Sabah stratejisi

Ekonomik büyümelerde aşağı yönlü risklerin artması küresel fiyatlamalarda belirleyici olmaya devam ediyor. Dün ABD’de çekirdek PCE enflasyonun beklentilerin altında kalmasına karşın Atlanta Fed’in yılın ikinci çeyreğinde negatif büyüme öngörmesi resesyon endişelerini arttırdı. ABD on yıllık tahvil faizi %3’ün altına gerilerken, ABD borsaları %1,3 oranında düşen Nasdaq öncülüğünde günü eksi bölgede tamamladı. Bugün yine Çin’den iyi gelen PMI verisine karşın risk alma iştahı zayıf. ABD ve Avrupa vadelilerinde kayıplar %1 civarındayken Japonya hariç MSCI Asya Pasifik endeksinde düşüş %1 seviyesinde. Bu arada Brent petrol de 110 USD’nin altına geriledi. Yaşanan düşüşlerin ardından dün destek seviyelerinden tepkiyle karşılaşan ve günü sınırlı da olsa artıda kapatmayı başaran BIST100 endeksinin de güne hafif satıcılı bir görüntüyle başlamasını bekliyoruz. Olası satışların artması durumunda endeks dünkü en düşük seviye olan 2.368 bölgesinden tekrar tepki vermek isteyebilir. Öte taraftan, yurtdışındaki negatif risk algısı ve haftanın son işlem günü olması nedeniyle olası tepki yükselişlerinde dünkü en yüksek seviye olan 2.428 direnç olarak çalışabilir. 

*Yeşil ok olumluyu kırmızı ok olumsuzu göstermektedir.

MAKROEKONOMİ

Yurt içinde, TÜİK tarafından mayıs ayına ilişkin dış ticaret verileri yayınlandı. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış verilere göre nisan ayında rekor seviyede gerçekleşen ihracat sonrası mayıs ayında ihracat aylık %7,6 geriledi, ithalat ise aylık %4,6 artışla rekor seviyesini yeniledi. Arındırılmış verilere göre nisanda 6,1 milyar USD dış ticaret açığı verilirken, mayısta 9,1 milyar USD’ye hızlandı. Rekor dış ticaret açığını 10 milyar USD ile ocak ayında görmüştük.

• Arındırılmamış verilere göre ise dış ticaret açığı 10,6 milyar USD gerçekleşti. Avrupa Birliği geneline ve ABD’ye ihracatın sırasıyla aylık %19 ve %28 azalması ihracattaki tempo kaybının bir gerekçesi olurken, süregelen jeopolitik gelişmelere karşılık Rusya’ya ihracatın toparlanmayı sürdürdüğü ve 2021 yılının ortalamasının üzerine çıktığı görülmekte. Orta Amerika ve Karayipler haricindeki diğer bütün ülke gruplarında ise ihracatın aylık düştüğü görülmekte. Fasıllar bazında aylık miktarsal değişim olarak baktığımızda ihracatın başlıca kazan ve makinalar, örme ve örülmemiş giyim eşyası, elektrikli makine ve motorlu kara taşıtları kaynaklı azaldığı görülmekte.
• İthalatın ise aylık bazda en çok İsviçre’den arttığı görülmekte, onu ABD ve İtalya izlemekte. Fasıllar bazında aylık miktarsal değişim olarak baktığımızda kıymetli taşlar ithalatı yani altın ithalatının toplam ithalatı yukarı çeken ana kalem olduğu görülmekte. Altın ithalatı, 2021 yılı başından bu yana en yüksek seviyede. Mineral yakıtlar ithalatı yani enerji ithalatı yüksek seviyelerini korusa da aylık olarak en çok azalış gösteren kalem. Enerji ithalatı 2021 yılının belirgin üzerinde kalmaya devam ediyor, ancak mayıs verisi bu yılın en düşük seviyesinde.

  Kaynak: TÜİK.

• Kısa vadede ihracatta olumlu seyrin sürdüğünü görmekteyiz. Günlük izlediğimiz ihracat verilerine göre ihracatın haziran ayında güçlenerek 22 milyar USD’ye yakın gerçekleşebileceğini tahmin ediyoruz. Orta vadede ise dış talepteki yavaşlama ihracatta aşağı yönlü riskleri gündeme getirebilir, ancak ihracatçıların pazar çeşitlendirme esnekliği buradaki kayıpları sınırlayabilecek bir unsur olabilir.
• Ek olarak yetkililerin son dönemde attığı adımların özel tüketim ve firmalar tarafına yansıması da dış ticaret görünümünde önemli iki belirleyici olarak izlenecektir. Jeopolitik gelişmelerle artan enerji ve gıda fiyatlarının yanı sıra süregelen arz sıkıntıları ve merkez bankalarının sıkılaştırıcı para politikaları ile küresel ekonomik büyüme tahminleri aşağı yönlü revize edilmeye devam edilmekte. Bu durumun özellikle iki kanalda etkili olabileceğini değerlendirmeyi sürdürüyoruz. Talebin yavaşlaması emtia fiyatlarında normalleşmeyi beraberinde getirerek ithalatın kısmi yavaşlamasına neden olabilir ki son dönemde emtia fiyatlarında düşüş gözlemlemekteyiz, ithalat kanalına etkisini takip edeceğiz.

Ayrıca TÜİK tarafından yayınlanan mayıs ayına ilişkin hizmet üretici fiyat endeksinin aylık artış hızı %4,95’ten %6,94’e yükselirken, yıllık %83,27’den %89,96’ya yükseldi. Detaylara bakıldığında, en yüksek aylık artışlar; gayrimenkul hizmetleri (%11,68) ve konaklama ve yiyecek hizmetlerinde (%9,15) görülürken, yıllık bazda en yüksek artışlar ise gayrimenkul hizmetleri (%259,02) ve ulaştırma ve depolama hizmetlerinde (%109,49) gözlendi.

Bunun yanında, TCMB tarafından geçen haftaki PPK toplantısının özeti yayınlandı.

• Küresel ölçekte jeopolitik risklerin iktisadi faaliyetin zayıflamasına neden olduğu ve küresel büyüme tahminlerinin aşağı çekildiği ifade edilmekte.
• Ayrıca küresel enflasyondaki yükselişe dair gerekçeler genel olarak bir önceki metinle aynı.
• Bunun yanında, ülkeler arasında farklılaşan iktisadi görünüme bağlı olarak ”gelişmiş ülke merkez bankalarının para politikası adım ve iletişimlerinde ayrışmanın artmakta olduğu” belirtilmekte.
• Dış talebe yönelik olumlu beklentiler korunmakla birlikte, olumlu beklentilerin, özellikle ABD’de ve Avrupa’da son dönemde artan resesyon endişeleri ve küresel büyümeye ilişkin olası yavaşlama sebebiyle daha ılımlı olduğu görülmekte.
• Yurt içi talebin, toparlanma eğiliminde olduğu belirtilmekte,
• Dış ticaret açığında enerji başta olmak üzere emtia fiyatlarındaki artış kaynaklı gözlenen yükselişe karşın hizmet gelirlerinde “süregelen artış eğilimi”nin cari işlemler dengesini desteklemeye devam ettiği ifade edilmiş.
• Cari işlemler dengesinde enerji fiyatlarından kaynaklanan risklerin devam ettiği yönündeki değerlendirme korunurken ”turizm kaynaklı iyileşmelere” vurgu yapılmış.
• Kurul’un güçlendirdiği makroihtiyati politika setini kararlılıkla uygulayarak ”gerekmesi durumunda ilave tedbirleri uygulamaya alacağına” dair ifade yer almakta.
• Ayrıca değerlendirme süreçleri tamamlanan teminat ve likidite politika adımlarının ”para politikası aktarım mekanizmasının etkinliğinin güçlendirilmesi için kullanılmaya devam edileceği” belirtilmekte.
• Öte yandan Kurul’un, kredilerin büyüme hızı ve erişilen finansman kaynaklarının amacına uygun şekilde iktisadi faaliyet ile buluşmasının ”yakından takip edilmekte olduğu” vurgulanmakta.

ABD tarafında, Fed’in enflasyon göstergesi olarak takip ettiği çekirdek kişisel tüketim harcamaları (PCE) deflatör mayıs ayı verisi ile kişisel gelirler ve harcamalar mayıs ayı verileri takip edildi. PCE deflatör enerji ve gaz fiyatlarındaki artışla mayısta aylık %0,6 artarken, yıllık bazda ise %6,3’te yatay seyretti. Ancak gıda ve enerji fiyatlarını dışlayan çekirdek PCE deflatör aylık %0,3 artarken, yıllık bazda ise %4,9’dan %4,7’ye geriledi. Bu açıdan çekirdek PCE deflatör fiyat baskılarının hafiflediğine dair sinyaller içermekte. Kişisel harcamalarda mayısta aylık %0,2 artışa rağmen artan enflasyonist baskılarla momentum kaybı görülmekte. Tüketici güven endekslerinde de belirgin düşüş görülmüştü. Bu açıdan kısa vadede kişisel harcamalar verisi önemli olmaya devam edecektir. Kişisel gelirler ise aylık %0,5 arttı fakat artış hızı enflasyonun altında kaldı.

Ayrıca ABD’de 25 Haziran haftasına ilişkin yeni işsizlik maaşı başvuruları, 233 bin kişiden 231 bin kişiye sınırlı geriledi fakat önümüzdeki dönemde olumlu seyreden istihdam piyasasının Fed’in parasal sıkılaşması ile baskı görebileceği tahmin edilmekte. 

Ayrıca Almanya’da perakende satışlar, nisan ayında artan enflasyonist baskıların tüketici harcamaları üzerindeki olumsuz etkisiyle aylık %5,4 oranında sert düşüşün ardından mayıs ayında %0,6 artışla sınırlı toparlanma kaydetti. Ancak tüketici güvenindeki zayıf seyir, önümüzdeki dönemde perakende satışların baskı altında kalacağına işaret etmekte.

Diğer yandan, İsveç Merkez Bankası, artan enflasyonist baskılar nedeniyle politika faiz oranını beklentilerle uyumlu olarak 50 baz puan artışla %0,75 seviyesine yükseltti. Banka, önümüzdeki dönemde politika faizinin daha fazla yükseleceğine yönelik sinyal verirken, gelecek yılın başında faizin %2’ye yakınsayacağını belirtti.

Son dönemde özellikle jeopolitik riskler ve arz sorunları ile petrol fiyatları baskı altında. Brent petrol fiyatı gerilese de petrol fiyatları yüksek seyrini sürdürmekte. Dün de bu bağlamda OPEC+ Grubu toplantısı izlendi. OPEC+ Grubu’nun dünkü toplantısında daha önce açıkladığı plan değiştirilmedi. Plana göre OPEC+ Grubu petrol üretimini temmuz ve ağustos aylarında günlük 648 bin varil artıracak. Grup ilerisi için ise sinyal vermedi. Ayrıca dün de Biden, Körfez ülkelerine üretimi artırmaları yönünde çağrıda bulunurken, önümüzdeki ay Biden’ın Suudi Arabistan ziyareti bu bağlamda önemli olacaktır.

Yurt dışında bugün veri takvimine bakıldığında,

ABD tarafında, TSİ 16.45’te S&P Global haziran ayına ilişkin imalat sektörü PMI nihai verisi takip edilecek. Haziran ayı öncü verilere göre imalat PMI 57’den 52,4’e gerileyerek beklentilerin üzerinde düşüşle birlikte büyüme bölgesindeki seyrini sürdürmüştü.

Ayrıca ABD’de TSİ 17’de haziran ayına ilişkin ISM imalat sanayi PMI endeksi verisi açıklanacak. ABD’de mayıs ayına ilişkin ISM imalat sanayi PMI endeksi, 55,4’ten 56,1’e yükselerek büyüme bölgesinde seyretmeye devam etmişti. Endeksin haziran ayında ise 54,9’a  gerilemesi bekleniyor.

Bunun yanında, Avrupa genelinde de S&P Global haziran ayına ilişkin imalat sektörü PMI nihai verileri takip edilecek. Haziran ayında öncü verilere göre imalat PMI’lar, artan enflasyonist baskılar, yüksek emtia fiyatları ve tedarik zincirindeki sıkıntılar, sıkılaşan finansal koşulların yanında artan resesyon endişelerinin etkisiyle bölge genelinde beklentilerin üzerinde düşüşler kaydetmişti, bununla birlikte büyüme bölgesindeki güçlü seyirlerini sürdürmüştü. Buna göre, öncü verilere göre imalat PMI’lar, Euro Bölgesi’nde 2,6 puanlık azalışla 52’ye, Almanya’da 2,8 puanlık azalışla 52’ye, Fransa’da 3,6 puanlık azalışla 51’e ve İngiltere’de 1,2 puanlık azalışla 53,4’e gerilemişti.

Ayrıca Euro Bölgesi’nde TSİ 12’de haziran ayına ilişkin TÜFE öncü verisi açıklanacak. Mayıs ayında Euro Bölgesi’nde TÜFE %0,8 artarken, yıllık ise %8,1’e yükselerek yeni bir rekor seviyeye ulaşmıştı. Beklenti ise haziran ayında Euro Bölgesi tüketici enflasyonunun artan enerji ve gıda fiyatları kaynaklı yıllık %8,4’e yükselmesi yönünde.

Yurt içinde ise, TSİ 10’da İSO imalat PMI endeksi açıklanacak. İSO imalat PMI endeksi mayıs ayında PMI, 49,2 seviyesinde gerçekleşerek daralma bölgesinde gelmeye devam etmişti. Raporda, mayısta yeni ihracat siparişlerinde düşüşe ve Avrupa’daki ekonomik yavaşlamaya vurgu yapılmıştı.
 

ŞİRKET HABERLERİ 
 

Anadolu Grubu Holding (AGHOL, Nötr): Şirketin %100 bağlı ortaklığı olan ve Türkiye’deki McDonald’s restoranlarının franchise işletmeciliğini yapan Anadolu Restoran sermayesinin %100’ünü temsil eden payların Boheme Investment GmbH şirketine satılmasına yönelik pay devir sözleşmesi 54,5mn USD bedel ile gerçekleşmiştir.

Ege Endüstri (EGEEN, Sınırlı Pozitif): Şirketin Ege Serbest Bölgesi’nde yapmayı planladığı fabrika yatırımının finansmanında kullanılmak üzere, International Finance Corporation’dan (IFC) yatırım kredisi alınmasına yönelik yürütülen görüşmeler olumlu sonuçlanmış olup, bu kapsamda IFC ile 2 yıl geri ödemesiz 8 yıl vadeli 40mn EUR kredi kullanımı için sözleşme imzalanmıştır.

Enerjisa (ENJSA, Nötr): JCR Avrasya Derecelendirme A.Ş., Şirket’in Uzun Vadeli Ulusal Notunu “AAA (tr) / (Stabil Görünüm)”, Kısa Vadeli Ulusal Notu’nu ise “J1+ (tr) / (Stabil Görünüm)” olarak teyit etmiştir. Uzun Vadeli Uluslararası Yabancı ve Yerel Para Notlarını “BBB+ / (Stabil Görünüm)” olarak teyit etmiştir.

Garanti Bankası (GARAN, Sınırlı Pozitif): Bankanın takipteki krediler portföyünde yer alan ve toplam anapara bakiyesi 25.04.2022 tarihi itibarı ile 217,3mn TL olan; kredi kartı, bireysel destek kredisi, kredili mevduat alacakları ile bunlara bağlı masraf hesabı ve diğer alacak türündeki tahsili gecikmiş alacakları 50,1mn TL’ye Dünya Varlık Yönetim AŞ.’ye; 26.04.2022 tarihi itibarı ile anapara bakiyesi 216,2mn TL olan; kredi kartı, bireysel destek kredisi, kredili mevduat alacakları ile bunlara bağlı masraf hesabı ve diğer alacak türündeki tahsili gecikmiş alacakları 50,3mn TL’ye Birikim Varlık Yönetim A.Ş.’ye satılmıştır.

Halkbank (HALKB, Sınırlı Pozitif): Halkbank basında yer alan haberler hakkında KAP’a açıklama bildirmiştir: “29 Haziran 2022 tarihinde yapılan bir basın açıklaması ve akabinde de bir sosyal medya hesabı üzerinden Bankamızın 2020 yılı Sayıştay Raporu’ndaki (Rapor) tespitlere atıf yapılarak ileri sürülen iddia, itham ve ibarelerin tamamı gerçeğe aykırı, kamuoyunu ve yatırımcıları yanıltıcı, Bankamızın güven ve itibarını sarsıcı nitelikte olduğundan söz konusu açıklamalara cevap verme zorunluluğu doğmuştur. Öncelikle belirtmek gerekir ki; Bankamızın 2020 yılı Sayıştay Raporu’ndaki tespit ve bulgularda yer alan açıklamaların bağlamından kopartılarak oluşturulan iddia, itham ve ibareler, Rapor’da yer almadığı gibi bahse konu Rapor’a dair TBMM Kamu İktisadi Teşebbüsleri Alt Komisyon Toplantısı 01 Mart 2022 tarihinde ve Üst Komisyon Toplantısı ise 16 Haziran 2022 tarihinde yapılmış, izlenmesi önerilen 2 bulgu dışında diğer tüm bulguların gündemden çıkarılmasına karar verilmiştir. Durum böyle iken; Rapor’da Bankamızın yakın izlemedeki kredileri, takipteki kredileri, yeniden yapılandırılan kredileri, risk yoğunlaşması, KOBİ’lere, esnaf ve sanatkarlara kullandırılan kredileri ve bir gayrimenkul satışı hakkındaki tespit ve bulguların, Bankanın zarara uğratıldığı ve mevzuata aykırı işlemler gerçekleştirildiği algısı oluşturacak şekilde gerçeğe aykırı olarak ileri sürülen iddia, itham ve ibareleri kesin bir şekilde reddetmekteyiz. Sonuç olarak; Bankamız, Ülkemiz kaynaklarının verimli alanlara kanalize edilmesi konusunda son derece hassas hareket etmekte olup Bankamız kredileri, Bankacılık Kanunu ve bankacılık teamüllerine uygun olarak tahsis edilmekte, teminatlandırılmakta ve kullandırılmaktadır. Mevzuata ve bankacılık teamülüne aykırı kredi kullandırımı söz konusu değildir. Bankamız ile ilgili gerçeğe aykırı iddia, itham ve beyanları kesinlikle kabul etmediğimizi, reddettiğimizi, Bankamızın güven ve itibarını sarsıcı ve gerçeği yansıtmayan açıklamalar hakkında her türlü hukuki ve cezai haklarımızı kullanacağımızı beyan ederiz.”

Koç Holding (KCHOL, Sınırlı Negatif): İnan Kıraç sahip olduğu 15mn TL nominal hisseyi borsada satış için MKK’ya kaydettirdi. Koç Holding ödenmiş sermayesi 2.536mn TL seviyesinde bulunuyor. Buna göre MKK’ya kaydettirilen söz konusu hisseler, ödenmiş sermayenin %0,59’sunu oluşturuyor.

Koza Altın (KOZAL, Pozitif): Şirket, 2016 ile 2021 yılları arasındaki yıllara ait dağıtılabilir karın, dağıtılmasının Genel Kurul Yetkisine sahip Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’nun onayına sunulmasına karar verildiğini duyurmuştur. Kar payı ödeme tarihini 07.07.2022 olarak belirlenirken, 6 yıla ait toplam brüt kar payı 2.676mn TL’dir. Buna göre, Genel Kurul onayının alınması durumunda söz konusu tutar hisse başına brüt 17,5493TL’ye ve dünkü hisse kapanışına göre %10,3 temettü verimliliğine denk etmektedir.

Pegasus (PGSUS, Nötr): Şirket, filodan ayrılan bir önceki nesil Boeing 737-800 uçaklarını da göz önünde bulundurarak, genç, yakıt tüketimi, birim maliyet tasarrufu ve emisyon azaltımına odaklanan filo planlaması doğrultusunda, Airbus S.A.S. ile daha önce 2012 yılında imzalamış olduğu, 2017 ve 2021 yıllarındaki tadiller ile toplam 106 adet yeni uçağı kapsayan Airbus Siparişini güncelleyerek, 8 adet yeni Airbus 321neo uçağa ilişkin kesin sipariş verilmesi konusunda Airbus ile anlaşmaya varmıştır. Bu doğrultuda önceden açıklanan ve 2025 yılına kadar devam eden Airbus Siparişi teslim planındaki teslimatlara ek olarak, ek alıma konu 8 adet Airbus 321neo uçağın teslimleri 2025 yılında gerçekleşecek şekilde filoya katılması öngörülmektedir.
 

SEKTÖR HABERLERİ 
 

Halka Arz: SPK, Koroplast Temizlik Ambalaj Ürünlerinin hisse başına 4,68 liradan halka arz başvurusuna onay verdi.

DİĞER ŞİRKET HABERLERİ 
 

Dardanel Gıda Sanayi (DARDL): Sermayesi %100 oranda şirkete ait olan ve mali verileri tam konsolidasyon kapsamında şirket mali tablolarında konsolide edilen Dardanel Dağıtım A.Ş., Milli Savunma Bakanlığı’ndan KDV hariç 308,5mn TL teslim-satış tutarlı ihale kazanmıştır. İhaleye konu ürünlerin teslim tarihi Kasım 2022 olarak açıklanmıştır.

Hedef Holding (HEDEF): Şirket, yeni yatırımlarda değerlendirmek üzere bağlı ortaklığı İdeacore Yazılım A.Ş’ deki tüm paylarının satışına karar verilmiştir.

Orçay Ortaköy Çay Sanayi (ORCAY): Şirket, Karali Çay Sanayi Ticaret ve Gıda Pazarlama A.Ş ile 1.000 ton kuru çay satışı konusunda sözleşme imzalamıştır.

VBT Yazılım (VBTYZ): Şirket, Türkiye’den yönetilen Amerika Birleşik Devletler kanunlarına uygun olarak kurulmuş olan, Online Dil Sektöründe faaliyet gösteren Englısh Guru LLC şirketinin % 20’sinin 100bin USD bedelle alınmasına ilişkin sözleşme imzalamıştır. Alış bedeli olan 100bin USD’nin şirketin sermayesine eklenmesine karar verilmiştir.

Ayrıca Şirket, yazılım faaliyetlerinin geliştirilmesi amacıyla Almanya’da VBT Software DE GmbH ünvanlı 100bin EUR sermayeli bir şirketinin kuruluşunun tamamlandığını açıklamıştır.
 

FAİZ PİYASALARI

Perşembe günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %14’ten %14,05’e hafif yükseldi. TCMB dün 156 milyar TL’lik (%14’ten, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Ayrıca BİST’te kotasyon yoluyla 20,9 milyar TL (%15,50’den, 1 gün vadeli) kullandırdı. Toplam fonlama tutarı ise 585 milyar TL oldu.

ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi dün güne %3,09 seviyelerinden başlarken, gün içerisinde %2,97-%3,11 bandında hareketin ardından %3,02 seviyesinden günü kapattı.  

Yurt içi tahvil piyasasında, dün verim eğrisi genelinde yükselişler görüldü. Bu kapsamda, günlük bazda kısa vadeli tarafta 105 baz puana yaklaşan yükselişler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta 45 baz puana yaklaşan yükselişler görüldü. 

GÜNLÜK ÖZET PİYASA VERİLERİ

Kaynak Ziraat Yatırım
Hibya Haber Ajansı