İstanbul’a 100 yeni metrobüs ve İETT kadrosu müjdesi

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), “150 Günde 150 Proje” maratonu kapsamında, “İETT Yeni Araçların Filoya Katılması ve İETT Garaj İşlettirme Modeli Değişim Programı Töreni” düzenledi. Kurtköy Yenişehir Mahallesi’ndeki İETT Garajında düzenlenen törende, İmamoğlu konuşma yaptı.

İmamoğlu, şu sözlerle cümlelerine başladı:

“150 gün 150 proje açılış ve temel atmalar maratonumuzda, bugün, 150 yıllık tarihe sahip bir iştirakimiz için bir aradayız. İETT, yalnızca İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin değil, Türkiye’nin en değerli, en köklü kurumlarından ve markalarından biri. Temmuz ayı itibariyle, toplam 3.324 otobüs, 3.000 halk otobüsü ve 5.460 şoför ile 16 milyon İstanbulluya hizmet veriyor. Tabii İETT, sadece araçlardan ve şoförlerimizden oluşmuyor. Arkada çok büyük bir organizasyon var. Birçok çalışanımızın, çok değerli emekleri var. Bu şehirde her gün milyonlarca vatandaşımız, İETT ile bir yerden bir yere gidebiliyor. Rakam vermek gerekirse, günde 4 milyondan fazla İstanbullu, İETT ile şehir içinde seyahat ediyor. Metro hatlarımız, deniz hatlarımız ve Marmaray dahil, şehrimizdeki toplam 7,5 milyon kişilik günlük kitlesel ulaşımın yüzde 60’ını tek başına İETT karşılıyor. Bu rakam, Avrupa’daki şehirlerin çoğundan kat be kat büyük bir rakam.

Bazı riskler alarak, eleştirilere göğüs gererek halk otobüslerini de aynı renkte hizmet veren bir statüye kazandırarak, onlarla beraber bir yol arkadaşlığımızı daha kurumsal bir hale getirerek, sistemli çalışmayı oraya da kazandırarak; yani ‘O hatayı o kurum yaptı, bizi ilgilendirmez’ bahanesinin altına sığınmadan, bir bütüncül hizmet kalitesini sağlamanın da kararını vermiştik. Hepiniz biliyorsunuz. Beylikdüzü’nden Söğütlüçeşme’ye uzanan 52 kilometrelik ve 44 duraklı metrobüs hattında günde 900 bine yakın insanın faydalanıyor. Pek çok alanda olduğu gibi, ne yazık ki bu alanda da yıllara sarih bir ihmal söz konusu. Bir kısım özensizlikler yapılmış. Sistem, en baştan yanlışlıklarla, eksikliklerle ve özensizliklerle başlamış.

Geçmiş dönemde yerli kaynağımız yokmuş gibi Hollanda’dan metrobüs alındı. Yabancı kaynaktan almaya karar verdiniz, eyvallah; tanesi 1 milyon 250 bin Euro’ya alındı. Yani bugünün parasıyla otobüsün tanesi, 23 milyon lira. Tam 23 milyon liraya metrobüs alacak bir yönetici, bunun detayına nasıl bakmaz? Bununla nasıl ilgilenmez? İnanın anlatılabilir değil, anlaşılabilir hiç değil. Bu ülkenin bu kadar zengin olmadığını, büyük bu ülkenin en büyük belasının, sıkıntısının müsriflik olduğunu, israf olduğunu hepimiz biliyoruz. Yani bırakalım her şeyi bir yana, hani bunu anlatırken, konuşurken bizim toplumsal tarifimizle; ‘Hiç mi Allah korkunuz yok, hiç mi vicdanınız sızlamıyor?’ diye herkes bunu sorar. Söz konusu araçlar İstanbul’un topoğrafyasına da uygun olmadığı için kullanılamayıp depolarda çürümeye bırakıldı. Plansızlık, programsızlık, milletimizin kaynaklarını çarçur etme, şuursuzca kaynaklarımızı harcama, israf etme anlayışıdır bu. Bunları anlamak mümkün değil. En azından bizim kavramlarımız buna uygun değil. Ve bunun karşısında mücadele eden bir anlayışa sahibiz. Bu tür uygulamaları gördükçe, şu anda ben bunları konuştukça dahi, bu kurumun bir Belediye Başkanı olarak yüzüm kızarıyor. Yazıktır ve günahtır. Gerçekten utanç verici bir durumdur” şeklinde konuştu.

Mevcuttaki metrobüs filosunun büyük bölümünün 10 yıllık araçlardan oluştuğu bilgisini paylaşan İmamoğlu, “Sefer süresi dolmuş, tabiri caizse artık hizmetini kaliteli veremeyen, istediği kapasitede çalışamayan ve sık sık arıza yapan bir envanteri söz konusu. Genel anlamda metrobüs filomuzun biraz bitkin, biraz yorgun olduğunun farkındayız. Tabii bu can damarı hattımızı kaderine terk edemezdik. İstanbullulara bahaneler oluşturacak bir yönetim de değiliz. Metrobüs hattındaki otobüsleri yenilemek için, özellikle büyük çaba gösterdik. Hemen yaptığımız araştırmalarla -ne hikmettir ki genelde kolay ikna edemiyoruz- ikna ederek, Meclis’ten oy birliğiyle bir borçlanma limiti çıkartarak, 300 yeni otobüsü İstanbul’umuza kazandırmak adına heyecanla yola çıktık neredeyse iki yıl önce. Buradan oy birliğiyle aldığımız onay oyununun ikinci perdesi meğerse Ankara’daymış, Ankara’da oynanıyormuş. Ve bizim o kredimiz, Cumhurbaşkanlığından hala onay alamadı. Yani şu anda şu yüz 160’ın yanına 300 tane daha katmış olsaydık, biz şu an eskimiş envanteri tümden yenilemiş olurduk. İstanbullular pırıl pırıl, hasarsız, sıkıntısız otobüslerinde, ne yazık ki bizden önceki dönem ihmal edildiğinden eskimiş otobüs filosunu yenilemiş olurdu.

Çaresiz mi kaldık; hayır. Bu sefer kendi öz imkanlarımızla, 7 yıla bölünmüş taksitlerle pazarlığını yaparak hem de en iyi fiyatları aldığımıza emin olduğumuz bir çalışmayla, 160 yeni aracı filomuza hep birlikte kattık. Arkada gördüğünüz iki marka, bu ülkenin iki yerli markasıdır. Hayırlı uğurlu olsun. Hollanda’dan ithal edilen ve kullanılamayan otobüslerin tanesinin 23 milyon TL, bizim alımını yaptığımız araçların ise tanesi 7,5 milyon TL. Araçları teslim almadan 1 yıl boyunca deneyimledik. Ters yönden çalıştığında, çok ciddi kaza riskini barındırdığını biliyoruz metrobüslerin. Yeni nesil metrobüs araçlarımızla, zaman içerisinde ters yön istikamet çalışmasına da son vereceğiz. Bu sayede bu riski ortadan kaldıracağız. “dedi.

Sosyal demokrat belediyecilik anlayışı doğrultusunda, İETT çalışanları lehine ilgili yeni düzenlemeler yapacaklarına dikkat çeken İmamoğlu, şu bilgileri paylaştı:

“Bugün Kurtköy Garajı’nda bulunan ‘İşlettirme Projesi Modeli’ne son veriyoruz. Nedir bu işlettirme projesi? 2018 yılında eski yönetim, İstanbul’un dört garajında işletme haklarını bazı firmalara veriyor. Yani otobüsleri işleten, personele maaş veren, araçların bakımını yapan aynı firma oluyor. Bu modelin ne yazık ki hakkaniyetli ve verimli bir model olmadığı göründü. Otobüslerin bakımlarından tutun da personel hatlarına kadar, pek çok konuda aksaklıklar yaşandı. Burada şöyle bir sorun da var: İETT aracı var. Yan yana geçişiyorlar. Otobüs şoförleri birbirine selam veriyor, korna çalıyor. Ama içinden diyor ki; ‘Aynı işi yapıyoruz ama aramızda dağlar kadar fark var.’ Bu, hakkaniyetli bir durum değil. Bu ülkede bu ülkede taşeron işçi kavramına en büyük bayrağı açıp, mücadele verenin Sayın Kemal Kılıçdaroğlu olduğunu hiçbir zaman unutmayın. Ve o tarihten itibaren buradan geri adım atıp, bugünün iktidarı bazı değişimleri yapmış olsa da hala hak edilen seviyeye gelmediğini sizler biliyorsunuz. Zaten yaşayan insanlarsınız. Sizler, aynı haklara kavuşacaksınız. Biz, bütün ortamlarda bunu var etmek istiyoruz. Bu ülkede emekçi, alın teri döken insanların haklarının korunduğu, bir envanterde eşit bir biçimde haklarını aldığı gün, bu milletin refahı içinde olması mümkündür.

Yöneticilerin vazifesinin, size ait olan nimetleri, size adil bir biçimde dağıtmakla mesul insanlar olduğunu da unutmayın. Bugün bu yaptığımız iş, size lütuf değil. Ekrem İmamoğlu’nun size sağladığı bir kazanç değil. Ekrem İmamoğlu’nun sorumluluğunu, ekip arkadaşlarıyla beraber iyi yaparak, doğru yaparak, iyi iş yapan, doğru iş yapan, adaletli iş yapan, yönetici olma biçimidir. Yani ben aslında vazifemi yerine getiriyorum. O bakımdan her yerde söyledim, burada da söyleyeceğim: Ülkenin en büyük sorunu, ülkeyi yöneten bir kısım insanları kutsallaştırma gayreti. Biz insanız ha; unutmayın. Sizin gibiyiz. İnsanız ve bir arada bu ülkeyi yönetme ve bu şehri yönetme gayretini ortaya koymak zorundayız” diye konuştu.

‘Peki biz ne yapıyoruz’ diyen İmamoğlu, yeni düzenlemeyle kadroya aldıkları çalışanların kavuşacakları hakları şöyle sıraladı:

“Sizi, bu eşitsiz ortamdan eşit ortama kavuşturuyoruz. Şoförlerimiz, yılda 4 ikramiye alacak. Haftalık çalışma saatleri, 45’ten 40 saate düşecek. Yemek ücretleri olacak. Yıllık izin günü sayıları, 14’ten 22 güne çıkacak. 8 gün sosyal izin hakları olacak. Sosyal yardım paketi, tahsil yardımı, Ramazan yardımı gibi yardımlardan yararlanacaklar. PGS başarı puanı ödülü, hasarsızlık primi, direksiyon primi, vardiya primi gibi motivasyon kaynakları olacak. Evet aramıza, ailemize katılanlar bu haklardan faydalanacaklar. Çünkü bizim için 16 milyonun her bir ferdinin sağlığı, mutluluğu, iyi şartlarda yaşaması ayrı bir önem taşıyor. Aramıza, ailemize katılanlar, değerli dostlar bu haklarımızdan faydalanmış olacaksınız. Çünkü bizim için, 16 milyon insanımızın her ferdinin sağlığı, mutluluğu, iyi şartlarda yaşaması ayrı bir önem kazanıyor. Bu yüzden size sağladığımız bu imkanların tek bir sebebi var: Sizler, İstanbulluları hiç olmadığından daha fazla mutlu etmek zorundasınız. Bu konuda anlaştık mı?

Aynı anda şu anda yer altında 10 hatta birden metro üretiyoruz. Yeşil alanlar yapıyoruz, parklar yapıyoruz. Katı atıktan enerji üreten, Avrupa’nın en büyük tesisini açtık. Yenileri için projelerimizi toparladık, ÇED sürecini yürütüyoruz. Sosyal yardım bütçemizle, tam 1,5 milyon hanemize, İstanbul’da bu zor günlerinde katkı sunuyoruz. Bazen öğrencisine burs veriyoruz. Bazen evine süt dağıtıyoruz. 200 bin çocuğumuza süt dağıtıyoruz. 3 yılda, 25 yıldır atılmayan pek çok projeyi kazandırıyoruz. Bizi eleştiren ya da bizimle bazı platformlarda konuşan, bugünkü İstanbul’un muhalefeti, yarının Türkiye’de muhalefeti olacak olan arkadaşlar çıkıyorlar, bizim de verilerini yarıştırırken 25 yılla kıyaslıyorlar. Yani bizim 3 yılda yaptıklarımızı, 25 yılla kıyaslıyorlar. Tabii buna şaşırıp cevap vermiyoruz. Tam aksine mutlu oluyorum. 3 yılda 25 yılı kıyaslayan bu arkadaşlara ben diyorum ki; ‘5 yıl bittiğinde ya da iki dönem bir İstanbul hizmet sürecinde,  inanın ne diyeceklerini şaşıracaklar. Ama şunu yapacaklar: Büyük kısmı gelip bize oy verecekler, göreceksiniz” ifadelerini kullandı.

İstanbul’u yatırımlarla güçlendirip, güzelleştirdiklerini belirten İmamoğlu, İETT’ye geçiş yapan şoförlere şu sözlerle seslendi:

“Allah size kazasız belasız, sıkıntısız yolculuklar nasip etsin. Daha çağdaş yeni araçlarımızla, daha mutlu çalışanlarıyla, İstanbul’a yakışan bir toplu ulaşım hizmetlerini hemşehrilerimizle buluşturmaya devam ediyoruz. Her biriniz hizmetinizi, işinizi iyi yapın. Bakın geçmiş yıllardan daha az arıza yapılmasına rağmen, her arızayı kendi sistemlerini ve medyalarını kullanarak, sizi millete şikayet ediyorlar. Haksızlık yapıyorlar. Rakamlar belli, sayılar belli. Sizin kurumunuzu, bizim kurumumuzu kötülüyorlar. Bunlar bir avuç insan. Bu, 150 yıllık bir kurum. Güçleri yetmez bunu kötülemeye. Ama bunu yapıyorlar. Kısa kısa böyle karalamalar yapıyorlar. Tabii ki yalancının mumu nereye kadar yanar? Yatsıya kadar. Yatsıya az kaldı. Onun için sizden isteğimiz; bütün arkadaşlar, işinizi iyi yapacaksınız. Hep beraber milletimize iyi hizmet yapacağız. Ben de ara ara otobüslerinize bineceğim. Ara ara garajlarınıza geleceğim. Sizlerle sohbet edeceğim. Aman, benim güzel İstanbullu hemşehrilerim sizlere emanet. Çocuklarımızı kollayın, koruyun. Hanımefendilere özel ilgi göstereceksiniz. Durakların dışında durma konusunda kararımız var bazen gece saatlerinde biliyorsunuz. Dolayısıyla bu ülkede yaşayan her insanın can güvenliği, mal güvenliği otobüslerinizde size emanet. Yolunuz açık olsun.”

Konuşmasının sonunda kutsal Muharrem ayına girdiğimizi hatırlatan İmamoğlu, “Bugün başlayan Muharrem ayının İslam alemine mübarek olmasını, tüm insanlığa huzur ve mutluluk getirmesini, birlik, beraberlik getirmesini, hepimizin bir arada ne kadar güzel bir millet olduğumuzu bize hissettirmesini diliyorum. Acılarımızdan ders çıkaran, ileriye, geleceğe dönük, barışa, huzura, birlikteliğe hizmet eden insanlar olmamızı diliyorum” ifadelerini kullandı. Konuşmaların ardından İETT bünyesine katılan şoförlerle anı fotoğrafı çektiren İmamoğlu, mesai arkadaşlarının sevgi tezahüratlarıyla karşılaştı.

İhale ve alım süreci

İBB’nin bağlı kuruluşlarından İETT’nin metrobüs hattında görev yapan 670 aracın yaş ortalaması 10’a yükseldi. Yoğun şikayetlere neden olan metrobüsleri yenilemek için 300 araç almak üzere, 90 milyon Euroluk dış krediye Cumhurbaşkanlığı’ndan aylarca onay çıkmayınca, İETT öz kaynakları ile otobüs almak için harekete geçti. 5 Ağustos 2021 tarihinde düzenlenen ve canlı yayınlanan ihalenin sonucunda, 21 metre uzunluğunda 100 otobüs için Otokar firmasının teklifi, 25 metrelik 60 otobüs için de Akia firmasının teklifleri uygun görüldü. 21 metre uzunluğundaki Otokar otobüsler, 200 yolcu kapasiteli. Mevcutta kullanılan araçlar, 18,5 metre ve 185 yolcu aynı anda yolculuk yapabiliyor. 25 metre uzunluğundaki 60 Akia otobüs de 280 yolcu kapasiteli. Mevcutta kullanılan otobüsler de 26 metre ama 225 yolcu taşıyabiliyor.

Yüzde 15’i peşin, kalanı 72 ay vade ile alınan otobüslerin teslimatları, 12 Nisan 2022’de 30 yeni metrobüs, İstanbulluların hizmetine sunulmasıyla başlamıştı. Bugün düzenlenen törenle, 100 yeni araç daha metrobüs hattında sahne almaya başlayacak. Kalan 30 yeni metrobüs ise, önümüzdeki eylül ayında İstanbullularla buluşacak. Yeni metrobüs alımlarıyla; yerli üretim olan araçlarla milli sanayiye destek sağlandı. 11,5 olan metrobüs filo yaşı 8,5’ a indirildi. Mevcut filoda, aracın yaşına bağlı olarak oluşan arızaların hattı olumsuz etkilemesi durumu azalacak. Dışa açılır metro tipi kayar kapılar sayesinde, yolcu sirkülasyon kolaylığı sağlanacak. Yüksek yolcu kapasitesi sayesinde, toplam kapasite yüzde 10 artacak, tek seferde taşınan yolcu sayısı daha fazla olacak, duraklarda bekleme süreleri azaltılacak. Yüksek klima gücü kapasitesi sayesinde, konforlu yolculuk sağlanacak. Taşınan yolcu başına birim yakıt tüketimi, mevcut araçlara göre daha düşük olacak. Araç yolcu doluluk oranı tespit sistemiyle, araç tabelasından araç doluluğunun yolcuya gösterimi sağlanacak.

Hibya Haber Ajansı