Yaz aylarında ishal vakaları neden artar, ishale karşı neler yapılmalı?

İshale neden olan mikroorganizmaların yaz aylarında hızla çoğaldığını anlatan Fitoterapist Dr. Muammer Yıldız, “İshale neden olan mikroorganizmalar genellikle su ve besinler aracılığı ile bulaşır. Havuz ve deniz kullanımı yaz ishallerin sıklığını arttırmaktadır. Bu nedenle havuz hijyeni ve gıda transferindeki soğuk zincirin korunması son derece önemlidir. İshal olan kişilerin havuz, kaplıcalar gibi dar alanlardaki sulara girmesi, diğer kişilere dizanteri, tifo gibi mikroorganizmaları bulaştırma riskini artırır” diye konuştu.

İshal, kişinin günlük dışkılama sayısının artması ve dışkı kıvamının sulu olması ile gelişen bir durumdur. Günde en az 3 kez sulu dışkı yapılıyorsa bu durum ishal olarak tanımlanır. İshal genellikle kısa süreli ve aniden başlar. Su, sodyum, karbonat ve potasyum gibi elektrolitlerin vücuttan hızla kaybolmasına neden olabilir. Bu durum da vücudun susuz kalmasına ve elektrolitlerin dengesizliğine yol açabilir. İshal her yaşta görülebildiği gibi, hijyenin tam olarak sağlanamadığı kalabalık ortamlarda salgınlara da yol açabilir.

İshale çok çeşitli etkenler yol açabilir. İshal sıklıkla mikrobiktir ancak mikrobik olmayan birçok sebeple de ortaya çıkabilir. Viral ya da bakteriyel en çok görülen nedenlerdir. Bunların dışında toksit maddeler, parazitler, antibiyotikler başta olmak üzere birtakım ilaçlar, iltihapla seyreden hastalıklar ve bazı hormonal hastalıklar da ishale sebep olabilir. Ayrıca heyecan, korku, üzüntü ve stres gibi psikolojik durumlar da ishali tetikleyen nedenler arasındadır.

Hızlanmış bağırsak hareketleri, dışkının suyunun geri emilmesini güçleştirir ve dışkı sulu kalır. Ayrıca bağırsak duvarında bulunan villus adını verdiğimiz dışkıdaki suyu emen emici uçların, hastalık nedeniyle dökülmesi sonucu emilimin güçleşmesi ile ishal gelişir.

Yaz aylarında sıklıkla görülen ishal vakalarına karşı vatandaşlara uyarılarda bulunarak, alınacak önlemler hakkında bilgi veren Bitki Araştırmacısı Dr. Muammer Yıldız, Yaz aylarında sıcaklara bağlı olarak mikrobik ishallerin daha sık görüldüğünü aktardı. Hekimzade Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Muammer Yıldız, “İshallerin bakteriyel ve bakteriyel olmayan birçok sebebi bulunmaktadır. Sıvı kaybına neden olan ishalin birçok nedeni bulunmakla beraber, yaz aylarında temiz olmayan suların içilmesi ve bu sularla yıkanan yiyeceklerin tüketilmesini veya sebze ve meyvelerin yıkanmadan tüketilmesi ana sebepleri arasında sayabilmekteyiz. Özellikle yaz aylarında mikrobik ishaller daha yaygındır. Bunun nedeni de bakteriyel enfeksiyonlar besinlerde daha hızlı ve daha kolay üreyebilmektedir. Besinler yoluyla geçen enfeksiyonlar genellikle gastroenterit olarak bilinen ishal ve kusma şikayetlerine yol açmaktadır. İshalin başlıca belirtilerini de sıvı dışkılama, acil dışkılama isteği, susuzluk, bulantı ve kusma, yüksek ateş, halsizlik, karın bölgesinde ağrı şeklinde sıralayabiliriz” dedi.

İSHALDEN NASIL KORUNMALI

İshale karşı korunmada kişisel hijyenin çok önemli olduğunu vurgulayan Dr. Muammer Yıldız, “Ülkemizdeki mevcut su potansiyeli, suyun tasarruflu kullanılmasını zorunlu kılmaktadır. Vatandaşlarımız bu bilinçle hareket ederek su kullanımında gerekli özeni göstermelidir. Su kaynaklı bir salgının önüne geçilmesi amacıyla bina ve konutlarda kullanılan su depoları belirli periyotlarla (kesinti olduğu dönemlerde 3 ayda bir, diğer dönemlerde 6 ayda bir) temizlenmeli ve bakımları yapılarak dezenfeksiyonu sağlanmalıdır. Mahalle aralarında kuyu, tanker, bidon kaynağı bilinmeyen çeşme suları vb. kaynaklardan içme suyu temin edilmemelidir. Kaynağı bilinmeyen sular kesinlikle tüketilmemelidir. Su kesintisi durumlarında yetkili mercilerin uyarıları doğrultusunda hareket edilmelidir. Ambalajlı su (pet, bardak, cam şişe ve damacana) kullanılacaksa Sağlık Bakanlığından ruhsatlı olmasına dikkat edilmelidir. İçme ve kullanma suyu olarak temiz su kaynakları ya da Sağlık Bakanlığından onaylı ambalajlı suları tüketmeliyiz. Olası salgın durumunda ve özellikle bebeklere yönelik içme suyunu en az 10 dakika kaynatarak kullanmalıyız” diye konuştu.

Sebze ve meyvelerin de bol miktarda temiz su ile yıkanması gerektiğini dile getiren Yıldız, “Özellikle yaz aylarında dışarıda, açıkta satılan ve son tüketim tarihi belli olmayan yiyecekleri tüketmekten kaçınacağımız gibi ambalajı bozulmuş gıdaları da tüketmemeliyiz. Taze pişirilen veya tekrar ısıtılan yemeklerin oda sıcaklığında iki saatten fazla bekletilmemesi, ayrıca donmuş gıdaların buzu çözüldükten sonra tekrar dondurulmaması önem arz etmektedir. Bir diğer önemli konu ise evdeki çöplerin ağzı kapalı şekilde tutulmasıdır. İshali olan bebeklerimizi de diğer bebekler gibi anne sütü ile beslemeye devam etmeliyiz. Karın ağrısı, ishal ve kusma belirtileri ortaya çıktığında, veya 24 saat içerisinde geçmeyen ishal durumunda mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurmalı ve bu dönemde kişisel hijyen kurallarına daha çok özen göstermeliyiz” şeklinde konuştu.

DEVAM EDEN İSHALE KARŞI HIZLI, ETKİLİ VE DOĞAL ÇÖZÜM

Bir litre kaynamış suyun içine bir yemek kaşığı bodur otu ve bir çay kaşığı karbonat eklenerek demlenir ve 5 dakika sonra süzülerek, bir litre gün boyu içilir. İshal aşırı su kaybına neden olmuş ise 2 litreye kadar tüketilebilir.

İSHALE İYİ GELEN YİTECEKLER

1.       Muz

2.       Leblebi

3.       Pirinç Lapası

4.       Yoğurt

5.       Elma

6.       Haşlanmış Patates

7.       Havuç

8.       Şeftali

9.       Sarımsak

10.   Limonsuyu

BOLCA TÜKETİLMESİ ÖNERİLEN TIBBİ BİTKİLER

1. Bodur otu

2. Altın başak bitkisi

3. Papatya

4. Çörek otu tohumu

5. Nar kabuğu

6. Narçiçeği

7. Civanperçemi

8. Kekik

9. Nane

10. Mersin yaprağı ve meyvesi

Hibya Haber Ajansı