Güneş çarpmasıyla ilgili merak edilenler

Uzm. Dr. Ferit Sarı, güneş çarpmasının insan bedeninde ciddi yan etkilere neden olan hayati risk barındıran bir durum olduğunu belirterek, “Bu durumun, sadece cilt üzerinde etkilerinden söz edemeyiz. Güneş yanığı ile güneş çarpması birbirine karıştırılmamalıdır. Güneş çarpması, genel olarak tüm bedene etki eden yaygın bir bozukluğu ifade eder.” dedi.

Özellikle çocuklar ve yaşlıların bu riske daha açık olduklarına değinen Sarı, “Kalp ve damar hastalıkları olanlar, diyabet hastaları, sinir sistemi rahatsızlıkları olanlar, genel olarak risk grubu içerisinde yer alır. Doktorları tarafından güneşe çıkmaları yasaklanan her hasta da ayrıca risk grubu içerisinde tanımlanır.” şeklinde konuştu.

Uzm. Dr. Sarı, güneş çarpmasının esasen sadece risk grubunun kaçınması gereken bir durum olmadığına dikkati çekerek, “Herhangi bir hastalığı olmayanlar da uzun süre bu etkiye maruz kalmaları halinde, bu sorunla yüzleşebilir. Doğrudan güneş ışığına maruz kalmak, bu sebeple doğru değildir. Direkt güneş ışığı, radyoaktif etkileri ile cilt ve tüm vücut üzerinde etkilere neden olabilir.” ifadelerini kullandı.

Güneş çarpmasının belirtileri arasında baş ağrısı, bulantı, kusma, yüksek ateş, terleyememe, sinir sistemi bozuklukları ve bilinç kaybının bulunduğunu söyleyen Sarı, “Güneş çarpmasından korunmak için güneşin yoğun olduğu saatlerde dışarıya çıkılmamalı, güneş koruyucu önlemler alınmalı ve sıvı tüketimi arttırılmalıdır.” diye konuştu.

Güneş çarpması ve risk faktörleri

Sarı, güneş çarpmasının sıcak havalarsa güneş altında uzun süre kalan bireylerde meydana gelebilen ciddi bir durum olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:

“Özellikle çocuklar, yaşlılar, kronik hastalığı olanlar, aşırı kilolu veya kaşektik kişiler, kanser hastaları, psikiyatrik rahatsızlığı olanlar, 65 yaş üzeri kişiler ve gebeler güneş çarpması açısından risk altında olan gruplardır. Yüksek sıcaklıklara maruz kalmak, aşırı besin tüketmek, kalın giyinmek ve fazla alkol tüketmek de güneş çarpmasını tetikleyebilir.”

Güneş çarpmasının belirtileri ve tehlikeleri

İleri safhalarda tehlikeli olabilen güneş çarpmalarında ciddi yaşam kaybı riskinin olduğuna da değinen Sarı, bu nedenle güneş çarpması belirtileri görüldüğünde vakit kaybedilmeden tedbir alınması gerektiğini söyledi.

Güneş çarpmasından korunma yolları

Sarı, güneş çarpmasından korunmak için güneşin yoğun olduğu saatlerde mümkün olduğunca dışarı çıkılmaması gerektiğinin altını çizerek,  “Güneş gözlüğü, şapka ve şemsiye gibi güneş ışığından koruyacak aksesuarlar kullanılmalı ve mutlaka güneş koruyucu kremler sürülmelidir. Günde en az 2,5-3 litre sıvı tüketmek, sindirimi kolay hafif yiyecekler tercih etmek ve ılık duş almak da önemlidir.” dedi.

Güneş çarpmasında ilk müdahale

Güneş çarpması durumunda kişinin hemen serin bir yere alınması gerektiğini ifade eden Sarı, açıklamasına şu şekilde devam etti:

“Üzerindeki sıkı giysiler gevşetilmelidir. Vücut ısısını düşürmeye yönelik başına, göğsüne ve koltukaltlarına soğuk su ile ıslatılmış bez koyulabilir veya soğutucularla soğutmaya çalışmak gerekir. Kan dolaşımını başa doğru yönlendirmek için kişinin ayakları yükseltilmeli, kol ve bacaklara masaj yapılmalıdır. Ateş düşürücü ilaçlar kullanmak da gerekebilir.”

Güneş çarpması sonrası komplikasyonlar

Sarı, güneş çarpması sonrası oluşabilecek komplikasyonlar nedeniyle hastaların birkaç hafta takip edilmesi gerektiğini dile getirerek,  “Sıvı ve tuz dengesi ile sıcaklık değişimleri gözlem altında tutulur. Güneş çarpmasında tablo kötüye gidiyorsa tuz ve elektrolit seviyelerini belirlemek için kan testleri kullanılabilir. Kan testi sonucuna göre hastaya sıvı terapisi uygulanabilir.” diye konuştu.

Çocuklarda güneş çarpması ve önlemler

Çocukların cildinin güneşe karşı hassas olduğunu belirten Sarı, “Özellikle 1 yaş altı bebekler için güneş koruyucu kullanırken doktora danışmak önemlidir. Çocuklar dışarı çıkarılmadan önce güneş koruyucu sürülmeli ve güneşin yoğun olduğu saatlerde (10.00-16.00) dışarı çıkılmamalıdır. Uzun süre güneş altında kalan çocuklarda güneş çarpması olabilir, bu durumda bol bol su içirilmeli ve vücut sıcaklığı normalin üzerindeyse ateş düşürücü ilaçlar kullanılmalıdır.” ifadelerini kullandı.

Güneş çarpmasında dikkat edilmesi gerekenler

Sarı, güneş çarpması durumunda kişiye su içirilmemesi konusunda uyarıda bulunarak, “Alkol koklatılmamalı ve katı yiyecekler verilmemelidir. Güneş çarpması teşhisi için kişinin semptomları gözden geçirilmeli, kan basıncı ve sıcaklık değerleri ölçüldükten sonra tanı konulmalıdır. Güneş çarpmasına maruz kalan kişi hemen serin bir yere alınarak ilk müdahale yapılmalı ve gerekirse en yakın sağlık kuruluşuna ulaştırılmalıdır.” şeklinde konuştu.

Hibya Haber Ajansı