Küresel piyasalar

Cuma günü piyasalarda neler oldu? ABD’de Cuma günü kişisel gelir ve harcamalarla birlikte Michigan Üniversitesi güven endeksi ve beklentileri takip edildi. Kişisel gelir, beklentilerin ve bir önceki revize edilmiş verinin hafif üzerinde gelerek %0,4 artış kaydetti. Beklentiler %0,3 artması yönündeydi, bir önceki revize edilmiş veride ise %0,3’lük artış kaydedilmişti. Kişisel harcamalar beklentilerin hafif altında kalarak %0,1 arttı, beklentiler %0,2 artış olması yönündeydi. Manşet ve çekirdek kişisel tüketim harcama deflatörlerinde sırasıyla aylık bazda beklentilere paralel %0,1 ve %0,3 artış görüldü. Yıllık bazda da manşet deflatör beklentilere paralel olarak %3,8 ve çekirdek deflatör beklentilerin hafif altında %4,6 artış gösterdi. Michigan güven endeksi Haziran ayında final okumada 63,9 olarak açıklanan öncü verinin üzerinde 64,4 seviyesinde gerçekleşti. 1 yıllık enflasyon beklentisi ise öncü veriye paralel %3,3 seviyesinde gerçekleşti.

Uzun vadeli 5-10 yıllık enflasyon beklentisi ise beklentiye paralel %3,0 seviyesinde gerçekleşti. Ayrıca ABD Hazine Bakanı Yellen Cuma günü katıldığı bir etkinlikte yaptığı konuşmada, ABD ekonomisinin düşünülenden daha dirençli olduğunu kanıtladığını, sağlıklı işgücü piyasasını korurken enflasyonu düşürmenin bir yolunun olduğuna inanmaya devam ettiğini ifade etti. ABD ekonomisinin yavaşlayan bölümleri olsa bile hane halklarının güçlü bir hızda harcama yaptığına ve işletmelerin yatırım yapmaya devam ettiğine dikkat çeken Yellen, enflasyon düştükçe ekonomi soğusa da, iş gücü piyasasının mevcut gücünün ve sağlam bilançoların ekonomik güç kaynağı olarak hizmet etmesini beklediğini belirtti. Cuma günü Euro Bölgesi TÜFE verileri açıklandı. Aylık bazdaki artış beklentilere paralel %0,3 seviyesinde oldu. Yıllık bazda manşet ve çekirdek enflasyon ise beklentilerin hafif altında sırasıyla %5,5 ve %5,4 artış gösterdi. ABD hisse senedi endeksleri haftanın son işlem gününde alıcılı seyir izledi. S&P 500 endeksi %1,23 artışla 4.450,38, Nasdaq endeksi %1,45 artışla 13.787,92, Dow Jones endeksi ise %0,84 kazançla 34.407,60 seviyesinde kapandı.

Avrupa piyasalarında da Cuma günü alıcılı seyir hakimdi. Almanya’da Dax endeksi %1,26 artışla 16.147,90 puana, Fransa’da CAC40 endeksi %1,19 değer kazanarak 7.400,06 seviyesine yükseldi. İngiltere’de FTSE100 endeksi %0,80 artışla 7.531,53 seviyesine yükseldi. Haftayı ABD 10 yıllık tahvil faizleri %3,84, 2 yıllık tahvil faizleri ise %4,90 seviyesinden kapattı. VIX endeksi ise 0,05 puan artışla 13,59 seviyesine yükseldi. Bugün ne bekliyoruz? Bu sabah Japonya’da ikinci çeyrek Tankan Büyük İmalatçılar ve İmalat dışı endeksleri açıklandı. Beklentiler sırasıyla 3 ve 22 olması yönündeydi, gerçekleşen veriler ise beklentilerin üzerinde gelerek sırasıyla 5 ve 23 puan oldu. Çin’de ise Caixin imalat PMI verisi takip edildi. İmalat PMI 50,0 olan beklentinin hafif üzerinde 50,5 puan oldu. Veri Mayıs ayında 50,9 puandı.

Veriler doğrultusunda bu sabah Asya piyasalarında alıcılı seyir hakim. Shanghai endeksi %1,29, KOSPI endeksi %1,46, Nikkei 225 endeksi %1,70, Nifty 50 endeksi %0,59, Hang Seng endeksi %1,92 ile pozitif seyrediyor. ABD vadeliler cephesinde de pozitif görünüm hakim. Bugün ABD tarafında S&P Global imalat PMI, inşaat giderleri, ISM imalat endeksi, ISM imalat ödenen fiyatlar, ISM istihdam endeksi, ISM yeni sipariş endeksi verileri takip edilecek. Beklentiler, ISM imalat endeksinin Haziran ayında bir önceli ayki seviyesi olan 46,9’un üzerinde artış göstererek 47,2 olması yönünde. Almanya ve Euro bölgesinde HCOB imalat PMI verilerinin final okuması izlenecek. Öncü okumada veriler sırasıyla 41,0 ve 43,6 olarak gerçekleşmişti.

Gelecek gündemde neler var? Yarın Almanya’da Mayıs ayı dış ticaret dengesi verileriyle birlikte Mayıs ayı ithalat ve ihracattaki aylık değişim takip edilecek. Dış ticaret dengesinde bir önceki ay 17,2 milyar euro fazla kaydedildi. İhracat tarafında da Nisan ayında %1,4’lük aylık artış kaydedilirken ithalat tarafında aylık bazda %0,4 azalış görüldü. Çarşamba günü Euro Bölgesi’nde HCOB hizmet PMI, aylık ve yıllık bazda ÜFE verileri takip edilirken ABD tarafında başta FOMC toplantı tutanağı olmak üzere Mayıs ayo fabrika siparişleri, manşet ve çekirdek dayanıklı mal siparişleri takip edilecek. Perşembe günü ise ABD tarafında ADP tarım dışı istihdam değişikliği, dış ticaret dengesi, S&P Global hizmet PMI, JOLTS açık iş pozisyonları sayısı ile birlikte ISM hizmet endeksi, ISM hizmet ödenen fiyatlar, ISM istihdam endeksi ve ISM yeni sipariş endeksi verileri açıklanacak. Cuma günü ise Euro Bölgesi’nde AMB Başkanı Lagarde’ın konuşmasıyla birlikte ABD tarafında da işsizlik oranı verileriyle ortalam saatlik ve haftalık kazançlar takip edilecek.

Tatil öncesi piyasalarda neler oldu? Geçen hafta Salı günü arife günü olması sebebiyle yarım işlem günü gerçekleşti. Haftanın son işlem günü olan Salı gününde endeks %0,14 düşüşle 5.725,06 seviyesinden başlangıç yaptı ve günü %0,46 artışla 5.759,11 seviyesinden kapattı. Yeni haftaya başlangıçta ne bekliyoruz? Yurt dışı piyasalarda görülen olumlu seyrin yurt içi piyasalara da yansıyacağını düşündüğümüz günde endeksin pozitif açılış yapacağını tahmin ediyoruz. Bugün S&P Global imalat PMI Haziran ayı verisi açıklanacak.

Veri Mayıs ayında 51,5 seviyesindeydi. Gelecek gündemde neler var? Çarşamba günü gözler TÜİK tarafından açıklanacak olan Haziran ayı enflasyon verisinde olacak. Aylık bazdaki enflasyon artışı Mayıs ayında %0,04, yıllık bazda ise artış %39,59 seviyesine gerilemişti. Cuma günü ise Haziran ayı nakit bütçe dengesi takip edilecek. Nakit bütçe dengesi Mayıs ayında 169,8 milyar TL fazla kaydetmişti.

Yurt içi piyasaların arefe günü nedeniyle yarım gün açık olduğu Salı gününde Avrupa bölgesinde ECB başkanı Lagarde’ın açıklamaları takip edildi. Lagarde %2 enflasyon hedefini yinelediği açıklamada parasal sıkılaşmanın devam edeceğinin sinyallerini verdi. Açıklama sonrası Avrupa bölgesi tahvilleri satıcılı seyir izledi. Türkiye’nin 5 yıllık CDS risk primi 6 bp düşüşle 496 bp’dan işlem gördü. Eurobond getirilerinde ise Eylül 2033 vadeli 10 yıllık Eurobond faizi yatay seyirle %8,77 seviyesinden işlem gördü. Döviz tarafında, ABD Dolar’ı major para birimlerine karşı değer kaybederken, Euro/Dolar paritesi yataya yakın seyirle 1,0938, Dolar Endeksi de 102,54 seviyesinden fiyatlandı.

Dolar/TL kuru ise 26,03 seviyesine yükseldi. Yurt için tahvil piyasasında Ekim 2025 vadeli 2 yıllık gösterge tahvil faizi 18 bp artışla %13,73, 10 yıllık tahvil faizi 8 bp artışla %16,87 seviyesine yükseldi. BIST Kesin Alım Satım Pazarında işlem hacmi 3,9 milyar TL seviyesinde oluştu. TL likidite tarafında TCMB 39 milyar TL’lik haftalık repo dönüşünü 65 milyar TL olarak yenilenirken APİ ile haftalık repo fonlama tutarı 241 milyar TL seviyesine yükseldi. BIST kotasyon repo fonlaması ise 7,4 milyar TL azalışla 28,6 milyar TL’ye geriledi. Diğer yandan TCMB aynı gün valörlü swap işlemlerinden 10,3 milyar TL ilave fonlama sağladı.

Foreks Haber’in 16 ekonomistin katılım gösterdiği enflasyon anketine göre, Haziran ayında yıllık TÜFE ortalama olarak %37,88, aylık TÜFE içinse ortalama tahmin %3,64 olarak tahmin ediliyor. Medyan tahminler ise artışın yıllık bazda %38,35, aylık bazda %4,03 olması yönünde. Enflasyon tahmininde aylık bazdaki en yüksek ve en düşük artış beklentileri sırasıyla %5,47 ile %1,20 oldu. Yıllık bazda ise en yüksek ve en düşük artış beklentisi %40,27 ile %35,00 oldu. İTO’nun verilerine göre Haziran ayında İstanbul ücretliler geçinme indeksi aylık bazda %3,46 yıllık bazda da %55,19 artış gösterdi. Mayıs ayında ise artış aylık bazda %1,66 ile %56,05 yönünde olmuştu.

Geçen yıl Haziran ayında ise aylık ve yıllık bazdaki artışlar sırasıyla %4,03 ile %94,19 olmuştu. Alt detaylara bakıldığında Haziran ayında; kültür, eğitim ve eğlence harcamalarında %7,0, ulaştırma ve haberleşme harcamalarında %5,1, konutta %3,8, ev eşyası harcamalarında %3,4, giyim harcamalarında %3,2’lik artış görüldü. Geçen ayki artışlarda en çok aylık artış %9,3 ile giyim harcamaları kaleminden gelmişti. BOTAŞ, Temmuz ayı itibarıyla elektrik üretim amaçlı gazın satış fiyatında, sanayi kuruluşlarında ve mesken abonelerinin tarifesinde değişiklik yapılmadığını açıkladı.

Konut tüketicileri için dağıtım şirketlerine Haziran ayında uygulayacağı satış fiyatı 1000 m3 doğal gaz için 4 bin 80 lira olarak açıklandı. Sanayi abonelerinin tarifesi, kademe 1 için 1000 m3 doğal gazda 7 bin 124 lira, kademe 2 için ise 9 bin 478 lira olarak duyuruldu. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek Twitter hesabından yaptığı açıklamada; TCMB analitik bilanço verilerine göre, net uluslararası rezervlerin geçen hafta 8.5 milyar dolar ile tarihin en büyük haftalık artışını kaydettiğini ve rasyonel politikalara dönüşün kademeli olarak devam edeceğini belirtti.

Rezervleri daha da güçlendirmek için ülkeye ilave dış kaynak teminine yönelik çalışmaların hızlandırıldığını da duyurdu. Ayrıca, TL cinsi enstrümanların cazip hale getirilmeye devam edileceğini ve bu çerçevede Kur Korumalı Mevduat’ta stopaj desteğini yıl sonuna kadar uzattıklarını ifade etti. Cumhurbaşkanlığının "193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun Geçici 67 nci Maddesinde Yer Alan Tevkifat Oranları Hakkında Kararı" Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre, Kur Korumalı Mevduat hesaplarında % 0 olan stopaj uygulamasının yıl sonuna kadar uzatılmasına karar verildi.

Almanya’da Haziran ayında enflasyon öncü veriye göre %6,4 yıllık bazda artış kaydetti. Beklentiler %6,3 olması yönündeydi. Detaylara bakıldığında; hizmet enflasyonu %5,3’e ve enerji fiyatlarındaki artış %2,6’dan %3,0’a yükselerek manşet enflasyona yukarı yönlü katkı verdiler. Gıda enflasyonu ise Mayıs ayındaki %14,9’luk seviyesinden %13,7’ye geriledi. AMB Başkanı Lagarde, yurt içi fiyatların istikrar kazandığına ve aşağı doğru hareket ettiğine dair yeterince somut kanıt görmediklerini ve enflasyonun hala olduğu yerde durması halinde muhtemelen faizi Temmuz ayında tekrar yükselteceklerini ifade etti. Ayrıca, üretim tarafında ikinci çeyrekte güçlü bir iyileşme için büyük bir umudun olmadığını da dile getirdi.

ABD’de ilk çeyrek büyüme verisi için ikinci tahminde %1,3 olan GSYİH artışı, final okuma rakamlarıyla %2,0'a yükseltildi. Piyasalarda beklenti büyümenin %1,4 olması yönündeydi. İlk çeyrek büyümesinde artışta; tüketici harcamaları, ihracat, eyalet ve yerel yönetim harcamaları, federal hükümet harcamaları ve konut dışı sabit yatırımdaki artışları etkili oldu. Ayrıca, çekirdek PCE artışı %5,0'dan %4,9'a, PCE artışı %4,2'den % 4,1'e revize edildi. Çin’de, Haziran ayı imalat PMI verisi bir önceki aya göre 0,2 puan artışla 49 puana yükseldi. Böylece, son 3 aydır görülen eşik seviye olan 50’nin altında kalmaya devam etti.

İndeks Bilgisayar (INDES, Nötr): Şirket 27 Haziran 2023 tarihinde pay başına 18,23 TL işlem fiyatından toplam 70.000 TL nominal değerli pay geri alımı gerçekleştirdi. Böylece, geri alınan payların şirket sermayesine olan oranı % 3,97’ye ulaştı.

Yataş (YATAS, Sınırlı Negatif): Şirketin kullanmış olduğu mevcut yazılım altyapısının değiştirilerek SAP yazılım altyapısına geçilmesi için süregelen çalışmalar neticesinde, 1 Temmuz 2023 tarihi itibariyle SAP sistemine geçişi planlandı. Bu kapsamda 3-9 Temmuz 2023 tarihleri arasında 7 gün süre ile Ankara ve Kayseri'de yer alan tüm üretim tesislerinde planlı olarak üretime ara verillerek, 10 Temmuz 2023 tarihi itibariyle yeniden tüm tesislerde üretime başlanması planlanmaktadır.

Ahlatcı Doğal Gaz (AHGAZ, Nötr): Şirket 27 Haziran 2023 tarihinde pay başına 7,99 TL – 8,01 TL fiyat aralığından (ağırlıklı ortalama 8,005 TL) toplam 956.284 TL nominal değerli pay geri alımı gerçekleştirdi. Böylece, geri alınan payların şirket sermayesine olan oranı % 0,1849'a ulaştı.

MLP Sağlık Hizmetleri (MPARK, Nötr): Şirket 27 Haziran 2023 tarihinde pay başına 75,60 TL – 76,50 TL (ağırlıklı ortalama 76,04 TL) fiyat aralığından toplam 20.000 TL nominal değerli pay geri alımı gerçekleştirdi. Böylece, geri alınan payların şirket sermayesine olan oranı %6,2585'e ulaştı.

Kaynak: Halk Yatırım

Hibya Haber Ajansı