İtalyan seçimleri önizleme

İtalya’da neler oluyor? İtalya 25 Eylül Pazar günü erken genel seçime hazırlanıyor. İtalya’nın yaklaşan genel seçimleri ilk olarak önümüzdeki bahar için planlanmıştı. Öyleyse neden politikacılar oy için kampanya yürütürken bu yazın kavurucu sıcaklıklarıyla mücadele ediyor?

Bu, 21 Temmuz’da Başbakan Mario Draghi’nin istifası ve solcu, sağcı ve merkezci partilerin yer aldığı büyük çadır koalisyon hükümetinin çöküşüyle ​​ateşlendi.

Draghi, Ocak 2021’de avukat Giuseppe Conte başkanlığındaki başka bir koalisyonun çökmesinin ardından iktidara geldi.

Draghi, dünyanın dört bir yanındaki analistler ve yorumcular tarafından İtalya’nın 2021’de COVID sonrası ekonomik toparlanmasına öncülük etmesi nedeniyle alkışlandı ve bu da The Economist tarafından “Avrupa’nın hasta adamı” etiketiyle sarsıcı bir tezat oluşturan “Yılın Ülkesi” seçilmesine yol açtı. Bu, yıllarca durgun ekonomik büyümenin ardından İtalya’yı takip etti.

Yine de, Draghi hükümetinin düşüşünü tetikleyen, kötü niyetli eski başbakan Conte’nin kendisiydi. Conte’nin partisi Beş Yıldız Hareketi, Draghi’nin ekonomik yardım kararnamesine verdiği desteği geri çekerek fişi çekti.

Bunun nedeni, büyük ölçüde ailelere sunulan desteğin miktarı ve Roma’nın çöp kriziyle başa çıkmak için önerilen yeni bir atıktan enerji santrali inşası konusundaki anlaşmazlıklardı – Beş Yıldız Hareketi’nin olası çevresel etkilerine ilişkin korkular üzerine itiraz ettiği bir plan.

Draghi’nin istifası, sonuç olarak, ülkenin ilk genel seçim sezonunun, çoğu İtalyan’ın deniz kıyısına akın ettiği bir ay olan Ağustos ayında başlamasına yol açtı.

Sıcaklar ve tatiller bir yana, yaz ve sonbahar başı da bütçe yasasının tartışıldığı ve sonunda İtalyan parlamentosu tarafından onaylandığı zaman olduğu için seçimler için uygun olmayan bir zamandır.

Seçim sistemi nasıl çalışır? İtalyan siyaseti genellikle gizem ve skandallarla örtülüdür. Yeni partiler eskileri yok oldukları anda ortaya çıkıyor ve tartışmalar ve yolsuzluk onlarca yıldır politikacıların kariyerlerini sarstı.

Fransa ve Amerika Birleşik Devletleri’nin aksine, İtalya cumhurbaşkanı yürütme yetkisine sahip değil ve farklı ve oldukça gizli bir seçim turunda seçiliyor.

2018’de yapılan son genel seçimlerde olduğu gibi, mevcut seçim sistemi koalisyonları tek tek partilere tercih ediyor ve çoğunluk barajını koltukların %40’ı olarak belirliyor.

Bununla birlikte, 2020 referandumunun ardından parlamentodaki sandalye sayısı azaltıldı. İtalyanlar daha önce 630 milletvekiline oy veriyorlardı, şimdi 400 milletvekiline oy verecekler. Senatör sayısı da 315’ten 200’e düşürüldü.

Hükümetler defalarca çöktü ve İtalyan cumhuriyetinin kurulmasından bu yana geçen 76 yılda 67 kabine ile sonuçlandı. Ülkenin sosyoekonomik zayıflıkları – parçalanmış bir kültürel miras, keskin bir kuzey-güney ayrımı ve dış desteğe güvenme nedeniyle – bu sorunu daha da kötüleştirdi.

Kilit adaylar ve kim önde?

-Sağ kanat

“Merkez sağ koalisyonu” (coalizione di centrodestra) şu anda anketlerde önde gidiyor: Giorgia Meloni’nin İtalya’nın Kardeşleri (Fratelli d’Italia, FDI); Matteo Salvini’nin Kuzey Ligi (Lega Nord, LN); ve Silvio Berlusconi’nin Go İtalya’sı (Forza Italia, FI).

-İtalya’nın Kardeşleri

İtalya’nın Kardeşleri, anketlere göre şu anda koalisyonun en büyük partisi.

Köklerini doğrudan İtalyan Sosyal Hareketi’ne (Benito Mussolini’nin ölümünün ardından kurulan neo-Faşist bir parti) kadar izleyen sosyal olarak muhafazakar, milliyetçi bir güç olan İtalya’nın Kardeşleri, faşizmle olan bağlantıları nedeniyle rutin olarak teşhir ediliyor.

İtalya’nın aşırı sağ siyasi tarihinde uzman olan Roma Sapienza Üniversitesi’nden Profesör Andrea Mammone, Euronews’e, partinin “neo-faşist gelenekle uyumlu” olduğunu ve “üyelerinin çoğunun Mussolini rejimine karşı olumlu bir yaklaşım sergilediğini” söyledi.

Gerçekten de, Brothers of Italy’nin üyelerinden ikisi, diktatör Benito Mussolini’nin doğrudan torunları ve onun soyadını gururla taşıyorlar. Dahası, 1996’da yeniden ortaya çıkan bir röportaj, o zamanlar 19 yaşında olan Meloni’nin Mussolini’yi “İtalya için yaptığı her şeyi yapan” “iyi bir politikacı” olarak nitelendirdiğini gösteriyor.

Bununla birlikte, Brothers of Italy’nin şu anki manifestosu faşizme doğrudan bir imada bulunmuyor ve sosyal kaygıları ekonomik olanlarla takas ederek 2018 programının sosyal muhafazakarlığının bir kısmını yumuşattı. Meloni’nin hâlâ “Tanrı, vatan ve aile”yi vurgulayan aşırı sağcı bir retorik üslup kullandığı belirtilmelidir.

-Kuzey Ligi

 Bir zamanlar meteorik bir şekilde iktidara yükselen – 2019’da partisi tek başına % 40 çoğunluk barajını aşan – Kuzey Ligi’nden koalisyon meslektaşı Salvini, Meloni tarafından gölgede bırakıldı.

Kuzey Ligi 1990’larda İtalya’nın müreffeh kuzey bölgelerinin bağımsızlığı için çağrıda bulunan ayrılıkçı bir hareket olarak başladı, ancak 2010’ların ortalarında Salvini tarafından milliyetçi bir güç olarak yeniden adlandırıldı.

Uzun süredir devam eden göçmenlik karşıtı biletiyle tutarlı bir manifesto üzerinde duruyor ve gizli göçmen varışlarında kesintiler vaat ediyor (“agli Sbarchi’yi durdurun” veya “tekne varışlarını durdurun”).

Ayrıca Salvini, uzun zamandır Vladimir Putin’in hayranıydı ve 2017’de Rusya Devlet Başkanı’nın yüzünün olduğu bir tişört giydi. Ukrayna’nın işgaline karşı çıkarken ve Kremlin’den uzaklaşırken, yaptırımların İtalyanlara Ruslara olduğundan daha fazla zarar verdiğini iddia etti.

-Go Italy

Merkez sağ partilerin üçüncüsü, uzun zamandır eski Başbakan Berlusconi’nin Go İtalya’sı. Parti platformu koalisyon müttefiklerininkinden daha ılımlı bir yaklaşıma sahip olabilir, ancak onun kişisel skandal geçmişi – 2013’teki vergi kaçakçılığından mahkumiyetinden Putin’le onlarca yıllık dostluğuna ve reşit olmayan birinden cinsel hizmet talep etme iddialarına kadar – daha fazla inceleme çekti.

Go İtalya’nın seçmenleri son birkaç yılda önemli ölçüde küçülmüş ve artık koalisyonda daha küçük bir güç olsa da, Berlusconi’nin Meloni ve Salvini’ye desteği koalisyonun çoğunluğa ulaşmasını sağlamak için gerekli görünüyor. Bu, tartışmalı eski başbakanın partisinin hala teraziyi devirebileceği ve hatırı sayılır bir güce sahip olabileceği anlamına geliyor.

Sol kanat

-Demokrat Parti (PD)

Siyasi yelpazenin diğer tarafında merkez sol koalisyon (coalizione di centrosinistra) var. En büyük gücü Demokrat Parti’dir (Partito Demokratik; PD) ve ona çeşitli ilerici konumlara sahip diğer küçük partilerden oluşan bir grup eşlik eder.

PD şu anda profesör ve 2013-2014 yılları arasında İtalya’nın eski başbakanı olan Enrico Letta tarafından yönetiliyor.

Parti genel olarak ılımlı, Avrupa yanlısı bir duruşa sahip ve Putin’e ve Ukrayna’daki savaşa şiddetle karşı çıkıyor. Aynı zamanda eşcinsel evlilik ve homofobiyle mücadele yasaları da dahil olmak üzere LGBTQ+ haklarını açıkça desteklemektedir.

Demokrat Parti, potansiyel olarak otoriter bir dalgayı serbest bırakacağını düşündüğü İtalya Kardeşleri’nin yükselişine karşı özellikle uyarıda bulunuyor.

 -Merkez

 -Beş Yıldız Hareketi

Sol-sağ siyasi ikilisinden kaçınan Beş Yıldız Hareketi (Movimento 5 Stelle; M5S), bir kez daha bağımsız bir parti olarak çalışıyor. Lideri eski başbakan Giuseppe Conte.

Siyasi yönelimi her zaman biraz belirsiz olan popülist parti, 2009 yılında komedyen Beppe Grillo ve dijital girişimci Gianroberto Casaleggio tarafından sistemik yolsuzluğa karşı bir taban düzen karşıtı güç olarak kuruldu.

Beş Yıldız Hareketi’nin uzun süredir devam eden ahlakı, dijital demokrasi, çevresel sürdürülebilirlik ve ilerici ve muhafazakar sosyal duruşların bir karışımı üzerine inşa edilmiş bir platformla “geleneksel” siyaseti aşma iddiası olmuştur. 2010’lardaki yükselişi, Euro Bölgesi krizinin zirvesine ve İtalya’nın çürüyen sosyoekonomik koşullarına yol açtı ve hem 2013 hem de 2018 genel seçimlerinde ülkenin en büyük tek partisi olarak ortaya çıkmasına neden oldu.

Bununla birlikte, özellikle eski parti lideri Luigi di Maio’nun gemiden atlayıp merkez solla güçlerini birleştirmesinden sonra Hareket içindeki iç bölünmeler ve partinin giderek artan kurumsal imajı, popülist çekiciliğini azalttı. Gerçekten de anketler, 2018’den bu yana seçmenlerinin yarısından fazlasının kaybolduğunu gösteriyor.

-Üçüncü Kutup

Yürüyen büyük siyasi güçlerin sonuncusu, PD’nin parçalanmış partilerinden – eski bakan Carlo Calenda’nın Eylem (Azione) ve eski Başbakan Matteo Renzi’nin İtaly Alive’ından (İtalia Viva, IV) oluşan bir merkezci koalisyon olan sözde “Üçüncü Kutup” (Terzo Polo) ‘dur.

Bu yeni blok, Calenda’nın merkez sol ile sadece beş gün süren koalisyonunun Ağustos ayında düşmesinden sonra kuruldu.

Her iki aday da şu anda İtalya’yı canlandırmayı ve dijitalleştirmeyi amaçlayan ekonomik olarak liberal ve Avrupa yanlısı bir platformda yer alıyor.

Dört büyük siyasi bloğun ötesinde, aşırı soldaki Halk Birliği’nden (Unione Popolare, UP) – en ilginç olanı – adından da anlaşılacağı gibi, İtalya’nın AB’den ayrılmasını savunan yeni kurulan Italexit’e kadar birçok küçük parti yarışıyor.

Hepsi tek haneli yüzdelerde sandık başına gittiklerinden, bu tür partilerin mecliste çok sayıda sandalye elde etmeleri veya hatta gerekli eşiğe ulaşmaları pek mümkün değil.

Ekonomik bahisler. Ukrayna’daki savaş şiddetlenirken ve Avrupa çapında büyük bir enerji krizine yol açarken, yükselen faturalar ve giderek karşılanamayan yaşam maliyetleri, devam eden seçim tartışmalarının merkezi alanını işgal etti.

Yakın tarihli bir Quorum/YouTrend anketi, İtalyanların yüzde 90’ının çoğu Avrupalı ​​gibi enerji faturaları konusunda endişeli olduğunu göstermiştir. Meloni, kamu maliyesini kontrol altında tutacağına söz verdi, ancak aynı zamanda İtalyanları enerji sıkıntısının en kötüsünden korumaya da söz verdi. Artan maliyetler ve fiyat baskılarının görünür bir sonu olmadığı için, bu zor bir dengeleme eylemi olacaktır.

Taraflar, hepsi açıkça ortaya konmamış olsa da, özellikle AB çapındaki mevcut duraklamalar ışığında, çeşitli çözümler önerdiler. Merkez sol, faturalar için bir fiyat üst sınırı önerirken, sağ, özellikle nükleer enerji için bastırarak enerjide kendi kendine yeterliliği talep ediyor ve muhalifleri tarafından yaptırımlar ve yükselen fiyatlar arasında bağlantı kurmakla eleştirildi.

Bir diğer önemli çekişme noktası, İtalya’nın AB çapında üye ülkelerin ekonomilerine fon enjekte etme çabasının bir parçası olan ve İtalya’nın Brüksel’den 190 milyar Euro’luk bir paket alacağı COVID-19 sonrası İyileşme ve Dayanıklılık Planıdır.

Demokrat Parti onu mevcut haliyle desteklerken, İtalya’nın Kardeşleri reform yapılması çağrısında bulundular.

Sağın oyun kitabında bir başka önemli nokta daha var: sabit bir vergi getirilmesi. Bu, vergilendirmeyi tüm dilimlerde yüzde 15’e yükseltir. Harekete, artan oranlı vergilendirmeyi destekleyen merkez sol karşı çıkıyor.

Yurt içi büyüme tarafında, Bloomberg tarafından 34 ekonomistin katıldığı bir ankette, İtalyan ekonomisinin 2022’deki yüzde 3,3’ten sonra gelecek yıl sadece yüzde 0,4 büyüyeceği öngörülüyor.

Korkunç Görünüm. İtalya ekonomisi muhtemelen büyümeyi çoktan durdurdu ve ekonomistler bu kış bir durgunluk öngörüyor. Kaynak: Istat, Bloomberg

Kim kazanır? Anketlere güvenilecek olursa, Giorgia Meloni’nin hızlı yükselişinin onu İtalya’nın ilk kadın başbakanı olarak göreve getirmesi muhtemel görünüyor. Romalı politikacı, çoğunluk için gereken yüzde 40 barajının oldukça üzerinde, yüzde 46-48’lik bir oy oranıyla bir koalisyondaki en büyük partiye liderlik ediyor.

İtalya’nın Kardeşleri tek başına yüzde 24-26 oy alırken, Lig ve Go İtalya sırasıyla yüzde 12-14 ve yüzde 7-9’da.

Geride kalan merkez sol koalisyon, şu anda yüzde 27-29 civarında oy kullanıyor ve Demokrat Parti yüzde 22-24 oy alıyor. Beş Yıldız Hareketi şu anda yüzde 13-14’te, merkezci “Üçüncü Kutup” bloğu ise yüzde 5-7’de.

En son kamuoyu yoklamaları. Kaynak: Youtrend, Euronews

Sonuç? İtalya’nın tarihinde yeni bir aşamaya girmesi çok muhtemel görünüyor. Aşırı sağın yükselişiyle birlikte insanlar Meloni’yi İtalya’nın gelecekteki lideri olarak kabul etmiş görünüyor.

Draghi ve Maliye Bakanı Daniele Franco son haftalarda İtalya’nın şimdilik ekonomik bir daralmadan kaçınabileceğini söylediler. Başbakan ayrıca, kısmen hızlandırılmış enflasyon tarafından desteklenen yüksek vergi gelirinin kamu maliyesine küçük bir destek verdiğini de kaydetti.

Bu, belirsizliklerle dolu kötüleşen bir ekonomik görünümle karşı karşıya kalacak olan yeni hükümet için küçük bir rahatlık olabilir. Rusya’nın Ukrayna’yı işgali, enerji fiyatlarındaki artışlar, yaygın enflasyon ve yükselen faiz oranları bir araya gelerek büyümeye önemli ölçüde zarar veriyor.

Ancak İtalya, kronik olarak düşük performans gösteren ekonomisini yeniden başlatmaya yardımcı olmak için 190 milyar Euro’luk AB paketine bağımlı ve neredeyse 3 trilyon dolarlık devlet borcunun sürdürülebilirliği konusunda sorularla karşı karşıya. İtalyan analistler birlikte, bunların yeni hükümeti Fransa ve Almanya gibi önemli Avrupa güçlerinin yanında tutmasını ve çatışmacı dürtülerini kontrol etmesini bekliyorlar. Düşük büyüme tahmininin cari açık üzerinde olumsuz etkisi olacaktır. Bu, seçimden sonraki haftalarda oluşması muhtemel olan sağ koalisyon için mücadeleyi yoğunlaştıracak.

Avrupa Merkez Bankası para politikasını sıkılaştırdığı için İtalya özellikle savunmasız durumda. Roma, borçlanma maliyetlerinin daha da artmasını önlemeyi amaçlayan yeni bir ECB devlet tahvili satın alma programından yararlanmak için, Covid kurtarma programının bir parçası olarak vaat edilen yapısal reformlar da dahil olmak üzere AB taahhütlerine uymak zorunda kalacak.

Kaynak: Tera Yatırım-Enver Erkan
Hibya Haber Ajansı