Bin yıllara uzanan Çin-Türkiye kültürel temasları

Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, 2 Haziran günü başkent Beijing'de kültürel mirasın sürdürülmesi ve geliştirilmesi konulu bir seminere katıldı. Xi Jinping, seminerde yaptığı konuşmada, yeni gelişme döneminde kültürel refahı güçlendirerek ve kültür alanında güçlü bir ülke inşa ederek, Çin halkının yeni dönemdeki kültürel misyonunun, Çin milletinin modern medeniyetini inşa etmek olduğuna dikkat çekti. Dünya tarihinde en önemli medeniyetlerden Çin ve Türkiye, kadim İpek Yolu aracılığıyla yoğun ticaret ve kültür temasları gerçekleştirdi. Çin’in Yuan Hanedanı döneminde Çin-Türkiye arasındaki iletişim zirveye ulaştı. İpek, baharat, çay, porselen ve demir eşya gibi Çin ve Türk halklarının ortak kültürel bellekleri, iki ülke arasında bin yıldır sürdürülen geleneksel dostluğa ve Çin-Türkiye kültürlerinin kaynaşmasına tanık oldu.  

 İpek

M.Ö. 119 yılında Han Hanedanı döneminde Zhang Qian Çin dışındaki dünyaya imparatorluk elçisi olarak ikinci Batı turu için yola çıktı. Zhang Qian’in heyetinde 10 bin sığır ile koyun ve binlerce altınla ipek taşındı. Böylece Han Hanedanı ile Orta Asya ve Batı Asya’daki ülkeler arasındaki ticaret yolu açıldı. Çin’de üretilen ipek gibi mallar bu ülkelere satılmaya başladı.

Bizanslılar Ortaçağ Avrupa’da ipek üretim endüstrisini ilk kuranlar olmuş ve yüzyıllar boyunca ticarette tekel konumunu korumuşlardır. İpek, Bizans İmparatorluğu'nun soyluları tarafından rağbet görülmüştü.

16 ve 17 asırlarda Türkiye’nin dokuma teknolojisi önemli ölçüde gelişti. Eğirme makinesi ile tanınmış olan Bursa, sonraki yüzyıllar boyunca Türkiye'de ipek ticaretinin merkezi haline geldi. İpekçilik Bursa ve çevresine yayıldı. Osmanlı İmparatorluğu döneminde ipek ürünler İslam dünyasında meşhur oldu.

Porselen

Topkapı Sarayı, Osmanlı İmparatorluğu'nun 600 yıllık tarihinin 400 yılı boyunca, devletin idare merkezi olarak kullanılan muhteşem saray müzesidir. Günümüzde Topkapı Sarayı’nda saklanan on binden fazla değerli eski Çin porseleni, Çin ve Türkiye arasında iki bin yıldır uzanan dostluğun kanıtı. Topkapı Sarayı Müzesi, dünyada en çok ve en kaliteli antik Çin porselenlerini bulunduran müzedir. Topkapı Sarayı’nda Çin’in Yuan, Ming ve Qing hanedanları dönemlerinde üretilen çeşitli porselenleri bulabilirsiniz.

Din

Kadim İpek Yolu, Çin’den malları Türkiye’ye taşıdığı gibi  Çin’e İslamiyet’i de getirdi. Tang Hanedanı’nda İslam kültürü Tang halkının müziğine, kıyafetlerine ve yemeklerine yansımıştı. Deniz İpek Yolu kültürünün etkisiyle Çin'in güneydoğu kıyısı boyunca çok sayıda cami bulunmaktadır. Zheng He'nin Batı'ya yaptığı yolculuğun hikayesinde de İslam belirleyicidir, çünkü Zheng He inançlı bir Müslümandı ve yolculuğunda en büyük arzusu kutsal kabul edilen Mekke'yi görebilmekti.

Çay

Çin kültürü, Türk kültüründe izler bıraktı. Örneğin, dünyada büyük etkiye sahip olan Çin çay kültürü. Türkiye'de çay içmek günlük yaşamın önemli bir parçasıdır. Yemekten sonra bir fincan çay içip sohbet etmek Türklerin keyfi. Arkadaşlar veya akrabalar ziyarete geldiğinde çay ikram etmek ev sahiplerinin misafirlerine karşı son derece misafirperver olduğunu gösterir.

Çıpa

Çin ve Türkiye'nin denizcilik kültürleri arasında da büyük benzerlikler vardır. Bugün insanların bildiği çıpalar ilk olarak Türkiye ve Çin'de kullanılmıştır. Türkiye dünyanın ilk çıpasının doğduğu yerdir. Türkler kedileri sever ve çıpanın şekli bir kedinin pençesine göre modellenmiştir. Çin'de çapanın en erken kullanımı Han Hanedanı dönemine kadar uzanmaktadır.

Ming Hanedanı dönemindeyse İpek Yolu'nun gelişmesiyle birlikte çıpa teknolojisindende Çin etkisi hissedildi.

Kaynak: Çin Uluslararası Radyosu

Hibya Haber Ajansı