Emtia fiyatları ve küresel enflasyon etkileri

Emtia fiyatlarında son düşüşler… Emtia fiyatları son haftalarda düştü. Enerji grubundan sanayiye ve gıdaya kadar uzanan ürünlerde büyük düşüşlerle birlikte geniş tabanlı bir fiyat geri çekilmesi mevcut oldu.

Tarım alanında mısır, kakao, pamuk ve buğday mahsul fiyatları Mayıs ayının başından bu yana çift haneli yüzde düşüşler gördü. ABD ham petrolü için gösterge olan West Texas Intermediate petrolü haftayı Mayıs ayından bu yana ilk kez varil başına 100 doların altında kapattı ve doğal gaz fiyatları Haziran başından bu yana sert düştü. Alüminyum, bakır ve kereste gibi inşaat malzemelerinin spot fiyatları da Mayıs ayının başından bu yana hızlı bir düşüş kaydetti.

Fiyatlardaki düşüşe etken faktörler… Elbette bu gerilemenin en temel nedeni iyice belirginleşen resesyon göstergeleri ve buna bağlı olarak olumsuz etkilenecek olan talep olgusu. Küresel ekonomik durgunluğa ilişkin artan endişe piyasalarda geri çekilmelere neden oldu. Bu konjonktür emtia fiyatlarına da yansıdı ve jeopolitik riskler ve arz sorunları nedeniyle hızla yükselen emtia fiyatlarının soğuma sürecine girdiğini gözlemledik.

Bloomberg emtia fiyatları karşılaştırması… Kaynak: Bloomberg

Arz yönlü eski fiyatlama perspektifi… Pandemi kilitlenmeleri ve kuraklığın ardından sınırlı üretim kapasitesi, küresel talep canlandıkça emtia arzını azaltmıştı. Dünyanın en büyük hububat ihracatçılarından biri olan Ukrayna’da yaşanan savaş ve buna bağlı olarak Rusya’ya uygulanan yaptırımlar fiyatların yukarı yönlü hareketini daha da tetikledi. Aynı zamanda, yatırımcılar enflasyona karşı korunmak için emtialara akın etti.

TÜFE etkisi ve politika bakış açısı… Piyasa göstergelerine baktığımız zaman kısa vadede yüksek enflasyon etkisini, bazı fiyat soğuması işaretlerine rağmen izlemeye devam edeceğiz. Orta vadede ise, Fed’in de parasal politikasını sıkılaştırdığı bir ortamda enflasyonun da gerilemesi bekleniyor. Son dönemde emtia fiyat endeksi hareketindeki düşüş TÜFE açısından umut verici, ancak oranlara dramatik bir yansıma göstermesi konusu biraz daha zaman alacak gibi görünüyor. Enflasyonda soğuma alametleri, en azından 2023 yılında dünyanın önemli bir kısmında resesyon beklenirken, stagflasyon ihtimalini bir nebze azaltıyor. Ancak olayın elbette ABD, Avrupa ve gelişen ülkeler perspektifi farklı açılardan değerlendirilmek zorunda.

Sonuç? Mevcut bakışta, talep yavaşlayabileceğinden piyasa ilgisi emtialardan uzaklaşıyor gibi görünüyor. Büyüme endişelerinin ötesinde, dünya çapında beklenenden fazla yağış, özellikle tarım sektöründe koşulları iyileştirdi ve bu yaz mahsul verimi tahminleri daha da yüksek. Tüm emtia grubunda olduğu gibi petrolde de durgunluk olarak ifade edilebilecek bir düşüş olduğu görülüyor. İki taraflı belirsizlikler nedeniyle fiyatlar net bir yön belirleyememiş olsa da, talepteki durgunluğun makroekonomik yansımaları ve petrol oyuncularının yaptığı fiyat ayarlamaları son birkaç fiyat hareketini tetiklemiş görünüyor.

Emtia fiyatlarındaki mevcut düşüşler muhtemelen tüketici fiyatları tarafında bir miktar rahatlama sağlayacaktır. Petrol fiyatlarının Haziran ortasından itibaren gerilemesi, yerel ekonomilerdeki benzin fiyatlarındaki yumuşama etkisini tetikleyebilir. Mevcut zirveden emtia fiyatlarındaki düşüş eğiliminin soğutma etkisine rağmen, Rusya-Ukrayna savaşı ve arz belirsizliklerinin devam etmesi, arz/talep tarafındaki belirsizliklerin ikili bir seyir göstermesi nedeniyle küresel enflasyondaki temkinli duruş devam ediyor.

Kaynak Tera Yatırım
Hibya Haber Ajansı