Türkiye: Cari hesap açığı beklenenden az genişleyerek 6,47 milyar dolara çıktı

Türkiye’de cari işlemler açığı hizmet girişlerindeki ve turizm gelirlerindeki artışın artan enerji faturasının etkisinin bir kısmının hafifletilmesine yardımcı olması nedeniyle Mayıs ayında beklenenden daha az genişledi. Aylık bazda 6,47 milyar dolar olarak açıklanan cari açık rakamı 6,76 milyar dolar açık olan piyasa beklentisinin biraz altında gerçekleşmiştir. Cari işlemler açığı, bir önceki yıla göre 3,15 milyar dolar arttı. 12 aylık bazda ise cari açık Nisan ayındaki 26,3 milyar dolardan 29,4 milyar dolara genişledi. Enerji ve altın hariç tutulduğunda, cari fazla Nisan’daki 36,8 milyar dolardan 38,3 milyar dolara yükseldi.

Cari işlemler hesabında en belirleyici unsurlara baktığımız zaman; Mayıs için oldukça yüksek bir cari açık profili ile karşı karşıyayız. Mal ticaretindeki açık 8,75 milyar dolara yükseldi. Genel yönlendiren olgu dış ticaret açığı olurken, bunun içinde de enerji ithalatına bağlı sebepler olduğu görülmektedir. Hizmetler, 2,1 milyar dolara yükselen seyahat geliri nedeniyle hızlı bir toparlanma etkisiyle 3,22 milyar dolar fazla verdi. İthalat tarafındaki genel artış ve bunun enerji tarafından sürüklenmesi cari açığı genişletici etki yaparken, enerji ve altın hariç ihracat ve net turizm ve yolcu taşımacılığı gelirleri cari açığı daraltıcı etkide bulunmaktadır. Net altın ithalatının etkisi ise cari açık üzerinde azalmaya devam etmektedir.

Finansman tarafında doğrudan yatırım kaynaklı net girişler mayıs ayında 959 milyon dolar olarak gerçekleşirken, portföy tarafında 4,33 milyar dolar net çıkış olduğu görülmektedir. Hisse senetlerinde net satış 1,66 milyar dolar olurken, borçlanma araçlarında ise 495 milyon dolarlık net satış, net 1,85 milyar USD banka Eurobond ödemesi yapılmıştır. Finans hesabında 0,9 milyar ABD doları net borçlanma, 0,2 milyar ABD doları net mevduat girişi görülmüştür. 12 aylık uzun vadeli dış borç çevirme oranı reel sektörde %147’den %128’e sert bir düşüş gösterdi. Bankalarda oran %92’den %90’a düştü. Resmi rezervler, net sermaye girişinin cari açığın altında gerçekleşmesiyle Mayıs’ta 5,94 milyar dolar azaldı. Net hata ve noksan veya kaynağı bilinmeyen sermaye hareketleri, aylık 2,87 milyar dolarlık giriş göstererek Ocak-Mayıs döneminde girişleri yaklaşık 13,34 milyar dolara çıkardı.

Geçen yıla göre 3 katına çıkmış olan enerji ithalatı etkisi ile 5 aylık sürede cari açık yaklaşık olarak 28 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Hizmetler dengesinde ve enerji hariç çekirdek dengede olumlu tarafta olsak da, enerji ithalatındaki ciddi artış manşet görünümü bozucu etkide bulunmuştur. Buna karşın; Cari açığın profiline sadece enerji ithalatı özelinde bakmamaktayız. Rusya-Ukrayna savaşının ekonomik etkilerinin dış talep üzerinde yarattığı dengeler aşağı yönlü riskleri artırıyor. Bu sadece enerji ve emtia fiyatları üzerinden ithalatı artırmakla kalmıyor, aynı zamanda ana ihracat pazarlarımızda ekonomik bir yavaşlamaya neden olarak ihracat potansiyelini de azaltıyor. Önümüzdeki dönemde Avrupa ekonomilerinde yaşanabilecek durgunluk potansiyeli ihracatımızda yavaşlamaya neden olabilir. Ticaret Bakanlığı’nın öncü verilerine göre, dış ticaret açığı Haziran ayında yıllık %184 oranında önemli ölçüde arttı.

Merkez Bankası, bir sonraki faiz belirleme toplantısını 21 Temmuz’da gerçekleştirecek. Banka, enflasyonun %80’e yaklaşmasına rağmen son altı aydır politika faiz oranını %14’te tuttu. Merkez bankası 28 Temmuz’da da enflasyon raporunu yayınlayacak. Liraizasyon stratejisinin temelinde cari fazla verme öngörüsü olmakla birlikte, cari işlemler açığındaki görüntü bozulmasına rağmen politika perspektifinde herhangi bir değişiklik yapılmamıştır. Cari işlemler açığında yıllık beklenti 30 milyar dolar seviyelerinin biraz üzerinde olmakla birlikte biz daha pesimist bakıyor, turizm gelirleri toparlanmaya devam etse de 12 aylık cari açıktaki genişlemenin devam edeceğini düşünüyoruz. Bu kapsamda da yılın genelinde cari açığın 51 milyar dolar olabileceğini öngörüyoruz.

Kaynak Tera Yatırım
Hibya Haber Ajansı