Sabah stratejisi

Cuma günü, ABD'de borç tavanının yükseltilmesiyle ilgili görüşmelerde ilerleme sağlandığına yönelik haber akışıyla ABD borsaları günü pozitif tarafta kapattı. Hafta sonu ise ön anlaşma sağlandığına yönelik gelişme ile bu sabah da borsa endekslerinde genel olarak artı bölgede hareketler gözleniyor. Diğer yandan, cuma günü PCE enflasyonunun beklentilerin üzerinde açıklanması enflasyon dinamiklerinin canlı olduğu gösterirken, Fed'e yönelik faiz artışı beklentileri yükseldi. Bu hafta da kritik tarım dışı istihdam verisi var. Bugün ABD'de, İngiltere'de ve bazı Avrupa ülkelerinde piyasalar kapalı. Yurtiçi tarafta ise Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın tekrar Cumhurbaşkanı seçilmesi ile sonuçlanan ikinci tur seçimi dün tamamlandı. Bir süredir seçim belirsizliğiyle baskı altında kalan BIS100 endeksi güne pozitif bir başlangıç yapabilir ve gün içerisinde de pozitif bölgede kalmaya çalışabilir. Önümüzdeki dönemde ekonomi politikalarının nasıl şekilleneceğine yönelik süreç yakından izlenecektir. Cumhurbaşkanı Erdoğan seçim sonrasında yaptığı açıklamada, güven ve istikrarla yola devam edeceklerini ve güçlü bir ekonomi yönetimini bu iki kavram üzerine kurulacağını söyledi. Ayrıca Erdoğan, "Uluslararası itibara sahip bir finans yönetimi, yatırım ve istihdam odaklı bir üretim ekonomisi tasarlıyoruz." dedi.

Makroekonomi

ABD tarafında, Fed'in özellikle aylık bazdaki fiyat gelişmelerinin seyri kapsamında takip ettiği PCE deflatör (çekirdek dahil) nisan ayı verileri ve kişisel gelirler ve harcamalar verileri açıklandı. Nisanda PCE deflatörün aylık artış hızı %0,1'den %0,4'e hızlanarak beklentilerin (%0,3) üzerinde gelirken, yıllık bazda ise %4,2'den %4,4 seviyesine yükselerek beklentilerin (%4,3) üzerinde gerçekleşti. Çekirdek PCE deflatörün aylık artış hızı ise %0,3'ten %0,4'e yükselerek beklentilerin (%0,3) üzerinde gelirken, yıllık bazda %4,6'dan %4,7 seviyesine yükselerek beklentileri (%4,6) aştı. Beklentilerin üzerinde gelen söz konusu veriler, enflasyonist risklerin canlı olduğuna işaret etti. Nisanda kişisel gelirlerin aylık bazda artış hızı beklentilerle uyumlu olarak %0,3'ten %0,4 seviyesine yükselerek son üç ayın en yüksek seviyesinde gelirken, kişisel harcamaların aylık bazda artış hızı ise %0,1'den %0,8'e yükselerek beklentilerin (%0,5) üzerinde gerçekleşti ve üç ayın en yüksek seviyesinde kaydedildi. Özellikle, kişisel harcamaların beklentilerin belirgin şekilde hızlanması, tüketici harcamalarının yüksek ücretler ve sıkı iş gücü piyasası tarafından desteklenmesiyle güçlü kalmaya devam ettiğine işareti etti.

Ayrıca ABD'de dayanıklı mal siparişleri, martta aylık %3,3 oranında artışın ardından nisanda öncü veriye göre düşüş beklentilerine karşın aylık %1,1 oranında artış kaydetti. Detaylara bakıldığında, nisanda savunma amaçlı uçaklar ve parçalarının (%32,7 artış) siparişlerindeki belirgin artış, dayanıklı mal siparişlerinin yükselişinde belirleyici oldu. Bunun yanında, firmaların yatırım harcamalarının göstergesi olan hava araçları hariç savunma dışı sermaye malları siparişleri ise iki aylık düşüşün ardından nisanda aylık bazda %1,4 artış kaydetti ve böylece yatırımlarda toparlanmaya işaret etti.

Bunun yanında, ABD'de mayıs ayına ilişkin Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi nihai verisi takip edildi. Buna göre, mayıs ayına ilişkin Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi, 57,7'den 59,2 seviyesine yukarı yönlü revize edilmekle birlikte son altı ayın en düşük seviyelerinde seyretti. Detaylara bakıldığında, mayısta cari koşullar alt endeksi 64,5'ten 64,9'a hafif yukarı yönlü revize edilmekle birlikte son beş ayın en düşük seviyelerinde seyrederken, beklentiler alt endeksi ise temmuz ayından bu yana en düşük seviye olan 53,4'ten 55,4'e yukarı yönlü revize edildi. Ayrıca tüketicilerin bir yıl sonrasına ilişkin yıllık enflasyon beklentileri %4,5'ten %4,2 seviyesine hafif gerilerken, uzun vadeli yıllık enflasyon beklentileri ise %3,2'den %3,1 seviyesine hafif aşağı yönlü revize edildi.

Yurt içinde ise, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yayınlanan nisan ayı verilerine göre, gelen yabancı ziyaretçi sayısı nisanda aylık bazda %42,2 artışla 3,32 milyon kişi seviyesinde gerçekleşti ve böylece son 11 ayın en güçlü artışını kaydetti. Bununla birlikte bu yılın nisan ayındaki veri tarihsel olarak en iyi nisan ayına işaret etti. Gelen yabancı ziyaretçi sayısının nisanda yıllık bazda artış hızı ise %12,3'ten %29'a hızlandı. Bu kapsamda, nisan ayı itibarıyla 12 aylık kümülatif bazda gelen yabancı ziyaretçi sayısı 46,6 milyon kişi seviyesinde gerçekleşerek yeni bir rekora işaret etti.
 
Yurt dışında bu hafta veri takvimine bakıldığında, 

• ABD tarafında, ekonomik faaliyetin son görünümüne ilişkin sinyal verecek olan mayıs ayı S&P Global imalat sektörü nihai PMI ve ISM imalat sektörü endeksi verileri perşembe günü takip edilecek. Öncü veriye göre ABD'de mayıs ayı imalat PMI, zayıflayan talebin ve yeni siparişlerdeki düşüşün etkisiyle 50,2'den 48,5 seviyesine gerileyerek imalat sektörünün daralmaya geçtiğine işaret etmişti. Detaylara bakıldığında, mayısta yeni siparişlerde son üç ayın en hızlı düşüşü görülürken, özellikle yeni ihracat siparişlerinde daha keskin bir düşüş gözlenmişti ve pandemi dönemi hariç tutulduğunda Mayıs 2009'dan bu yana en hızlı düşüşü kaydetmişti. Nisan ayına ilişkin ISM imalat sanayi endeksi ise 46,3'ten 47,1 seviyesine beklentilerin üzerinde yükselerek imalat sanayinde daralmanın yavaşladığına işaret etmekle birlikte, daralma bölgesindeki seyrini altıncı aya taşımıştı. Mayısta ise ISM imalat sanayi endeksinin 47 seviyesine hafif gerileyerek imalat sektöründe daralma hızının hafif arttığına işaret etmesi bekleniyor. Bunun yanında, Fed'in para politikasına yön vermesi açısından istihdam piyasası verileri izlenecek. Bu kapsamda, istihdam piyasası verilerinden çarşamba günü nisan ayı JOLTS açılan iş sayısı verisi, perşembe günü mayıs ayı ADP özel sektör istihdam ve haftalık yeni işsizlik maaşı başvuruları verileri ve cuma günü ise mayıs ayı tarım dışı istihdam, işsizlik oranı ve ortalama saatlik kazançlar verileri izlenecek. Mart ayında JOLTS açılan iş sayısı verisi, 9,97 milyondan 9,59 milyona beklentilerin üzerinde gerilemişti ve böylece Nisan 2021'den bu yana en düşük seviyede gerçekleşmişti. Açılan iş sayısının beklentilerin üzerinde gerilemesi, firmaların iş gücü talebinin kısmi güç kaybettiğine ve iş gücü piyasasında kısmi soğumaya işaret etmişti. ADP özel sektör istihdam artışı, nisanda 142 bin kişi seviyesinden 296 bin kişi seviyesine yükselerek beklentilerin (150 bin kişi artış) belirgin şekilde üzerinde gelmişti ve böylece Temmuz 2022'den bu yana en güçlü seviyede gerçekleşmişti. Nisanda özel sektör istihdamındaki güçlü artışta, özellikle işverenlerin, personel maaş artışlarını kontrol altında tutmalarının desteğiyle yoğun bir şekilde işe alımları artırmaları etkili olmuştu. Detaylara bakıldığında hizmetler, inşaat ve madencilik sektörleri istihdam artışı kaydederken, buna karşın imalat sanayinde istihdamın düşüşünü sürdürmesi ve hizmet sektöründe bazı sektörlerde (finansal hizmetler vb.) istihdam düşüşleri gözlenmesi, istihdam artışının tabana yaygın olmadığına işaret etmişti. Nisan ayında tarım dışı istihdam artışı, 253 bin kişi seviyesinde gelerek beklentilerin (185 bin kişi) üzerinde gerçekleşmişti, ayrıca bir önceki ayın verisi de 236 bin kişiden 165 bin kişi seviyesine aşağı yönlü revize edilmişti, böylece tarım dışı istihdam artışı bir önceki aya göre yavaşlama beklentilerine karşın hızlanma sergilemişti. Detaylara bakıldığında, istihdam artışının çoğunlukla hizmet sektörü kaynaklı olduğu görülürken, imalat ve inşaat sektörlerinde sınırlı olmakla birlikte istihdam artışının tabana yaygın olduğu gözlenmişti. İşsizlik oranı ise, nisanda %3,5'ten %3,6 seviyesine hafif yükselme beklentisine karşın %3,4 seviyesine gerilemişti ve böylece 1969'dan bu yana en düşük seviyede gerçekleşmişti. İşsiz sayısı 182 bin kişi azalışla 5,66 milyona gerilerken, istihdam edilenlerin sayısı ise 139 bin kişi artışla 161 milyona yükselmişti. İş gücüne katılım oranı ise %62,6 seviyesinde yatay seyretmişti. Enflasyonun seyri açısından bakılan ortalama saatlik kazançlar, yani ücretlerdeki artış hızı ise nisanda aylık bazda %0,3'ten %0,5 seviyesine yükselişle beklentilerin (%0,3 artış) üzerinde gelerek son dokuz ayın en hızlı seviyesinde gerçekleşirken, yıllık bazda artış hızı ise bir önceki aya benzer şekilde seyretme beklentisine karşın %4,3'ten %4,4 seviyesine yükselmişti ve böylece ücretler kaynaklı enflasyonist baskıların canlı olduğuna işaret etmişti. Bu kapsamda, Fed'in, faiz artışlarıyla yavaşlayan ekonomik faaliyetin ve bankacılık sektöründe mart ayında yaşanan dalgalanmanın ardından kredi koşullarındaki sıkılaşmanın seyrinin, firmaların istihdam politikaları üzerindeki yansımaları yakından takip edilecektir. Ayrıca konut piyasası verilerinden, yarın mart ayı S&P/Case-Shiller 20 Kent Konut Fiyat Endeksi ve perşembe günü nisan ayı inşaat harcamaları verileri takip edilecek. S&P/Case-Shiller 20 Kent Konut Fiyat Endeksi, yedi aylık düşüşün ardından şubatta aylık %0,2 oranında sınırlı artarken, yıllık artış hızı ise %2,6'dan %0,4'e gerileyerek yavaşlamayı sürdürmüştü ve böylece 2012'den bu yana en düşük seviyede gerçekleşmişti. Özellikle Fed'in, enflasyonu düşürme hedefine odaklanmaya devam etmesinin, mortgage faiz oranlarının yakın vadede yüksek seviyelerde seyredeceğine işaret etmesiyle konut fiyatlarındaki zayıflamanın sürmesi beklenmekte. İnşaat harcamaları ise şubata aylık %0,3 oranında düşüşün ardından martta aylık %0,3 artışla toparlanma kaydetmişti, nisanda ise aylık artış hızının %0,2 seviyesine yavaşlaması bekleniyor Öte yandan, tüketici güveni göstergelerinden mayıs ayına ilişkin Conference Board tüketici güveni endeksi verisi yarın takip edilecek. Nisan ayına ilişkin Conference Board tüketici güveni endeksi, tüketicilerin beklentilerindeki bozulmanın etkisiyle 104'ten 101,3 seviyesine beklentilerin üzerinde gerilemişti. Detaylara bakıldığında, nisanda tüketicilerin mevcut iş ve iş gücü piyasası koşullarına ilişkin değerlendirmelerini yansıtan cari koşullar endeksi, 148,9'dan 151,1 seviyesine yükselirken, geleceğe yönelik kısa dönemli değerlendirmelerini yansıtan beklentiler endeksi ise 70,4'ten 68,1 seviyesine gerilemişti. Bu kapsamda nisanda bir önceki aya göre önümüzdeki altı ayda daha az sayıda anket katılımcısı tüketicinin iş koşullarının iyileşmesini ve ayrıca daha fazla katılımcının da daha az iş bulunmasını bekledikleri gözlenmişti. Bunun yanında, ankette tüketicilerin konut, taşıt, ev aletleri ve tatil paketleri için genel satın alma planlarının tümünün nisan ayında gerilediği ve bu durumun da tüketicilerin artan karamsarlığın ortasında tasarrufa yöneldiğinin bir işareti olabileceği değerlendirilmekteydi. Ayrıca tüketicilerin önümüzdeki 12 aya yönelik yıllık enflasyon beklentilerinin %6,2 seviyesinde önceki aya göre yatay ancak yüksek seviyelerde seyrettiği gözlenmişti. Tüketici güveni endeksinin mayıs ayında ise 99 seviyesine gerilemesi bekleniyor. Diğer yandan, çarşamba günü Fed'in 12 adet bölge başkanlıklarından gelen ekonomik verilerle oluşturulan Bej Kitap raporu yayınlanacak. Raporda, ABD ekonomisine ilişkin güncel değerlendirmeler ve gelecek döneme ilişkin beklentiler takip edilecek. Ayrıca hafta boyunca Fed üyelerinin gerçekleştirecekleri konuşmalar da Fed'in para politikasına yönelik olası yeni sinyaller bakımından yakından takip edilecek.
• Avrupa tarafında ise, piyasaların odak noktasında perşembe günü ECB'nin 3-4 Mayıs tarihli toplantısına ilişkin tutanakların yayınlanması olacak. ECB, son toplantısında faizleri beklentilerle uyumlu olarak 25 baz puan artırarak faiz artırım hızını düşürmekle birlikte faiz artışlarına devam sinyali vermişti. Karar metninde, gelecek kararların faizlerin yeteri kadar kısıtlayıcı olmasını sağlamaya dönük olacağı, faizlerin gerektiği kadar kısıtlayıcı bölgede kalacağı, bunun yanında faiz seviyesi ve kısıtlayıcı seviyede kalma süresini belirlemede veriye bağlı yaklaşımın sürdürüleceği belirtilmişti. Ayrıca Banka bilançosuna ilişkin olarak temmuz ayında Varlık Satın Alma Programı (APP) kapsamındaki yeniden alımların durdurulmasının öngörüldüğü ve söz konusu portföyün ölçülü ve tahmin edilebilir hızda azaltılacağı ifade edilmişti. ECB Başkanı Lagarde ise, fiyat baskılarının güçlü kalmaya devam ettiğini belirterek, sıkı para politikası koşullarının orta vadeli %2 enflasyon hedefine ulaşılıncaya kadar devam edeceğini, faiz artırımlarının durmadığını ve daha fazla adım atmalarının gerekli olduğunu vurgulamıştı. Son günlerde başta Lagarde olmak üzere birçok üye ECB'nin faiz artırımlarının devam etmesi gerektiğini desteklerken, bazı üyelerin ise daha fazla faiz artırım ihtiyacının azaldığını ve Banka'nın faiz artış döngüsünün sonuna yaklaştığını değerlendirdikleri gözlenmekte. Bu kapsamda, Banka'nın bu hafta yayınlanacak son toplantı tutanaklarında, Banka'nın gelecek dönemde izleyeceği para politikasına yönelik olası yeni sinyaller yakından izlenecek. Ayrıca Avrupa genelinde son ekonomik görünüme ilişkin bilgi verecek olan mayıs ayı HCOB imalat sektörü nihai PMI verileri perşembe günü takip edilecek. Bölge genelinde öncü verilere göre mayısta imalat PMI'lar, 50 eşik seviyesinin altında daralma bölgesindeki seyirlerini sürdürmüştü. Bu kapsamda imalat PMI'lar, Almanya'da 44,5'ten 42,9'a, Euro Bölgesi'nde 45,8'den 44,6'ya ve İngiltere'de 47,8'den 46,9'a gerileyerek imalat sektöründe daralmanın hızlandığına işaret ederken, Fransa'da ise 45,6'dan 46,1'e hafif yükselişle imalat sektöründe daralmanın hafif yavaşladığına işaret etmişti. Bunun yanında, ECB'nin para politikasına da yön verecek olan enflasyon verilerinden, Almanya'da mayıs ayı öncü TÜFE verisi çarşamba günü ve Euro Bölgesi'nde mayıs ayı öncü TÜFE verisi ise perşembe günü takip edilecek. Almanya'da nisan ayında manşet TÜFE'nin aylık artış hızı, enerji fiyatlarındaki gevşemenin etkisiyle %0,8'den %0,4 seviyesine beklentilerin (%0,6) üzerinde yavaşlarken, yıllık bazda %7,4'ten %7,2 seviyesine gerileyerek beklentilerin (%7,3) hafif altında gelmişti ve böylece Ağustos 2022'den bu yana en düşük seviyede gerçekleşmişti. Nisanda AB uyumlu TÜFE'nin aylık artış hızı ise %1,1'den %0,6'ya gerileyerek beklentilerin (%0,8) üzerinde yavaşlarken, yıllık bazda ise %7,8'den %7,6 seviyesine gerileyerek beklentilerin (%7,8) altında gerçekleşmişti. Euro Bölgesi'nde manşet TÜFE'nin nisanda aylık bazda artış hızı ise %0,9'dan %0,6 seviyesine beklentilerle uyumlu olarak yavaşlarken, yıllık bazda ise mart ayındaki Şubat 2022'den bu yana en düşük seviye olan %6,9'dan nisanda %7 seviyesine hafif yükselmişti. Yıllık bazda çekirdek TÜFE ise mart ayında ulaştığı rekor seviye olan %5,7'den nisanda beklentilerle uyumlu olarak %5,6 seviyesine hafif gerilemişti. Öncü verilere göre, mayısta ise Almanya'da nisan ayında manşet TÜFE'nin aylık artış hızının, %0,4'ten %0,2 seviyesine yavaşlaması, yıllık bazda %7,2'den %6,4 seviyesine gerilemesi bekleniyor. Mayısta AB uyumlu TÜFE'nin aylık artış hızının ise %0,6'dan %0,2'ye yavaşlaması, yıllık bazda ise %7,6'dan %6,7 seviyesine gerilemesi bekleniyor. Euro Bölgesi'nde ise manşet TÜFE'nin mayısta aylık bazda artış hızının %0,6'dan %0,2 seviyesine yavaşlaması, yıllık bazda ise %7'den %6,3 seviyesine gerilemesi bekleniyor. Yıllık bazda çekirdek TÜFE'nin ise mayısta %5,6'dan %5,5 seviyesine gerilemesi bekleniyor. Bunun yanında, yarın Euro Bölgesi'nde mayıs ayına ilişkin tüketici güveni nihai verisi takip edilecek. Bölgede mayıs ayına ilişkin tüketici güveni öncü verisi, -17,5'ten -17,4 seviyesine hafif yükselerek toparlanmayı sürdürmüştü ve böylece Şubat 2022'den bu yana en yüksek seviyelerde seyretmişti. Avrupa'da tüketici güveninin, kısmi toparlanmakla birlikte ECB'nin faiz artışlarına devam etmesinin etkisiyle negatif bölgedeki zayıf seyrini sürdürmesi bekleniyor. Diğer yandan, Fransa'da ve İtalya'da bu yılın ilk çeyreğine ilişkin GSYH büyümesi nihai verileri çarşamba günü açıklanacak. Fransa ekonomisi, geçen yılın son çeyreğinde %0 oranında büyümeyle durağan seyretmenin ardından öncü verilere göre, bu yılın ilk çeyreğinde beklentilerle uyumlu olarak %0,2 oranında büyüme kaydetmişti. İtalya ekonomisi ise, geçen yılın son çeyreğinde %0,1 oranında daralmanın ardından bu yılın ilk çeyreğinde öncü verilere göre %0,5 oranı ile beklentilerin (%0,2 büyüme) üzerinde büyüme sergilemişti. Bunun yanında, başta perşembe günü ECB Başkanı Lagarde'ın olmak üzere hafta genelinde ECB üyelerinin gerçekleştirecekleri konuşmalar da, Banka'nın para politikasına ilişkin olası yeni sinyaller bakımından yakından izlenecek. 
• Asya tarafında ise, Çin'de ekonominin seyrine ilişkin sinyal verecek olan mayıs ayı imalat sektörü ve imalat dışı resmi PMI verileri çarşamba günü ve küçük ve orta ölçekli firmaların faaliyetlerinin seyrine ilişkin sinyal verecek olan mayıs ayı Caixin imalat sektörü PMI verisi ise perşembe günü izlenecek. Resmi imalat PMI üç aylık büyüme bölgesindeki seyrinin ardından nisanda zayıflayan küresel talebin etkisiyle 51,9'dan son dört ayın en düşük seviyesi olan 49,2 seviyesine beklentilerin üzerinde gerileyerek daralma bölgesine geçmişti, beklentiler ise hafif gerileyerek imalat sektöründe büyümenin hafif yavaşladığına işaret etmesi yönündeydi. Detaylara bakıldığında, nisanda yeni siparişler üç aylık artışın ardından gerilerken, ihracat siparişleri de ocak ayından bu yana ilk kez düşüş kaydetmişti. Hizmet ve inşaat sektörlerinin performansına dair fikir veren resmi imalat dışı PMI ise nisanda 58,2'den 56,4'e gerileyerek beklentilerin üzerinde düşüş kaydetmişti ve böylece imalat dışı sektörde art arda dördüncü ayda büyüme bölgesinde seyretmekle birlikte büyümenin beklentilerin üzerinde yavaşladığına işaret etmişti. Nisan ayı Caixin imalat sektörü PMI verisi ise, 50 eşik seviyesinde durağan seyrini sürdürme beklentilerine karşın 49,5 seviyesine gerileyerek imalat sektörünün daralmaya geçtiğine işaret etmişti. Böylece nisan ayı verisi, küresel ekonomik yavaşlamanın etkisiyle ocak ayından bu yana imalat sektöründe ilk kez daralmaya işaret etmişti. Özellikle yavaşlayan küresel ekonomik aktivite, Çin'de imalat sektörünü baskı altında bırakırken, Çin hükümetinin, salgın kısıtlamalarını gevşetmesinin iç talep üzerinde devam eden olumlu etkileriyle imalat dışı sektörlerde ise büyümenin sürdüğü görülmekte. Bu kapsamda, mayısta resmi imalat PMI'ın 49,2'den 49,5 seviyesine hafif yükselerek imalat sektöründe daralma hızının hafif yavaşladığına ve resmi imalat dışı PMI'ın ise 56,4'ten 55 seviyesine gerileyerek imalat dışı sektörlerde büyümenin yavaşladığına işaret etmesi beklenirken, Caixin imalat sektörü PMI'ın ise bir önceki aya benzer şekilde 49,5 seviyesinde gelerek imalat sektöründe daralma hızının korunduğuna işaret etmesi bekleniyor.

Yurt içinde ise, bugün mayıs ayı ekonomik güven endeksi, yarın nisan ayı dış ticaret dengesi, çarşamba günü bu yılın ilk çeyreğine ilişkin GSYH büyüme verileri ve nisan ayı hizmet üretici fiyat endeksi ve perşembe günü mayıs ayı S&P Global/İSO imalat sektörü PMI verileri takip edilecek. Çarşamba günü ayrıca Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından Haziran-Ağustos dönemine ilişkin İç Borçlanma Stratejisi Raporu yayınlanacak.

• Güven endekslerinin alt kalemleriyle hesaplanan ekonomik güven endeksi nisan ayında aylık bazda %3,5 oranında artışla 98,82'den 102,24'e yükselerek Ekim 2021'den bu yana en yüksek seviyeye ulaşmıştı ve bunun yanında geçen yılın ocak ayından bu yana ilk kez iyimserlik eşik değerinin üzerine çıkmıştı. Mayısta güven endekslerinin aylık bazda seyrine baktığımızda ise, perakende ticaret sektörü %0,4, inşaat sektörü %4,3 ve tüketici güven endeksi ise %4 artış sergilerken, reel kesim yatay seyretmişti, hizmet sektörü güven endeksi %0,6 düşüş kaydetmişti. Bu kapsamda ekonomik güven endeksinin mayıs ayında 102,24'ten 103,70'e yükseldiğini ve 100 iyimserlik eşik değerinin üzerindeki seyrini ikinci aya taşıdığını hesaplamaktayız.
• Ticaret Bakanlığı tarafından yayınlanan nisan ayına ilişkin öncü dış ticaret verilerine göre, ihracat martta aylık %26,8 oranında artışla 23,6 milyar USD seviyesine yükselerek rekor seviyede gerçekleşmesinin ardından nisanda aylık %18,1 oranında gerileyerek 19,3 milyar USD seviyesinde gerçekleşmişti (ocak ayında 19,4 milyar USD, şubat ayında 18,6 milyar USD ve 2022 yılı ortalaması 21,2 milyar USD seviyesindeydi). İthalat ise martta aylık %4 artışla 31,9 milyar USD seviyesine kısmi yükselmesinin ardından nisanda aylık %11,8 gerileyerek 28,2 milyar USD seviyesinde gerçekleşmişti (ocak ayında 33,6 milyar USD ile rekor seviyeye ulaşmıştı ve 2022 yılı ortalaması 30,3 milyar USD seviyesindeydi). Nisanda ithalattaki düşüşte, enerji ve altın ithalatının gerilemesinin belirleyici olduğu gözlenmekteydi. Nisanda dış ticaret açığı ise aylık %6,1 oranında artışla 8,8 milyar USD seviyesine yükselmişti, 2022 yılında aylık ortalama dış ticaret açığı 9,1 milyar USD seviyesindeydi, aylık dış ticaret açığı rekor seviyeye ise 14,3 milyar USD ile ocak ayında ulaşmıştı. Dış ticaret verilerine 12 aylık kümülatif bazda bakıldığında ise, ihracat 255,7 milyar USD'den 251,7 milyar USD seviyesine gerilerken (kümülatif ihracat rekor seviyeye 256 milyar USD seviyesiyle ocak ayında ulaşmıştı), ithalat ise mart ayında ulaşılan rekor seviye olan 373,4 milyar USD'den nisanda 372 milyar USD seviyesine gerilemişti. Dış ticaret açığı da 120,4 milyar USD olmuştu.
• Ekonomi, başta özel ve kamu tüketimi olmak üzere yatırım kaleminin de desteğiyle 4. çeyrekte bir önceki yılın aynı dönemine göre %3,5 ile Bloomberg beklentisi olan %2,9'un üzerinde büyüme gerçekleştirmişti, ilk 3 çeyrek büyümesi de yukarı yönlü revize edilmişti. 4. çeyrekte mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH, çeyreksel %0,9 büyüyerek önceki çeyrekteki daralmayı telafi etmişti. 2022 yılı genelinde büyüme de %5,6 ile 2000 yılından bu yana ki ortalamasının üzerinde gerçekleşmişti. Bloomberg Anketi'ne göre birinci çeyrekte ise ekonominin, medyan tahmini olarak çeyreklik bazda %0,3 seviyesinde ve yıllık bazda %3,5 seviyesinde büyümesi bekleniyor.  
• Mart ayı hizmet üretici fiyat endeksinin aylık artış hızı %1,63'ten %2,30 seviyesine hızlanırken, yıllık bazda ise %78,86'dan %73,55 seviyesine gerilemişti.
• Nisan ayında S&P Global/İSO Türkiye imalat PMI, 50,9'dan 51,5 seviyesine yükselerek imalat sektöründe büyümenin hızlandığına işaret etmişti ve böylece büyüme bölgesindeki seyrini dördüncü aya taşımıştı. Veri, nisanda faaliyet koşullarındaki güçlenmenin, Aralık 2021'den bu yana en yüksek seviyelerdeki seyrini sürdürdüğüne ve şubatta meydana gelen depremlerin gözlenen olumsuz etkilerinin aşılmakta olduğuna işaret etmişti. Detaylara bakıldığında, nisan ayında birçok firmanın, talep koşullarındaki güçlenmeyle birlikte yeni siparişler ve üretimde artış bildirdikleri ve bazı firmaların da, şubat ayındaki depremlerin ardından devam eden toparlanmayla birlikte iş yüklerinin arttığını belirttikleri gözlenmişti. Özellikle, nisanda toplam yeni işler, yeni ihracat siparişleri ve üretimdeki artışlar mart ayına göre daha hızlı gerçekleşmişti ve üretimdeki genişleme son 20 ayın en yüksek oranında kaydedilmişti.

Şirket Haberleri

Aksa Enerji (AKSEN, Nötr): Şirket'in JCR Avrasya Derecelendirme A.Ş. tarafından gerçekleştirilen kredi derecelendirme süreci kapsamında, Uzun Vadeli Ulusal Notu geçen seneye göre sabit kalarak "AA (tr) / Stabil Görünüm); Kısa Vadeli Ulusal Notu ise geçen seneye göre sabit kalarak "J1+ (tr) / (Stabil Görünüm)" ile yatırım yapılabilir seviyede belirlenmiştir. Uzun Vadeli Uluslararası Notu ise "BB / (Negatif Görünüm)" olarak Türkiye Cumhuriyeti ülke tavanı ile aynı olacak şekilde belirlenmiştir.

Emlak Konut GYO (EKGYO, Nötr): Şirket tarafından ihale edilen İstanbul Çekmeköy İlkokul Binası ile Dini Tesis İnşaatı ile Altyapı ve Çevre Düzenleme İşi'nin sözleşmesi, Yüklenici MFA Taah. İnş. ve Tic. A.Ş. ile 290mn TL + KDV bedelle imzalanmıştır.

Ayrıca Şirket tarafından ihale edilen İstanbul Arnavutköy Dursunköy 2. Etap 1. Kısım İnşaatı ile Altyapı ve Çevre Düzenleme İşi'nin sözleşmesi, Yüklenici ANTAŞ Altyapı A.Ş. & GÖKYOL İnş. ve San. A.Ş. İş Ortaklığı ile 2.157mn TL + KDV bedelle imzalanmıştır.

Şişecam (SISE, Nötr): Sisecam Resources LP'nin halka açık hisselerinin Sisecam Chemicals Wyoming LLC tarafından 25 USD/hisse fiyatıyla nakden satın alınması ve şirketin halka kapatılması süreci tamamlanmıştır.

Şok Marketler (SOKM, Nötr): Rekabet Kurumu'nun 28.10.2021 tarihli kararı ile Şirkete düzenlediği 384,4mn TL tutarındaki idari para cezası, 192,2mn TL olarak yeniden yapılandırılmıştır. Bu kapsamda, Şirket tarafından Ankara ilgili İdare Mahkemesi'nde açılan idari para cezasının iptali davasından feragat edilmiştir. Bahse konu idari para cezası ile ilgili olarak 14.02.2022 tarihinde ödeme yapıldığından ilave bir ödeme yükümlülüğü doğmayacak olup, ödenen tutarla yapılandırılan tutar arasında ortaya çıkan fark için ilgili Vergi Dairesi nezdinde iade talebinde bulunulmuştur.

TAV Havalimanları (TAVHL, Nötr): TAV Technologies Orta Asya'da Almatı, Semerkant ve Aktöbe havalimanlarının ardından Azerbaycan'ın Haydar Aliyev Havalimanı'nda hizmet vermeye başladı. (Kaynak: DHA)

Sektör Haberleri

Beyaz Eşya: Bazı elektrikli ev cihazlarının ithalatında uygulanan gözetim uygulamasının kapsamı genişletildi. Tebliğle, robot süpürgeler ve airfryerlar da dahil olmak üzere bazı elektrikli ev cihazları için 23 Mart'ta yayımlanan tebliğle uygulamaya konulan gözetim uygulaması, zaman içinde yapılan değişiklikler iptal edilerek ilk haliyle yeniden uygulamaya konuldu. (Kaynak: BloombergHT)

Savunma: Türk savunma sanayisi ürünleriyle Afrika'da bir ülke ile sınır ve iç güvenlik ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik yaklaşık 36,5 milyon dolarlık sözleşme imzalandı. (Kaynak: AA)

Turizm: Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın verilerine göre, nisan ayında Türkiye'ye gelen yabancı turist sayısı bir önceki yılın aynı ayına göre %29,03 artarak 3,3 milyona çıktı. Yılın ilk 4 ayında ise ülkeye 9,5 milyon turist geldi. Ülkeye yılın ilk 4 ayında toplam 9 milyon 533 bin 933 yabancı turist geldi. Buna yurt dışı ikametli vatandaşların da eklenmesiyle, yılın ilk 4 ayında ülkeye gelen toplam ziyaretçi rakamı yaklaşık 11,1 milyona ulaşmış oldu.

Diğer Şirket Haberleri

Brisa (BRISA): Şirket'in JCR Avrasya Derecelendirme A.Ş. tarafından gerçekleştirilen kredi derecelendirme süreci tamamlanmış olup, Uzun Vadeli Ulusal Kurum Kredi Rating Notu "AAA (tr) / (Stabil Görünüm)" ve Kısa Vadeli Ulusal Kurum Kredi Rating Notu "J1+ (tr) / (Stabil Görünüm)" olarak yatırım yapılabilir seviyede belirlenmiştir. Uzun Vadeli Uluslararası Kurum Kredi Rating Notu ise "BBB+ / (Stabil Görünüm)" olarak belirlenmiştir.

Ege Gübre (EGGUB): JCR Avrasya Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. tarafından gerçekleştirilen kredi derecelendirmesi sonucunda; Şirket'in Uzun Vadeli Ulusal Kredi Notu bir kademe artarak "AA (tr)", Kısa Vadeli Ulusal Kredi Notu "J1+ (tr)" ve görünümleri "Stabil" olarak güncellenmiştir. Uzun Vadeli Uluslararası Yabancı ve Yerel Para Cinsinden Kredi Notları ve görünümleri ise Türkiye Cumhuriyeti'nin uluslararası notları ve görünümlerine paralel olarak "BB/Negatif" olarak güncellenmiştir.

Europower Enerji (EUPWR): Şirket, Başkent Elektrik Dağıtım A.Ş.'den ''CS23000084-2022 Havalı Hücre & Trafo Merkezi Çerçeve Alt Alımı'' konulu iş için sözleşme daveti almıştır. Sözleşmenin bedeli vergiler hariç 1,2mn USD'dir. (Güncel baz USD/TL kuru ile sözleşme bedeli vergiler hariç 23,9mn TL'dir.)

Parsan Makina (PARSN): 13 Ocak 2022 tarihli KAP açıklamasında konu olan 5.000 Ton'luk "Otomatik Dövme ve Transfer Hattı" yatırımı, plana uygun şekilde devam etmektedir. Yatırımın bina ve inşaat kısmı tamamlanma aşamasına gelmiş, proje kapsamındaki özel üretim ekipman ve parçaların kabulü yapılmaya başlanmıştır. Kabulü yapılan parçaların proje planına uygun şekilde montaj, operasyonel testler ve deneme üretimleri kademeli olarak başlayacaktır.

Penguen Gıda (PENGD): Şirket, LIDL (LIDL Stiftung & Co. KG) ile çeşitli turşu ve konserve ürünlerinden oluşan 29,6mn EUR tutarında 1 yıl süreli bir anlaşma gerçekleştirmiştir. Sevkiyatlara derhal başlanacağı ve 2024 yılı Mayıs ayına kadar devam edeceği açıklanmıştır.
 

Faiz Piyasaları

Cuma günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %9,15'ten %9,09 seviyesine geriledi. TCMB cuma günü 94,9 milyar TL'lik (%8,50'den, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Ayrıca BİST'te kotasyon yoluyla 246,6 milyar TL (%10'dan, 3 gün vadeli) kullandırdı. Toplam fonlama tutarı ise 375,4 milyar TL oldu.

Yurt içi tahvil piyasasında, cuma günü verim eğrisi genelinde faizlerde yükselişler görüldü. Buna göre, kısa vadeli tarafta 660 baz puana varan yükselişler görülürken, orta ve uzun vadeli tarafta 130 baz puana varan yükselişler gözlendi. Gösterge kağıtların faizlerinin haftalık bazda değişimlerine bakıldığında ise, kısa vadeli tarafta 415 baz puana yaklaşan yükselişler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta 315 baz puana varan yükselişler görüldü.

Günlük Özet Piyasa Verileri

Kaynak Ziraat Yatırım

Hibya Haber Ajansı