Mayıs ayında perakende satışlar aylık bazda %0,1 artması beklenirken %0,3 oranında daraldı. Otomobil, benzin, inşaat malzemeleri ve gıda hizmetleri hariç satışlar – tipik olarak trendin daha net bir sinyalini veren çekirdek gösterge – önceki %1’lik artışın ardından %0,1 oranında ve beklenti altı yükseldi. Büyümeye direkt olarak etki eden kontrol grubunda ise aylık bazda değşim yok, bir önceki ayın artış oranı ise %1’den %0,5’e aşağı doğru revize edildi. Bazı isteğe bağlı tüketim malları için arz ve talep arasındaki denge soğumuş görünüyor. Sektörlerde fiyat artışlarını kontrol altında kalması anlamında en azından talep bacağı noktasında etkiler sağlayabilir.
Alt kalemlere bakacak olursak; 7 ana kalemde artış olduğunu görüyoruz. Önemli ve talep yansıması bakımından etkili ürün kalemleri bazında motorlu taşıtlarda %3,5, elektronikte %1,3 ve mobilyada %0,9 oranında gerileme var. Kullanılmış araçlar da dahil olmak üzere daha yüksek fiyatlar, dolar bazında satışların daha az düşmesi anlamına geliyor. Pompa fiyatları, mevsimsellikten arındırılmış TÜFE’ye göre Mayıs’ta %4,1 artmıştı. Bu, normal mevsimsel kalıplardan da bağımsız bir şekilde benzin istasyonu satışlarının artması anlamına geliyor. Perakende satışlarda da bu kalemin aylık bazda %4 oranında artış gerçekleştirdiği görülmekte. Covid vakalarına dair durum ise artık minimal, haliyle restoran harcamalarında bir azalma olmamakla birlikte Nisan ayındaki %2’den daha ılımlı %0,7’lik bir artış var. Fiziksel/sanal ayrımında ise halen normalleşme etkilerini gözlemliyoruz, alışveriş merkezleri %0,9 oranında artarken online satışlar %1,1 oranında düşüş gösterdi.
Enflasyon ile ilişkilendirebileceğimiz bir diğer gösterge de ithalat fiyatlarıdır. Özellikle küresel arz açığı kaynaklı emtia ve enerji fiyatlarının arttığı bir ortamda, fiyatlar üzerinde yukarı yönlü baskı sürdüğü için ithalat fiyatlarındaki hızlanma momentumu da izleniyor. Manşet endeks %1,1 artması beklenirken %0,6 ile beklentiden daha hafif arttı. Yakıt ve gıda hariç çekirdek fiyatların da, özellikle ithal motorlu taşıtlar, parçalar ve motorlar için arz-talep açığını yansıtması bakımından %0,6 artış göstermesi bekleniyordu, ancak çekirdek ithalat fiyatları %0,1 oranında aylık bazda gerilemiş durumda.
Perakende rakamları, çoğunlukla mal sektöründe olmak üzere toplam tüketici harcamasının yaklaşık üçte birini kapsıyor. Mal harcamaları pandemi öncesi eğilime doğru ılımlılaşırken, artışın büyük bir kısmı hizmet sektöründe yoğunlaşıyor. 2Ç’de büyüme profilinde reel tüketici harcamaları için bu ayrışım ve geçiş etkisi önemli olacak. Perakende verilerinde fiyatların nominal olduğunu, yani reel anlamda olmadığını ve enflasyonun da verileri artırıcı etkide bulunduğunu hesap etmek gerekiyor. Bu nedenle beklenti altındaki rakamlar önemli. Piyasanın bu kadar dönüştüğü bir ortam olmasaydı Fed beklentilerini hafifletebilirdi, ancak enflasyonda soğuma için erken bir evrede olduğumuzdan dolayı ana belirleyici etkide değil. Fed açısından, hafif yavaşlama beklentileri şu anda faiz artırma kararını değiştirecek olgunlukta değil.
Kaynak Tera Yatırım
Hibya Haber Ajansı