Küresel piyasalar

Dün piyasalarda neler oldu? Küresel piyasalarda dün toparlanma çabasıyla karışık bir seyir görüldü. Avrupa borsaları, haftanın ikinci işlem gününü karışık seyirle tamamladı. Avrupa borsaları kapanışında, Stoxx Europe 600 gösterge endeksi %0,4 ve Almanya’da DAX 30 endeksi %0,42 gerilerken İngiltere’de FTSE 100 endeksi %0,13 artttı. ABD borsası dün toparlanma çabasıyla günü yükselişle tamamladı. Kapanışta Dow Jones endeksi %0,28 artışla 32.849,74 puana yükseldi. S&P 500 endeksi %0,11 artarak 3.821,75 puana çıkarken, Nasdaq endeksi yatay seyrederek 10.547,11 puan oldu.

Twitter’ın sahibi ve CEO’su Elon Musk şirketteki görevini bırakacağını açıkladı. Sosyal medya platformunda yaptığı paylaşımda Musk, yerine geçecek birini bulur bulmaz istifa edeceğini söyledi. Dün Tesla hissesinde kayıplar devam etti ve hisse %8 gerilemeyle 137,8 USD’den günü tamamladı. Makro veriler tarafında ABD’de konut başlangıçları verisi dün piyasalarda takip edildi. ABD’de faiz oranlarındaki artışa en duyarlı sektörlerden olan konut sektörüne ilişkin veriler yüksek borçlanma maliyetlerinin konut talebini azalttığını gösterdi. Buna göre, ABD’de konut başlangıçları Kasım’da %0,5 azalışla 1 milyon 427 bine gerileyerek düşüşünü üçüncü aya taşıdı. İnşaat izinleri de Kasım’da aylık bazda %11,2 azalarak 1 milyon 342 bin ile 2 yılın en düşük seviyesine geriledi.

BOJ’un dünkü getiri eğrisi ayarlamasının ardından küresel tahvil faizlerinde yükseliş görüldü. Dün ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi %3,70 seviyesinün üzerine yükseldi. Dolar endeksi dün 103,8 seviyesine kadar gerilese de günü 104,1 seviyesinden tamamladı. Goldman Sachs, 10 yıl vadeli Japon devlet tahvili Için getiri eğrisi tavanını sürpriz şekilde 50 baz puana çıkaran Japonya Merkez Bankası’nın sonraki adımının negatif faizi sona erdirmek olabileceğini söyledi. IMF Japonya Misyon Şefi de bu sabah Japonya Merkez Bankası’nın getiri eğrisi kontrol ayarlarını düzenlemesinin tahvil piyasasının işleyişine ilişkin endişeleri yansıtan hassas bir adım olduğunu belirtti. Japonya 10 yıllık tahvil faizi bu sabah %0,4730 seviyesinde. G-7 ülkelerinin uyguladığı petrolde tavan fiyat yaptırımları 5 Aralık’ta başlamıştı. Karar sonrası Rus petrol ihracı önemli ölçüde düşerken bazı tanker sahiplerinin sigorta başta olmak üzere gerekli hizmetlerin sağlanmaması sebebiyle gemilerini kullanılan rotalardan çektikleri belirtiliyor. Brent petrol bu sabah 80 USD seviyesinde.

Bugün ne bekliyoruz? Asya piyasaları bu sabah, ABD borsalarının dün 4 günlük kayıp serisini sona erdirmesinin ardından karışık seyirde işlem görüyor. ABD vadelileri ise pozitif. VIX endeksi 21,5 seviyesinde. Gündem açısından genel hatlarıyla sakin olan günde makroekonomik veri tarafında bugün ABD’de Conference Board Tüketici Güveni ile ikinci el konut satışları verileri açıklanacak. Faiz oranlarındaki yükselişe de bağlı olarak konut piyasası son dönemde zayıf bir tablo ortaya koyarken ikinci el konut satışlarının bir kez daha %5’in üzerinde geri çekilmesi bekleniyor. Gelecek gündemde neler var? Perşembe günü ise ABD’de 3. Çeyrek GSYH değişimi verisi izlenecek. Cuma günü İngiltere, İrlanda, Avustralya ve Yeni Zelanda piyasaları Noel tatili nedeniyle kapalı olacak. Aynı gün Japonya’da enflasyon verileri ile ABD’de dayanıklı mal siparişleri ve PCE enflasyon verileri takip edilecek.

Dün piyasalarda neler oldu? Dün BIST 100 endeksi güne %0,31 artışla 5.408,80 puandan başlangıç yaptı. Geçtiğimiz günlerde bankacılık endeksinin desteği ile son derece güçlü bir performans sergileyen BIST-100 endeksi dün ise bankaların satış baskısı altında kalması ile göreceli sakin ve daha dar bir bantta işlem gördü. Endeks, bankacılık hisselerindeki negatif görünümle günü %0,50 yükselişle 5.419,02 puandan tamamladı. Bankacılık endeksi günü %4,63 düşüşle tamamladı. Sınai endeks %1,35 yükselirken ulaştırma endeksi %2,24 yükseldi. Endekste toplam işlem hacmi 137,4 milyar TL seviyesinde gerçekleşti. Bugün ne bekliyoruz? Yurt içi piyasalarda, küresel ılımlı pozitif risk iştahının da desteğiyle, yukarı yönlü trendini sürdürme çabası devam eden endeksin güne ılımlı alıcılı başlangıç yapabileceğini düşünüyoruz. Bugün yurt içinde açıklanacak önemli bir veri bulunmuyor.

Gelecek gündemde neler var? Bu hafta Perşembe günü TCMB PPK toplantısının Aralık ayı sonuçları takip edilecek. Ekim ve Kasım aylarında politika faizinde 150’şer baz puanlık indirimlere giden Banka, faizi %9 seviyesine çekmişti. Böylelikle, Merkez Bankası faizi 26 ay sonra tek haneye indirmiş oldu. Foreks anketine göre faizde bu ay değişiklik beklenmiyor. Ankete katılan 17 ekonomistin tamamı faizin değiştirilmeyeceğini öngördü. Ankette, 2023 yıl sonuna ilişkin görüş veren 6 ekonomistin medyan tahmini %21,00 oldu. Yıl sonu faiz tahminlerinde en yüksek beklenti %40,00, en düşük beklenti ise %5,00 oldu. Cuma günü ise Kültür ve Turizm Bakanlığı Kasım ayı yabancı turist girişi verilerini açıklayacak.

Dün Japonya Merkez Bankası’ndan gelen şahin adımın ardından, küresel tahvillerde satışlar derinleşirken, ABD 10 yıllık gösterge tahvil faizi 10 bp artışla %3,70, Almanya 10 yıllık tahvil faizi 10 bp artışla %2,30, İtalya 10 yıllık tahvil faizi 10 bp artışla %4,50 ve İngiltere 10 yıllık tahvil faizi 12 bp artışla %3,62 seviyesinden işlem gördü. Türkiye’nin 5 yıllık CDS risk primi 6 bp artışla 540 bp’a yükselirken, Hazine eurobondlarında satıcılı seyir devam etti ve 2033 vadeli 10 yıllık eurobond faizi 14 bp artışla %8,92’ye yükseldi. Yurt içi tarafta asgari ücret görüşmelerine odaklanılıken,TL tahvil piyasasında BIST Kesin Alım Satım Pazarı işlem hacmi 3,5 milyar TL’ye geriledi.2 yıl vadeli gösterge tahvil bileşik faizi 24bp azalışla %9,99, 10 yıl vadeli gösterge tahvil faizi 15 bp azalışla %10,43 seviyesinden günü tamamladı.

TL likidite tarafında TCMB 5 milyar TL’lik haftalık repo dönüşünü 12 milyar TL olarak yenilerken, APİ ile haftalık repo fonlama tutarı 193 milyar TL’ye yükseldi. Aynı gün valörlü swap işlemlerinden ise 4,6 milyar TL ilave fonlama sağladı. TLREF oranı ise %9,57 ile politika faizinin üstünde oluşmaya devam etti. Ultra gevşek para politikasını devam ettiren Japonya Merkez Bankası %-0,1 olan politika faizinde değişikliğe gitmezken, sürpriz şekilde getiri eğrisi kontrolü kapsamında 10 yıllık tahvil faiz bandı üst sınırını %0,25’den %0,50’ye yükseltmesi piyasalarda BOJ’un gevşek para politikasını sonlandırabileceğine dair işaret olarak algılandı. Halihazırda FED’in agresif faiz artırımlarından daha ılımlı artışa geçmesiyle düşüş trendinde olan Dolar/Yen paritesi, bu gelişmeyle 200 günlük hareketli ortalamayı kırarak 132 seviyesine gerilerken son 4 ayın da en düşük seviyesini görmüş oldu.

Tüketici güven endeksi Aralık’ta geriledi. TÜİK ve TCMB işbirliğiyle yürütülen “Tüketici Eğilim Anketi” sonuçlarından hesaplanan mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi, Aralık’ta, geçen aya göre %1,3 azaldı. Kasımda 76,6 olan endeks, bu ay 75,6 olarak kayıtlara geçti. Mevcut dönemde hanenin maddi durumu endeksi kasımda 58,3 iken aralıkta %1,5 düşüşle 57,4’e geriledi. Gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durum beklentisi endeksi ise kasımda 75,8 iken aralıkta %0,6 azalışla 75,4’e indi. Alt endekslerden dayanıklı tüketim ürünlerine harcama yapma düşüncesi arttı. Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun üçüncü toplantısı tamamlandı. Toplantıdan sonuç çıkmadı. Toplantının çıkışında Türk-İş Başkanı Ergün Atalay yaptığı kısa açıklamada resmi teklifi ilettiklerini, bunun da 9 bin lira olduğunu söyledi. Atalay bu rakamın kabul edilmesi durumunda imzayı atacaklarını, aksi halde masaya oturmayacaklarını söyledi. Kaynaklar dünkü toplantıda uzlaşma olabileceği açıklamalarına rağmen işveren ve hükümet tarafından herhangi bir ücret teklifi telaffuz edilmediğini belirttiler. Motorlu Taşıtlar Vergisi’nde (MTV) uygulanacak yeniden değerleme oranı düşürüldü. Yüzde 122,9 olarak belirlenen Motorlu Taşıtlar Vergisi yeniden değerleme oranının 2023 yılında yüzde 61,5 olarak uygulanmasına dair karar, Cumhurbaşkanı Erdoğan imzası ile Resmi Gazete’de yayımlandı.

Belediye Gelirleri Kanunu’nda yer alan, yerli ve yabancı film gösterimlerinden alınan eğlence vergileri ile spor karşılaşmaları, at yarışları ve konserlerden alınan eğlence vergi oranları %0 olarak belirlendi. Resmi Gazete’de yer alan karara göre yüzde 10 olarak uygulanan ve gecen Mayıs ayında 31 Aralık tarihine kadar sıfıra indirilen vergiler kaldırılmış oldu. Sanayicilere yeni makine ve teçhizat teslimlerinde KDV muafiyeti 2024 sonuna kadar uzatıldı. Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanan karara göre, sanayi sicil belgesini haiz KDV mükelleflerine münhasıran imalat sanayiinde kullanılmak üzere ve Ar-Ge-tasarım merkezlerinde yer alan araştırma laboratuvarlarında Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde kullanılmak üzere yapılan yeni makina ve teçhizat teslimlerinde KDV muafiyeti 31 Aralık 2024 tarihine kadar uzatıldı. Bu muafiyet bu yıl sonu sona eriyordu.

Japonya Merkez Bankası (BOJ), bu sabah gösterge getirilerin merkez bankasının üst limitine doğru tırmanmasıyla birlikte daha önce açıklamadığı bir tahvil alım operasyonunu duyurdu. BOJ, 100 milyar yenlik 3 ve 5 yıllık, 100 milyar yenlik 5 ve 10 yıllık tahvil almayı teklif etti. Banka, dün de getiri eğrisi kontrol programında değişiklik yapmıştı. Avrupa Birliği üyelerinin TTF’de toptan doğal gaz satış fiyatı için 180 euro/MWh seviyesini tavan olarak belirlemelerine Goldman Sachs’dan eleştir8i geldi. Goldman Sachs, AB’nin doğal gaz fiyatı için düşük bir tavan belirlemesinin piyasanın bozulması, aksaması riskini ciddi şekilde artırdığını savundu. Bloomberg tarafından yapılan ankete göre, ABD ekonomisinin gelecek yıl resesyona girmesi olasılığı %70 olarak tahmin ediliyor.

Ekonomistler, Kasım ayında yapılan ankette, ekonominin 2023 yılında resesyona girmesi olasılığı %65 olarak ifade edilmişti. Bloomberg anketi 12- 16 Aralık tarihleri arasında 38 ekonomistin katılımı ile yapıldı. Ankette 2023’ün ilk çeyreğinde PVE enflasyonunu yıllık %4,6 seviyesinde olacağı, devam eden çeyreklerde yıllık PCE enflasyonunun sırasıyla %3,5, %3,1 ve %2,8’e gerileyeceği tahmin edildi. Çekirdek PCE’nin ise aynı dönemlerde %4,2, %3,8, %3,4 ve %3,0 olması bekleniyor. Almanya’da üretici fiyatları üzerindeki yukarı yönlü baskı, enerji fiyatlarındaki düşüşle Kasım’da zayıflamaya devam etti. Ülkede ÜFE, kasımda bir önceki aya göre %3,9 gerilerken, yıllık bazda %28,2 arttı. Üretici fiyatlarında Mayıs 2020’den itibaren ilk aylık düşüş Ekim 2022’de görülürken, aylık bazda azalış kasımda da devam etti.

ÜFE, yıllık bazda Ağustos ve Eylül’de %45,8 artarak 1949 yılından itibaren en yüksek artışı kaydetmişti. IMF’nin Japonya misyon şefi Ranil Salgado bu sabah yaptığı açıklamada, enflasyon görünümüne ilişkin belirsizlik nedeniyle, Japonya Merkez Bankası’nın getiri eğrisi kontrol ayarlarını düzenlemesinin tahvil piyasasının işleyişine ilişkin endişeler de dahil olmak üzere mantıklı bir adım olduğunu söyledi. Salgado “Para politikası çerçevesini ayarlama koşulları hakkında daha net iletişim sağlamak, piyasa beklentilerinin sabitlenmesine yardımcı olacak ve Japonya Merkez Bankası’nın enflasyon hedefine ulaşma taahhüdünün güvenilirliğini güçlendirecektir” dedi. BOJ dün sürpriz şekilde, 10 yıllık getirilerin %0,25’lik üst sınırdan yaklaşık %0,5’e yükselttiğini açıklamıştı.

Kocaer Çelik Sanayi (KCAER, Pozitif): Şirket tarafından daha önce duyurulan ve önemli bir tedarikçi konumuna geldiği global solar enerji sektörüne yönelik, yaklaşık 25 milyon USD ön sipariş aldığı katma değerli yeni ürün için planlanan makine ve teçhizat alımları tamamlanmış olup, yeni solar konstrüksiyon profili ürünümüzün üretiminin Nisan 2023 ayında devreye alınması ve sevkiyatların başlaması planlanmaktadır.

Birko Birleşik Koyunlulular Mensucat (BRKO, Pozitif): Şirket, Koyunlu Halı Markası ile ilgili Novva Halı Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti ile katalog dışı yeni ürünlerin üretimi ve satışı konusunda 01.01.2023 tarihinden geçerli olmak üzere toplam 5 yıllığına Loyalty (sadakat müşteri bazlı marka kullanım) anlaşması yapmıştır. Anlaşma gereği; Marka Kullanım hakkı konusunda anlaşma yapılan firma ile 2023 Yılı için minimum 150.000 M2, 2024 Yılı için minimum 250.000 M2 (Jel Taban Halılar Hariç) satış hedefi belirlenmiştir.

Kontrolmatik Teknoloji Enerji (KONTR, Pozitif): Çin’in önde gelen teknoloji firmalarından Bozhon Technology ile Şirket arasında stratejik iş birliği sözleşmesi imzalanmıştır. Bu kapsamda; Tüketici elektroniği ve lityum pil üretimine yönelik makina ekipmanları, takım tezgahları, üretim hatları ve otomasyon sistemlerin Türkiye’de üretilmesi için ortak faaliyet gösterilerek buradan Avrupa ve Amerika pazarına hizmet verilecektir.

Trabzon Liman İşletmeciliği (TLMAN, Nötr): Şirketin 7256 Saylı Kanunun 35.maddesi ile 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32.maddesinin 6.fıkrasına eklenen %2’lik (1.517.567,48 TL) vergi indirimlerinden faydalanma için 2021 takvim yılı kurum kazancı için Karadeniz Vergi Dairesi’ne ihtirazi kayıtla verdiği Kurum Geçici Vergi ve Kurumlar Vergisi beyannamelerine ilişkin açılmış dava Trabzon Vergi Mahkemesi’nce reddedilmişti. Şirket’in, kararı istinaf etmesi üzerine Samsun Bölge İdare Mahkemesi 1.Vergi Dava Dairesi’nin kararı sonucunda İstinaf başvurusunun kabulüne ; İlk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına; davanın kabulüne ve dava konusu verginin kaldırılmasına Danıştay Başkanlığı nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere karar vermiştir.

Kaynak: Halk Yatırım
Hibya Haber Ajansı