ABD enflasyonu, Temmuz’da düşük enerji fiyatlarının yansımasıyla beklenenden fazla yavaşladı. Tüketici fiyat endeksi bir önceki yıla göre %8,5 artarak, %9,1’lik artarak Haziran ayındaki 40 yılın en yüksek seviyesinden soğudu. Fiyatlar önceki aya göre değişmedi. Bloomberg anketine katılan ekonomistler, genel TÜFE’de bir ay öncesine göre %0,2 ve yıllık bazda %8,7 artış öngörüyordu. Benzindeki düşüş, yiyecek ve barınak maliyetlerindeki artışları dengeledi. Beklenenden düşük veriler, Fed’in faiz oranlarını agresif bir şekilde artırmaya devam etmesi yönündeki baskıyı biraz azaltabilir.
Alt kalemlere bakacak olursak; Daha değişken gıda ve enerji bileşenlerini çıkaran çekirdek TÜFE, Haziran ayına göre %0,3 ve bir yıl öncesine göre %5,9 arttı. Çekirdek TÜFE’nin Haziran ayına göre %0,5 ve bir yıl öncesine göre %6,1 artması bekleniyordu. Benzin endeksi Temmuz ayında %7,7 düştü ve gıda ve barınak endekslerindeki artışları dengeleyerek, tüm kalemler endeksinin ay boyunca değişmemesine neden oldu. Benzin ve doğal gaz endeksleri düşerken, enerji endeksi ayda %4,6 düştü, ancak elektrik endeksi arttı. Gıda endeksi %1,1 ile artmaya devam etti. Barınma, tıbbi bakım, motorlu taşıt sigortası, ev eşyaları ve operasyonları, yeni araçlar ve eğlence endeksleri ay içinde yükselenler arasındaydı. Havayolu ücretleri, kullanılmış araba ve kamyonlar, iletişim ve giyim dahil olmak üzere Temmuz ayında düşüş gösteren bazı endeksler vardı.
Enerji endeksi Temmuz’da sona eren 12 aylık dönemde %32,9 artarak Haziran’da sona eren dönemdeki %41,6’lık artıştan daha küçük bir artış kaydetti. Gıda endeksi geçen yıla göre %10,9 artarak, Mayıs 1979’da sona eren dönemden bu yana en büyük 12 aylık artışı kaydetti.
Hizmet kalemlerindeki artışın bir önceki aya göre hız kaybetmesi olumlu görünüyor. Diğer taraftan, kira enflasyonu (OER) ve konut ile ilgili kalemler yükselenler arasında ve hizmet kaynaklı enflasyonu da yüksek tutmaya devam ediyor. Bu kalemler elbette faizlere duyarlı olması itibariyle Fed ile yakından ilintili ve sıkılaşmanın ilk boyutunun görülmesi ve fiyat artışlarının kesilmesi gereken yerler. Mal enflasyonu beklendiği gibi hız kaybediyor. Bu sayede manşet enflasyon düşüşü de enerji fiyatları kaynaklı daha hızlı gerçekleşebilecek. Ancak hizmetin aynı derecede momentum kaybetmesini henüz beklemiyoruz ve daha yüksek faiz oranları gereksinimi sürecek.
Fed açısından bakacak olursak; Benzin fiyatlarındaki düşüş iyi bir haber olsa da, yaşam maliyetleri hala acı verici derecede yüksek, bu da birçok kişiyi kredi kartlarına yüklenmeye ve tasarruf etmeye zorluyor. Geçen haftaki veriler, güçlü işgücü talebi ve daha güçlü ücret artışı gösterdikten sonra, enflasyondaki daha fazla yavaşlama, Fed’in aşırı faiz artırımlarını uzatma konusundaki aciliyetini biraz azaltabilir. Ancak Fed faiz artırımından veya bilanço küçültmesinden değil, banttan geri adım atabilir. Manşeti dışladığımızda, %5,9 olan çekirdek enflasyon da %2 hedef enflasyon oranının neredeyse 3 katı ve daha gidilecek yol var. Terminal fiyatlaması Eylül konusunda daha soft bir faiz artışı olabileceğine veriden sonra biraz daha ihtimal verir nitelikte. Fed’in 2023 perspektifinde de faiz oranlarını yıl ortasından itibaren indirmeye başlayabileceği halen bekleniyor. Bunu stagflasyonda mı, resesyonda mı olunduğu ya da olunacağı belirleyecektir.
Kaynak: Tera Yatırım- Enver Erkan
Hibya Haber Ajansı