Küresel piyasalar

Dün piyasalarda neler oldu? Dün ABD hisse senedi piyasalarında satıcılı görünüm etkili oldu. Apple ve Tesla gibi teknoloji hisselerinde talep kaynaklı yaşanan sorunların beraberinde satış dalgası yaşandı. Tesla üst üste 3 çeyrek araç teslim rakamlarında hedeflerini tutturamadı, indirim politikası ve iki yeni üretim merkezi açmasına rağmen 4. çeyrekte 420,760 adet üretim hedefinin altında 405,278 araç teslim etmesi yaşanan şatışlarda etkili oldu. Tesla hissesi dün %12,32 değer kaybetti.

Nikkei şirketinin raporuna göre Apple’ın birçok tedarikçisine üretimde daralmaya gitmeleri yönünde talimat verdiği ve Çin’deki majör iPhone fabrikalarından birinde üretimi durdurdukları yönünde gelen açıklamalar Apple hissesinin %3,79 değer kaybetmesinde etkili oldu. ABD tarafında inşaat harcamaları verisi ise %-0,4 beklentiye kıyasla %0,2 olarak açıklandı, önceki veri %- 0,3 seviyesinde bulunuyordu.

S&P 500 endeksi %0,40 değer kaybı ile 3.824 seviyesinden kapanırken, değer kazanan sektörler %1,39 ile iletişim, %0,37 ile finans ve %0,31 ile emlak oldu. En çok değer kaybeden sektörler ise %3,63 ile enerji, %1,01 ile bilişim teknolojileri ve %0,59 ile tüketim oldu. Dow Jones endeksi %0,03 değer kaybıyla 33.136,37 seviyesinden kapanırken, Nasdaq ise %0,76 değer kaybıyla 10.386,99 seviyesinden kapandı. Dow Jones endeksinde en çok değer kazanan sektörler %2,23 ile iletişim, %1,29 ile hammadde ve %0,89 ile sanayi olurken en çok değer kaybeden sektörler ise %3,06 ile enerji, %1 ile sağlık ve %0,22 ile bilişim teknolojileri oldu. Avrupa borsalarında ise Çin’in pandemi kısıtlamalarını gevşetmeye yönelik hamlelerinin olumlu etkisi sürerken banka, turizm ve eğlence şirketlerinin öncülüğünde pozitif bir görünüm etkili oldu.

Almanya’da DAX endeksi %0,80 artışla 14.181,67 puandan, Fransa’da CAC 40 endeksi ise %0,44’lük artışla 6.623,89 puana yükseldi. Faiz beklentilerine hassasiyeti yüksek olan 2 yıllık tahvil faizleri %4,35 seviyesine, 10 yıllık tahvil faizleri de %3,73 seviyesinde hafif gerileme gösterdi. Bugün ne bekliyoruz? Asya tarafında, Çin’de Kovid-19 vaka sayıları başlıca risk unsuru olmaya devam etse de, Çin hükümetinin ekonomiyi desteklemeye devam edeceğine yönelik beklentiler pay piyasalarını destekliyor. Bu sabah Asya borsalarının geneli alıcılı iken, ABD vadeli endeks kontratları pozitif seyir izleniyor. Asya piyasalarında Kospi’de %1,96, Hang Seng endeksinde %2,16 pozitif seyir görülürken; Nifty 50 endeksinde %0,85 değer kaybı görülüyor. FOMC toplantı tutanaklarının takip edileceği piyasada dün yaşanan satışların ardından güne ılımlı tepki alımı ile başlanabileceğini tahmin ediyoruz.

Bugün ABD Merkez Bankası’nın (Fed) toplantı tutanakları takip edilecek. Bankanın gelecek dönem para politikasına ilişkin olası ipuçları aranacak. Bu hafta takip edilecek enflasyon ve iş gücü piyasası verilerinin ise hafta boyunca varlık fiyatlarında oynaklığı artırması beklenebilir. Gelecek gündemde neler var? Perşembe günü ABD’de özel sektör istihdam raporu ADP ve hizmetler PMI endeksi takip edilecek. ABD’de haftanın önemli verileri arasında Cuma günü Fed’in yakından izlemiş olduğu istihdam raporu takip edilecek. Yaklaşık son dört aylık süreçte 250 – 300 bandında artış kaydeden TDI verisinin Cuma günü TSI 16:30’da açıklanacak Aralık’ta 200 bin olarak gerçekleşmesi ile yılın en düşük artışına işaret etmesi beklenirken, işsizlik oranının %3,7’de aynı kalması bekleniyor.

Kasım ayında Tarım Dışı İstihdam (TDI) 200 bin olan beklentilerin ve Ekim ayının üzerinde 263 bin artış gösterirken, ortalama saatlik kazançlar aylık bazda %0,60 oranında artışla yıllık bazda %4,6 olan beklentilerin oldukça üzerinde %5,1’e yükseliş kaydetmişti. Cuma Euro Bölgesi’nde enflasyon ve ISM hizmetler endeksi açılanacak.

Dün piyasalarda neler oldu?

BIST 100 endeksi, 5.697,61 puandan alıcılı açılış gerçekleştirdiği günü açıklanan enflasyon verisinin beklentilerin altında gerçekleşmesi ve küresel piyasalarda resesyon ve enflasyon ikilemi arasında para politikasına ilişkin belirsizliklerin etkisili olması ışığında küresel piyasalarda yaşanan satışların etkisiyle BIST 100 endeksinde de seans sonuna doğru satışlar artarken, gün %0,61 düşüşle 5.626,57 puandan tamamlandı.

BIST 100 endeksinin toplam işlem hacmi 144,9 milyar TL seviyesinde gerçekleşti. Bankacılık endeksi %2,39 sanayi endeksi %1,41 değer kaybetti. Bugün ne bekliyoruz? FOMC toplantı tutanaklarının takip edileceği güne, dünkü satışların ardından ılımlı tepki alımı ile başlanabileceğini tahmin ediyoruz Yurt içinde bugün saat 10:00’da Ankara’da yapılacak ortak basın toplantısıyla “Orta Gelirliye Yönelik Konut Kampanyası”na ilişkin detayların açıklanması bekleniyor. TCMB’nin 10:00’da Aralık ayı enflasyon değerlendirmesi takibimizde olacak. Ayrıca 14:30’da TCMB Aralık ayı Reel Kur Endeksi açıklanacak. Gelecek gündemde neler var? Cuma günü ise 14:30’da Aralık ayı Nakit Bütçe Dengesi takip edilecek.

ABD ve İngiltere piyasalarının yeni yıl tatili sonrası açıldığı günde, DXY 104,6 seviyesine yükseldi. Almanya’da öncü TÜFE enflasyon verisi beklentilerden iyi gelirken küresel tahvillerde alış eğilimi devam etti. Bu kapsamda, ABD 10 yıllık tahvil faizi 8 bp azalışla %3,79, Almanya 10 yıllık tahvil faizi 5 bp azalışla %2,39 seviyesinden işlem gördü. Türkiye Hazine Eurobond faizlerinde düşüş eğilimi izlenirken, 2033 vadeli Eurobond faizi 11 bp azalışla %8,81’e geriledi. Yurt içinde beklentilerden iyi gelen Aralık ayı enflasyon verileri sonrası işlemlerin yoğunlaştığı 2025 vadeli TÜFE’ye endeksli tahvilde satış izlenirken, sabit getirili tarafta 2 yıl vadeli gösterge tahvil bileşik faizi 4 bp artışla %9,33, 10 yıl vadeli gösterge tahvil faizi ise 7 bp artışla %8,67 seviyesinden günü tamamladı. TL likidite tarafında TCMB 30 milyar TL’lik haftalık repo dönüşünü 1 milyar TL olarak yenilerken, APİ ile haftalık repo fonlama tutarı 150 milyar TL’ye geriledi. Aynı gün valörlü swap işlemlerinden ise 10,2 milyar TL sağladı.

TLREF oranı ise %7,75 ile politika faizinin belirgin şekilde altında oluşmaya devam etti. TCMB Açık Piyasa İşlemleri kapsamında piyasada likidite sağlamak amacıyla Devlet İç Borçlanma Senetleri geri alım ihalelerine devam ediyor. Bu kapsamda, 2022 yılında toplam geri alım büyüklüğü 71,1 milyar TL tutarında, nominal 73,1 milyar TL olarak gerçekleşti. Doğrudan alım işlemlerini, APİ portföyünün itfa profili ve piyasadaki likidite koşulları dikkate alınarak 2023 yılı içerisinde dengeli ve öngörülebilir şekilde sürdürmeyi planlayan TCMB’nin DİBS portföyü, 23 Aralık itıbarıyla analitik bilançonun %3,86’sı seviyesinde oluşmuş olup, 2023 yılında itfası gelecek toplam kıymet tutarı nominal 26,9 milyar TL’dir.

TÜİK, Aralık ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. Geçen yılın son ayında TÜFE aylık artışı %1,18 ile, ortalama piyasa beklentisi olan %2,5’e göre iyimser gerçekleşti. Güçlü bazın da etkisiyle, yıllık enflasyon Kasım sonundaki %84,39’dan Aralık sonunda %64,27’ye sert şekilde geriledi (Ekim sonunda %85,51 seviyesinde tepe yapmıştı). Gıda fiyatları hem işlenmiş hem de işlenmemiş tarafta, gerek aylık gerekse de yıllık bazda gerileme kaydetti. Toplam gıda yıllık enflasyonu da %102,04’ten %76,78’e geriledi. ÜFE’de ise yıllık artış oranı %136,0’dan %97,7’ye geriledi. ÜFE-TÜFE farkı Ekim sonundaki 72,2 ile rekor seviyesinden Aralık sonunda 33,5 puana daraldı. Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Nebati, ekonomi gündemini değerlendirdi.

Geçen yıl sürekli enflasyonun düşeceğine yönelik açıklamalarda bulunduklarını ifade eden Sayın Nebati, enflasyonla mücadelede çok katı adımlar atmaktansa büyümede taviz vermeyecek ve kimsenin işini gücünü bırakmayacağı bir yol izlediklerini söyledi. Ayrıca, açıklanan enflasyon verilerinin, geçen yıl enflasyonla çok ciddi bir şekilde mücadele edildiğinin göstergesi olduğunu dile getirerek 2022’de gıda KDV’si başta olmak üzere enerji KDV’lerindeki indirimler, asgari ücrette damga ve gelir vergisinden vazgeçilmesi gibi tedbirlerin zaman içerisinde kendisini göstermeye başladığını ve enflasyonun düşüşe geçtiğini aktardı.

Tütün ve alkollü içeceklerden alınan maktu vergilere %22,3 oranında zam yapıldı. Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan %25’lik zam oranı doğrultusunda, aile yardımı ödeneği dahil en düşük memur maaşı 9 bin 105 liradan 11 bin 396 liraya, en düşük memur emekli aylığı 6 bin 78 liradan 7 bin 597 liraya yükseldi. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Sayın İbrahim Kalın, Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ardından da Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski ile telefonda görüşeceğini bildirdi. Türkiye’nin sanayi ihracatı, geçen yıl 2021’e göre %8,8 artışla 185 milyar 880 milyon 772 bin dolara çıkarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Sektörün dış satımı, 2022 toplam ihracatının %73,1’ini oluşturdu.

Almanya’da yıllık enflasyon, Aralık 2022’de piyasa beklentilerinin altında gerçekleşerek %8,6’ya geriledi. Yıllık enflasyona ilişkin beklenti aralıkta %9,1’e inmesi yönündeydi. Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) aralıkta aylık bazda ise %0,8 geriledi. Enerji fiyatlarının yıllık bazda %24,4 artması dikkati çekerken yıllık artış gıda fiyatlarında %20,7 ve hizmetlerde %3,9 oldu. ABD tarafında inşaat harcamaları verisi ise %-0,4 beklentiye kıyasla %0,2 olarak açıklandı, önceki veri %-0,3 seviyesinde bulunuyordu. Beyaz Saray, ABD Başkanı Joe Biden’in Kuzey Kore, Ukrayna, özgür ve açık bir Hint-Pasifik ve diğer konuları görüşmek üzere 13 Ocak’ta Beyaz Saray’da Japonya Başbakanı Fumio Kişida’yı ağırlayacağını bildirdi. İki liderin, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti’nin yasadışı kitle imha silahları ve balistik füze programları, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı acımasız savaşı ve Tayvan Boğazı boyunca barış ve istikrarın sağlanması da dahil olmak üzere bir dizi bölgesel ve küresel konuyu görüşeceği belirtildi. Polonya hükümeti, yüksek miktarda enerji tüketen sektörleri yükselen fiyatlardan korumak için 5 milyar zloti (1,07 milyar avro) tutarında bir sübvansiyon programını hayata geçirecek. Polonya Kalkınma ve Teknoloji Bakanı Waldemar Buda, Polonya Haber Ajansına (PAP) yaptığı açıklamada, tüketicilerin küresel enerji krizi ve Rusya boykotu nedeniyle yüksek faturalarla karşı karşıya olduğunu söyledi.

ABD’nin haftalık çelik üretimi, bir önceki haftaya göre azaldı. American Iron ve Steel Institute (AISI), ABD’de yerel ham çelik üretiminin 31 Aralık’ta biten haftada 1 milyon 602 bin net ton ve kapasite kullanım oranının % 71,8 olduğunu bildirdi.Geçen yılın aynı haftası itibariyle üretim 1 milyon 768 bin ton ve kapasite kullanım oranı % 80,1 idi. Son haftaki üretim, bir yıl öncesine göre % 9,4 oranında bir düşüşü gösteriyor. Japonya Merkez Bankası Başkanı Haruhiko Kuroda, merkez bankasının ücret artışıyla birlikte %2’lik enflasyon hedefine ulaşmak için parasal genişlemeyi sürdüreceğini bildirdi. Japon bankacılar birliğinin toplantısında konuşan Kuroda, enflasyon ve salgın gibi belirsizlikler devam etse de, ekonominin bu yıl uyumlu parasal koşullarla desteklenen sağlam ve istikrarlı bir şekilde büyüyeceğini söyledi. Japonya Merkez Bankası, süper gevşek para politikasını devam ettirme taahhüdü çerçevesinde tahvil alım operasyonu düzenledi. Son 4 gündür önceden duyurulmamış tahvil alım operasyonlarına çıkan BOJ, %0,03 getiri ile 2 yıl vadeli, %0,23 getiri ile 5 yıl vadeli sınırsız miktarda Japon devlet tahvili almayı teklif etti. 1-25 yıl vadeli tahvillerde 600 milyar yen tutarında alım yapma teklifinde de bulundu. BOJ, 28 ve 30 Aralık tarihlerinde düzenlediği benzer operasyonlar ile toplamda 2,3 trilyon yen tutarında tahvil almıştı.

Hitit Bilgisayar (HTTBT, Pozitif): Şirket tarafından yeni kazanılan Nepal menşeili havayolu firması Himalaya Airlines, şirketin yolcu hizmet sistemleri ve muhasebe çözümlerini kullanmaya başlamış olup, kullanım süresi on yıl olacak.

Türkiye İş Bankası (ISCTR, SISE, TSKB, ANHYT, ISFIN, ISGYO, ISMEN, ANSGR, ISGSY, ISYAT, TSGYO, Pozitif): T. Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş., Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş., Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş., İş Finansal Kiralama A.Ş., İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş., İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş., Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi, İş Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş., İş Yatırım Ortaklığı A.Ş. ve TSKB Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş.’nin paylarının, alımlarla ilgili ödenecek toplam tutarın 3 milyar TL ile sınırlı olması kaydıyla şirket bazında bir sınırlama olmaksızın piyasadan satın alınması, mevcut ve yeni alınacak payların sınıflandırılması ve gerektiğinde satılması konularında karar tarihinden itibaren 2023 yıl sonuna kadar Genel Müdürlük yetkili kılınmıştır.

Girişim Elektrik (GESAN, Pozitif): AYEDAŞ tarafından dün gerçekleştirilen ‘’gazlı hücre-köşk standart alımı işi” konulu ihaleye giren şirket, en avantajlı fiyat vererek ihalede 1. oldu. İhale bedeli 2.100.000 dolardır.

Katmerciler Araç Üstü Ekipman (KATMR, Pozitif): Şirket ile bir savunma sanayii kuruluşu arasında araç üst yapı tedarikine yönelik 4.150.000 dolar tutarında sözleşme imzalandı. Sözleşme kapsamında teslimatlar 2023 yılında yapılacak.

Kaynak: Halk Yatırım
Hibya Haber Ajansı