Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Araştırmaları Mükemmeliyet Merkezi (SU Gender) tarafından Sabancı Vakfı desteğiyle yürütülen Mor Sertifika Programı, toplumsal cinsiyet eşitliği alanındaki eğitim çalışmalarına devam ediyor. Lise öğretmenlerinin toplumsal cinsiyet eşitliğine ilişkin farkındalıklarının geliştirilmesini sağlayarak eğitimde toplumsal cinsiyete yönelik ayrımcılığın giderilmesine katkı sunmayı hedefleyen program kapsamında, çift dilli eğitim kurumlarına yönelik tanıtım ve katılımcı atölye çalışması düzenlendi.
İstanbul’da iki dilde eğitim veren okullar için Mor Sertifika Programı Tanıtımı, 14 Haziran’da Sabancı Center’da gerçekleştirildi. İstanbul’da iki dilde eğitim veren pek çok kurumun katılımıyla, Mor Sertifika ve SU Gender çalışmaları hakkında bilgi paylaşımı yapıldı. Mor Sertifika Programı’nın kurucularından Ayşe Gül Altınay ve Hülya Adak’ın yanı sıra, Deniz Gündoğan İbrişim, Özge Ertem, İlayda Ece Ova, Caner Hazar, Emirhan Deniz Çelebi, Nazlı Hazar ve Zeynep Gülru Göker gibi pek çok konuşmacı, sunumlarıyla, Mor Sertifika Programı’nı İngilizce ve Türkçe olarak tanıttılar. Tanıtım toplantısı sonrasında, bu alandaki çalışmalarda fikir alışverişinde bulunmak ve ortak çalışmalar gerçekleştirmek amacıyla bir ağ oluşturulması kararlaştırıldı. Mor Sertifika ekibi atölye kısmında ise ileriye dönük iş birlikleri üzerinde atılabilecek somut adımlar ve bunların hazırlıkları yaz aylarında tamamlanmak üzere ele alındı.
Türkiye toplumsal cinsiyet eşitliğinde 133. sırada
SU Gender Direktörü Hülya Adak, program açılışında yaptığı konuşmasında Mor Sertifika Programı ve Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Araştırmaları Mükemmeliyet Merkezi (SU Gender) hakkında güncel bilgileri paylaşırken, ülkemizde ve dünyada toplumsal cinsiyet karşıtı hareketler ve bu hareketlerin eğitim alanı üzerindeki olumsuz etkileri üzerine konuştu. Adak konuşmasında şunları söyledi:
1994 Birleşmiş Milletler Nüfus ve Kalkınma Konferansı ve 1995 Pekin Dünya Kadın Konferansı sonrasında akademik çalışmalarda, aktivizm ve eğitim alanında “cinsiyet” (sex) yerine “toplumsal cinsiyet” (gender) kavramı ve çalışmaları üzerinde duruldu ve bu konferanslardan sonra toplumsal cinsiyet çalışmaları da büyük ivme kazandı. Toplumsal cinsiyet çalışmalarıyla eş zamanlı olarak toplumsal cinsiyet karşıtı hareketlerin de 1990’larda güçlendiğini belirterek eğitmenler olarak bu hareketlerin hem ulusal hem de uluslararası boyutlarından haberdar olmanın önemi, eğitim müfredatını ve öğretmenlerin sınıf içi pratiklerini geliştirirken, karşılaşabilecekleri zorlukları ve direnç alanları konusunda hazırlıklı olmanın önemi üzerinde durduk. Toplumsal cinsiyet karşıtı hareketler “masum çocuk” kavramını merkeze alarak, üniversite eğitimi, toplumsal cinsiyet ve kadın çalışmalar merkezlerini ve aksiyon odaklı araştırmaları saldırıların hedefi haline getirdiklerini, bu yüzden bu alanlarda tüm eğitim kurumlarında iş birliklerini güçlendirerek müfredatı geliştirme ve okul kültürünü dönüştürme yolundaki adımları birlikte düşünmenin önemi üzerinde durdu.” Aynı zamanda Adak, Türkiye’nin Dünya Ekonomik Forum’u verilerine göre Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği Raporunda eğitim, ekonomi, siyaset ve sağlık alanlarında 156 ülkeden 133. olduğunu ifade ederek, Mor Sertifika Programı üzerine sunumunu gerçekleştirmeden önce Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet çalışmalarının ana akımlaştırılması konusunda verilen mücadelede iyi örnekler sundu.
Mor Sertifika Programı 4000’den fazla öğretmen ve öğretmen adayına ulaştı
Sabancı Üniversitesi öğretim üyeleri tarafından ilk olarak 2007 yılında Birleşmiş Milletler Ortak Programı’nın bir parçası olarak hayata geçen ve kuruluşundan bu yana Sabancı Vakfı tarafından desteklenen Mor Sertifika Programı, öğretmenlere eğitim ortamlarında ve müfredatta toplumsal cinsiyet, kapsayıcılık, çeşitlilik ve kesişimsellik konularında 15 yıldır eğitim veriyor.
Projede şimdiye kadar eğitimler ve yaygınlaştırma çalışmalarıyla 4000’den fazla öğretmene ulaşıldı, 440 öğretmen ise Mor Sertifika almaya hak kazandı. STK eğitimleri ile de 25 şehirden 100 STK temsilcisine ulaşıldı. Proje ayrıca, 2022 yılında ilki düzenlenen ve alanında tek olan Mor Sertifika Programı Eğitimde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ödülleri ile eğitimde toplumsal cinsiyet eşitliği çalışmaları yapan öğretmenleri ödüllendirmeyi ve çalışmalarını desteklemeyi hedefliyor. 2022 yılında, ödülün alt kategorilerinden olan İpek Gürkaynak Yaratıcı Pedagoji Ödülü Kayseri’den 2015 yılı Mor Sertifika Programı Öğretmen Okulu katılımcısı Selin Sengir’e, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ödülü Isparta’dan felsefe öğretmeni Büşra Bayram’a, Eşitlikçi Uygulamalar Ödülü 2016 Mor Sertifika Programı Öğretmen Okulu katılımcısı Zeynep Alay’a verildi. İlkokul matematik öğretmeni Dilan Özdemir ile öğretmen adayları Fadimana Küçük ve İlke Özipek Mor Tohum Ödülü’ne layık görüldüler.
Öğretmen eğitimleri, Mor Dosya ekipleri tarafından üretilen yenilikçi sınıf içi materyaller, Eğitimde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ödülü ve farkındalık çalışmalarıyla eğitime toplumsal cinsiyet eşitliği perspektifi kazandırmayı amaçlayan proje, Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Mükemmeliyet Merkezi’nin de en eski programlarından biri.