Sabah stratejisi

Dün ABD’de açıklanan ağustos ayı enflasyon verisi yıllık %8,3 ile %8,1’lik piyasa beklentisinin üzerinde gerçekleşti. Enflasyonun yüksek seviyelerini koruması önümüzdeki hafta gerçekleşecek Fed toplantısındaki 75 baz puanlık faiz artış olasılığını güçlendirmiş olurken, 100 baz puanlık artış ihtimalini de gündeme getirdi.  İlerleyen dönemlerde Fed’in daha büyük ölçekli adımlar atması gerekeceği ihtimali de artmış oldu. Bu ortamda, Dolar son 4 işlem günündeki geri çekilmesini durdurdu ve yeniden yükselişe geçti. Dolar endeksi (DXY) %1,6’lık günlük yükselişle 109,8’den kapattı. EURUSD da dün %1,5 geriledi ve kapanış seviyesi 0,9968 oldu. Dow Jones ve S&P 500 sırasıyla %3,9 ve %4,3 geri çekilmeyle günü tamamlarken, teknoloji ağırlıklı Nasdaq endeksi de %5,2 düşüşle günü kapattı.  Avrupa endekslerinde de negatif bir görünüm hakimdi. Almanya’da DAX ve İngiltere’de FTSE dün sırasıyla %1,6 ve %1,2 düşüş kaydetti. Yurtiçi tarafta ise BİST-100 son 7 işlem günündeki aralıksız yükselişine ara verdi.  Açılışta 3.715 zirvesi test edildikten sonra kapanış 3.427 seviyesinden gerçekleşti ve günlük %6,1 düşüş (24 Şubat’tan sonra gözlenen en sert günlük geri çekilme) kaydedilmiş oldu. İşlem hacmi de 138,1 milyar TL ile yeni bir rekor kırdı. EREGL, AKBNK ve ISCTR hisseleri düşüşe öncülükte ilk 3’te yer aldı. 100 hissenin 89’u ekside kapattı. Bugüne bakıldığında, ABD vadelileri pozitif, Avrupa vadelileri ise negatif bölgede. Asya’da ise risk iştahı negatif. Bu ortamda, Hang Seng, Shanghai Composite ve Nikkei sırasıyla %2,6, %1,2 ve %2,7 ekside seyrediyor. Yurtiçinde dün VİOP’un seans kapandıktan sonra düşüşüne devam etmesiyle de BİST100’de de negatif bir açılış bekliyoruz. Bugün, yurt içinde açıklanacak bir makro veri bulunmuyor. Yurt dışında ise İngiltere’den TÜFE, Avrupa Bölgesi’nden sanayi üretimi, ABD’den ise ÜFE verilerini takip ediyor olacağız.

*Yeşil ok olumluyu kırmızı ok olumsuzu göstermektedir.

MAKROEKONOMİ

Fed’in faiz kararlarına da yön vermesi açısından küresel piyasaların dikkatle takip ettiği verilerden ağustos ayına ilişkin TÜFE verisi açıklandı. Ağustos ayında TÜFE, aylık bazda %0,1 gerileme beklentilerine karşın %0,1 artış sergiledi, yıllık bazda ise %8,5’ten %8,3’e yavaşladı ve böylece son dört ayın en düşük seviyesine geriledi, beklentiler ise yıllık bazda %8’e yavaşlaması yönündeydi. Gıda ve enerji ürünleri hariç çekirdek TÜFE ise, ağustosta aylık bazda %0,3’ten %0,6’ya beklentilerin üzerinde hızlanırken, yıllık bazda ise %5,9’dan %6,3’e yükselerek beklentileri (%6,1) aştı. Detaylara bakıldığında, aylık bazda TÜFE’deki sınırlı artışta, gıda ürünleri (%0,8 artış), birinci el taşıtlar (%0,8 artış), sağlık hizmetleri (%0,8 artış) ve kiradaki (%0,7 artış) artışlar belirleyici oldu. Buna karşın, ağustosta aylık bazda en sert düşüş, benzin ve fuel oil fiyatları öncülüğünde enerji ürünlerinde (%5 düşüş) gözlendi. Enerji dışında fiyatlarda düşüş görülen bir diğer grup ise, aylık %0,1 gerileyen ikinci el taşıtlar oldu, ikinci el taşıtlar son iki aydır gerilemekte. Bunun yanında, aylık bazda gıda ürünleri enflasyonunda bir önceki aya göre yavaşlama görülürken, birçok ürün grubunda da (birinci el taşıtlar, kira, sağlık hizmetleri) hızlanma görülmekte. 
 
Ayrıca Almanya’da ekonominin seyrine ve gelecek döneme ışık tutan eylül ayı ZEW cari koşullar ve beklentiler endeksleri açıklandı. Devam eden Rusya ve Ukrayna savaşının etkileri, artan enflasyonist baskılar, ECB’nin para politikasında sıkılaştırma sürecine girmesi, Euro Bölgesi’nde artan resesyon endişeleri ve Rusya kaynaklı enerji arzı güvenliğine yönelik artan endişelerin etkisiyle endeksler beklentilerin üzerinde düşüş kaydetti. Eylül ayında buna göre ZEW cari koşullar endeksi -47,6’dan -60,5’e ve beklentiler endeksi de -55,3’ten -61,9’a geriledi. Özellikle, eylül ayında beklentiler endeksinin, küresel finans krizinin etkili olduğu Ekim 2008’den bu yana en düşük seviyelere gerilemesi, ülkeye yönelik artan resesyon endişelerini teyit etmekte.

Yurt içinde, TÜİK tarafından temmuz ayına ilişkin sanayi üretimi verisi yayınlandı. Sanayi üretimi ve iç talebe dair izlenen göstergelerden perakende satış hacmi üçüncü çeyreğe zayıf bir başlangıç yaptı. Temmuz ayında takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksi, yıllık %2,4 artışla Bloomberg Anketi’ndeki beklentilerin (%8,2 artış) oldukça altında artış kaydetti, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi ise aylık %6,2 geriledi. Perakende satış hacmi ise temmuzda aylık %0,3 gerilerken, yıllık artış hızı ise %5,4’ten %2’ye yavaşladı. Toplam ciro endeksi ise aylık %1,5 gerilerken, yıllık artış hızı ise %130,9’dan %122,4’e kısmi yavaşlamakla birlikte güçlü seyrini sürdürmekte.

• Temmuz ayında sanayi üretiminde ve ihracattaki ivme kaybında, tatillerin birleştirilmesi ile oluşan ilave iş günü kayıpları ve otomotiv sektöründeki fabrika tatillerinin etkili olduğu söylenebilir. Özellikle bayram tatillerinin hafta sonu ile birleştirilmesiyle ifade edilen köprü günü etkisi temmuzda zayıflığa neden olsa da normal şartlarda bir sonraki ay baz etkisi oluşturarak ilave katkı sağlayabilmekte. Nitekim S&P Global/İSO imalat PMI, ağustosta 46,9’dan 47,4’e yükselerek üretimdeki yavaşlamanın bir önceki aya göre daha ılımlı gerçekleştiğini ima etti. Ağustos ayına ilişkin geçici dış ticaret verilerine göre, ihracat aylık %15 artışla 21,3 milyar USD’ye yükselerek 2022 yılının ortalamasının üzerinde güçlü bir toparlanma sergiledi. Eylül ayına ilişkin günlük ihracat verileri de ihracatın ağustos ayındaki seviyeye yakın gerçekleşebileceğine işaret etmekte. Reel kesim güven endeksi ağustosta gerilerken, kapasite kullanım oranı ise sınırlı gerilemekle birlikte tarihsel ortalamalarının üstünde seyretmeye devam etti. Bu açıdan öncü göstergeler genel olarak, temmuz ayındaki belirgin ivme kaybı sonrası ağustosta kısmi toparlanmaya işaret etse de yılın ikinci yarısına ilişkin beklentiler, sıkılaşan küresel finansal koşullar ve özellikle Avrupa’da enerji krizi kaynaklı olarak ihracata yönelik artan aşağı yönlü unsurlarla ilk yarıya göre ekonomide anlamlı bir yavaşlama olabileceğine işaret etmekte. Bununla birlikte turizmin güçlü seyrini sürdürmesi ve Avrupa’da resesyonun gücüne de bağlı olarak bazı enerji yoğun sektörlerde Türkiye’ye yönelik talebin artma olasılığı büyümedeki tempo kaybını sınırlayabilecek unsurlar. Neticede ilk yarıdaki %7,5’lik büyüme sonrası bu seneyi %5 seviyelerinde bir büyümeyle sonlandırmamız mümkün gözükmekte.
• Temmuzda aylık katkılara göre, ara malı 2,7 puan, dayanıksız tüketim malı 1,8 puan, sermaye malı 1 puan, dayanıklı tüketim malı 0,4 puan ve enerji üretimi ise 0,2 puan ile sanayi üretimini aşağı çekti. Sanayi üretimine teknoloji kırılımına göre bakıldığında yüksek teknoloji grubu hariç bütün alt gruplarda aylık bazda üretim geriledi. Yüksek teknoloji grubu üretimi aylık %2,1 oranında artış kaydetti. Sektörel bazda iki sektör hariç tüm sektörlerin üretiminde gerileme gözlendi. Aylık bazda üretimi en fazla düşüş sergileyen sektörler; diğer ulaşım araçları, eczacılık ürünleri ve içecek imalatı olarak öne çıktı. Aylık bazda üretimi artan iki sektör ise, bilgisayar imalatı ve makine ekipmanların kurulumu ve onarımı sektörleri oldu.

Yurt dışında bugün veri takvimine bakıldığında,

ABD tarafında ağustos ayına ilişkin ÜFE verisi açıklanacak. Temmuz ayında ÜFE aylık %0,5 gerilerken, yıllık bazda ise %11,3’ten %9,8’e yavaşlamıştı. Detaylara bakıldığında, ÜFE’deki iyileşmede, enerji ürünlerindeki aylık bazda belirgin düşüşler belirleyici olmuştu. Ağustos ayında ise ÜFE’nin aylık bazda %0,1 gerilemesi ve yıllık bazda ise %9,8’den %8,8’e yavaşlaması beklenmekte.

Ayrıca Euro Bölgesi’nde TSİ 12’de temmuz ayına ilişkin sanayi üretimi verisi takip edilecek. Euro Bölgesi’nde haziran ayında sanayi üretiminin aylık bazda artış hızı %2,1’den %0,7’ye yavaşlamıştı, temmuz ayında ise aylık %1 daralması beklenmekte.

Bunun yanında, İngiltere’de TSİ 09’da BoE’nin faiz artış hızına da yön verecek olan ağustos ayına ilişkin TÜFE verisi takip edilecek. İngiltere’de TÜFE, temmuzda özellikle gıda ve enerji fiyatlarının etkisiyle aylık bazda %0,6 artışla beklentileri aşarken, yıllık bazda ise %9,4’ten %10,1 seviyesine yükselerek çift haneli seviyelere çıkmış ve son 40 yılın en yüksek seviyesinde gerçekleşmişti. Ağustosta TÜFE’nin aylık bazda %0,6 artması ve yıllık bazda %10 seviyesine hafif yavaşlaması beklenmekte. İngiltere Merkez Bankası (BoE), enflasyonun bu yılın son çeyreğinde %13’ün hafif üzerine yükselerek zirveye ulaşmasını ve 2023 yılının büyük kısmında çok yüksek seviyelerde seyretmesini beklemekte.
 

ŞİRKET HABERLERİ 

Akbank (AKBNK, Sınırlı Negatif): 13/09/2022 tarihinde Akbank T.A.Ş. payları ile ilgili olarak 18,9473 – 18,9473 TL fiyat aralığından 8mn TL toplam nominal tutarlı satış işlemi Akbank Mensupları Tekaüt Sandığı Vakfı tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu işlemle birlikte Akbank sermayesindeki payları 13/09/2022 tarihi itibariyle %0,070 sınırına gelmiştir.

Alkim Kimya (ALKIM, Sınırlı Negatif): Ana hissedarlardan Kora Holding tarafından 13.09.2022 tarihinde ALKIM payları ile ilgili olarak ortalama 28,65309 TL fiyattan 171.739 TL toplam nominal tutarlı satış işlemi gerçekleştirilmiştir. Bu işlemle birlikte 26.905.583 sermayesindeki paylar/oy hakları 13.09.2022 tarihi itibariyle %17,94 sınırına gelmiştir.

SEKTÖR HABERLERİ

Borsa İstanbul: Bilindiği üzere, Sermaye Piyasası Kurulunun 11/02/2021 tarih ve 7/211 sayılı kararı uyarınca BIST 50 Endeksinde yer alan paylarda açığa satış işlemi yapılabilmektedir. Söz konusu paylarda 14/09/2022 tarihli seansta bir gün boyunca geçerli olmak üzere açığa satış işlemlerinde yukarı adım kuralının (up-tick rule) uygulanması kararlaştırılmıştır.

Buna göre; açığa satış işlemi yapılabilen paylarda açığa satış işlemi, açığa satışa konu olacak sermaye piyasası aracının en son gerçekleşen işlem fiyatından daha yüksek bir fiyat üzerinden gerçekleştirilebilecektir. Ancak, açığa satışa konu olan sermaye piyasası aracının en son gerçekleşen fiyatının bir önceki fiyattan daha yüksek olması hâlinde açığa satış işlemi en son gerçekleşen fiyat düzeyinden de yapılabilecektir.

Konut: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhuriyet tarihinin en kapsamlı sosyal konut kampanyası olarak nitelendirdiği projenin detaylarını açıkladı. Proje kapsamında 2028 yılı sonuna kadar 500 bin konut üretilecek. Bunun 250 bini iki yıl içinde tamamlanacak. 608 bin lira olan 2+1 konutların aylık taksiti 2 bin 280 lira olacak. 850 bin lira olan 3+1 konutlar için ise aylık 3 bin 187 lira ödenecek. Vade süreleri 240 ay olarak belirlenirken, taksitler memur maaşına göre artacak. Konut ve işyerlerinde %10 peşinat alınacak.

DİĞER ŞİRKET HABERLERİ

Barem Ambalaj (BARMA): Şirketin üretim faaliyetlerinde kullanılan kâğıt tamamen üretci diğer firmalardan temin edilmekte olup ana hammaddenin şirket bünyesinde üretilmesi için Konya Ereğli OSB’de 100bin m² arsa tahsisi yapılmıştı. Fabrikaya yönelik tedarikçi firmalarla görüşülmekle birlikte bu yatırım için 1.02mn TL revize teşvik belgesi alınmıştır. Bu tesisin yılda 58 bin ton kapasiteye sahip olacağı ve ilk etapta 200 personeli istihdam edeceği öngörülmüştür.

Ceo Medya (CEOEM): Şirket, 13 04.2022 tarihinde duyurusunu yapmış olduğu Katar-QFC”de kurulan Ceo Event LLC ünvanlı şirkete,  500 bin QAR sermaye tahhüdüne istinaden 150 bin QAR ödeme yapmıştır.

Dap Gayrimenkul (DAPGM): Şirketin, sermayesinin %99,9’una  sahip olduğu doğrudan bağlı ortaklığı olan  DAP Ormanköy Çekmeköy İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin beheri 1,00 TL nominal değerli olan ve %0.1’ine denk gelen 28bin TL nominal değerli 28.000 adet hisse  Yeditepe Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş. tarafından 29.08.2022 tarihinde düzenlenen Şirket Değeri Tespit Raporu’nda tespit edilen bedele %30 oranında iskonto uygulanarak 120 bin TL’ye   bedelle satın alınmıştır. Ortaklık pay oranımız %100 olmuştur.

Ayrıca şirket %99,9’una sahip olduğu DAP Nişantaşı Koru İnşaat Sanaayi ve Ticaret A.Ş.’yi de %0,01 sermayesini 538bin TL’ye satın alarak tamamına sahip olmuştur.

Manas Enerji Yönetimi (MANAS): Şirket, 12.09.2022 tarihinde , daha önce 28.02.2022 tarihinde Dresser Utility Solutios ile Ticari ve Endistüriyel Gaz Sayaçları, Regülatörleri ve Ekipmanları Konusunda sadece Türkiye için geçerli olan Distribütörlük anlaşmasının Kapsamını 18 ülkeyi kapsayacak şekilde genişletilmesini sağlayacak ” Uluslararası Dağıtım, Bakım Onarım ve Servis Merkezi” sözleşmesi imzalamıştır.

Orge Enerji (ORGE): Şirketin  09.06.2022 tarihli açıklamasında, İstanbul’da inşası devam etmekte olan İstanbul Yeni Havalimanı – Halkalı Metro Projesi’nin Kayaşehir ve Olimpiyatköy İstasyonları Elektrik İşleri’nin yapımına yönelik olarak, İşveren Cengiz-Kolin-Kalyon-Özgün Yapı İstanbul Yeni Havalimanı – Halkalı Metro Hattı Yapım Ortaklığı ile 2,12mn Euro+KDV ve 9,32mn TL+KDV tutarında sözleşme imzalandığı kamuya duyurulmuştu. İşveren ile yapılan protokol çerçevesinde, mevcut sözleşme bedeli yeni birim fiyatlarla 2,12mn Euro+KDV ve 12,12mn TL+KDV olarak revize edilmiştir.

Türk İlaç (TRILC): Birleşik Arap Emirliklerinde Yerleşik, Extra Reach General Trading Firması ile şirket arasında serum ve diyaliz solüsyonları için ürün tedarik anlaşması imzalanmıştır. Söz konusu anlaşma tutarı neticesinde ihracatın finansal tablolara etkisi 500bin USD’dir. Ek olarak, Devlet Malzeme Ofisi tarafından açılan Tıbbi Beşeri İlaç alım ihalesi DİADOL markası ile 17,7mn TL (KDV HARİÇ) tutarla şirket uhdesinde kalmıştır.

Vakıf GYO (VKGYO): Mülkiyeti Şirkete ait olan İzmir – Konak’taki taşınmaz için “İzmir Konak Karma Projesi” adıyla İlk İnşaat Taah. San ve Tic. AŞ – KAF Teknik Yapı ve İnş. San. ve Tic. AŞ İş Ortaklığı ile Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı” modeline göre 05.01.2018 tarihinde imzalanan yüklenici sözleşmesinin, yüklenicinin sözleşmedeki yükümlülüklerini yerine getirmemesi sebebiyle fesih edilmesine karar verilmiştir.

Yeo Teknoloji (YEOTK): BOTAŞ tarafından 25.05.2022 tarihinde ihale edilen ve 93,3mn TL bedelle en iyi fiyat verilmiş olan “Batman-Dörtyol HPBH Pompa İstasyonları Otomasyon Sistemlerinin Yenilenmesi” işi kapsamında 13.09.2022 tarihinde BOTAŞ ile sözleşme imzalanmıştır. Proje kapsamında bulunan tüm elektrifikasyon, otomasyon, dijitalizasyon, mekanik ve inşaat işleri şirket tarafından anahtar teslim yapılacaktır.
        

FAİZ PİYASALARI

Salı günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %13 seviyesinde yatay seyretti. TCMB dün 20 milyar TL’lik (%13’ten, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Toplam fonlama tutarı ise repo ihaleleri kaynaklı olarak 222 milyar TL oldu.

ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi dün güne %3,36 seviyelerinden başlarken, gün içerisinde %3,27-%3,46 bandında hareketin ardından %3,41 seviyesinden günü kapattı.

Yurt içi tahvil piyasasında, dün verim eğrisi genelinde faizlerde düşüşler görüldü. Bu kapsamda, günlük bazda kısa vadeli tarafta 20 baz puana yaklaşan düşüşler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta 40 baz puana yaklaşan düşüşler görüldü.     

GÜNLÜK ÖZET PİYASA VERİLERİ

Kaynak Ziraat Yatırım
Hibya Haber Ajansı