı aydır büyüme bölgesinde seyretmişti. Özellikle, yüksek faiz oranlarının tüketici harcamalarını baskılamasıyla yeni satışların artış hızının yavaşlaması nedeniyle temmuzda hizmet sektöründe şubat ayından bu yana en zayıf büyüme kaydedilmişti. Ağustosta ise öncü verilere göre imalat PMI'ın, bir önceki aya benzer şekilde 49 seviyesinde gerçekleşerek imalat sektöründe daralma hızının korunduğuna işaret etmesi ve hizmet PMI'ın ise 52,3'ten 52 seviyesine hafif gerileyerek hizmet sektöründe büyüme hızının hafif yavaşladığına işaret etmesi bekleniyor. Öte yandan, temmuz ayı dayanıklı mal siparişleri öncü verisi perşembe günü takip edilecek. Dayanıklı mal siparişleri, mayısta aylık %2 oranında artışın ardından haziranda aylık %4,6 seviyesinde güçlü artış kaydetmişti, bununla birlikte yükselişini dördüncü aya taşımıştı. Detaylara bakıldığında, haziranda savunma dışı uçaklar ve parçalarının (%69,4 artış) siparişlerindeki belirgin artış, dayanıklı mal siparişlerinin yükselişinde belirleyici olmuştu. Bunun yanında, firmaların yatırım harcamalarının göstergesi olan hava araçları hariç savunma dışı sermaye malları siparişlerinin ise haziranda aylık %0,1 seviyesinde artış sergilemekle birlikte, son üç ayda artışını sürdürerek yatırımlarda toparlanmaya işaret etmişti. Diğer yandan, istihdam piyasası verilerinden, perşembe günü haftalık yeni işsizlik maaşı başvuruları verileri izlenecek. Son açıklanan haftalık yeni işsizlik maaşı başvuruları, 250 bin kişi seviyesinden 239 bin kişi seviyesine gerileyerek beklentilerin (240 bin kişi) hafif üzerinde düşüş sergilemişti, bunun yanında tarihsel ortalamaların altında düşük seviyelerde seyretmişti ve iş gücü piyasasında sıkı görünüme işaret etmeyi sürdürmüştü. Ayrıca konut piyasası verilerinden, yarın temmuz ayı ikinci el konut satışları ve çarşamba günü temmuz ayı yeni konut satışları verileri takip edilecek. Haziran ayı ikinci el konut satışları, aylık %3,3 düşüş sergileyerek Fed'in faiz artışlarının ardından sıkılaşan finansal koşulların etkisiyle konut piyasası verilerinin zayıfladığını teyit etmişti. Haziran ayı yeni konut satışları verisi de, aylık %2,5 oranında düşüş sergilemişti ve konut piyasasında zayıflamayı işaret etmişti. Cuma günü öte yandan, ağustos ayına ilişkin Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi nihai verisi takip edilecek. Ağustos ayına ilişkin Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi öncü verisi, Ekim 2021'den bu yana en yüksek seviye olan 71,6'dan beklentilerle uyumlu olarak 71,2 seviyesine hafif gerilemişti. Detaylara bakıldığında, ağustosta cari koşullar alt endeksi 76,6'dan 77,4'e hafif yükselirken, beklentiler alt endeksi ise 68,3'ten hafif 67,3'e gerilemişti. Ayrıca tüketicilerin bir yıl sonrasına ilişkin yıllık enflasyon beklentileri %3,4'ten %3,3 seviyesine hafif gerilerken, uzun vadeli yıllık enflasyon beklentileri ise %3'ten %2,9 seviyesine hafif gerilemişti.
- Avrupa tarafında ise, piyasaların odak noktasında, cuma günü ECB Başkanı Lagarde'ın konuşması olacak. Bu kapsamda, Lagarde'ın ve diğer ECB üyelerinin, gerçekleştirecekleri konuşmalar, Banka'nın para politikasına ilişkin olası yeni sinyaller bakımından izlenecek. Ayrıca çarşamba günü bölgede son ekonomik görünüme ilişkin bilgi verecek olan ağustos ayı HCOB imalat ve hizmet sektörleri öncü PMI verileri takip edilecek. Bölge genelinde temmuzda imalat PMI'lar 50 eşik seviyesinin altında daralma bölgesindeki seyirlerini sürdürmekle birlikte gerileyerek daralma hızlarının arttığına işaret etmişti. Bu kapsamda imalat PMI'lar, temmuzda Almanya'da 40,6'dan 38,8'e, Euro Bölgesi'nde 43,4'ten 42,7'ye, Fransa'da 46'dan 45,1'e ve İngiltere'de 46,5'ten 45,3'e gerileyerek imalat sektöründe daralmanın hızlandığına işaret etmişti. Temmuzda hizmet PMI'lar ise, Fransa'da daralma bölgesindeki seyrini sürdürürken diğer bölgelerde ise düşüş kaydederek hizmet sektöründe büyümenin yavaşladığına işaret etmişti. Buna göre temmuzda hizmet PMI'lar, Fransa'da 48'den 47,1'e gerileyerek daralma hızının arttığına işaret ederken, Almanya'da 54,1'den 52,3'e, Euro Bölgesi'nde 52'den 50,9'a ve İngiltere'de ise 53,7'den 51,5'e gerileyerek hizmet sektöründe büyümenin yavaşladığına işaret etmişti. Ağustosta ise öncü verilere göre, bölge genelinde imalat PMI'ların 50 eşik seviyesinin altında hafif gerileyerek imalat sektöründe daralma hızının hafif arttığına işaret etmesi ve hizmet PMI'ların ise Almanya'da, Euro Bölgesi'nde ve İngiltere'de hafif gerileyerek hizmet sektörünün büyüme hızının hafif yavaşladığına, Fransa'da ise hafif yükselmekle birlikte 50 eşik seviyesinin altındaki seyrini sürdürerek hizmet sektörünün daralma hızının hafif yavaşladığına işaret etmesi bekleniyor. Öte yandan, bugün Almanya'da temmuz ayı ÜFE verisi izlenecek. Almanya'da haziran ayı ÜFE, özellikle enerji fiyatlarındaki gevşemenin etkisiyle aylık bazda %0,3 düşüş kaydederken, yıllık bazda ise %1'den %0,1 seviyesine gerileyerek Aralık 2020'den bu yana en düşük seviyede gerçekleşmişti. Ağustosta da ÜFE'nin aylık bazda %0,3 düşüş sergilemesi ve yıllık bazda ise %5,2 oranında düşüş kaydetmesi bekleniyor. Bunun yanında, Euro Bölgesi'nde ağustos ayına ilişkin tüketici güveni öncü verisi çarşamba günü takip edilecek. Bölgede temmuz ayına ilişkin tüketici güveni verisi, -15,1 seviyesinde gelerek Şubat 2022'den bu yana en yüksek seviyede gerçekleşmekle birlikte, ECB'nin faiz artışlarına devam etmesinin etkisiyle negatif bölgedeki zayıf seyrini sürdürmüştü. Cuma günü öte yandan, Almanya'da imalat, inşaat, toptan ve perakende ticaret sektörlerinde faaliyet gösteren firmaların, ekonomide mevcut ve gelecek 6 aylık döneme yönelik değerlendirmelerini yansıtan IFO iş dünyası endeksi ağustos ayı verisi açıklanacak. IFO iş dünyası endeksi temmuz ayında ülkede devam eden enflasyonist baskılar ve artan borçlanma maliyetlerinin etkisiyle 88,6'dan 87,3 seviyesine gerilemeyle beklentilerin üzerinde düşüş kaydederek düşüşünü üçüncü aya taşımıştı ve böylece kasım ayından bu yana en düşük seviyede gerçekleşmişti. Detaylara bakıldığında, cari koşullar endeksi 93,7'den 91,3'e gerilerken, beklentiler endeksi ise 83,8'den 83,5'e gerilemişti. Endeksin ağustosta da 86,8 seviyesine hafif gerileyerek düşüşünü sürdürmesi bekleniyor. Cuma günü diğer yandan, Almanya'da bu yılın ikinci çeyreğine ilişkin GSYH büyümesi nihai verileri açıklanacak. Almanya ekonomisi geçen yılın son çeyreğinde yüksek seyreden enflasyon, devam eden enerji krizi ve ECB'nin faiz artırımlarıyla birlikte sıkılaşan finansal koşulların etkisiyle çeyreklik bazda %0,4 oranında daralmanın ardından bu yılın ilk çeyreğinde enerji krizine yönelik endişelerin azalmasına karşın sıkılaşan finansal koşulların tüketici harcamalarını baskılamasıyla ve kamu harcamalarındaki düşüşle %0,1 oranında daralma kaydetmişti ve böylece iki çeyrek üst üste daralmayla resesyona girmişti. Almanya ekonomisi öncü verilere göre bu yılın ikinci çeyreğinde ise çeyreklik bazda %0 oranında büyümeyle durağan seyretmişti ve resesyondan çıkmıştı, beklentiler ise %0,1 oranında büyüme sergilemesi yönündeydi.
- Asya tarafında ise, perşembe günü Güney Kore Merkez Bankası'nın toplantısı takip edilecek. Banka, geçen ayki toplantısında beklentilerle uyumlu olarak politika faiz oranını %3,50 seviyesinde koruyarak ocak ayındaki son faiz artırımının ardından üst üste dördüncü kez sabit tutmuştu. Ayrıca Banka, ülkede enflasyon oranının yavaşlamaya devam etmesine karşın önemli bir süre için %2'lik hedef seviyenin üzerinde seyretmesinin beklendiğini vurgulamıştı. Banka'nın bu haftaki toplantısında da politika faiz oranını sabit tutması bekleniyor.
Yurt içinde ise, bugün temmuz ayı yurt dışı üretici fiyat endeksi (YD-ÜFE) verisi, yarın haziran ayı tarımsal girdi fiyat endeksi, çarşamba günü ağustos ayı tüketici güven endeksi verisi ve cuma günü ise ağustos ayına ilişkin sektörel ve reel sektör güven endeksleri ile kapasite kullanım oranı verileri ve temmuz ayı gelen yabancı ziyaretçi sayısı istatistikleri takip edilecek. Öte yandan, perşembe günü TCMB'nin PPK toplantısı izlenecek.
- Yurt dışına ihraç edilen ürünlerin üretici fiyat değişimlerini ölçen YD-ÜFE'nin haziran ayında aylık artış hızı %0,45'ten %15,62'ye hızlanırken, yıllık ise Eylül 2021'den bu yana en düşük seviye olan %32,13'ten %39,92 seviyesine yükselmişti.
- Mayıs ayı tarımsal girdi fiyat endeksinin artış hızı, %0,63'ten %0,26'ya yavaşlarken, yıllık ise %40,20'den %33,22 seviyesine gerilemişti ve eylül ayında ulaştığı rekor seviye olan %138,15'ten düşüşünü sürdürmüştü.
- Temmuz ayına ilişkin mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi, aylık bazda %5,9 oranında azalışla 85,1 seviyesinden 80,1 seviyesine gerilemişti ve böylece mart ayından bu yana en düşük seviyesinde gerçekleşmişti. Öncesinde açıklanan Bloomberg HT Tüketici Güven Ön Endeksi, ağustosta döviz kurları ve enflasyonda izlenen yükseliş eğilimiyle aylık %13,42 düşüşle 53,27 seviyesine gerilemişti. Endeksin detaylarına bakıldığında, tüketicilerin hem mevcut durum algısında hem de geleceğe yönelik beklentilerinde gerileme gözlenmişti.
- Sektörel güven endekslerinin tümü temmuz ayında düşüş kaydetmişti. Temmuzda güven endekslerinin aylık bazda seyrine baktığımızda, perakende ticaret sektörü %2,6, hizmet sektörü güven endeksi %0,6, inşaat sektörü güven endeksi %0,9 ve reel kesim güven endeksi ise %0,8 düşüş sergilemişti. Reel kesim güven endeksi alt endekslerinden gelecek üç aydaki ihracat siparişleri endeksi, mart ve mayıs ayları arasındaki üç aylık dönemde güçlü artışlar (%3,3-%4,7 arası artışlar) sergilemesinin ardından haziranda aylık bazda %0,8 gerileme sonrasında temmuzda da %0,8 gerileyerek kısmi zayıflama göstermişti ve böylece düşüşünü ikinci aya taşımıştı, bununla birlikte Mayıs 2022'den bu yana en yüksek seviyelerdeki seyrini sürdürmüştü. Yatırımlara dair izlediğimiz diğer bir gösterge olan sabit sermaye yatırım harcamaları aylık bazda dört aylık yükselişin ardından mayısta aylık %4,4 düşüş sonrasında haziranda aylık %0,2 oranında sınırlı gerileyerek kısmi zayıflama kaydetmişti, temmuzda ise aylık %0,1 oranında sınırlı gerileyerek düşüşü önemli ölçüde hız kesmekle birlikte düşüşünü üçüncü aya taşımıştı, bununla birlikte tarihsel ortalamasının üzerindeki seyrini sürdürmüştü. Öte yandan, ekonomik durumu yansıtan genel gidişat endeksinde temmuzda aylık %4,9 oranında sert düşüş dikkat çekmekteydi, söz konusu endeksin son beş ayın en düşük seviyesine gerilediği gözlenmekteydi. Arındırılmış kapasite kullanım oranı ise temmuzda tüketim ve ara malları imalatı kapasite kullanım oranlarındaki düşüşlere karşın yatırım malı imalatı kapasite kullanım oranındaki artışın etkisiyle 0,3 puanlık artışla %76,9 seviyesine yükselerek son dört aydır artış kaydetmişti ve son on ayın en yüksek seviyesinde gerçekleşmişti, bununla birlikte 2022 yılı ortalamasının altındaki seyrini sürdürmüştü.
- Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yayınlanan haziran ayı gelen yabancı ziyaretçi sayısı istatistiklerine göre, gelen yabancı ziyaretçi sayısı aylık bazda %24,1 artışla 5,6 milyon kişi seviyesinde gerçekleşmişti. Bununla birlikte bu yılın haziran ayındaki veri tarihsel olarak en iyi haziran ayına işaret etmişti. Gelen yabancı ziyaretçi sayısının haziranda yıllık bazda artış hızı ise %16,2'den %11,4'e yavaşlamıştı. Bu kapsamda, 12 aylık kümülatif bazda gelen yabancı ziyaretçi sayısı mayıs ayındaki 47,2 milyon kişi seviyesinden haziran ayı itibarıyla 47,8 milyon kişi seviyesine yükselerek yeni bir rekora işaret etmişti. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türkiye'nin bu yıl için 60 milyon yabancı ziyaretçi ve 56 milyar USD turizm geliri hedeflediğini bildirmişti.
- TCMB, geçen ay Hafize Gaye Erkan başkanlığındaki ikinci PPK toplantısında politika faizini %15'ten %17,50 seviyesine yükseltmişti. Banka'nın faiz toplantısına ilişkin piyasa beklentileri ise politika faiz oranının, Bloomberg Anketine göre %18,50 seviyesine yükseltilmesi yönündeyken, Foreks Anketine göre ise %20 seviyesine yükseltilmesi yönündeydi, bu kapsamda piyasa beklentilerinden daha sınırlı bir faiz artışına gidildiği gözlenmişti. Karar metninde, söz konusu faiz artışı adımıyla Kurul'un, ''dezenflasyonun en kısa sürede tesisi, enflasyon beklentilerinin çıpalanması, fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın kontrol altına alınması için parasal sıkılaştırma sürecinin devamına karar verdiği'' belirtilmişti. Ayrıca enflasyon görünümünde belirgin iyileşme sağlanana kadar ''parasal sıkılaştırmanın gerektiği zamanda ve gerektiği ölçüde kademeli olarak güçlendirileceği'' ifadesi bir önceki metinle aynı şekilde vurgulanmaya devam edilmekteydi. Bunun yanında, ''faiz artırımının yanı sıra, parasal sıkılaştırma sürecini destekleyecek seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırma kararları alındığı'' vurgulanmaktaydı. Banka'nın bu haftaki toplantısında ise beklentiler, politika faiz oranının Bloomberg Anketine göre %20 seviyesine yükseltilmesi yönündeyken, Foreks Anketine göre ise %19 seviyesine yükseltilmesi yönünde.
ŞİRKET HABERLERİ
Alarko Holding (ALARK, Pozitif): Şirket'in 2Ç2023'deki ana ortaklık net dönem karı 3.090mn TL ile piyasa beklentisinin oldukça üzerinde açıklanmıştır. Ortalama piyasa beklentisi Holding'in 1.602mn TL ana ortaklık net dönem karı kaydedeceği yönündeydi. Geçen yılın aynı döneminde Holding, 2.234mn TL ana ortaklık net dönem karı kaydetmişti. Şirket'in satış gelirleri geçen yılın aynı çeyreğine göre %3,1 oranında artarak 1.813mn TL olurken brüt kar bu dönemde 98mn TL olarak gerçekleşmiştir. Faaliyet giderleri yıllık %41 oranında artarak 133mn TL olan Şirket, diğer faaliyetlerinden kambiyo karları kaynaklı 1.509mn TL gelir kaydetmiştir. Bu dönemde Şirket'in FAVÖK'ü 1,5mn TL olurken FAVÖK marjı da 18,7 puan azalarak %0,1 olmuştur. Şirket, bu çeyrekte öz kaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlarından 1.762mn TL kaydederken, bu rakam geçen yılın aynı dönemine göre %7,9 oranında azalmıştır. Şirket, yatırım faaliyetlerinden bu çeyrekte 180mn TL gelir elde ederken, finansman tarafında ise 309mn TL gider oluşmuştur. 122mn TL vergi geliri ve 139mn TL'lik azınlık payı düşüldükten sonra Şirket'in 2Ç2023'de ana ortaklık net dönem karı 3.090mn TL olmuştur.
İkinci çeyrek kar rakamıyla beraber Şirket'in 1Y2022 ana ortaklık net dönem karı 4.925mn TL olmuştur. Geçen yılın aynı döneminde Şirket, 3.265mn TL ana ortaklık net dönem karı kaydetmişti.
Ek olarak Şirket tarafından 01.01.2023 – 30.06.2023 tarihli ara dönem finansal tablolara göre oluşan net dönem karından 152,3mn TL'sinin ("brüt"), 435mn TL sermayeyi temsil eden hisse senedi sahiplerine dağıtılmak üzere 25.08.2023 tarihinden itibaren hisse başına brüt %35, (net %31,5) oranında 'Kar Payı Avansı' dağıtılmasına, karar verilmiştir.
Gübre Fabrikaları (GUBRF, Negatif): Şirket 2Ç2023'de 267mn TL ana ortaklık net dönem zararı açıklamıştır. Geçen yılın aynı döneminde Şirket 69mn TL ana ortaklık net dönem zararı kaydetmişti. Şirket'in satış gelirleri 2Ç2023'de geçen yılın aynı çeyreğine göre %7,7 oranında azalarak 5.062mn TL olurken, satışların maliyeti ise %19 oranında artarak 5.383mn TL'ye yükselmiştir. Buna bağlı olarak brüt zarar 320mn TL olarak gerçekleşmiştir. Şirketin operasyonel giderleri aynı dönemde %101 artmış ve 546mn TL olmuştur. Diğer faaliyetlerden de kur değişimi kaynaklı 323mn TL net gider kaydedilmesinin ardından net faaliyet zararı 1.189mn TL olmuştur. Şirket'in 2Ç2023 Faiz, Amortisman ve Vergi Öncesi Zararı 705mn TL seviyesinde gerçekleşmiştir. Bu çeyrekte Şirket yatırım faaliyetlerinden 83mn TL, öz kaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlardan 20,9mn TL gelir ve finansman tarafında net 70mn TL gelir kaydetmiştir. 430mn TL'lik vergi geliri sonrası Şirket'in ana ortaklık net dönem zararı 267mn TL olarak gerçekleşmiştir.
İkinci çeyrek zararına karşın Şirket'in 1Y22 dönemi ana ortaklık net dönem zararı 477mn TL olmuştur. Geçen yılın aynı döneminde Şirket 507 TL ana ortaklık net dönem karı kaydetmişti.
ASTOR Enerji (ASTOR, Sınırlı Pozitif): ABD'deki bir firma ile 3,2mn USD tutarında, USAID Enerji Koruma Projesi kapsamında Ukrayna'da kullanılmak üzere güç transformatörü satış sözleşmesi imzalanmıştır. Yapılan sözleşmenin 2022 yılı hasılata oranı %1,15'dir.
Global Yatırım Holding (GLYHO, Sınırlı Pozitif): 262,1mn TL nominal değerli pay ile sermayesinin %68'ine sahip olunan bağlı ortaklığı Consus Enerji İşletmeciliği ve Hizmetleri A.Ş.'nin (CONSE, Nötr) sermayesinde sahibi olunan toplam 20,6mn TL nominal değerli payların (çıkarılmış sermayeye oranı %5,35) satışı yabancı kurumsal yatırımcılara beher hisse başına 7.50TL satış fiyatı ile Borsa İstanbul'da özel emir ile gerçekleşmiştir. Söz konusu işlem karşılığında toplam 154,8mn TL tahsil edilecektir. Söz konusu işlem Consus Enerji paylarının likiditesi ve halka açıklık oranını artırması amacıyla yapılmıştır. Takas İşlemi 22.08.2023 tarihinde gerçekleşecek olup, tamamlandığında ayrıca açıklama yapılacaktır. İşlemin kapanışını takiben, Şirketin Consus Enerji'deki pay sahipliği oranı %62,6 olurken, Consus Enerj'nin halka açıklık oranı %37,34'e çıkacaktır.
Şişe Cam (SISE, Nötr): Uluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşu Moody's, Şişe Cam için yapılan yıllık değerlendirme sonucunda, 18 Ağustos 2023 tarihli raporunda, Şirketin uzun vadeli kredi notunu "B3", görünümünü "Durağan" olarak korumuştur.
Türk Hava Yolları (THYAO, Sınırlı Pozitif): 14.07.2023 tarihli duyuruda ortaklığın havacılık sektöründeki tecrübesi, küresel gücü ve satış kanallarından geçen işlem hacmini göz önüne alarak mevcut potansiyelinin değer yaratan bir iş modeline dönüştürülmesi amacıyla elektronik para ve ödeme hizmetleri kuruluşu kurulması ve ilgili yasal mevzuat çerçevesinde lisanslama süreçlerinin yürütülmesi için gerekli çalışmaların başlatılmasına karar verildiği kamuoyu ile paylaşılmıştı. Bu kapsamda ortaklığın %100 iştiraki olacak şekilde "THY Finansal Teknolojiler Anonim Şirketi"nin kuruluşu 18.08.2023 tarihinde İstanbul Ticaret Sicili Müdürlüğü nezdinde tescil edilerek tamamlanmıştır.
Vestel Elektronik (VESTL, Negatif): Şirket 2Ç2023'de 616mn TL ana ortaklık net dönem zararı açıklamıştır. Piyasa beklentisi 316mn TL zarar idi. Şirket geçen yılın aynı döneminde ise 788mn TL ana ortaklık net dönem karı kaydetmişti. Şirket'in satış gelirleri 2. çeyrekte bir önceki yılın aynı dönemine göre %58,8 oranında artarak 20.472mn TL'ye yükselirken (Piyasa beklentisi: 19.671mn TL), brüt kar %51,7 oranında artmış ve 6.261mn TL'yi göstermiştir. Operasyonel giderler aynı dönemde %55,2 oranında yükselirken, diğer faaliyetlerden 4.202mn TL net gider kaydedilmiştir. Böylece 1.175mn TL'lik faaliyet zararı oluşmuştur. Şirket'in FAVÖK'ü ise aynı dönemde %41,5 oranında artarak 3.419mn TL'ye ulaşırken (Piyasa beklentisi: 2.786mn TL), FAVÖK marjı 2Ç2022'deki %18,7'den 2Ç2023'de %16,7'ye gerilemiştir. Şirketin iştiraklerden zararları da 295mn TL olmuştur. Finansman tarafında net 645mn TL gelir kaydedilirken, 321mn TL'lik vergi geliriyle birlikte Şirket'in ana ortaklık net dönem zararı 616mn TL olarak gerçekleşmiştir.
2. çeyrek zararıyla birlikte Vestel Elektronik'in 6 aylık zararı 680mn TL olmuştur. 2022'nin aynı dönemindeki net dönem karı 1.260mn TL idi.
SEKTÖR HABERLERİ
Bankacılık: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türk lirası (TL) mevduatları artıracak, Kur Korumalı Mevduat'ı (KKM) azaltacak düzenlemeye gitti. TCMB'nin Menkul Kıymet Tesisi Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliği, Zorunlu Karşılık Hakkında Tebliğ'de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliği, Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ'de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliği ve Altın Hesaplarından Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ'de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliği Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre Döviz mevduatına uygulanan zorunlu karşılık oranları artırıldı. Vadesiz, ihbarlı ve 1 aya kadar vadeli döviz hesapları için zorunlu karşılık oranı yüzde 29 oldu. 3 ay, 6 ay ve 1 yıla kadar vadeli döviz hesabı zorunlu karşılık oranı yüzde 25 oldu. 1 yıl ve daha uzun vadeli döviz hesabı zorunlu karşılık oranı ise yüzde 19 oldu. Merkez Bankası, bankaların menkul kıymet tesisi uygulamasında da değişiklik yaptı. Değişikliğe göre, vadesi gelen kur korumalı mevduat hesaplarını standart TL mevduata dönüştürme hedefi getirildi. Bu konudaki kriterleri tutturamayan bankalar ek menkul kıymet tesisine mecbur olacak. (Kaynak: Bloomberght)
TCMB'nin Kur Korumalı Hesaplara İlişkin Basın Duyurusu için tıklayınız…
Sigorta: Başkent Sigorta Acenteleri Derneği Başkanı Hacı Ali Yücel, zorunlu deprem sigortasının kapsamının genişletilerek adının Zorunlu Afet Sigortası (ZAS) olarak değiştirileceğini, uygulamanın 2024'ün başında devreye alınmasını beklediklerini söyledi. (kaynak: AA)
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Ceo Event Medya (CEOEM): Türkiye Teknoloji Takımı Vakfı ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı yürütücülüğünde düzenlenen 30 Ağustos-3 Eylül 2023 tarihlerinde Ankara Etimesgut Havalimanı'nda ve 27 Eylül-1 Ekim 2023 tarihlerinde Çiğli Havalimanı'nda gerçekleştirilecek olan; Ankara ve İzmir'de düzenlenecek Teknofest Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali'nin koordinasyon ve destek hizmetleri Şirket tarafından verilecek olup, bu kapsamda 15,6mn TL cironun gerçekleşmesi beklenmektedir.
CW Enerji (CWENE): Şirket'in fotovoltaik (FV) güneş modülleri, hücre üretim tesisi kurulması, işletmeye alınması, kiralanması, fotovoltaik (FV) güneş modülleri üretilmesi vb. amaçlarla faaliyet gösterecek CW Solar Cell Enerji A.Ş. unvanlı, 500bin TL sermaye ile yeni şirket kurulmasına ve yeni kurulacak şirketin sermayesine %100 oranında sermaye payı ile iştirak edilerek tüzel kişi ortak olunmasına karar verildiği açıklanmıştır.
Rubenis Tekstil (RUBNS): Şirket Yönetim Kurulu Başkanı Osman İpek, Rubenis Holding adında 500mn TL sermayeli bir şirket kuruluşu ile ilgili Ticaret Bakanlığı'na başvuru sürecini başlatmıştır. Şirketin esas amacı kurulmuş ve kurulacak şirketlerin sermaye ve yönetimine katılarak, bunların yatırım, finansman, organizasyon ve yönetim meselelerini toplu bir bünye içerisinde ve ekonomik dalgalanmalara karşı yatırımların güvenliğini arttırmak ve böylece bu şirketlerin sağlıklı şekilde ve milli ekonominin gereklerine uygun olarak gelişmelerini ve devamlılığını teminat altına almak ve bu amaca uygun ticari, sınai, ve mali girişimlerde bulunmaktır.
FAİZ PİYASALARI
Cuma günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %17,50 seviyesinde yatay seyretti. TCMB cuma günü 45 milyar TL'lik (%17,50'den, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Toplam fonlama tutarı ise repo ihaleleri kaynaklı 53 milyar TL oldu.
Yurt içi tahvil piyasasında, cuma günü verim eğrisi genelinde faizlerde yükselişler görüldü. Buna göre, kısa vadeli tarafta 15 baz puana varan yükselişler görülürken, orta ve uzun vadeli tarafta 20 baz puana varan yükselişler gözlendi.
Kaynak Zİraat Yatırım
Hibya Haber Ajansı