Sadece manşet verinin değil, detaylarının da konfor alanı açmadığını gördüğümüz bir istihdam verisi almış durumdayız. Beklentileri önemli ölçüde aşan verilerde 250K’lık medyan tahminin çok üstüne çıkan 528K’lık bir Temmuz istihdamı ve %3,6 olması beklenen işsizlik oranının %3,5’lik tam istihdam kotasıyla uyumlu bir noktaya evrilmesi en baştaki detaylar. Hem toplam tarım dışı istihdam hem de işsizlik oranı, Şubat 2020’de pandemi öncesi seviyelerine geri döndü. Bu veriler istihdam piyasasının gevşemediğini, tam aksine sıkılaşmaya devam ettiğini gösteriyor, ki Fed’in faiz artışlarından geri adım atmaması kriteri için yeterli sebepler.
Alt kalemlere bakacak olursak; geniş kapsamlı işsizlik oranında %6,7’lik seyir geçen aya paralel olarak devam ediyor. Katılım oranı ise %62,2’den %62,1’e düşmüş durumda ki, bu aslında iş arayanların iş bulması kaynaklı bir çıkışı daha çok karşılıyor gibi görünüyor. Ancak büyümenin sınırlarını çizmesi anlamında da istihdam anket havuzunu etkileyecek bir eğilime işaret ediyor. Bu, ilerleyen dönemlerde istihdam artışının hız kaybetmesi demek olacaktır. Temmuz ayında, özel sektörde tüm çalışanlar için ortalama çalışma saat, üst üste beşinci ay için 34,6 saat oldu ve önceki veri de aynı şekilde 34,6 şeklinde yukarı revize edildi. Tam zamanlı istihdam artışı ve artan çalışma saatleri büyüme ve üretim açısından pozitif olarak yorumlanacak bir seviye artışına işaret ediyor.
Eğlence ve konaklama, profesyonel ve ticari hizmetler ve sağlık hizmetlerindeki kazanımların öncülüğünde iş büyümesi yaygındı. Temmuz ayında, eğlence ve konaklama, 96K iş ekledi (yeme içme hizmetleri +74K). Sağlık hizmetlerinde istihdam Temmuz ayında 70K arttı. Kamuda istihdam Temmuz ayında 57K arttı, ancak Şubat 2020 seviyesinin 597K altında. Ay boyunca, yerel yönetimlerde, çoğunlukla eğitimde olmak üzere istihdam 37K arttı. İnşaat sektöründeki istihdam, Temmuz ayında 32K arttı. İmalat istihdamı Temmuz’da 30K kişi arttı. Perakende ticarette istihdam, Mart ayından bu yana net bir değişim göstermemesine rağmen Temmuz’da 22K arttı. Finansal faaliyetlerde istihdam Temmuz’da (+13K) yükselmeye devam etti.
Şimdi Fed için asıl önemli olan ve faiz artış baremini yüksek tutacak detaya bakalım: Temmuz ayında, tarım dışı sektörlerde tüm çalışanların ortalama saatlik kazançları %0,5 artarak 32,27 dolara yükseldi. Son 12 ayda ortalama saatlik kazançlar ise %5,2 arttı. Ücret artışlarının enflasyonu canlı tutan detayı olarak Fed’in rahat davranamamasına ve 75 bps’den geri adım atamamasına neden olan bir detay olacaktır. Ücret artışları ivme kaybetmediği için, sıkılaşmanın şimdiden enflasyonu aşağı ittiği yorumu da şüpheli bir yere düşüyor. Hizmet sektöründe özellikle, maliyetler artıyorsa enflasyon henüz tepeyi görmediği gibi Fed’in de talep enflasyonunu düşürmek için daha yüksek faiz oranlarına ihtiyaç duyması gibi bir durumu ortaya koyacak. Nitekim faize duyarlı sektörlerde de gevşeyen iş koşulları yok, dolayısıyla Fed ilerlemeye devam edecek.
Fed açısından; Swaplar şimdi, Eylül ayında 75 baz puanlık bir Fed faiz artışının 50 baz puanlık bir artıştan daha muhtemel olduğunu gösteriyor. Ayrıca %2,5 olan terminal oranı ve sene sonunda muhtemelen %3,5 olacak Fed politika faizi, seneye faizlerin düşeceği yorumunu mantıklı bir çerçeveye oturtuyordu. Sıkılaşmanın dozu, süresi ve varış noktası Eylül FOMC’de ciddi bir tartışma konusu olacaktır. Dolayısıyla bu perspektif kısa vadede piyasa açısından olumsuz, durumun yumuşamasını sağlayacak olan olgu ise Eylül ayı FOMC’den önce bir istihdam raporu daha (Ağustos verisi) ve enflasyon verisi görecek olmamızdır. Bir de ABD ekonomisinin resesyonda olmadığının şartını sağlayan kuvvetli bir veri olması önemli tabii. Fed’in görmek istediği tam olarak bu değildi. İş piyasası soğuyor değil, daha da ısınıyor.
Kaynak: Tera Yatırım
Hibya Haber Ajansı