Sabah stratejisi

Dün ABD’de haziran ayı enflasyonunun yıllık %9,1 gerçekleşerek %8,8 olan beklentilerin üzerinde gelmesi fiyatlamalarda belirleyici oldu. Veri sonrasında Fed’den 100 baz puanlık faiz artışı beklentileri artarken, resesyon endişeleri de gündemde kaldı. Dün her ne kadar olası yüksek faiz artışları enflasyonun kontrolü ile sonuçlanabileceği fiyatlamasını beraberinde getirip ABD borsalarının gün içerisinde bir ara toparlanmasına neden olsa da resesyon korkuları baskın geldi ve borsalar günü ekside kapattı. Bu sabaha da bakıldığında Asya borsalarındaki kısmi alıcılı görüntüye karşın, ABD vadelilerinin güçsüz bir görüntü sergilediğini izliyoruz. Verim eğrisinin terste kalmaya devam etmesi resesyon kaygılarının sürdüğüne işaret ediyor. Bu kapsamda, Dolar’ın da güçlü kaldığı ortamda riskli varlıklara yönelik alım iştahı zayıf kalmaya devam edebilir. Yurtdışı piyasalara paralel dün %1,07 oranında gerileyen BIST100 endeksinde de güçsüz görüntü sürebilir. Endeksin güne ise yatay bir görüntüyle başlamasını bekliyoruz.

*Yeşil ok olumluyu kırmızı ok olumsuzu göstermektedir.
  

MAKROEKONOMİ

Yurt içinde, TÜİK tarafından mayıs ayına ilişkin iş gücü istatistikleri yayınlandı. Arındırılmış verilere göre mayıs ayında işsizlik oranı %11,2’den %10,9’a gerilerken, arındırılmamış işsizlik oranı ise %10,6’dan %10,1’e geriledi. Arındırılmış verilere göre işsiz sayısı 56 bin kişi azalırken, iş gücüne katılım oranı %53,2’den %53,6’ya yükseldi, istihdam oranı da %47,3’ten %47,8’e yükseldi. (Şekil 1). Haftalık ortalama çalışma saatleri ise 44,9’dan 44 saate geriledi.

• Arındırılmış verilere göre istihdam mayısta 358 bin kişi arttı ve böylece istihdamda son dört aydır aralıksız artış kaydedildi. Son dört ayda istihdamda sağlanan toplam artış 922 bin kişi seviyesine ulaştı. İşsiz sayısı nisandaki 62 bin kişilik artışın ardından mayısta 56 bin kişi azaldı. Genç nüfus işsizliği ise %20,1’den %20,3’e hafif yükseldi.
• Tamamlayıcı göstergelerde ise karışık seyir gözlenirken, kadınlara ilişkin tamamlayıcı göstergeler görece daha olumlu seyretmekte. Tamamlayıcı göstergelere baktığımızda mayıs ayında atıl iş gücü oranı %21,6’dan %22,4’e, daha fazla çalışmak istediği halde haftalık 40 saatten az çalışan kişilerin de işsiz sayısına eklenerek bulunan zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı %14,7’den %16’ya yükselirken, işsiz ve potansiyel iş gücünün bütünleşik oranı ise %18,4’ten %17,7’ye geriledi. 
• OVP’de 2022 yılı ortalama işsizlik oranı tahmini %12 seviyesinde bulunmakta. Mevcut dönemde özellikle ihracatın sanayi istihdamını desteklemeyi sürdürmesi beklenmekte. Ayrıca küresel çapta salgın kısıtlamalarının hafiflemesiyle turizmde güçlü görünüm beklentileri sürmekte. Özellikle bu yıl turizm gelirlerimizin, salgın öncesi dönem olan 2019 yılı gelirlerinin üzerine çıkabileceği değerlendirilmekte. Nitekim DHMİ haziran ayı verileri dış hat yolcu sayısında güçlü artışın sürdüğünü teyit etmekte. Dolayısıyla bu yıl turizm sezonunun canlı geçmesi ve sezonun uzama olasılığı turizm sektörü ve hizmet sektörü öncülüğünde turizm bağlantılı sektörlerdeki istihdam görünümünü olumlu etkileyebilecektir.
• Sektörel güven endekslerinde gelecek üç aya ilişkin istihdam beklentileri inşaat sektörü hariç iyimserlik eşik seviyesinin üzerinde kalmayı sürdürmekte. Haziran ayında İŞKUR’un yayınladığı açık iş ve işe yerleştirme verilerine baktığımızda ise açık işler sanayi hariç tüm sektörlerde arttı (hizmetler sektöründe belirgin artış görülürken, inşaat ve tarım sektörlerinde sınırlı artışlar gözlendi, sanayi sektöründe ise sınırlı düşüş görüldü). İşe yerleştirme verisinde ise inşaat sektörü hariç tüm sektörlerde artışlar gözlenmekte (hizmetler ve sanayi sektörlerinde belirgin artışlar, tarım sektöründe ise sınırlı artış gözlenmekte, buna karşın inşaat sektöründe sınırlı düşüş görülmekte).

Ayrıca TÜİK verilerine göre, mayıs ayında inşaat maliyet endeksinin artış hızı, aylık %6,12’den %3,97’ye yavaşlarken, yıllık ise %106,6’dan %105,73’e hafif geriledi. Verideki artışa bakıldığında ağırlıklı olarak emtia fiyatlarındaki artışın etkisi malzeme endeksinde hissedilmeye devam ederken işçilik ücretleri ise görece daha sınırlı arttı.

ABD’de haziran ayına ilişkin TÜFE, aylık bazda %1,3 artışla beklentilerin (%1 artış) üzerinde artarken, yıllık bazda %8,6’dan %9,1’e yükseldi. Çekirdek TÜFE ise, aylık %0,7 artışla beklentileri (%0,5 artış) aşarken, yıllık ise %6’dan %5,9’a hafif geriledi. Haziran ayında enerji ürünleri grubunda aylık %7,5 oranındaki sert artış (mayısta %3,9 artmıştı) belirleyici oldu, buna karşın gıda fiyatları artış hızı ise %1,2’den %1’e geriledi. Diğer yandan, akaryakıt fiyatlarındaki artışın etkisiyle ulaştırma hizmetleri fiyatları artış hızı ise %1,3’ten %2,1’e hızlanırken, kira artışı %0,6 ile mayıs ayıyla aynı seviyede gerçekleşti. 

İngiltere’de GSYH, aylık bazda nisan ayında %0,2 daralmanın ardından mayıs ayında %0,5 büyüyerek beklentilerin (%0,1 artış) oldukça üzerinde toparlanma sergiledi. Mayıs ayındaki büyümede hizmet sektörü etkili olurken, özellikle sağlık hizmetleri sektöründeki büyüme belirleyici oldu. Ayrıca mayıs ayında imalat sektöründeki %1,4’lük büyüme ise Kasım 2020’den bu yana en güçlü büyüme olarak kaydedildi.

Diğer yandan Kanada Merkez Bankası, politika faiz oranını 100 baz puan artışla beklentilerin (75 baz puan artış) üzerinde artırarak %2,50 seviyesine yükseltti. Ayrıca Banka, faiz oranlarının daha da artabileceğine yönelik sinyal verdi.

Yurt dışında bugün veri takvimine bakıldığında,

ABD tarafında, TSİ 15.30’da haziran ayına ilişkin ÜFE verisi takip edilecek. Mayısta ÜFE aylık %0,8 artarken, yıllık bazda ise %10,9’dan %10,8’e hafif gerilemişti. Çekirdek ÜFE ise beklentilerle uyumlu olarak aylık %0,5 artmıştı ve yıllık bazda %8,6’dan %8,3’e hafif gerilemişti. Haziran ayında ise ÜFE’nin aylık %0,8 artması ve yıllık ise %10,7’ye hafif gerilemesi bekleniyor.

Ayrıca ABD’de TSİ 15.30’da 9 Temmuz haftasına ilişkin yeni işsizlik maaşı başvuruları verisi açıklanacak. 2 Temmuz ile biten haftada haftalık işsizlik maaşı başvuruları 231 binden son 6 ayın en yükseğine yakın 235 bine yükselmişti fakat ABD istihdam piyasası oldukça sıkı ve işsizlik oranı salgın öncesi dönem olan Şubat 2020’den bu yana en düşük seviyelerdeki seyrini sürdürmekte.

Bunun yanında, TSİ 18’de Fed Yönetim Kurulu Üyesi Waller’ın konuşması takip edilecek.

Yurt içinde ise, TSİ 10’da TÜİK tarafından mayıs ayına ilişkin sanayi üretimi verisi yayınlanacak. Nisan ayında sanayi üretimi aylık bazda yatay seyrederken, yıllık bazda ise beklentilerin üzerinde %10,8 artmıştı. Perakende satış hacmi aylık %2,1, yıllık ise %14,7 artarak iç talepte güçlü seyrin devam ettiğine işaret etmekteydi. Ciro endeksleri ise aylık %6, yıllık %128,8 artmıştı. Mayıs ayında imalat PMI 49,2 ile daralma bölgesindeki seyrini sürdürürken, ihracat tarafında ise tarihsel ortalamaların üzerindeki seyre rağmen, resmi iş günü sayısının az olmasıyla düşüş görülmüştü, elektrik tüketimi ise tarihsel ortalamasına yakın seyretmişti, reel kesim güven endeksi sınırlı gerilerken ve kapasite kullanım oranı ise yatay seyretmişti. Beklentiler ise, mayısta sanayi üretiminin takvim etkisinden arındırılmış bazda yıllık yaklaşık %8 artması yönünde.
 

ŞİRKET HABERLERİ 
 

Arçelik (ARCLK, Nötr): Şirket, pay geri alım işlemleri kapsamında 13.07.2022 tarihinde 67,00 TL – 67,30 TL fiyat aralığından (ortalama 67,1 TL) 50.000 adet pay geri almış ve Şirketin sahip olduğu ARCLK payları 67,4mn adete ulaşmıştır. (Şirket sermayesine oranı %9,97)

Aydem Yenilenebilir Enerji (AYDEM, Nötr): Şirket, geri alım kararı kapsamında; toplam 5mn USD nominal değerde Şirket Eurobond’larını geri almış olup, işlemin toplam tutarı 3,7mn USD’dir.

Sabancı Holding (SAHOL, Nötr): Şirket, pay geri alım işlemleri kapsamında; 13.07.2022 tarihinde Borsa İstanbul’da pay başına 18,10 TL – 18,30 TL (ağırlıklı ortalama 18,22 TL) fiyat aralığından toplam 439.328 TL nominal değerli SAHOL paylarını geri almıştır. Bu işlemlerle birlikte, geri alınan payların toplam nominal değeri 56,4mn TL olup, bu payların sermayeye oranı %2,76’a ulaşmıştır.

SEKTÖR HABERLERİ 

Borsa İstanbul: Sermaye Piyasası Kurulu kararı uyarınca devreye alınan Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS) kapsamında DERIM.E, ESCOM.E ve GESAN.E payları 14/07/2022 tarihli işlemlerden (seans başından) 12/08/2022 tarihli işlemlere (seans sonuna) kadar açığa satışa ve kredili işlemlere konu edilemeyecektir.

Not: VBTS kapsamında getirilen tedbirler, payın işlem gördüğü pazarın/platformun işlem kuralları, pazar değişimi veya diğer nedenlerle uygulanan işlem esaslarından ayrı olarak değerlendirilir. Buna göre VBTS tedbirleri diğer düzenlemeler veya kararlarla uygulamaya alınan işlem esaslarının geçerlilik süresinden ayrı olarak tedbir süresinin sonuna kadar uygulanmaya devam eder.

Kredi: Botaş LNG alımları için Deutsche Bank’tan 925 milyon euroluk kredi sağladı. Kaynak: Bloomberg

İnşaat: Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD), 2021 yılına ilişkin güncel ekonomik verilerle hazırlanan “Türkiye İMSAD Yapı Sektörü Raporu”nu açıkladı. Rapora göre, Türkiye inşaat malzemeleri ihracatında 4 sıra birden yükselerek dünya 5’incisi oldu. 2021’de önceki yıla göre yüzde 21,7 büyüyerek 1 trilyon 79,4 milyar dolara çıkan dünya inşaat malzemeleri ihracatında Türkiye’nin aldığı pay 30,83 milyar dolar olarak gerçekleşti. Ülkenin dünya inşaat malzemeleri ihracatındaki payı yüzde 2,86’ye yükseldi. Kaynak: AA

DİĞER ŞİRKET HABERLERİ 

Biotrend (BIOEN): Şirketin bağlı ortaklığı İzmir Doğu Star Elektrik Üretim A.Ş’nin işletmecisi olduğu Bergama Çöp Gaz Elektrik Üretim Tesisinin 5,656 MWe olan kurulu gücünün 7,070 MWe ye çıkarılması için Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından 08.07.2022 tarihinde kısmi kabul İşlemi gerçekleştirilmiştir. Halihazırda 5,656 MWe kurulu güç kapasitesinde olan tesis, yapılan kabul işlemi neticesinde 7,070 MWe kurulu güç kapasitesine ulaşmıştır. Bu kapasite artışı ile birlikte, Şirketin toplam kurulu gücü 96,4 MWe’ye ulaşmıştır.

Girişim Elektrik Sanayi (GESAN): Şirketin bağlı ortağı Europower Enerji ve Otomasyon A.Ş., Kuzey Irak’ta yerleşik bir firmadan orta gerilim ve iç tesisat projelerinde kullanmak üzere teçhizat alımları yapmıştır. Vergiler hariç olmak üzere sipariş bedeli 612 bin dolar, cari kurda 10,7 mn TL’dir.

Penuguen Gıda (PENGD): Şirket, dün,  Avrupa’nın market zinciri LIDL (LIDL Stiftung & Co. KG) ile çeşitli turşu ve konserve ürünlerinden oluşan 27,5mn EUR tutarında bir anlaşma gerçekleştirmiş olup, sevkiyatların hemen başlayarak düzenli aralıklarla 2023 yılının Mayıs ayına kadar devam etmesi planlanmıştır. Sezonluk ihracat bağlantılarının önümüzdeki günlerde de devam etmesi beklenmektedir.

Rubenis Tekstil (RUBNS): Şirketin Halka Arz onayı taahhütlerinden olan ve Halka Arz İzahnamesi ile bilgi verilen, 31.12.2022 tarihine kadar 277.400.000 TL asgari satış bedelinin şirketin gelir rakamlarına aktarılacağı belirtilen Ataköy prestij konakları satışlarına ilişkin olarak A blok 9 numaralı daire için 16,7mn TL bedelle satış sözleşmesi imzalanmış, bununla ilgili 8,1mn  TL’ye tekabül eden 470bin USD peşinat alınmıştır. Kalan 8,6mn TL için 30.09.2022 tarihine kadar ödeme vadesi tanınmıştır. Ayrıca, bedelin tamamı tahsil edildikten sonra Tapu devri yapılması kararlaştırılmıştır. 
 

FAİZ PİYASALARI

Çarşamba günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %14 seviyesinde yatay seyretti. TCMB dün 126 milyar TL’lik (%14’ten, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Toplam fonlama tutarı ise repo ihaleleri kaynaklı 536 milyar TL oldu.

ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi dün güne %2,97 seviyelerinden başlarken, gün içerisinde %2,90-%3,07 bandında hareketin ardından %2,93 seviyesinden günü kapattı.  

Yurt içi tahvil piyasasında, dün verim eğrisinde kısa ve orta vadeli tarafta düşüşler gözlenirken, uzun vadeli tarafta ise yatay seyir görüldü. Bu kapsamda, günlük bazda kısa ve orta vadeli tarafta 120 baz puana varan düşüşler gözlenirken, uzun vadeli tarafta yatay hareket görüldü. 
 

GÜNLÜK ÖZET PİYASA VERİLERİ

Kaynak Ziraat Yatırım
Hibya Haber Ajansı