Sabah stratejisi

Cuma günü ABD borsaları günü yaklaşık %2’ye yakın primle tamamladı. Resesyon kaygılarının ön planda kaldığı ortamda, perakende satışlarının beklentilerin üzerinde gelmesi ve şahin olarak bilinen bazı Fed üyelerinin temmuz ayındaki toplantıda 100 baz puan yerinen 75 baz puan faiz artışına işaret etmeleri, rahatlama rallisine destek veren katalizörler olarak öne çıktı. Haftaya başlarken de ABD vadelilerde yükseliş sürüyor. S&P500 vadelisi %0,4 civarında alıcılı. ABD borsalarındaki görüntünün Asya’ya da yansıdığını ve Japonya hariç MSCI Asya Pasifik endeksinin bu sabah %1,5 civarında yükseliş kaydettiğini izliyoruz. Bu hafta yurtdışında ABD’de açıklanmaya devam edecek finansallar dışında ikincil öneme sahip veriler izlenecekken, Avrupa’da enflasyon rakamları ve ECB toplantısı öne çıkıyor. Paritelerdeki fiyatlamalara bakıldığında, Dolar dışındaki para birimlerine karşı dirençli duran diğer yandan Dolar karşısında 1,0 seviyesinin altında kalıcı olmayan EURUSD paritesi bu sabah 1,01 seviyesine yakın seyrediyor. Enflasyon rakamları ve ECB toplantısı öncesinde Euro’da kısa vadeli tepki ihtimali ile Dolar endeksinde (DXY) geri çekilmeler gözlenebilir ki bu da pozitif risk iştahının en azından bugün sürmesine neden olabilir. Yurtdışı piyasalardaki görüntüyle birlikte BIST100’ün güne alıcılı bir görüntüyle başlamasını bekliyoruz. Endeks gün içerisinde de 2.400 seviyesinin üzerinde kalarak 2.420 direnç bölgesini hedefleyebilir.

*Yeşil ok olumluyu kırmızı ok olumsuzu göstermektedir.
  

MAKROEKONOMİ

Yurt içinde, TÜİK tarafından mayıs ayına ilişkin sanayi üretimi verisi yayınlandı. Sanayi üretimi mayıs ayında aylık bazda %0,5 artarken, yıllık bazda ise %9,1 artışla beklentilerin üzerinde geldi. Mayıs ayı sanayi üretimine yönelik Bloomberg Anketi tahmini, aylık %0,3 gerileme ve yıllık ise %8 oranında büyüme yönündeydi. Perakende satış hacmi aylık %1,9, yıllık ise %20,8 artarak iç talepte güçlü seyrin devam ettiğine işaret etmekte. Toplam ciro endeksi ise aylık %4,8, yıllık %132,7 arttı.

• Haziran ayında imalat PMI 49,2’den 48,1’e geriledi ve daralma bölgesinde kalmaya devam etti. Ticaret Bakanlığı tarafından yayınlanan geçici dış ticaret verilerine göre, haziran ayında ihracat aylık %23,2 artışla 23,4 milyar USD’ye yükselerek yeni bir rekor seviyeye ulaştı. Elektrik tüketimi ise tarihsel ortalamasının üzerinde, ayrıca reel kesim güven endeksi sınırlı gerilerken, kapasite kullanım oranı ise sınırlı düşüşe rağmen tarihsel ortalamalarının üstünde seyretmeye devam etti. Bu açıdan öncü göstergeler sanayi üretiminde haziran ayında hız keserek olumlu seyrin sürebileceğine işaret etmekte. Orta vadede ise küresel ölçekte artan finansal koşullardaki sıkılaşmanın ve artan resesyon olasılığının dış talebe olan etkisi sanayi üretimi için risk faktörü olmaya devam edecektir. Öte yandan, günlük ihracat verilerine baktığımızda temmuz ayında ihracatın güçlü seyrini sürdürdüğü gözükmekte. Bu kapsamda dış talepte kısa vadede olumlu görünüm sürmekte.
• Sanayi üretimini aylık bazdaki katkılara göre incelediğimizde sermaye malı ve ara malı üretiminde artışlar, enerji üretiminde ise yatay seyir gözlendi, dayanıklı ve dayanıksız tüketim malları üretiminde ise düşüşler gerçekleşti. Yıllık bakıldığında bütün kalemler üretime katkı yapmaya devam etti. En belirgin katkı ise yine dayanıksız tüketim malı üretiminden geldi. Ara malındaki artış seyri devam ederken, sermaye malının ardından 2,5 puan ile en yüksek üçüncü katkıyı yaptı.
• Sanayi üretimine teknoloji kırılımına göre bakıldığında orta-düşük teknoloji grubu hariç bütün alt gruplarda üretim artarken, yüksek teknoloji grubu üretimi aylık %4,9 artış ile yine üretimini en fazla artıran grup oldu. İmalat sanayi alt sektör kırılımlarına baktığımızda karışık seyir dikkat çekmekte. Ağaç ürünleri (mobilya hariç), bilgisayar ve diğer ulaşım araçları üretimindeki artış dikkat çekmekte. İhracatın çoğunluğunu oluşturan; ana metal sanayinde aylık %2,3 düşüş görülürken, motorlu kara taşıtı imalatı ise %0,8 arttı.

       Kaynak: TÜİK.
AB Komisyonu, 2022 Yaz Dönemi Ekonomik Tahminler Raporu’nu yayınladı. Buna göre, Euro Bölgesi için 2022 ve 2023 yıllarına ilişkin enflasyon tahminleri yukarı yönlü, büyüme tahminleri ise aşağı yönlü revize edildi. Raporda, Rusya’nın enerji ve tahıl arzına zarar verdiği ve fiyatların yükselmesine neden olduğu belirtilerek, bölgede rekor seviyelerdeki enflasyonun bu yılın sonunda zirveye ulaşmasının öngörüldüğü, 2023 yılında ise kademeli olarak düşmesinin beklendiği ifade edildi.

• Bu kapsamda, Euro Bölgesi’nde büyüme tahminleri, 2022 yılı için %2,7’den %2,6’ya, 2023 yılı için %2,3’ten %1,4’e düşürüldü. Euro Bölgesi’nde enflasyon tahminleri ise 2022 yılı için %6,1’den %7,6’ya, 2023 yılı için %2,7’den %4,3’e yükseltildi.

ABD’de sanayi üretimi, haziran ayında hafif yükseliş beklentisine karşın aylık %0,2 düşüş kaydetti, kapasite kullanım oranı ise %80,3’ten %80 seviyesine hafif geriledi. Ayrıca ABD’de perakende satışlar, haziran ayında %1 oranında artışla beklentilerin üzerinde büyüme kaydetti. Perakende satışlar verisinin, yüksek enflasyona karşın tüketici harcamalarında güçlü seyre işaret etmesi, Fed’in faiz artırım sürecinde daha hızlı adımlar atmasına yönelik beklentileri güçlendirebilecektir.

Bunun yanında, ABD’de temmuz ayına ilişkin New York Fed Empire State imalat sanayi endeksi, düşüş beklentisine karşın -1,2’den 11,1 seviyesine yükselerek yeniden büyüme bölgesine geçti ve son üç ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Alt endekslere bakıldığında, yeni siparişler ve sevkiyatlar güçlü şekilde artarken, teslimat süreleri son ayların en yavaş hızıyla arttı ve tedarik zinciri sıkıntılarının hafiflediğine işaret etti, ayrıca istihdamda da güçlü artış görüldü. Girdi fiyatları ve ürün satış fiyatları artışlarında yavaşlama gözlendi.

Diğer yandan, ABD’de temmuz ayına ilişkin Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi öncü verisi, yatay seyretme beklentisine karşın 50’den 51,1’e hafif yükseldi, bununla birlikte haziran ayındaki rekor düşük seviyeye yakın seyrini sürdürdü.

Öte yandan, Çin ekonomisi yılın birinci çeyreğinde çeyreklik bazda %1,4 büyümenin ardından ikinci çeyrekte artan koronavirüs vakalarına karşı uygulanan karantinalar ve kısıtlayıcı tedbirlerin etkisiyle %2,6 daralma ile beklentilerin (%2 daralma) üzerinde küçüldü, yıllık bazda ise büyüme %4,8’den %0,4’e geriledi. İkinci çeyrekte sabit sermaye yatırımlarının artış hızı hükümet teşviklerinin etkisiyle %6,1 ile beklentilerin (%6) üzerinde kaydedildi, perakende satışların artış hızı ise e-ticaret firmalarının düzenlediği alışveriş kampanyalarının etkisiyle %3,1 ile beklentilerin (%0,3) oldukça üzerinde gerçekleşti. Çin yönetimi, ülke ekonomisinin bu yıl %5,5 civarında büyümesini hedeflemekte. Bunun yanında, haziran ayında salgın sürecinde uygulanan kısıtlayıcı tedbirlerin gevşetilmesi ve Çin Merkez Bankası’nın gevşek para politikasını sürdürmesinin etkisiyle ekonomik faaliyetlerde bir miktar toparlanma gözlense de, Rusya ve Ukrayna savaşının devam etmesi, artan küresel resesyon endişelerinin yanında, Çin’de uygulanan sıfır Covid politikası nedeniyle Çin ekonomisinin beklentilerin altında büyüme sergilemesi olası gözükmekte.

Bu haftaki veri takvimine bakıldığında,

• ABD tarafında, yarın ve çarşamba günü haziran ayına ilişkin konut piyasası verileri takip edilecek. Mayıs ayında konut başlangıçları ve gelecek döneme ilişkin konut talebinin bir göstergesi olan inşaat izinleri beklentilerin üzerinde gerilerken, ikinci el konut satışlarındaki düşüş de beklentileri aşmıştı. Özellikle, artan inşaat girdi maliyetleri inşaat faaliyetlerini baskılayıcı ve konut fiyatlarını artırıcı yönde etkide bulunurken, Fed’in, faiz artışlarına devam etmesiyle mortgage faizlerinde yükselişin devam etmesi konut piyasasını baskı altında bırakmakta. Ek olarak perşembe günü haftalık yeni işsizlik maaşı başvuruları verisi açıklanacak. Son açıklanan işsizlik maaşı başvuruları verisinde kısmi artış gözlense de düşük seviyelerdeki seyrini sürdürmekte ve bu durum, işsizlik oranının, salgın öncesi dönemden bu yana en düşük seviyelerdeki seyrini de dikkate aldığımızda istihdam piyasasının sıkı olduğuna işaret etmekte. Bunun yanında, cuma günü ise temmuz ayına ilişkin S&P Global imalat ve hizmet PMI öncü verileri, ABD ekonomisinin, artan enflasyonist baskılar ve sıkılaşan finansal koşullar ortamında üçüncü çeyreğe nasıl bir performansla başlandığına ilişkin ipucu verecek. ABD’de haziran ayında imalat PMI, beklentilerin üzerinde düşüş kaydetmişti, hizmet PMI ise sınırlı düşüş sergilemişti, bununla birlikte imalat ve hizmet PMI’lar büyüme bölgesindeki seyrini sürdürmüştü.
• Avrupa tarafında, yarın Euro Bölgesi’nde ve çarşamba günü ise İngiltere’de haziran ayı TÜFE verileri takip edilecek. Euro Bölgesi’nde haziran ayına ilişkin öncü TÜFE, artan enerji ve gıda fiyatları kaynaklı aylık %0,8 artarken, yıllık ise %8,6’ya yükselerek yeni bir rekor seviyeye ulaşmıştı. İngiltere’de ise mayıs ayı TÜFE, aylık %0,7 artarken, yıllık bazda %9,1’e yükselerek 1982’den bu yana en yüksek seviyeye ulaşmıştı. BoE enflasyonun ekim ayında yıllık %11’in üzerine çıkmasını beklemekte. Özellikle, bugün BoE üyesi Saunders’ın ve yarın ise BoE Başkanı Bailey’in konuşmalarında para politikasına yönelik verebilecekleri olası yeni sinyaller yakından takip edilecektir. Ayrıca çarşamba günü Almanya’da haziran ayına ilişkin ÜFE verisi açıklanacak. Almanya’da mayıs ayında ÜFE, yıllık %33,6’ya yükselerek yeni bir rekor seviyeye ulaşmıştı. Bunun yanında, çarşamba günü Euro Bölgesi’nde temmuz ayı tüketici güveni öncü verisi takip edilecek. Bölgede haziran ayında tüketici güveni, artan enflasyonist baskılar, satın alma gücünün olumsuz etkilenmesi ve resesyona ilişkin endişeler nedeniyle -23,6 seviyesine gerileyerek salgının başlangıcı olan Nisan 2020 dönemindeki seviyeye yaklaşmıştı, tüketici güveninin temmuz ayında da düşüşünü sürdürmesi beklenmekte. Perşembe günü ise, piyasaların odak noktasında ECB’nin faiz kararı ve ECB Başkanı Lagarde’ın konuşması olacak. ECB’nin bu haftaki toplantısında on yıldan fazla bir süredir ilk kez faiz oranlarında artışa giderek faiz oranlarını 25 baz puan artırması bekleniyor. Ancak ECB’nin son toplantısına ilişkin yayınlanan tutanaklara göre bazı üyeler temmuz ayında daha büyük bir faiz artışı için açık kapı bırakılmasını istemişti. Diğer yandan, ECB’nin bu haftaki toplantısında bölgede tahvil faizlerine yönelik yeni aracının detaylı olarak görüşülmesi de bekleniyor. ECB, tahvil faizleri yükselen bölge üye ülkeleri üzerindeki olumsuz etkileri sınırlamak ve bölgede tahvil faizlerindeki ayrışmayı önlemek amacıyla yeni bir araç geliştirileceğini belirtmişti. Cuma günü ise, Avrupa genelinde temmuz ayına ilişkin S&P Global imalat ve hizmet PMI öncü verileri açıklanacak. Bölge genelinde haziran ayında imalat ve hizmet PMI’lar beklentilerin üzerinde düşüşler kaydetmişlerdi, ancak büyüme bölgesindeki seyirlerini sürdürmüşlerdi.
• Asya tarafında ise, çarşamba günü Çin Merkez Bankası’nın faiz kararı bulunmakta ve faiz oranlarını sabit tutması bekleniyor. Çin ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde çeyreklik bazda beklentilerin üzerinde daralmış olsa da, haziran ayında kısıtlamaların gevşetilmesinin etkisiyle ekonomik faaliyetlerde yaşanan toparlanmanın, Çin Merkez Bankası’nın bu hafta faiz oranlarını düşürme ihtiyacını azalttığı değerlendirilmekte. Çin yönetimi ise, ekonomik büyüme hedeflerine ulaşmak amacıyla alt yapı yatırımları başta olmak üzere çeşitli teşvik uygulamalarına yönelmiş durumda. Ayrıca perşembe günü BOJ’un faiz kararı takip edilecek. BOJ’un, Yen’deki zayıflamaya karşın ekonomiyi desteklemeye devam ederek ultra gevşek para politikası duruşunu sürdürerek politika faizini -%0,10 seviyesinde tutması bekleniyor. Bunun yanında, perşembe günü Japonya’da haziran ayı dış ticaret verileri de açıklanacak. Japonya’da Yen’deki zayıflamanın etkisiyle yıllık bazda ihracatın artış hızının hafif yükselmesi, ithalatın artış hızının ise hafif yavaşlaması beklenmekte.
• Cuma günü ayrıca Rusya Merkez Bankası’nın faiz kararı takip edilecek. Banka, nisandan haziran ayına kadar olan dönemde toplam 10,5 puanlık faiz indirimlerinin ardından bu haftaki toplantıda da faiz indirimlerini sürdürerek 75 baz puanlık indirimle politika faiz oranını %8,75 seviyesine çekmesi bekleniyor. Özellikle, Ruble’nin güçlü seyri ve zayıflayan fiyat baskıları, Banka’nın ekonomiye daha fazla destek vermesinde alan sağlamakta.

Yurt içinde ise, bugün haziran ayı Merkezi Yönetim bütçe dengesi, tarım ürünleri üretici fiyat endeksi ve mayıs ayına ilişkin özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu istatistikleri, yarın haziran ayı konut satışları ve mayıs ayı kısa vadeli dış borç istatistikleri, çarşamba günü temmuz ayı tüketici güven endeksi, haziran ayı yurt dışı üretici fiyat endeksi (YD-ÜFE) ve mayıs ayı uluslararası yatırım pozisyonu istatistikleri ve cuma günü mayıs ayı tarımsal girdi fiyat endeksi ve haziran ayı TOBB kurulan ve kapanan şirketler istatistikleri takip edilecek. Ayrıca perşembe günü TCMB PPK toplantısı bulunmakta.

• Mayıs ayında bütçe dengesi, mayıs ayında 144 milyar TL fazla vermişti. 12 aylık kümülatif bütçe açığı 217,5 milyar TL’den 60,1 milyar TL’ye ve bütçe açığı/GSYH* oranı da %2,6’dan %0,7’ye gerilemişti (*GSYH için 2022 yılı ilk çeyrek gerçekleşme verisini dikkate almaktayız.). 2022 yılı için bütçe açığı/GSYH oranı %3,5 hedeflenmekte. Öncesinde açıklanan Hazine nakit dengesi haziran ayında 26,6 milyar TL açık verdi, bu açıdan Bütçe’nin haziran ayında aylık bazda açık verebileceği değerlendirilmekte.
• Mayıs ayına ilişkin tarım ürünleri üretici fiyat endeksi, aylık %16,18 artarken, yıllık bazda ise %118,53’ten %154,97’ye yükselmişti.
• Toplam konut satışları mayıs ayında %7,7 gerileyerek son iki aydır düşüşünü sürdürmüştü, yıllık artış hızı ise mayısta %38,8’ten %107,5’e yükselmişti. Yıllık bazdaki güçlü artışta, geçen yılın aynı döneminde uygulanan kapanma tedbirleriyle oluşan baz etkisi belirleyici olmuştu. Toplam konut satışları mayıs ayında aylık 10.290 adet azalışla 122.768 adede gerilemişti, bununla birlikte 2018 yılından bu yana bakıldığında tarihsel ortalamanın (118.702 adet) üzerindeki seyrini sürdürmüştü.
• Yurt dışına ihraç edilen ürünlerin üretici fiyat değişimlerini ölçen yurt dışı üretici fiyat endeksi, mayıs ayında aylık %2,61’den %6,51’e yükselirken, yıllık ise %97,11’den %100,54’e yükselmişti.
• Haziran ayına ilişkin tüketici güven endeksi aylık %6,2 oranında düşüşle 63,4’e gerilemişti ve böylece tarihi düşük seviyesini yenilemişti.
• Nisan ayına ilişkin tarımsal girdi fiyat endeksi, aylık %15,16’dan %7,45’e gerilerken, yıllık ise %105,70’ten %117,31’e yükselmişti.
• TCMB, haziran ayı toplantısında politika faizini beklentiler doğrultusunda %14 seviyesinde sabit bırakmıştı. Karar metninde mayıs ayına göre en önemli değişikliklerden biri, Kurul’un, güçlendirdiği makroihtiyati politika setini kararlılıkla uygulayarak ”gerekmesi durumunda ilave tedbirleri uygulamaya alacağına” dair ifadenin eklenmesi olmuştu. Karar metninde gözlenen bir diğer değişiklik ise, değerlendirme süreçleri tamamlanan teminat ve likidite politika adımlarının ”para politikası aktarım mekanizmasının etkinliğinin güçlendirilmesi için kullanılmaya devam edileceğine” yönelik ifade olarak öne çıkmıştı. Beklentiler, TCMB’nin bu haftaki toplantısında da politika faizini sabit tutması yönünde.

ŞİRKET HABERLERİ 
 

Aksa Enerji (AKSEN, Sınırlı Pozitif): Şirkete bağlı Aksa Enerji Kazakistan şubesi, Kazakistan Cumhuriyeti Enerji Bakanlığı tarafından düzenlenen 240 MW kurulu güce sahip olacak Kyzykorda kombine ısı ve enerji santrali kapasite ihalesini kazanmıştır.

Şişecam (SISE, Nötr): Şirket 20,34 TL- 20,82 aralığından 2850.000 adet pay geri alımı yapmıştır.

SEKTÖR HABERLERİ 

Borsa İstanbul: Sermaye Piyasası Kurulu kararı uyarınca devreye alınan Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS) kapsamında EGEEN.E ve SMRTG.E payları 18/07/2022 tarihli işlemlerden (seans başından) 17/08/2022 tarihli işlemlere (seans sonuna) kadar açığa satışa ve kredili işlemlere konu edilemeyecektir.

Not: VBTS kapsamında getirilen tedbirler, payın işlem gördüğü pazarın/platformun işlem kuralları, pazar değişimi veya diğer nedenlerle uygulanan işlem esaslarından ayrı olarak değerlendirilir. Buna göre VBTS tedbirleri diğer düzenlemeler veya kararlarla uygulamaya alınan işlem esaslarının geçerlilik süresinden ayrı olarak tedbir süresinin sonuna kadar uygulanmaya devam eder.

Mobilya: Yılın ilk yarısında 2,4 milyar dolarlık mobilya ihracatı gerçekleştirildi. İstanbul Mobilya, Kağıt ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği Başkanı Erkan Özkan: Firmalarımız ihracat hedefleri doğrultusunda belirlediği ülkelerde nokta atışı adımlar atarak piyasa payını artırıyor. Bu noktada İngiltere, Almanya, ABD, Fransa gibi gelişmiş ülkelerin ihracatımızda önemli bir yeri bulunuyor

Otomotiv: AA’nın Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği kayıtlarından yaptığı derlemeye göre, Türkiye’nin otobüs, minibüs ve midibüs ihracatı yılın ilk yarısında 2021’in aynı dönemine kıyasla %13,98 arttı. Geçen yıl ocak-haziranda 509,9mn USD olan dış satımı bu sene aynı dönemde 581,2mn USD’ye yükselten sektör temsilcileri, 68 ülkeye otobüs, minibüs ve midibüs gönderdi.

Turizm: Türk Hava Yolları (THY) 15 temmuzda 260 binden fazla yolcu taşıyarak %87 doluluğa ulaştı.

DİĞER ŞİRKET HABERLERİ 

Tukaş Gıda Sanayi (TUKAS): Şirketin, Niğde Bor Karma ve Deri İhtisas Organize Sanayi Bölgesi (”BORKOSB”) içinde, 186.998m² arsa üzerine, 528,7mn TL yatırım teşvik belgesi kapsamında yapılmakta olan salça, sebze konservesi ve dondurulmuş gıda üretimine yönelik yeni tesisinde; salça işletmesi deneme üretimleri sonucunda seri üretime hazır hale gelmiştir. 3.000 ton/gün domates işleme kapasiteli salça işletmesi üretime başlamış olup, ilk etapta 150 kişi istihdam edilecektir.
 

FAİZ PİYASALARI

Perşembe günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %14 seviyesinde yatay seyretti. TCMB perşembe günü 105 milyar TL’lik (%14’ten, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Toplam fonlama tutarı ise repo ihaleleri kaynaklı 516 milyar TL oldu.

ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi cuma günü %2,97 seviyelerinden başlarken, gün içerisinde %2,90-%2,97 bandında hareketin ardından %2,93 seviyesinden günü kapattı.  

Yurt içi tahvil piyasasında, perşembe günü verim eğrisinde kısa vadeli tarafta yükselişler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta ise düşüşler görüldü. Bu kapsamda, günlük bazda kısa vadeli tarafta 35 baz puana varan yükselişler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta 20 baz puana yaklaşan düşüşler görüldü. Gösterge kağıtların faizlerinin haftalık bazda değişimlerine bakıldığında ise, kısa vadeli tarafta 30 baz puana varan yükselişler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta 135 baz puana varan düşüşler görüldü.
 

GÜNLÜK ÖZET PİYASA VERİLERİ

Kaynak Ziraat Yatırım
Hibya Haber Ajansı