Erdoğan’ın konuşmasından bazı satır başları şöyle:
“Büyük bir bahrityarlık duyuyorum bir kez de sizlerin huzurunda kendierine hoşgeldiniz diyorum. Bugün stratejik ortağımız İtalya ile zirve toplantımızı icra ettik. Bölgesel küresel konularda görüş alışverişinde bulunduk.
Geçen ay Toscana bölgesinde gerçekleşen ve 4 vatandaşımızın hayatını kaybettiği helikopter kazası sonrasında İtalyan makamlarınca gösterilen iş birliği için teşekkür ediyoruz. İş birliği imkanlarının geliştirilmesi üzerinde durduk. Bölgesel, küresel konularda görüş alışverişinde bulunduk. Birçok alanda ilişkilerimizin kurumsallaşmasını pekiştirecek dokuz anlaşmayı imzaladık.
Ekonomik ve ticari ilişkilerimiz her geçen gün gelişiyor. Ticaret hacmimiz geçen sene yüzde 34’lük artışla 23 milyar doların üstüne çıktı. İkili ticaretimizin bir özelliği de dengeli olması. Mevcut rakamlar bu sene 25 milyar dolar eşiğini rahatlıkla aşacağımızı gösteriyor.
Üçüncü toplantı ve iş forumunu sene içerisinde düzenlemenin yararlı olacağı konusunda mutabıkız. Şirketlerimizi işbirliklerini artırmaları ve karşılıklı yatırımlarda bulunmaları yönde teşvik etmeye devam edeceğiz. Askeri iş birliği ve savunma sanayi iş birliğimiz ayrı bir ehemmiyet taşıyor.
Gündemimizde terörle mücadelede de iş birliği olarak ayrıca önemli yer tutuyor. İtalya’dan beklentilerimizi kıymetli dostumla ikili görüşmede paylaştım. Sayın Başbakan ile göçün idaresi ve yasadışı göçle mücadele konularını ele aldık. Bu alanda istişareler ve ortak projelerle güçlendirmek istiyoruz.
Halklarımız arasındaki yakın ilişkilerin pekiştirilmesini teminen eğitim ve kültür alanında atılabilecek adımları görüştük. Türk-İtalya Üniversitesi’nin kurulması girişimi bunların içinde en önemlidir.
İtalya’nın Türkiye-AB ilişkilerindeki desteği için kendilerine teşekkür ettik. Bu aşamada Türkiye’nin üyelik perspektifinin güçlendirilmesi esastır. Bu desteğin güçlenerek devam edeceğine inanıyorum. Özellikle de zirve vesilesiyle Ukrayna krizini ayrıntılı bir şekilde ele aldık.
Rusya ile Ukrayna’nın müzakere sürecine geri dönülmesi, tahıl ile ilgili BM planıyla görüş alışverişinde bulunduk. Libya başta olmak üzere diğer bölgesel meseleler hakkında görüş alışverişinde bulunduk. İtalya enerji alanında önemli bir ortağımızdır. Karadeniz’deki Sakarya gaz sahasında iş birliğimiz dahil enerji güvenliğine dair ortak proje ve çıkarlara değindik.”
İtalyan Başbakan Draghi, şu ifadeleri kullandı:
“Sayın Erdoğan’a teşekkür etmek istiyorum. Bu 3’üncü hükümetler arası zirve oluyor. Bugünkü toplantının amacı iki ülke arasındaki işbirliğini genişletmek. Burada birlikte çalışmak istiyoruz ve bunu birlikte göğüslemek istiyoruz.
Dost ülkeler, müttefik ülkeler Türkiye ve İtalya, karşımızda büyük sınamalar var. Birlikte çalışmak istiyoruz. İtalya ve Türkiye, aynı zamanda Kiev’e destek veriyorlar. Müzakere bazlı çözüm arayışındalar. Ukrayna’nın kabul edebileceği bir barışın içindedir her ülke. Türkiye’nin arabuluculuğu için büyük takdirimizi ifade etmek istiyorum, özellikle tahıl alanında. Dünyanın en fakir ülkelerinde çok ciddi problemlere yer açabilecek bir sınırlamadır bunlar.
Türkiye’nin burada merkezi rolü var. Temennim Rusya’nın bu girişime imkan vermesi ve bundan sonraki barış müzakerelerine bir açılış yapması. Ticari ilişkiler Akdeniz’in geçmişini belirlemiş olan ilişkilerdir.
nsan hakları konusunda İstanbul Sözleşmesi’ne girmek yolunda sayın Erdoğan’a teşvik ve telkinde bulundum. Akdeniz dediğimiz zaman binlerce yıllık ekosistemden bahsediyoruz. Kırılgan bir ekosistem bu. Her açıdan bireylere ve çevreye saygılı davranmamız gerekiyor. Göçmenlerde de doğru yönetim yapmamız lazım. Çevre, iklim, biyoçeşitliliğe de aynı şekilde.”
Sorular-yanıtlar
Libya konusu
Başbakan Draghi: Libya’da denge hem Türkiye hem de İtalya açısından son derece önemli. İstikarın sağlanması için nelerin yapılması gerektiğini ele aldık. Bu nedenle birlikte çalışmalarımızı sürdürme kararı aldık.
Cumhurbaşkanı Erdoğan: Sayın Draghi söyleyeceklerimi aynen söyledi. Benim söyleyecek bir şeyim kalmadı..
Tahıl sorusu
Başbakan Draghi: BM Genel Sekterinin konuşmasından söz etmiştim. O bir plandan bahsetmişti. Birçok koridorun açılması lazım. Grup çalışması gerekiyor. Türkiye merkezi bir yol oynuyor. Gemiler güvenlik içinde geçmeli. Bunların içerisinde de silah bulunmaması gerekiyor. Genel barışa ulaşma açısından bu anlaşma önemli.
Cumhurbaşkanı Erdoğan: Burada özellikle Karadeniz koridoru büyük önem ifade ediyor. Gerek Sayın Putin’in gerek Sayın Zelenski’nin yaklaşımları önem arz ediyor. Görüşmelerimizi devam ettiriyoruz. Bunların dünyaya ulaşımı söz konusu. Bizim şu anda bu konularda sıkıntımız yok fakat dünyada sıkıntı var. Özellikle Afrikada. Bu hafta içinde bu görüşmelerimizi yoğıunlaştırıp neticeye ulaştıracağız.
İtalya hava sahası sorusu
Cumhurbaşkanı Erdoğan: SAMP-T bizim için gerçekten üç ülke arasında İtalya, Fransa, Türkiye arasında büyük önem arzediyor. En son NATO Zirvesi’nde sayın Macron ile konuyu etraflıca ele aldık. Sayın Draghi ile bu konuyu konuşacağım dediler. Bugünkü ikili görüşmemizde de konuyu tekrar ele aldık. Savunma bakanlarımız da ele aldılar. Bir an önce SAMP-T konusunda imza aşamasına gelelim istiyoruz. Bizim savunma sistemlerimiz içinde bu büyük önem arz ediyor. Bu konuyla zaten sayın Başbakanla mutabakatımız tam. Aynı şekilde Macron’la mutabakatımız var. Bizim Savunma sistemlerimizde bu konu önem arz ediyor. Bir an önce imza atıp yolumuza devam edelim.
Düzensiz göç
Cumhurbaşkanı Erdoğan: İnsanlar İtalya’ya doğru sığınmaya çalışıyor. Biz geri itmelerde elimizden gelen tüm gayreti göstererek denizlerden topluyoruz. Aynı sıkıntı İtalya’nında başında var.
Başbakan Draghi: Denizlerimizde bu bireyleri görüyoruz. Gemilerle getirilmiş. Bu açıdan çok açık bir ülkeyiz. Sınırsız bir açıklık mümkün değil. Belirli noktada ağırlayan ülke dayanamaz hale geliyor. Yunanistan’la bir araya geldiğimzde de bunu dile getireceğiz. En az ayrımcılık yapan ülke olmaya çalıştık ama artı ksınırlarımızı aşmış durumdalar.”
Hibya Haber Ajansı