Küresel piyasalar

Dün piyasalarda neler oldu? Fed’in faiz oranlarının bir süre daha yüksek kalacağına işaret eden toplantı tutanaklarına rağmen günü yükselişle tamamladı. Dow Jones endeksi %0,40 artışla 33.269,77 puan kapandı. S&P 500 endeksi ise %0,75 artarak 3.852,97 puana ve Nasdaq endeksi ise %0,69 artışla 10.458,76 puana çıktı. Dünya genelinde para politikası ve ekonomik faaliyete ilişkin belirsizlikler sürerken, endeksler Fed’in “şahin” tondaki toplantı tutanaklarına rağmen pozitif seyir izledi. 13-14 Aralık 2022’de düzenlenen Federal Açık Piyasa Komitesi toplantısının tutanakları, Fed’in faiz oranlarını bir süre daha yüksek seviyelerde tutacağının sinyalini verdi.

Avrupa borsalarında ise Çin’in pandemi kısıtlamalarını gevşetmeye yönelik hamlelerinin olumlu etkisi sürüyor. Almanya’da DAX endeksi %2,18 artışla 14.490,78 puandan, Fransa’da CAC 40 endeksi ise %2,3 artışla 6.776,43 puana yükseldi. Faiz beklentilerine hassasiyeti yüksek olan 2 yıllık tahvil faizleri %4,39 seviyesine hafif yükselirken, 10 yıllık tahvil faizleri de %3,71 seviyesinde hafif gerileme gösterdi. VIX endeksi ise 0,89 puan düşüşle 22,01 seviyesinde gerçekleşti. Bugün ne bekliyoruz?

Asya tarafında, Çin’de Kovid-19 vaka sayıları başlıca risk unsuru olmaya devam etse de, Çin hükümetinin ekonomiyi desteklemeye devam edeceğine yönelik beklentiler pay piyasalarını destekliyor. Bu sabah Asya borsalarının geneli alıcılı iken, ABD vadeli endeks kontratlarında hafif negatif seyir izleniyor. Asya piyasalarında Kospi’de %0,29, Hang Seng endeksinde %1,26, Nifty 50 endeksi %0,12 artışla pozitif seyir görülüyor. Bugün ABD’de özel sektör istihdam raporu ADP ve hizmetler PMI endeksi ile Euro Bölgesinde enflasyon verisi takip edilecek. ADP’nin 145 bin artışa işaret etmesi beklenirken, hizmetler PMI endeksinin flash veriye paralel 44,4 seviyesine gerilemesi ve haftalık işsizlik maaşı başvurularının 225 binde yatay kalması öngörülüyor.

Euro Bölgesi Kasım ayı ÜFE verisinin ise %0,5 azalış yönünde gerçekleşmesi bekleniyor. Bir önceki veri %2,9 azalış yönünde gerçekleşmişti. Yıllık ÜFE’nin ise %27,5 artış yönünde oluşması bekleniyor. Gelecek gündemde neler var? ABD’de haftanın önemli verileri arasında Cuma günü Fed’in yakından izlemiş olduğu istihdam raporu takip edilecek. Yaklaşık son dört aylık süreçte 250 – 300 bandında artış kaydeden TDI verisinin Cuma günü TSI 16:30’da açıklanacak Aralık’ta 200 bin olarak gerçekleşmesi ile yılın en düşük artışına işaret etmesi beklenirken, işsizlik oranının %3,7’de aynı kalması bekleniyor. Kasım ayında Tarım Dışı İstihdam (TDI) 200 bin olan beklentilerin ve Ekim ayının üzerinde 263 bin artış gösterirken, ortalama saatlik kazançlar aylık bazda %0,60 oranında artışla yıllık bazda %4,6 olan beklentilerin oldukça üzerinde %5,1’e yükseliş kaydetmişti. Ayrıca aynı gün Euro Bölgesi’nde enflasyon ve ISM hizmetler endeksi açılanacak.

Dün piyasalarda neler oldu? FOMC toplantı tutanaklarının takip edildiği günde BIST 100 endeksi, 5.646,62 puan ile temkinli alıcılı başlangıç yaptığı günü, açılışın ardından gün geneline yayılan satışların etkisiyle kapanışını %1,83 düşüşle 5.523,49 puandan gerçekleştirdi. BIST 100 endeksinin toplam işlem hacmi 125 milyar TL seviyesinde gerçekleşti. Bankacılık endeksi %0,52, sanayi endeksi %1,68 değer kaybetti. Bugün ne bekliyoruz? Küresel piyasalardaki pozitif görünüme karşın, dün kar satışlarının etkisinde kalan BIST’in temkinli tarafta kalabileceğini tahmin ediyoruz. Yurt içinde bugün makro tarafta veri bulunmuyor. Gelecek gündemde neler var? Cuma günü 14:30’da Aralık ayı Nakit Bütçe Dengesi takip edilecek.

Aralık ayı FED FOMC toplantı tutanaklarının beklendiği gün içinde, ABD ISM imalat verisi beklentilerin hafif altında gelirken, mortagage başvurularında gerileme ve faizlerinde yükseliş açıklandı. Avrupa tarafında ise Almanya’dan sonra Fransa’da da Aralık ayında öncü TÜFE verisinin beklentilerden daha iyi gelerek düşüş kaydetmesi sonucu başta Avrupa tahvilleri olmak üzere küresel tahvillerde tüm vadelerde alış eğilimi sürdü. ABD 10 yıllık tahvil faizi 6 bp azalışla %3,67, Almanya 10 yıllık tahvil faizi 9 bp azalışla %2,30, İngiltere 10 yıllık tahvil faizi 11 bp azalışla %3,54 seviyesinden işlem gördü.

Türkiye Hazine eurobond faizlerinde de düşüş eğilimi izlenirken, 2033 vadeli eurobond faizi 11 bp azalışla %8,76’ya geriledi. Yurt içinde orta gelirler için yeni konut finansman programının açıklandığı günde, TL tahvil piyasasında satıcılı seyir izlenirken, BIST Kesin Alım Satım Pazarı işlem hacmi 6,4 milyar TL’ye yükseldi. 2 yıl vadeli gösterge tahvil bileşik faizi 3 bp artışla %9,36, 10 yıl vadeli gösterge tahvil faizi ise 7 bp artışla %8,17 seviyesinden günü tamamladı. TL likidite tarafında TCMB 30 milyar TL’lik haftalık repo dönüşünü aynı miktarda yenilerken, APİ ile haftalık repo fonlama tutarı 150 milyar TL seviyesinde oluştu. BIST kotasyon repodan gecelik vadede 4,7 milyar TL fonlama sağladı.

Diğer yandan BIST kotasyon repodan gecelik vadede 4,7 milyar TL fonlama sağladı. Aynı gün valörlü swap işlemlerinden ise 2,9 milyar TL ilave fonlama gerçekleştirdi. TLREF oranı %8,60 ile politika faizinin altında oluşmaya devam etti. ABD’de resesyon göstergelerinden biri olan 3 aylık ve 10 yıllık tahvil faizleri arasında fark negatif yönde açılmaya devam ederken dün -83,6 baz puan seviyesi ile tarihi seviyelere ulaştı.FED’in sıkı para politika adımları, 2023 yılında faiz indirimi olmayacağına dair mesajlar resesyon endişelerini artırmaya devam ediyor.

Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Nebati, orta gelir düzeyindeki vatandaşlar için, piyasa koşullarına göre çok daha avantajlı faiz/kar payı ve vade yapısı ilk 3 yıl Bakanlığın katkısıyla ödeme kolaylığı ve kredi vadesi boyunca hanehalkının geliriyle uyumlu bir ödeme planı sunulan ‘Yeni Evim’ programını açıkladı. Program kapsamında İstanbul 1. Bölge; Ankara, İzmir, Bursa, Antalya, Mersin ve Muğla 2. bölge, diğer tüm iller 3. bölge olarak belirlendi. Program çerçevesinde bankalar ve katılım finans kurumları tarafından sağlanacak finansman tutarları; 1. Bölge olan İstanbul’da en çok 5 milyon TL, 2. Bölgedeki illerden en çok 3 milyon TL, 3. Bölgedeki iller için ise en çok 2 milyon TL olarak açıklandı.

Program kapsamında sağlanacak finansman sıfır konutlara yönelik olacak. Programdan yararlanacak kişilerin halihazırda bir konutunun olmaması ve son 1 yıl içinde konut alacağı ilde konut satışı yapmamış olması gerekiyor. Tüm bölgelerde asgari peşinat oranı %10 olarak belirlendi. Azami 15 sene vade ile sağlanacak finansmanlarda faiz/kar payı oranları %0,69’dan başlayan oranlarla uygulanacaktır. Taksitlerin hane gelirinin %40’ını geçmeyeceği, ikinci el konutların kampanyaya dahil edilmeyeceğini ve yüklenici firmaların konut fiyatının %5’i kadar bir katkıyı vatandaşa sunacaklarını belirtti. GYODER, INDER, KONUTDER, IMKON ve Türkiye müteahhitler birliğine bağlı tüm yüklenici firmalar ve Emlak Konut’un tüm sıfır projelerinin bu kapsamda olacağı açıklandı.

Perakendede fiyat sabitlemeleri gündemde yer alıyor. 1 Ocak’ta yazılı bir açıklama yapan Şok Marketler, Ocak ayı boyunca pirinçten makarnaya, patatesten soğana 1000 üründe fiyatlarını sabitlediğini açıklamıştı. Basında yer alan haberlere göre, fiyat sabitleme konusunun Bakan Mehmet Muş ile yapılan toplantıda gündeme geldiği, 200 temel üründe 5 ay boyunca fiyatların sabitlenmesi üzerinde durulduğu belirtiliyor. Toplantının ardından sektörde farklı şirketlerin de bu yönde adımlar atacağı öne sürülüyordu. Nitekim, Migros, Ocak ayı boyunca 419 ürünün fiyatlarını değiştirmeyeceğini, CarrefourSA ise 20 bin üründe indirim yaptığını açıkladı. Milli Eğitim Bakanı Sayın Özer, özel okul ücret artışını Milli Eğitim Bakanlığı olarak 2023 fiyatlarının %65 olarak belirlenmesi kararı aldıklarını açıkladı. Cumhurbaşkanımız Sayın Erdoğan, memurlara ve tüm emeklilere 2023 yılı Ocak ayı maaş artışlarının %30 olarak uygulanacağını açıkladı.

ABD Merkez Bankasının (Fed) son toplantısına ait tutanaklar, banka yetkililerinin enflasyonla mücadelede kararlı olduğunu ve daha fazla ilerleme kaydedilene kadar faiz oranlarının yüksek kalmaya devam edeceğini ortaya koydu. Politika faizinin 50 baz puan artışla 15 yılın en yüksek seviyesi olan %4,25-4,50 aralığına yükseltildiği son toplantının tutanakları, Fed’in faiz oranlarını bir süre daha yüksek seviyelerde tutacağının sinyalini verdi.

Enflasyon “kabul edilemez” derecede yüksek seyrederken kısıtlayıcı para politikasının izlenmesinin öneminin vurgulandığı tutanaklarda, “Üyeler genel olarak, gelen veriler, enflasyonun %2’ye doğru sürekli bir düşüş yolunda olduğuna dair güven verene kadar kısıtlayıcı bir politika duruşunun sürdürülmesi gerektiğini gözlemlediler, bu biraz zaman alacaktır” ifadesi kullanıldı.Tutanaklarda, Fed yetkililerinin enflasyonu %2 hedefine geri döndürme konusundaki güçlü taahhütlerini yineledikleri kaydedildi. 2023’te faiz indiriminin uygun olacağı öngörülmüyor. ABD’de ISM imalat endeksi geçen yıl Aralık’ta bir önceki aya kıyasla 0,6 puan azalarak 48,4’e düştü. Mayıs 2020’den bu yana en düşük seviyeye gerileyen endeksin, bu dönemde 48,5 değerini alması öngörülüyordu.

Art arda 2 aydır imalat sektöründe daralma yaşandığını gösteren endeks, geçen yıl Kasım’da da 49 değerinde gerçekleşmişti. Üretim endeksi geçen yılın son ayında aylık 3 puan azalışla 48,5’e ve yeni siparişlere ilişkin endeks 2 puan azalarak 45,2’ye indi. İstihdam endeksi ise aynı dönemde 3 puan artarak 51,4’e çıktı. Fiyatlar endeksi ise Kasım’da 43 değerinden Aralık’ta 39,4’e geriledi.

Çin Merkez Bankası: 2023 yılında likiditeyi makul düzeyde bol tutacağız ve çeşitli para politikası araçlarını kullanacaklarını belirtti. ABD’de JOLTS Açık İş Sayısı, geçen yıl Kasım ayında 10 milyon 458 bine gerileyerek piyasa beklentilerinin altında azalış kaydetti. Buna göre, ülkedeki açık iş sayısı geçen yıl Kasım’da bir önceki aya kıyasla 54 bin azalarak 10 milyon 458 bine geriledi. Beklenenden az düşüş kaydeden açık iş sayısının bu dönemde 10 milyon seviyesinde gerçekleşmesi öngörülüyordu. Açık iş sayısı, geçen yıl Ekim’de de 10 milyon 512 bin olarak kaydedilmişti. Bu dönemde açık iş sayısının arttığı sektörler, profesyonel ve iş hizmetleri ile dayanıklı olmayan mal imalatı oldu. Finans ve sigorta ile federal hükümet sektörlerinde ise açık iş sayısı azalış gösterdi. Fed/Kashkari: Fed’in, para politikasının gecikme etkilerine izin verdikten sonra, faiz oranlarının daha yükseğe çıkması veya daha uzun süre zirvede kalması gerekiyorsa değerlendirebileceğini söyledi. Fed’in vaktinden erken faiz indiriminden ve enflasyonun tekrar alevlenmesinden kaçınması gerektiğini, bunun maliyeti yüksek bir hata olabileceğine vurgu yaptı.

Bu aşamada enflasyonu düşürme konusunda herhangi bir yavaş ilerleme işareti potansiyel olarak çok yüksek politika oranı kararı alınmasını gerektireceğini belirtti. Fed’in sadece enflasyonun %2’ye hedefine gitme yolunda olduğuna ikna olduğunda faiz indirimi yapmayı düşünebileceğini söyledi. Japonya Merkez Bankası’nın yakıt maliyetlerini hariç tutan bir enflasyon göstergesine daha fazla önem verdiği ve muhtemelen bu ay açıklanacak olan üç aylık tahminlerde endeksin büyümesine ilişkin tahminlerini yükselteceği bildirildi. Yükseltme, merkez bankasının, güçlü iç talebin firmaların fiyatları artırmasına ve önümüzdeki yıllarda enflasyonu sürdürülebilir bir şekilde %2 hedefi seviyesinde tutmasına izin vereceğine dair artan inancının altını çizecek.

Kordsa (KORDS, Nötr): Şirketin dolaylı bağlı ortaklığı olan Kordsa Inc.’in %100 bağlı ortaklıkları konumunda bulunan Axiom Materials Inc ile Advanced Honeycomb Technologies Corporation şirketlerinin Axiom Materials Inc bünyesinde devir yoluyla birleşme işlemi tamamlandı. Ayrıca, şirketin bir diğer dolaylı bağlı ortaklığı olan PT Indo Kordsa Polyester’in, şirketin bağlı ortaklığı olan PT Indo Kordsa tarafından devralınması suretiyle birleşme işlemi ile ilgili yasal izinlerin alınmasının ardından tamamlandı.

Medical Park (MPARK, Pozitif): Şirket tarafından dün Borsa İstanbul’da pay başına 87,20 TL – 91,70 TL (ağırlıklı ortalama 88,13 TL) fiyat aralığından toplam 10.000 TL nominal değerli MPARK payları geri alındı. Bu işlemlerle birlikte, 04.01.2023 tarihi itibarıyla geri alınan payların toplam nominal değeri 7.450.00 TL olup, bu payların sermayeye oranı %3,5811’e ulaştı.

Sabancı Holding (SAHOL, Pozitif): Şirket tarafından dün Borsa İstanbul’da pay başına 44,42 TL – 44,92 TL (ağırlıklı ortalama 44,72 TL) fiyat aralığından toplam 227.889 TL nominal değerli SAHOL payları geri alındı. Bu işlemlerle birlikte, 04.01.2023 tarihi itibarıyla geri alınan payların toplam nominal değeri 37.294.340 TL olup, bu payların sermayeye oranı %1,8278’e ulaştı.

Smart Güneş Enerjisi (SMRTG, Pozitif): T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü’nden komple yeni yatırımda kullanılmak üzere, şirketin %100 bağlı ortaklığı Smart GES Üretim A.Ş. tarafından, 100MWe Bor-1 Güneş Enerji Santrali (GES) projesi yatırımı için toplam sabit yatırım tutarı 1.994.972.280 TL’lik Yatırım Teşvik Belgesi alındı. Söz konusu Yatırım Teşvik Belgesi’nde öngörülen destek unsurları “KDV İstisnası”, ve “Gümrük vergisi muafiyeti ” şeklinde sıralanabilir.

Kaynak: Halk Yatırım
Hibya Haber Ajansı