Küresel piyasalar

Dün piyasalarda neler oldu? ABD’de gündem yeniden borç limiti görüşmelerine döndü. ABD Başkanı Joe Biden, borç limitine ilişkin kongrenin önde gelen temsilcilerinden Temsilciler Meclisi Başkanı McCarthy, Temsilciler Meclisi Azınlık Lideri Jeffries, Senato Çoğunluk Lideri Schumer ve Senato Azınlık Lideri McConnel ile bir araya geldi. ABD Başkanı Joe Biden, ABD federal hükümetinin 31,4 trilyon dolarlık borç limitine ulaşılmasının ardından zaruri ödemelerin gecikmemesi için borç tavanının artırılması ve ekonomik aktivitenin aksamaması için liderler ile Beyaz Saray’da yapılan görüşmenin verimli geçtiğini ifade etti. Başkan Biden, kongre yetkililerine temerrüdün bir seçenek olmadığını açıkça belirtirttiğini söylerken; bütçe hakkında görüşmelere hazır olduğunu ve harcamaları kısarak açığı azaltabileceklerini bildirdi.

ABD Temsiciler Meclisi Başkanı McCarthy ise borç limitinin kısa vadeli olarak artırılmasının ise bir başarı sağlamayacağına inandığını vurguladı. FED yetkililerinden Williams dün New York Ekonomi kulübünde yapmış olduğu açıklamalarda, FED’in hedeflemiş olduğu %2’lik enflasyon hedefine gelecek yılda ulaşılmasının zor olduğunu ifade etti. Uygulanmakta olan sıkılaştırıcı para politikasının etkilerinin uzun zaman alacağını ifade eden Williams, işsizlik oranının %4-4,5 seviyesine yükselebileceğini öngördüğünü belirtti. Son olarak Williams, bankacılık sektöründeki son gelişmelere bağlı olarak kredi koşullarının nasıl değişiklik gösterdiğine, büyüme, istihdam ve enflasyona etkilerinin ne denli olacağına odaklandıklarını söyledi. ABD tahvil piyasasında tahvil faizleri ABD 2 yıllık tahvil faizleri %4,04, 10 yıllık ise %3,52 seviyelerinde bulunuyor.

VIX endeksi 17.71 seviyesinden kapandı. ABD’de dün piyasalar yatay negatif bir seyir izledi. S&P 500 endeksi %0,46 azalışla 4.119,17 seviyesinden günü tamamladı. Nasdaq endeksi %0,63 azalışla 12.179,55 kapatırken, Dow Jones endeksi ise %0,17 azalışla 33.561,81 seviyesinden kapandı. Bugün ne bekliyoruz? Sabahın ilk saatlerinde Asya piyasalarındaki fiyatlamalara baktığımızda ABD Nisan ayı TÜFE verisi öncesinde genel olarak satıcılı bir seyir izliyor. Shanghai endeksinde %1,40, Hang Seng endeksinde ise %0,65 azalış görülüyor. Nikkei 225 %0,45 kazançla 29.111 seviyesinde. KOSPI endeksinde %0,29, Nifty 50 Endeksinde ise %0,22 azalış yaşanıyor.

ABD vadeliler cephesinde ise yatay pozitif seyir izleniyor. Bugün ABD’de Nisan TÜFE verisi ve reel ortalama saatlik & haftalık kazançları verileri piyasaların odak noktası olacak. ABD TÜFE verisinde beklenti aylık bazda %0,4 artışla yıllık bazda %5,0 seviyesinde gerçekleşmesi yönünde. Euro Bölgesi’nde ise Almanya TÜFE verisi takip ediliyor olacak. Gelecek gündemde neler var? ABD’de yarın Nisan ÜFE verileri ve haftalık işgücü istatistikleri takip ediliyor olacak. Nisan ÜFE verisinin aylık bazda %0,3 artışla yıllık %2,4 seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor. Euro Bölgesi’nde ise veri akışı sakin seyredecek.

Dün piyasalarda neler oldu? BIST 100 endeksi güne %0,35 azalışla 4.546,13 seviyesinden başlangıç yaptı. Açılış sonrası alıclı bir seyir izleyen endeks, 4.622 seviyesini test ederken, kapanışa yakın satıcılı seyir izledi ve 4.536 seviyesinden kapanış gerçekleştirdi. Bankacılık endeksindeki alıcılı seyrin devam ettiği görüldü. Bankacılık endeksi günü %2,41 artışla kapatırken, sanayi endeksinde ise %1,45’lik geri çekilme görüldü. Günlük işlem hacmi artmaya devam etti. Son 3 aylık ortalamaya yaklaşan işlem hacminde dün 58.4 milyar TL’lik işlem gerçekleşmiş oldu.

Bugün ne bekliyoruz? Kritik ABD Nisan ayı TÜFE verisinin takip edileceği günde BIST 100 endeksindeki oynaklığın artabileceğini düşünüyoruz. BIST 100 endeksinin yatay negatif başlangıç yapmasını bekliyoruz. Bugün yurt içinde açıklanacak olan sanayi üretimi verisi ile işsizlik oranı verileri takip edilecek. İşsizlik oranı Şubat ayında %10 seviyesindeydi. Aylık sanayi üretimi ise Şubat ayında depremin etkisiyle aylık bazda %6 ve yıllık bazda da %8,2 gerileme kaydetmişti. Mart ayında aylık bazda %0,5 artış beklenmekle birlikte yıllık bazda ise %2,4 daralma bekleniyor. Gelecek gündemde neler var? Yarın yurt içinde ödemeler dengesi verisi takip ediliyor olacak. Mart ayında piyasa beklentisi ödemeler dengesinin -5.73 milyar TL seviyesinde gerçekleşmesi yönünde.

ABD TÜFE verisine odaklanan küresel tahvil piyasalarında dün sakin bir seyir izlendi. ABD 10 yıllık tahvil faizi değişmeyerek %3,51 seviyesinde işlem görürken Almanya 10 yıllık tahvil faizi ise 1 bp artışla %2,34 seviyesine yükseldi. Türkiye’nin eurobond verim eğrisinde dün sınırlı yükseliş gözlendi. Eylül 2033 vadeli eurobond faizi 2 bp yükselişle %8,81 seviyesinde işlem görürken, 5 yıllık Dolar cinsi CDS risk primi ise 5 bp artarak 557 bp seviyesine yükseldi. Döviz tarafında ise ABD TÜFE verisi öncesinde doların bir miktar güçlendiği görüldü. EUR/USD paritesi 1,0950’li seviyelere çekilirken GOÜ para birimleri ABD doları karşısında genel olarak değer kaybetti.

Dolar/TL kuru da 19,52 seviyesinin üzerine yükseldi. TL tahvil tarafında Ekim 2025 vadeli 2 yıllık tahvil faizi 51 bp artışla %16,28 , 10 yıllık tahvil faizi ise 6 bp azalışla %12,69 seviyesinden günü tamamladı. BIST Kesin Alım Satım Pazarında işlem hacmi 3,4 milyar TL seviyesinde gerçekleşti. Dün Hazine gerçekleştirdiği 2 ihaleyle Mayıs ayı iç bırçlanma programını tamamladı. Hazine 5 yıllık sabit kuponlu devlet tahvilinde ortalama %17,61 bileşik faizle 10,3 mlr $, ve 10 yıllık TÜFE’ye endeksli tahvilde ortalama %-0,07 reel getiriyle 6,1 milyar TL borçlandı. Böylece Hazine Mayıs ayında 103,1 milyar TL’lik iç borç ödemesine karşılık 46,7 milyar TL borçlanma gerçekleştirerek 50 milyar TL’lik hedefin altında borçlanmış oldu. TL likidite tarafında TCMB 70 milyar TL’lik haftalık repo dönüşünü 68 milyar TL olarak yenilenirken APİ ile haftalık repo fonlama tutarı 321 milyar TL seviyesine geriledi. Diğer yandan TCMB aynı gün valörlü swap işlemlerinden 16 milyar TL ve kotasyon yöntemiyle 38,5 milyar TL lave fonlama sağladı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kamu işçilerine refah payı dahil yüzde 45 zam yapıldığını açıkladı. En düşük kamu işçisi ücreti 15 bin liraya yükseltildi. Kamu işçisinin zam ve mesai oranlarını açıklayan Erdoğan, kamudaki işçiler için gece çalışanların ücretlerinin yüzde 8 zamlı ödeneceğini, fazla çalışma ücretlerinde ise yüzde 70’lik artışa gidildiğini açıkladı. Buna ek olarak, gazi, terör mağduru ve şehit yakını işçilerin çıplak ücretlerine yüzde 10’luk ilave yapıldığını açıkladı. THY Basın Müşavirliğinden yapılan açıklamada, şirketin nisan ayı yolcu ve kargo trafik sonuçlarına yer verildi. Şirket, bu ayda toplam 6,5 milyon yolcu taşıyarak, yüzde 79,8 doluluk oranına ulaştı.Toplam yolcu sayısı 2022'nin aynı dönemine göre yüzde 31 artan THY'nin, dış hat doluluk oranı yüzde 79,7, iç hat doluluk oranı ise yüzde 80 olarak gerçekleşti. Dıştan dışa transfer yolcu sayısı Nisan 2022'de 1,8 milyon iken, bu yılın nisan ayında yüzde 32,3 artarak 2,4 milyona ulaştı.

Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan Adana’da düzenlenen mitingde yaptığı konuşmada, deprem bölgesindeki lise öğrencileri için kendi illerindeki devlet üniversitelerinde yüzde 25'lik ek kontenjan ayrılacağını açıkladı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Kentsel Dönüşümde Yarısı Bizden Kampanyası'na ilişkin, İstanbul’da 603 bin bağımsız bölüm için yapılan toplam başvuru sayısı 122 bine ulaştığını açıkladı. Kentsel dönüşüm çalışmalarının en önemli ayaklarından birisinin sanayi alanlarının dönüştürülmesi olduğuna dikkati çeken Kurum, "Yeni Sanayi Alanlarıyla Büyük Türkiye" başlığıyla şehrin içinde kalmış ve eskimiş sanayi sitelerini esnafla el birliğiyle dönüştürdüklerini dile getirdi.

Avrupa Birliği (AB), Rusya'ya yönelik hazırladığı 11'inci yaptırım paketi kapsamında, mevcut yaptırımların delinmesini önlemeye ve yaptırımlardaki boşlukları gidermeye odaklandı. AB Komisyon Başkanı Von der Leyen, transit yasağına ileri teknoloji ve uçak parçaları gibi daha fazla ürün ekleyeceklerini, söz konusu ürünlerin 3'üncü ülkelerden Rusya'ya geçemeyeceğini belirtti. Pakette üçüncü ülkelerdeki gölge varlıkların da yasaklanması istendi. Fitch'in Mart’tan bu yana son banka iflaslarından ve anlamlı mevduat çıkışlarından şiddetli şekilde etkilenen bankalar için birkaç negatif derecelendirme önlemi aldığına değinilen açıklamada, çoğu ABD bankası için "AA" durağan görünümünün değişmediği ancak bankalar için özel sorunların ortaya çıkmaya devam edebileceği belirtildi. Açıklamada, son zamanlarda kredi veya mevduat büyümesi sektör normlarının önemli ölçüde üzerinde olan bankaların, negatif derecelendirme eylemleri açısından daha fazla risk altında olabileceği vurgulandı.

S&P Global Market Intelligence, borçlanma tavanının artırılamamasının temerrüde yol açması riskine ve bankaların kredi şartlarını sıkılaştırdıklarına işaret ederek ABD ekonomisi için 2023 ve 2024 büyüme tahminlerini düşürdü.Kuruluş'un ABD Ekonomisi bölümü eş başkanı Joel Prakken yaptığı açıklamada, ABD için 2023 GSYH büyüme tahminini yüzde 1,4'ten 1,2'ye indirdiklerini bildirdi. Prakken, 2024 için GSYH büyüme tahminini de yüzde 1,5'ten yüzde 0,9'a indirdi. Raporda, kredi şartlarının geçen aya göre sıkılaşmasından GSYH'nın darbe alabileceğini, ticari gayrimenkul kredilerinin kalitesinde potansiyel bir kötüleşmenin konut dışı yapılara yatırımların düşmesine yol açacağını da vurguladı. ABD Enerji Bakanlığı'na bağlı Enerji Bilgi İdaresi, küresel petrol talebi için büyüme tahminini yükseltti. Ancak Brent ve Batı Teksas petrolleri için fiyat tahminlerini düşürdü. EIA yayınladığı aylık tahmin raporunda, küresel petrol talebi için 2023 büyüme beklentisini 120 bin varil/gün artırarak 1,56 milyon varil/güne çıkardı.

Türk Hava Yolları (THYAO, Pozitif): Şirket Nisan ayına ilişkin trafik verilerini açıkladı. Ocak-Nisan döneminde toplam yolcu sayısı yıllık bazda %33,6 artarak 23,6 milyon yolcu sayısına ulaşıldı. THY kapasitesini (AKK) yıllık bazda %29,9 yükselterek 70,5 milyar seviyesine ulaşmış oldu. Böylece, yolcu doluluk oranında 9,4 puan artarak %80,8 olarak yaşandı. Kargo posta cephesinde devam eden normalleşmenin etkisi ile %10,4 azalışla 473,4 bin ton olarak gerçekleşti. Açıklanan trafik verilerini olumlu olarak değerlendiriyoruz.

ş Bankası (ISCTR, Nötr): İş Bankası’nın 2023 yılı ilk çeyrek solo net karı çeyreksel bazda %45,2 oranında azalarak 12,903 milyar TL olarak gerçekleşti. Yıllık bazda ise %53,0 artış kaydedildi. Beklentimiz 11,583 milyar TL; piyasa beklentisi ise 11,825 milyar TL olması yönündeydi. İlk çeyrek kar sonucuyla İş Bankası beklentimizin %11,4, piyasa beklentisinin de %9,1 üzerinde net kar performansı göstermiş oldu. Net kar tahminimizdeki sapmayı incelediğimizde farkın efektif vergi oranından geldiği görülüyor. %20 olması yönündeki tahminimize karşılık, gerçekleşme %17,4 seviyesinde oldu. Bu çerçevede, her ne kadar beklentilerin üzerinde net kar gerçekleşmesi olsa da, vergi oranı kaynaklı sapma ve net faiz gelirinin beklentimizden daha düşük gelmesi sebebiyle İş Bankası’nın ilk çeyrek finansallarının hisse performansına etkisini nötr olarak değerlendiriyoruz.

Doğuş Otomotiv (DOAS, Pozitif): Doğuş Otomotiv, 1Ç23’te piyasa ortalama beklentisinin %48,4, kurum beklentimizin %41,3 üzerinde, yıllık bazda %291,3 artışla 3.900 milyon TL net kar açıkladı. Net kar marjı ise, geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre 6,3 puan artışla %20,1 seviyesine yükseldi. Beklentimizin üzerinde gelen net kar rakamında faaliyet giderlerinin tahminimizin altında gerçekleşmiş olması ve özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların beklentimizin üzerinde gerçekleşmiş olması etkili oldu. 1Ç23’te net satış gelirleri hem piyasa ortalama beklentisi olan 17.809 milyon TL’nin hem de beklentimiz olan 18.145 milyon TL’nin üzerinde yıllık bazda %168,6 artışla 19.450 milyon TL seviyesinde gerçekleşti. Her anlamda beklentilerin üzerinde gerçekleşen ilk çeyrek finansal sonuçlarının hisse performansına yansımanı ‘pozitif’ olarak değerlendiriyoruz

Torunlar GYO (TRGYO, Negatif): Torunlar GYO yılın ilk çeyreğinde hem piyasa ortalama beklentisi olan 625 mn TL hem de beklentimiz olan 624 mn TL’nin %9 altında ancak yıllık bazda %233 artışla 571 mn TL net kar açıkladı. AVM kira gelirleri tarafında güçlü artışa rağmen, sınırlı teslimatlar nedeniyle konut ve ofis satışları tarafında düşüş görüldü. Torunlar GYO’nun net satış gelirleri, yılın ilk çeyreğinde piyasa ortalama beklentisi olan 977 mn TL ve beklentimiz olan 975 mn TL’nin %17 altında yıllık bazda %40 artışla 811 mn TL seviyesinde gerçekleşti. FAVÖK, geçtiğimiz yılın ilk çeyreğinde piyasa ortalama beklentisi olan 684 mn TL’nin %14, beklentimiz olan 696 mn TL’nin %15,4 altında yıllık bazda %33 artışla 588,3 mn TL seviyesinde gerçekleşti (1Ç22’de 442 mn TL FAVÖK). Her anlamda beklentimizin altında kalan ilk çeyrek finansal sonuçlarının hisse performansına yansımasını ‘negatif’ olarak değerlendiriyoruz.

Emlak Konut GYO (EKGYO, Pozitif): Emlak Konut GYO yılın ilk çeyreğinde, ortalama piyasa beklentisi olan 850 mn TL ve beklentimiz olan 669 mn TL’nin üzerinde yıllık bazda %20 artışla 925 mn TL net kar açıkladı. Beklentimizin üzerinde gelen net karda, ciro ve operasyonel karlılığın beklentimizin üzerinde gerçekleşmesi etkili oldu. Şirketin 1Ç23’te net satış gelirleri, ortalama piyasa beklentisi olan 2,26 mlr TL ve beklentimiz olan 1,81 mlr TL’nin üzerinde, yıllık bazda %84 artışla 3,99 mlr TL seviyesinde gerçekleşti. FAVÖK piyasa ortalama beklentisi olan 872 mn TL’nin %17, beklentimiz olan 839 mn TL’nin %21 üzerinde yıllık bazda %17 artışla 1,02 mlr TL seviyesinde gerçekleşti. Beklentilerin üzerinde gerçekleşen finansal sonuçların hisse performansına yansımasını ‘pozitif’ olarak değerlendiriyoruz. Her anlamda beklentilerin üzerinde gerçekleşen finansal sonuçların hisse performansına yansımasını ‘pozitif’ olarak değerlendiriyoruz.

Doğanlar Mobilya (DGNMO, Sınırlı Pozitif): .Doğanlar Mobilya yılın ilk çeyreğinde, beklentimiz olan 39 mn TL’nin altında 30 mn TL net kar açıkladı (1Ç22’de 4 mn TL net kar kaydedilmişti). Beklentimizin altında kalan net karda, 6,7 mn TL seviyesinde kaydedilen ertelenmiş vergi gideri etkili oldu. Net satış gelirleri beklentimiz olan 998 mn TL’nin %12 üzerinde yıllık bazda %93 artışla 1.116 mn TL seviyesinde gerçekleşti. Doğanlar Mobilya 1Ç22’te, beklentimiz olan 141 mn TL’nin hafif altında, yıllık bazda %98 artışla 123 mn TL FAVÖK açıkladı. Beklentimizin hafif altında kalan operasyonel karlılıkta, faaliyet giderlerinin tahminimizin üzerinde artış göstermesi etkili oldu. Bilanço tarafında ise, şirketin net borç pozisyonu Mart sonu itibariyle 1.194 m TL’ye yükseldi. 2022 sonu itibariyle net borç 882,5 mn TL seviyesinde bulunuyordu. İlk çeyrek finansal tahminlerine yönelik piyasa beklentisi bulunmayan hissenin, açıklanan finansal sonuçlarında; net kar tarafında yıllık bazda görülen güçlü artış ve deprem etkisine rağmen kaydedilen güçlü ciro performansı sonucunda ilk çeyrek finansal sonuçlarının hisse performansına yansımasını ‘sınırlı pozitif’ olarak değerlendiriyoruz.

Turkcell (TCELL, Pozitif): 1Ç23’te Turkcell’in net karı yıllık bazda %250,80 artışla 2,82 mlr TL seviyesinde gerçekleşti. Açıklanan rakam, kurum beklentimizin %9,17, piyasa beklentisinin ise %44,06 üstünde gerçekleşti (Kurum beklentimiz: 2,58 mlr TL, ortalama piyasa beklentisi: 1,95 mlr TL). Net kar tahminimizin ılımlı farklılaşmasında, beklentimizin altında gerçekleşen net finansal giderler kalemi etkili oldu.Bu dönemde şirketin FAVÖK’ü, güçlü ciro performansının deprem ilintili maliye baskılarını kompanse etmesinin etkisiyle yıllık bazda %57,1 artışla 6,76 mlr TL seviyesinde gerçekleşti. Açıklanan rakam kurum beklentimize ve piyasa beklentisine paralel gerçekleşti (Kurum beklentimiz: 6,54 mlr TL, piyasa beklentisi: 6,73 mlr TL). İlk çeyrek finansal sonuçlarının hisse performansına etkisini ‘pozitif’ olarak değerlendiriyoruz.

Logo Yazılım (LOGO, Sınırlı Negatif): 1Ç23’te şirketin satış gelirleri yıllık bazda %68 artışla 452 milyon TL seviyesinde gerçekleşti. Açıklanan rakam kurum beklentimize ve piyasa beklentisine paralel gerçekleşti. FAVÖK yıllık bazda %25 artışla 141,77 milyon TL seviyesinde gerçekleşti. Bu bağlamda, FAVÖK marjı yıllık bazda 10,85 puan düşüşle %31,36’ya geriledi. 1Ç23’te Logo’nun net karı yıllık bazda %33 düşüşle 62 milyon TL seviyesinde gerçekleşti. Açıklanan rakam, ortalama piyasa beklentisinin %45, kurum beklentimizin ise %48 altında gerçekleşti (Kurum beklentimiz: 118 milyon TL, piyasa beklentisi: 112 milyon TL). Net kar marjı yıllık bazda 20,70 puan düşüşle %13,71 seviyesine geriledi. Net kar tahminimizdeki sapma, şirketin bu dönemde kaydettiği 49,5 mn TL tutarındaki deprem vergisinin beklentimizi aşmasından kaynaklandı. Logo Yazılım’ın ilk çeyrek finansal sonuçlarının karlılıkta zayıflamaya işaret ettiğini gözlemliyoruz. Ancak bu dönemde şirketin tekrarlayan gelirlerinde görülen belirgin artış ve net nakit miktarında yıllık bazda görülen yükselişi olumlu değerlendirdiğimizi belirtmek isteriz. Bu çerçevede, Logo’nun 1Ç23 sonuçlarının hisse performansına etkisini ‘sınırlı negatif’ olarak değerlendiriyoruz.

Kaynak: Halk Yatırım

Hibya Haber Ajansı