Sabah stratejisi

Dün Avrupa borsalarında belirgin satışlar gözlenirken, ABD borsalarındaki kayıplar %0,6 – %0,8 arasında gerçekleşti. Dolar ise yükselişini sürdürdü. Bu sabaha bakıldığında, ABD vadelilerinde ayrışmalar yaşanırken, Avrupa'da yatay bir görüntü var. Japonya hariç MSCI Asya Pasifik endeksi %1 civarında geriliyor. Dolar ise yükselişini sürdürüyor. ABD'de borç tavanının yükseltilmesi ile ilgili belirsizlik sürerken, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings ABD'nin kredi notunu negatif izlemeye aldı. Bu gelişmeyle Dow vadelisi bu sabah %0,3 civarında ekside. Öte yandan, çip üreticisi Nvidia'nın güçlü finansallar açıklaması ile teknoloji endekslerinde bu sabah yükselişler gözleniyor. Nasdaq vadelisi %1'in üzerinde primli. Yurtiçi tarafta bakıldığında, dün BIST100 endeksinin bir süredir destek olarak çalışan ve halihazırda 4.480 seviyesinde bulunan 200 günlük ortalamanın altına sarkarak bu ortalamadan uzaklaşma eğilimine girdiğini izledik. Teknik göstergelerin zayıf, likiditenin düşük olduğu ortamda bu görüntü endekste satışların devam edebileceğine işaret ki genel olarak regülasyonlar ve seçim gündemi de çok destekleyici değil. Bugün politika faizinde değişiklik yapılması beklenmeyen TCMB toplantısı takip edilecektir.

Makroekonomi

İngiltere'de nisan ayı TÜFE verisi takip edildi. İngiltere'de nisanda aylık bazda manşet TÜFE'nin artış hızı %0,8'den %1,2 seviyesine hızlanarak beklentilerin (%0,7 artış) üzerinde gelerek ekim ayından bu yana en büyük aylık artış kaydedilirken, yıllık bazda ise %10,1'den %8,7 seviyesine gerilemeyle Mart 2022'den bu yana en düşük seviyede gerçekleşerek yeniden tek haneli seviyelere gelmekle birlikte beklentilerin (%8,2) üzerinde gerçekleşti. Nisanda çekirdek TÜFE'nin aylık artış hızı ise %0,9'dan %1,3 seviyesine hızlanarak beklentilerin (%0,7) üzerinde gelirken, yıllık bazda ise yatay seyretme beklentilerine karşın %6,2'den %6,8 seviyesine yükseldi ve böylece Mart 1992'den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Bu kapsamda ülkede beklentilerin üzerinde gelen enflasyon rakamları BoE'nin sıkılaştırma adımlarına devam edeceğini öngören piyasa beklentilerini artırabilecektir. 

Bunun yanında, Almanya'da imalat, inşaat, toptan ve perakende ticaret sektörlerinde faaliyet gösteren firmaların, ekonomide mevcut ve gelecek 6 aylık döneme yönelik değerlendirmelerini yansıtan IFO iş dünyası endeksi mayıs ayı verisi açıklandı. IFO iş dünyası endeksi altı aylık yükselişin ardından mayıs ayında zayıflayan talep görünümü ve azalan yeni siparişlerle 93,4'ten 91,7 seviyesine gerileyerek beklentilerin (93,1) üzerinde düşüş kaydetti. Detaylara bakıldığında, cari koşullar endeksi 95,1'den 94,8'e gerilerken, beklentiler endeksi ise altı aylık yükseliş sonrasında 91,7'den 88,6'ya geriledi. Özellikle, Avrupa'da yüksek enflasyon ve ECB'nin faiz artışlarına devam etmesinin IFO endekslerini zayıflattığı gözlenmekte.

Yurt içinde ise, mayıs ayına ilişkin sektörel ve reel sektör güven endeksleri ile kapasite kullanım oranı verileri takip edildi. Sektörel güven endeksleri mayıs ayında karışık görünüm sunmayı sürdürdü. Mayısta mevsim etkilerinden arındırılmış bazda perakende ticaret ve inşaat sektörleri güven endeksleri artarken, reel kesim güven endeksi yatay seyretti ve hizmet sektörü güven endeksi ise geriledi.

• Reel kesim güven endeksi aylık bazda şubatta depremlerin olumsuz etkileriyle %1 düşüşün ardından martta depremlerin sanayi üzerinde devam eden olumsuz etkilerine karşın %1,7 artışla toparlanma kaydetmişti, nisanda %1 artışla toparlanmasını yavaşlayarak sürdürmesinin ardından mayısta ise bir önceki aya göre yatay seyretmekle birlikte son bir yılın en yüksek seviyelerindeki seyrini sürdürdü.  
• Reel kesim güven endeksi alt endekslerinden gelecek üç aydaki ihracat siparişleri şubatta %8,7'lik gerilemeyle Nisan 2021'den bu yana en sert düşüşün ardından martta depremlerin sanayi üzerinde devam eden olumsuz etkilerine karşın aylık %4,7 artışla kısmi toparlanmıştı, nisanda da %4,2 artışın ardından mayısta %3,3 artışla toparlanmasını kısmi yavaşlayarak sürdürdü. Böylece gelecek üç aydaki ihracat siparişleri endeksi mayısta Nisan 2022'den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.
• Arındırılmış kapasite kullanım oranı mayısta yatırım malları imalatı kapasite kullanım oranındaki düşüşe ve tüketim malları imalatı kapasite kullanım oranındaki yatay seyre karşın ara malı imalatı kapasite kullanım oranındaki yükselişin etkisiyle 0,7 puanlık artışla %76,3 seviyesine yükselerek son iki aydır artış kaydetti ve son beş ayın en yüksek seviyesinde gerçekleşti, bununla birlikte 2022 yılı ortalamasının altındaki seyrini sürdürdü.
• Başta içecek imalatı ve makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı sektörlerinin yanında, tekstil ürünleri, ana metal sanayi ve kimyasal ürünler imalatı gibi ihracatçı sektörlerde kapasite kullanım oranlarındaki yükselişlerin etkisiyle imalat sanayi kapasite kullanım oranında toparlanma gözlenmekte. Buna karşın, bilgisayarlar, kağıt ve kağıt ürünleri, motorlu kara taşıtı imalatı, kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması, tütün ürünleri ve fabrikasyon metal ürünleri imalatı gibi sektörlerin kapasite kullanım oranlarındaki düşüşler ise imalat sanayi kapasite kullanım oranındaki artışı sınırlandırmış.
• Yatırımlara dair izlediğimiz diğer bir gösterge olan sabit sermaye yatırım harcamaları aylık bazda dört aylık yükselişin ardından mayısta aylık %4,4 düşüşle kısmi zayıflama kaydetti, bununla birlikte tarihsel ortalamasının üzerindeki seyrini sürdürmekte.
• Mayısta güven endekslerinin aylık bazda seyrine baktığımızda, perakende ticaret sektörü %0,4, inşaat sektörü %4,3 ve tüketici güven endeksi ise %4 artış sergilerken, reel kesim yatay seyretti, hizmet sektörü güven endeksi %0,6 düşüş kaydetti. Güven endekslerinin alt kalemleriyle hesaplanan ekonomik güven endeksinin ise mayıs ayında 102,24'ten 103,70'e yükseldiğini ve 100 iyimserlik eşik değerinin üzerindeki seyrini ikinci aya taşıdığını hesaplamaktayız.

 
 Yurt dışında bugün veri takvimine bakıldığında,

ABD tarafında, bu yılın ilk çeyreğine ilişkin yıllıklandırılmış çeyreklik bazda GSYH büyüme revize verisi TSİ 15.30'da takip edilecek. ABD'de geçen yılın birinci çeyreğinde yıllıklandırılmış çeyreklik bazda GSYH, %1,6 oranında daralmasının ardından ikinci çeyrekte %0,6 oranında daha ılımlı oranda daralma kaydetmişti. Üçüncü çeyrekte ise ülke ekonomisinin yıllıklandırılmış çeyreklik bazda büyümesi güçlü özel tüketim harcamalarının etkisiyle %3,2 seviyesinde gerçekleşmişti. Geçen yılın son çeyreğinde ise, yüksek seyreden enflasyon ve Fed'in faiz artışlarıyla sıkılaşan finansal koşulların etkisiyle yıllıklandırılmış çeyreklik bazda büyüme hızı tüketici harcamalarındaki ve net ihracattaki yavaşlamayla %2,6 seviyesine yavaşlamıştı. ABD ekonomisi 2022 yılı genelinde ise %2,1 oranında büyüme kaydetmişti. Öncü verilere göre, bu yılın ilk çeyreğinde ise ülke ekonomisinin yıllıklandırılmış çeyreklik bazda büyüme hızı %1,1 seviyesine yavaşlayarak beklentilerin (%1,9) üzerinde yavaşlama kaydetmişti. Detaylara bakıldığında, bu yılın ilk çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yavaşlamada; özel stok yatırımları, konut ve konut dışı sabit yatırımlardaki yavaşlamaya karşın kişisel tüketim harcamalarındaki ve net ihracattaki hızlanma belirleyici olmuştu.

Ayrıca Fed'in önemli bir enflasyon göstergesi olarak takip ettiği yıllıklandırılmış çeyreklik bazda kişisel tüketim harcamaları (PCE) fiyat endekslerinin (çekirdek dahil) bu yılın ilk çeyreğine ilişkin revize verileri TSİ 15.30'da açıklanacak. Öncü verilere göre, yıllıklandırılmış çeyreklik bazda PCE fiyat endeksi, bu yılın ilk çeyreğinde %3,7'den %4,2'ye, çekirdek PCE fiyat endeksi ise %4,4'ten %4,9 seviyesine beklentilerin üzerinde yükselmişti ve fiyat baskılarının arttığına işaret etmişti. Özellikle çekirdek PCE fiyat endeksinin, geçen yılın ilk çeyreğinden bu yana en yüksek seviyeye ulaşması dikkat çekmişti.

Diğer yandan, ABD'de istihdam piyasası verilerinden, 20 Mayıs haftasına ilişkin haftalık yeni işsizlik maaşı başvuruları verisi TSİ 15.30'da izlenecek. Son açıklanan haftalık yeni işsizlik maaşı başvuruları, son 18 ayın en yüksek seviyesi olan 264 bin kişi seviyesinden 242 bin kişi seviyesine beklentilerin üzerinde düşüşle iş gücü piyasasında sıkı görünüme işaret etmekle birlikte düşük seviyelerdeki seyrini sürdürmüştü.

Bunun yanında ABD'de konut piyasası verilerinden, satış sözleşmesi yapılmış fakat tapu devri henüz gerçekleşmemiş konut sayısını gösteren nisan ayı bekleyen konut satışları verisi TSİ 17'de takip edilecek. Mart ayı bekleyen konut satışları, aylık %5,2 oranında sert düşüş sergilemişti ve konut piyasasında yavaşlamaya işaret etmişti.

Ayrıca Almanya'da bu yılın ilk çeyreğine ilişkin GSYH büyümesi nihai verileri TSİ 09'da açıklanacak. Öncü verilere göre geçen yılın son çeyreğinde yüksek seyreden enflasyon, devam eden enerji krizi ve ECB'nin faiz artırımlarıyla birlikte sıkılaşan finansal koşulların etkisiyle çeyreklik bazda Almanya ekonomisi %0,5 oranında daralmanın ardından bu yılın ilk çeyreğinde enerji krizine ve resesyona yönelik endişelerin azalmasına karşın sıkılaşan finansal koşulların tüketici harcamalarını baskılamasıyla %0 oranında büyüme sergileyerek beklentilerin (%0,2 büyüme) altında performans sergilemekle birlikte resesyona girmekten kurtulmuştu.

Bunun yanında, tüketici güveni göstergelerinden Almanya'da haziran ayına ilişkin GfK tüketici güveni verisi TSİ 09'da takip edilecek. Almanya'da mayıs ayına ilişkin GfK tüketici güveni verisi -29,5'ten -25,7 seviyesine yükselerek art arda yedinci ayda artarak toparlanmayı sürdürmüştü ve böylece Nisan 2022'den bu yana en yüksek seviyeye ulaşmıştı. Tüketici güveninin, bölgede resesyon endişelerinin zayıflamasına karşın ECB'nin faiz artışlarına devam etmesinin etkisiyle kısmi toparlanmakla birlikte negatif bölgedeki zayıf seyrini sürdürmesi bekleniyor.

Diğer yandan, TSİ 13.30'da ECB Yönetim Konseyi Üyesi Nagel'in ve TSİ 14.15'te ECB Yönetim Konseyi Üyesi Villeroy'un konuşmaları, Banka'nın para politikasına ilişkin olası yeni sinyaller bakımından yakından takip edilecek.

Yurt içinde ise, TSİ 14'te TCMB'nin PPK toplantısı izlenecek. TCMB, geçen ayki toplantısında politika faizini beklentilerle uyumlu olarak %8,50 seviyesinde sabit tutmuştu, ayıca depremin 2023 yılının ilk yarısındaki etkilerini yakından takip edeceğini ve depremin yol açtığı arz-talep dengesizliklerinin enflasyon üzerindeki etkilerini yakından izlediğini yinelerken, para politikası duruşunun fiyat istikrarı ve finansal istikrarı koruyarak deprem sonrası gerekli toparlanmayı desteklemek için yeterli olduğu görüşünü korumaktaydı. Banka'nın bugünkü toplantısında da politika faiz oranını sabit tutması bekleniyor. 

Diğer yandan, bugün TCMB tarafından haftalık DTH, rezerv ve sermaye hareketleri istatistikleri yayınlanacak.

• Yurt içi yerleşiklerin dolarizasyon hareketine BDDK'nın yayınladığı günlük verilerden de bakıyoruz. 18 Mayıs haftasında toplam DTH miktarı 2,99 milyar USD (bireysel 2,60 milyar USD düşüş ve kurumsal 0,39 milyar USD düşüş) azaldı. Toplam YP mevduatın toplam mevduat içerisindeki oranı %40,2'den %40,1'e geriledi. TL kredilerde haftalık %0,13 düşüş, YP kredilerde %1,04 düşüş, toplam kredilerde ise kur etkisinden arındırılmış bazda baktığımızda %0,38 düşüş görmekteyiz.
• TCMB Analitik Bilanço verilerine göre, 18 Mayıs haftasında toplam ve net rezervin azaldığını hesaplamaktayız. İlgili haftada toplam rezervin 3,6 milyar USD azalışla 101,5 milyar USD seviyesine gerilediğini, net uluslararası rezervin ise 2,6 milyar USD azalışla -0,2 milyar USD'ye geldiğini öngörmekteyiz.

Şirket Haberleri

Aselsan (ASELS, Nötr): Şirket tarafından BAYKAR Makina firmasından 17,5mn USD tutarında Elektro Optik Sistem teslimatlarına yönelik bir sipariş alınmıştır. Sipariş kapsamında teslimatlar 2023-2024 yıllarında yapılacaktır.

Sabancı Holding (SAHOL, Nötr): Yönetim Kurulunun dünkü toplantısında, bağlı ortaklığı Exsa Export Sanayi Mamulleri Satış ve Araştırma A.Ş.'nin tüm aktif ve pasifleri ile birlikte bir kül halinde devralınması suretiyle Holding bünyesinde birleşilmesine karar verilmiştir. Söz konusu birleşme işlemi Şirket pay sahipleri bakımından herhangi bir ayrılma hakkı kullanımına yol açmayacaktır. Birleşme işlemine istinaden sermaye artırımı nedeniyle gerçekleştirilecek pay ihracına ilişkin SPK'ya başvuruda bulunulacaktır. Exsa'nın ortalık yapısı şu şekildedir: Sabancı Holding: %28,8, Çimsa (CIMSA, Sınırlı Pozitif): %32,9, Diğer: %38,3

Smart Güneş Enerjisi (SMRTG, Sınırlı Pozitif): Şirket, Denizli Su ve Kanalizasyon İdaresi tarafından 09.05.2023 tarihinde gerçekleştirilen Çivril GES konulu ihalede en uygun fiyatı vererek, ihalede 1. sırada yer almış olup, ihaleyi yapan kurum tarafından ihalenin şirket uhdesinde kaldığına ilişkin yazı bugün şirkete tebliğ edilmiştir. İşin bedeli KDV hariç 2.099mn TL'dir.

Sektör Haberleri

Akaryakıt: Foreks Haber'in sektörden aldığı bilgiye göre, Cuma gününden geçerli olmak üzere benzin grubunda 75 kuruş artış bekleniyor. Söz konusu tarihde motorin grubunda fiyat değişikliği beklenmiyor.

Tarım: Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, bu yıl buğday için %5'lik artışla yaklaşık 21mn ton rekolte beklendiğini bildirdi. Kaynak: Dünya

Diğer Şirket Haberleri

Ahlatçı Doğalgaz (AHGAZ): 19.04.2023 tarihinde KAP'a yapılan bildirimde, şirketin %70, şirketin bağlı ortaklığı Enerya Enerji'nin %29 oranında pay sahibi olduğu AHL Ahlatcı Finansal'ın TMSF tarafından yapılan Adabank hisse satış ihalesine katılacağı duyurulmuştu. Gerçekleştirilen ihalede, AHL Ahlatcı Finansal teklif mektubunda yer alan teklifini nihai olarak 215mn TL'ye yükseltmiştir. İhale, AHL Ahlatcı Finansal'ın ihale için vermiş olduğu teklif ile sona ermiştir. İhale, BDDK ve Rekabet Kurumu onayları alındıktan sonra TMSF tarafından sonuçlandırılacaktır.

Boğaziçi Beton (BOBET): Ram and Sons (Rams) İnşaat ile İstanbul Bayrampaşa'da yer alan Rams City Haliç projesi kapsamında yapılacak olan konut inşaatı için hazır beton tedarik sözleşmesi imzalanmıştır. Proje kapsamında yaklaşık 400mn TL tutarında (proje kapsamında tutar değişkenlik gösterebilir) hazır beton üretim, tedarik ve nakliye işi olacaktır.

CW Enerji (CWENE): Şirket ile müşterisi olan Mikrokal Maden arasında, müşterinin 55.565 kWe kapasiteli GES santral projesinde kullanılmak üzere, şirketin üretmiş olduğu 545 Wp güneş paneli ürünü için toplamda KDV hariç 25,1mn USD tutarında ürün satışı konusunda anlaşma sağlanmıştır.

Hateks Hatay Tekstil (HATEK): 6 Şubat depreminin ardından üretim tesisleri kısmi şekilde hasar gören şirket depremin ilk haftası itibari ile bakım-onarım çalışmalarına başlamış olup güncel olarak tesislerin %80'lik bölümü kullanılabilir durumdadır. Dokuma tesisimizin %60'lık kısmı üretime başlamıştır. Ağustos ayında tam kapasite ile üretime devam edilmesi planlanmaktadır. Deprem öncesi ortalama 700 çalışanı olan şirketimiz depremin ardında şubat sonuna kadar ortalama 50 personel ile devam etmiş, gün be gün personel sayımız artırılarak mevcut durumda 320 personel ile üretim yapar hale gelinmiştir. Şirket tesisinin üretim sürecinin yavaşladığı dönemde siparişlerde herhangi bir kayıp yaşanmamış, siparişlerin süresinde yerine getirilmesi adına azami gayret gösterilmiştir.

Hitit Bilgisayar (HTTBT): Gürcistan menşeili Tbilisi Airways, 24.05.2023 tarihi itibariyle Hitit'in sistemlerini kullanmaya başlamıştır. Havayolu firması 5 yıl boyunca şirketin yolcu hizmet sistemlerini kullanacaktır.

Manas Enerji (MANAS): Şirket yurtdışında bulunan bir müşteriden 526bin USD tutarında muhtelif elektrik sayaçları ve ekipmanları konusunda yeni bir sipariş almıştır. Siparişe konu ürünlerin teslimatlarının 2023 yılı içinde tamamlanması planlanmaktadır.

Netaş (NETAS): Şirket, Turkcell'in bağlı ortaklığı Turkcell Satış ve Dijital İş Servisleri'nden, Turkcell'in "Superbox™" olarak marka ismini verdiği, ZTE WTTx (Wireless to the X) Cat 6 CPE (Customer Premises Equipment) ürün projesi kapsamında 798bin USD tutarında sipariş almıştır.

Qua Granite (QUAGR): Şirket, MELKAS Yapı tarafından yapılan Hatay Gülderen TOKİ Konutları kapsamında 832 adet konut inşaatı için KDV dahil 10,4mn TL tutarında satış sözleşmesi imzalamıştır.
 

Faiz Piyasaları

Çarşamba günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %9,04'ten %9,06 seviyesine yükseldi. TCMB dün 104,5 milyar TL'lik (%8,50'den, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Ayrıca BİST'te kotasyon yoluyla 185,8 milyar TL (%10'dan, 1 gün vadeli) kullandırdı. Toplam fonlama tutarı ise 316,1 milyar TL oldu.

Yurt içi tahvil piyasasında, dün verim eğrisinde faizlerde kısa vadeli tarafta düşüşler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta yükselişler görüldü. Buna göre, kısa vadeli tarafta 40 baz puana yaklaşan düşüşler görülürken, orta ve uzun vadeli tarafta 230 baz puana yaklaşan yükselişler gözlendi.

Günlük Özet Piyasa Verileri

Kaynak Ziraat Yatırım

Hibya Haber Ajansı