TCMB: “TÜFE endeksli kıymetlerde iskonto oranı artırıldı”

Merkez bankasının açık piyasa işlemlerinin teminat sistemindeki Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) endeksli menkul kıymetler için iskonto oranı yüzde 50’den yüzde 60’a yükseltildi.

10 Haziran 2022 tarihinde yapılan duyuru ile bankalara döviz depo/katılım fonlarına ek olarak TL cinsinden uzun vadeli sabit faizli menkul kıymet ihraç etmeleri zorunlu kılınmış ve menkul kıymet kuruluş oranları bankaların çevrim oranlarına göre farklılaştırılmıştı. Bu uygulamalarla liraizasyon stratejisi kapsamında para politikasının etkinliğinin artırılması hedeflenmektedir. TL cinsinden uzun vadeli sabit faizli menkul kıymet oluşturma zorunluluğu ve teminat yönetiminde yapılan değişikliklerle birlikte DİBS piyasasında uzun vadeli sabit faizli tahvillere yönelim gözlenmiştir. Sonuç olarak, getiri eğrisinin kısa ve uzun vadeli uçlarında farklı oranlarda değişimler olmuştur.

Bu yapılan düzenleme ile beraber de, değişken faizli kağıtlardan sabit faizli kağıtlara doğru bir kayış talebinin olduğunu söyleyebiliriz. Bankaların menkul kıymet portföylerinde TÜFE’ye endekslilerin ciddi bir ağırlığı vardı, son dönemde getirilen kurallarla teminat sepetinin sabit faizli DİBS enstrümanlarında yoğunlaşması amaçlanmıştı. Enflasyonun yüksek olduğu bir ortamda bankalar TÜFEX’ler sayesinde aktif tarafında ciddi bir gelir sağlıyorlar. Bu etki 2Ç22 finansallarında görülmüştü, ileriki çeyreklerde de muhtemelen görülecektir. Elbette, TÜFE’ye göre değişen getirilere sahip menkul kıymetler kamu açısından bir yük teşkil etmekte, bu nedenle son dönem teminatlandırma kurallarında TÜFE endekslilerden sabit faizli enstrümanlara doğru bir kayış olması isteniyor. Bu amaçla da TÜFE endekslilerin iskonto oranı yüzde 50’den yüzde 60’a çıkarılmış görünüyor.

Grafiklerde bankaların TCMB nezdinde tuttukları teminat havuzu üç temel kalemde sunulmaktadır. TCMB’deki teminat sepetleri incelendiğinde sabit kuponlu, iskontolu, değişken kuponlu ve TLREF’e endeksli menkul kıymetlerin DİBS sepeti içindeki payının önemli ölçüde arttığı, TÜFE’ye endeksli DİBS’lerin ise azaldığı görülmektedir. Not: DİBS sepeti sabit kuponlu, iskontolu, değişken kuponlu ve TLREF’e endeksli menkul kıymetlerden oluşurken; diğer aktifler altın ve döviz DİBS, eurobond, efektif ve döviz mevduatı, altın teminat mevduatı, VDMK/ITMK ve yabancı ülke tahvil ve bonolarından oluşmaktadır. Kaynak: TCMB

Bankalar açısından; kısa ve uzun vadedeki etkiler değişkenlik gösterecektir. TCMB’nin son menkul kıymet tahsisi kuralından sonra tahvil faizlerinde ciddi bir gerileme gördük. Bilançoda aktif tarafta tutulan sabit faizli tahvillerin fiyatının artması kısa vadeli etkileri bilanço değeri açısından olumlu kılacaktır. Uzun vadede ise, TÜFE endeksliler getiriler üzerinde çok büyük pozitif katkı yapmış olduğundan dolayı ağırlık sabit getirili menkul kıymetlere kaydığında gelir etkisini sınırlayacaktır. Makro ihtiyati tedbirlerin elbette geniş perspektifteki etkisinin mevcut aktif ve pasif kalemlerinin direkt rakamsal etkilerine değil, aynı zamanda hem bankaların hem de reel sektörün bu yeni kurallara adaptasyonda uyguladığı stratejilere de bağlı olacağını belirtmek gerekir.

Kaynak: Tera Yatırım- Enver Erkan
Hibya Haber Ajansı