Sabah stratejisi

İki günlük ılımlı kayıpların ardından dün ABD borsalarında sert bir yükseliş gözlendi. Nasdaq teknoloji endeksi %2,7 prim yaparak yükselişe öncülük etti. ABD kapanışlarının ardından bu sabah Asya’da da pozitif bir hava var. MSCI Asya Pasifik endeksi %0,5 – 1 arasında primli. Bugün ABD’de TSİ 15.30’da mayıs ayına ilişkin istihdam piyasası (Beklenti: aylık istihdam artışı 325bin, yıllık saatlik ücretler arışı : %5,2) verileri önemli. Özellikle saatlik ücretlerin beklentilerin altında kalması enflasyonda tepe görüldüğüne yönelik işaret olarak algılanabilir ki bu da piyasalar için pozitif. Yine istihdam artışının düşük gelmesi de olumlu olabilir. Yurtdışı borsalardaki seyirle birlikte dün 2.602 seviyesinden kapatarak TL bazlı rekor seviyede günü tamamlayan BIST100 endeksi güne alıcılı bir görüntüyle başlayabilir. Rekor seviyede kapanışının verdiği moralle endeks dünkü kapanış seviyesinin üzerinde kalarak gün içerisinde de alıcılı bir görüntü sergileyebilir. Ek olarak, bu sabah açıklanacak ve yüksek gelmesi beklenen mayıs ayı enflasyonu da (yıllık beklentiler yaklaşık %75 – %78 arasında değişiyor) endekse pozitif yansıyabilir.

*Yeşil ok olumluyu kırmızı ok olumsuzu göstermektedir.

MAKROEKONOMİ

Yurt içinde, Ticaret Bakanlığı tarafından mayıs ayına ilişkin geçici dış ticaret verileri yayınlandı. Nisan ayında ihracat aylık 23,4 milyar USD ile rekor seviyeye ulaşmasının ardından mayıs ayında aylık %18,8 düşüşle yaklaşık 19 milyar USD seviyesinde gerçekleşti, ithalat ise aylık %0,6 artışla 29,7 milyar USD seviyesine ulaşarak yüksek seviyelerini korudu. Dış ticaret açığı ise aylık %74,7 artışla 6,1 milyar USD’den mayıs ayında 10,7 milyar USD’ye yükseldi. 12 aylık kümülatif rakamlara bakıldığında ise ihracat 242,6 milyar USD’ye, ithalat ise 313,7 milyar USD’ye yükseldi ve dış ticaret açığı da 71,1 milyar USD’ye yükseldi. Geçen yılın aynı ayıyla kıyaslandığında ise ihracat %15,2 artarken, artan enerji ithalatının etkisiyle ithalat %43,8 arttı. İhracatın ithalatı karşılama oranı %79,3’ten %64’e gerilerken, enerji hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı ise %101’den %77,4’e geriledi.

• Mayıs ayına ilişkin imalat PMI raporunda Avrupa’daki ekonomik yavaşlama gerekçe gösterilerek yeni ihracat siparişlerinde son iki yılın en hızlı düşüşü olduğu görülmüştü. Bu görünümle uyumlu olarak Avrupa Birliği geneline ihracatın mayısta aylık %19,1 gerilediği gözlenmekte.  Süregelen jeopolitik gelişmelere karşılık Rusya’ya ihracatın toparlanmayı sürdürdüğü ve 2021 yılının ortalamasının üzerine çıktığı görülmekte. Orta Amerika ve Karayipler haricindeki ülke gruplarında ise ihracatın aylık düştüğü görülmekte. Bilgisi verilen 20 ülke içerisinde ithalatın aylık bazda en çok İsviçre’den arttığı görülmekte.
• Geniş ekonomik gruplara göre baktığımızda ithalatta alt gruplarda yatırım malları hariç aylık bazda artış görülmekte. Yatırım malları ithalatı aylık bazda %0,9 gerilerken, tüketim malları ithalatı %8,3 ve ara malı ithalatı ise %0,2 arttı.
• Fasıllar bazında bakıldığında ise enerji ithalatı aylık %10,7 gerilerken, yıllık %124,6 artışla yaklaşık 7 milyar USD ile yüksek seviyelerini korudu. Rusya ve Ukrayna savaşının devam etmesi ve AB ülkelerinin deniz yoluyla Rusya’dan petrol ithalatını yasaklama kararı üzerinde anlaşmaya varmaları burada önemli bir risk unsuru olarak kalmaya devam edebilir.  Ayrıca kıymetli taşlar ve altın ithalatı mayısta aylık %119,2’lik sert artış kaydederek 1,65 milyar USD ile Aralık 2020’den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.

    Kaynak: Ticaret Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı.
Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) tarafından yayınlanan verilere göre otomotiv sektörü satışları nisan ayında aylık %6,6 düşüşün ardından mayıs ayında aylık %8,5 arttı. Mayıs ayında toplam otomotiv sektörü satışlarındaki artışta, ithal taşıt satışlarındaki artış etkili oldu. Bu kapsamda, mayısta yerli üretim taşıt satışları aylık %5,1 düşüş sergilerken, buna karşın ithal taşıt satışları ise aylık %19,9 oranında artış kaydetti.  Toplam satışlara yıllık olarak baktığımızda ise nisanda %2,4 oranındaki kısmi gerileme sonrası mayısta %19,1 arttı. Öte yandan, bu yıl mayıs ayında yerli üretim taşıt satışlarının 25.911 adet ile mayıs ayları ortalamasının (24.280 adet) üzerinde seyrettiği görülürken, ithal taşıt satışlarının ise 39.256 adet ile mayıs ayları ortalamasının (40.848 adet) altında kaldığı gözlenmekte.

Ayrıca TCMB’nin mayıs ayı PPK toplantısına ilişkin özeti yayınlandı.

• Gıda enflasyonunun uluslararası fiyat gelişmeleri, artan girdi maliyetleri ve olumsuz arz koşullarının etkisiyle yükselişine devam ettiği belirtilmekte.
• Enerji enflasyonu görünümünde ise doğal gaz ve şebeke suyu fiyatlarının belirleyici olduğu, hizmet grubunda yıllık enflasyonun ulaştırma ve lokanta-otel grubunda “daha belirgin” olmak üzere alt gruplar genelinde yükseldiği ifade edilmekte.
• Üretici fiyatlarındaki yükselişin sürmesine neden olan unsurlar ise, uluslararası emtia fiyatlarında devam eden yüksek seyir, yurt içi enerji fiyatlarındaki artışlar ve tedarik zincirlerinde süregelen aksamalar olarak belirtilmekte. Güncel özette yurt içi enerji fiyatlarındaki artışlar, üretici fiyatlarındaki artışı belirleyen bir unsur olarak eklenmiş.
• Bu kapsamda, B ve C göstergelerinin yıllık enflasyonlarının artmaya devam ettiği yinelenmekte.
• Alkollü içecekler ve tütün ürünleri fiyatlarının nisan ayındaki yükselişinde ise mart ayında sigara fiyatlarında üretici firmalar kaynaklı yapılan artışın “sarkan etkilerinin” izlendiği vurgulanmakta. Ayrıca yükseliş eğiliminin üretici firmaların mayıstaki sigara fiyat artışı sonrasında sürmesinin beklendiği belirtilmiş.
• Ayrıca küresel enflasyondaki yükselişe dair gerekçeler genel olarak tekrarlanırken, güncel özette ”küresel gıda güvenliğindeki ticaret yasakları ile artan belirsizlikler” ifadesi ile gıda dış ticaretinde yoğunlaşan korumacı eğilimlere dikkat çekilmekte.
• Bunun yanında, bazı sektörlerdeki arz kısıtlarının daha da belirgin hale geldiğine ilişkin cümlede enerji sektörünün yanına temel gıda da eklenmiş, emtia fiyatlarındaki yüksek seyir ve taşımacılık maliyetlerindeki yüksek seviye ise diğer gerekçeleri olmakta.
• Kapasite kullanım seviyeleri ve diğer öncü göstergelerin yurt içinde iktisadi faaliyetin, bölgesel farklılıklar ortaya çıksa bile dış talebin giderek artan olumlu etkisiyle güçlü seyrettiğine ilişkin ifade yinelenmiş.
• Firmaların kayıtlı iç ve dış piyasa siparişleri ile geleceğe yönelik sipariş beklentilerine bakıldığında yılın ikinci çeyreğinde dış talebin güçlü seyrini sürdürdüğü belirtilmekte. Ayrıca kartla yapılan harcamaların nisan-mayıs döneminde yurt içi talepte toparlanmaya işaret ettiği vurgulanmakta.
• Önceki özete göre en önemli değişikliklerden biri, Kurul’un, ”güçlendirdiği makroihtiyati politika setini ilave tedbirlerle kararlılıkla uygulamaya devam edeceğine” dair ifadenin eklenmesi olarak görülmekte.
• Kurul, ”fiyat istikrarının sürdürülebilir bir şekilde kurumsallaşması amacıyla TCMB’nin tüm politika araçlarında kalıcı ve güçlendirilmiş liralaşmayı teşvik eden geniş kapsamlı bir politika çerçevesi gözden geçirme sürecinin devam ettiğine” ilişkin cümleyi korurken, bu kısımda önceki metne ilave olarak, ”değerlendirme süreçleri tamamlanan teminat ve likidite politika adımlarının devreye alınacağına” ilişkin ifadenin eklendiği görülmekte.
• Öte yandan, ”Kurul’un, uzun vadeli Türk lirası yatırım kredileri de dâhil olmak üzere kredilerin büyüme hızı ve erişilen finansman kaynaklarının amacına uygun şekilde iktisadi faaliyet ile buluşmasının finansal istikrar açısından önemli olduğunu değerlendirdiğine” yönelik ifadenin korunduğu görülüyor.

Avrupa tarafında ise, Euro Bölgesi’nde nisan ayına ilişkin ÜFE, aylık %5,3’ten %1,2’ye yavaşlarken, yıllık ise %36,9’dan %37,2’ye yükselerek yeni bir rekor seviyeye ulaştı. Aylık bazda ÜFE’deki yavaşlamada, mart ayında aylık %11,1 artışla sert yükselen enerji ürünleri grubu fiyatlarının, nisan ayında %1,2 oranında gerilemesi etkili oldu, diğer tüm gruplarda ise aylık bazda hızlanma gözlendi. Özellikle, Rusya ve Ukrayna arasındaki krizin etkileri ve devam eden tedarik zinciri sorunlarının önümüzdeki dönemde ÜFE’nin seyri üzerinde belirleyici olması beklenmekte.

Bunun yanında, OPEC+ Grubu Petrol ve Enerji Bakanları Toplantısı takip edildi. Buna göre, OPEC+ Grubu, temmuz ve ağustosta günlük petrol üretiminin 648 bin varil artırılması konusunda anlaştı. OPEC+ Grubu, önceki toplantısında günlük 432 bin varil üretim artışı olacağını belirtmişti, bu kapsamda üretim artışında yaklaşık %50 artış gözlenmekte. OPEC+ Grubu, ayrıca Rusya’nın da üretim artışının önemli bir unsuru olduğunu teyit etti.

Yurt dışında bugün veri takvimine bakıldığında,

ABD tarafında, TSİ 16.45’te mayıs ayına ilişkin hizmet sektörü PMI nihai verisi takip edilecek. Bunun yanında, ABD’de TSİ 17’de mayıs ayına ilişkin ISM imalat dışı PMI Endeksi verisi açıklanacak. ISM hizmet PMI nisanda 58,3’ten 57,1’e gerilemişti fakat hizmet sektörünün salgın kısıtlamalarındaki gevşemenin de etkisiyle güçlü seyrettiğine işaret etmişti. Mayısta ise endeksin 56,9’a hafif gerilemesi bekleniyor.

Ayrıca ABD’de TSİ 15.30’da mayıs ayına ilişkin istihdam piyasası verileri açıklanacak. Nisan ayında tarım dışı istihdam, hizmet sektörü istihdamındaki artışla 428 bin kişi artarak güçlü seyrini sürdürmüştü. İş gücüne katılım oranı %64,4’ten %64,2’ye gerilerken, işsizlik oranı %3,6 ile düşük seviyelerini sürdürmüştü.

• Tarım dışı istihdam öncesi açıklanan mayıs ayına ilişkin ADP özel sektör istihdam artışı ise 128 kişi artışla beklentilerin oldukça altında kaldı ve  pandemiden bu yana en düşük istihdam artışı kaydedildi. Beklentiler ise, 300 bin kişi artış olması yönündeydi. Detaylara bakıldığında, hizmetler sektörü 104 bin kişi istihdam artışı sağlarken, imalat sanayi (22 bin) ve madencilik (5 bin) sektörlerinde sınırlı artışlar görüldü, buna karşın inşaat sektörü istihdamı 2 bin kişi geriledi. Bunun yanında, açık iş sayılarının rekor seviyelere yakın seyretmesine karşın istihdam artış hızında yavaşlama görülmesi, firmaların istihdam sorunlarının devam ettiğine işaret ederken, artan enflasyonist baskılar ve gerileyen tasarruf oranlarının önümüzdeki aylarda daha fazla sayıda kişiyi iş gücü piyasasına dahil etmesi beklenmekte.

Diğer yandan, TSİ 17.30’da Fed Başkan Yardımcısı Brainard’ın konuşması takip edilecek.

Avrupa genelinde de mayıs ayına ilişkin hizmet sektörü PMI nihai verileri takip edilecek. Ayrıca Euro Bölgesi’nde TSİ 12’de nisan ayına ilişkin perakende satışlar verisi açıklanacak. Bölgede perakende satışlar, artan tüketici fiyatlarının satın alma gücüne baskı yapması ve tüketicilerin bazı harcamaları kısmaya başlamasının etkisiyle martta aylık %0,4 düşüşle beklentilerin üzerinde gerilemişti.

Yurt içinde ise, TSİ 10’da TÜİK tarafından mayıs ayına ilişkin TÜFE ve ÜFE verileri yayınlanacak. Nisan ayında TÜFE aylık %7,25 artmıştı, yıllık bazda %61,14’ten %69,97’ye yükselmişti. Çekirdek C endeksi yıllık %48,39’dan %52,37’ye, çekirdek B endeksi ise %51,34’den %57,2’ye gelmişti. ÜFE ise aylık %7,67 artışla önceki ayki %9,19 seviyesine göre sınırlı yavaşlamış ve yıllık bazda %114,97’den %121,82’ye yükselmişti. Piyasa Katılımcıları Anketi’ne göre aylık enflasyon beklentisi mayısta %3,97 artarak yıllık enflasyonun %75,16’ya ulaşması yönünde. Foreks Anketi’ne göre, mayısta enflasyonun aylık %4,55 artması ve yıllık ise %76,15’e yükselmesi bekleniyor.
 

ŞİRKET HABERLERİ 

Karsan Otomotiv (KARSN, Sınırlı Negatif): Şirket ile iş ortağı Hyundai Motor Company (HMC) arasında hafif ticari araç serisinin üretim ve tedarikini kapsayan anlaşmanın bitiş tarihinin 31 Aralık 2022 iken, bu sene ekstra sipariş beklenmemesi ve yeni projelere yer açma amacı ile her iki tarafın da stratejisine uygun olduğu için anlaşmanın 31 Mayıs 2022 tarihi itibari ile sona erdirilmesine ilişkin anlaşma imzalanmıştır. Bu anlaşmanın sona ermesi ile de bağlantılı olarak, HMC ile Şirketin ortağı Karsan Pazarlama Sanayi Mamulleri Pazarlama A.Ş. arasında imzalanan Şirketin HMC için ürettiği H350 model hafif ticari araçların Türkiye’de pazarlama, satış ve satış sonrası hizmetlerini içeren münhasır distribütörlük anlaşması da tarafların mutabakatı doğrultusunda otomatik uzatma maddesi kullanılmayarak süresinin sona ermesi nedeni ile sona ermiştir. 

Özak GYO (OZKGY, Nötr): Şirket, 02.06.2022 tarihinde,  Emlak Konut GYO (EKGYO, Nötr) tarafından düzenlenen “İstanbul Avcılar Firuzköy  1. Etap 2. Kısım Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı İşi” ihalesinin 2. oturumuna katılımını gerçekleştirmiş olup, Emlak Konut GYO tarafından ihale sonrası yapılan açıklamada ihalenin şirket lehine sonuçlanmadığı belirtilmiştir.

18 Mayıs 2022 Tarihli Emlak Konut GYO Raporumuz için tıklayınız…

SEKTÖR HABERLERİ 

Demir-Çelik: Türkiye Çelik Üreticileri Derneği (TÇÜD) verilerine göre nisan ayında Türkiye’nin ham çelik üretimi, geçen yılın aynı ayına göre %1,6 artarak 3,4mn tona ulaştı. Ham çelik üretimi, yılın ilk 4 ayında %3,2 düşüşle 12,8mn ton seviyesinde gerçekleşti.  TÇÜD Genel Sekreteri Veysel Yayan, dünya ham çelik üretimindeki düşüşün, nisanda da devam ettiğini belirterek, “Nisanda dünyanın en büyük 15 ham çelik üreticisi ülke listesinde Hindistan, Rusya, İtalya ve Türkiye haricindeki ülkelerin üretimlerinde düşüş gözlenmiştir.” ifadesini kullandı. (Kaynak: AA)

Halka Arz: Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Makim Makine Teknolojileri Sanayi ve Ticaret AŞ’nin hisse başına 8,80 liradan, Pardus Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı AŞ’nin hisse başına 2,29 liradan halka arzına onay verdi.

DİĞER ŞİRKET HABERLERİ 

Girişim Elektrik Sanayi (GESAN): Şirket, Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş. tarafından gerçekleştirilen ”Beton Köşk Ve Hücre (Kapasitör) Alımı İşi” ihalesini 1mn TL ile kazandığını açıklamıştır. (Güncel baz USD/TL kuru ile ihale bedeli 17,2mn TL’dir.)

Rainbow Polikarbonat Sanayi (RNPOL): Şirket, 9 Farklı Avrupa ülkesinde toplam 167 satış noktası olan ve Avrupa’nın en büyük 5 yapı market zincirinden biri olan Hornbach Group ile 2022 Yılı için 2mn EUR’luk satış için anlaşmış ve yeni müşterisi olarak portföyüne eklemiştir. Söz konusu anlaşma kapsamında teslimatların bir yıl içerisinde gerçekleştirileceği açıklamıştır.

FAİZ PİYASALARI

Perşembe günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %14 seviyesinde gerçekleşti. TCMB dün 150 milyar TL’lik (%14’ten, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Toplam fonlama tutarı ise repo ihaleleri kaynaklı 567 milyar TL oldu.

ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi dün güne %2,91 seviyelerinden başlarken, gün içerisinde %2,89-%2,94 bandında hareketin ardından %2,91 seviyesinden günü kapattı.  

Yurt içi tahvil piyasasında, dün verim eğrisi genelinde yükselişler görüldü. Bu kapsamda, günlük bazda kısa vadeli tarafta 20 baz puana yaklaşan yükselişler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta 20 baz puana varan yükselişler görüldü. 

GÜNLÜK ÖZET PİYASA VERİLERİ

Kaynak Ziraat Yatırım
Hibya Haber Ajansı