Bakan Varank: “Zanaatları yeniden canlandırmayı hedefliyoruz”

Anadolu’da geçmişten gelen mirası geleceğe aktarmak amacıyla birçok faaliyet yürütüyor. KOBİ’leri destekleyen KOSGEB de kaybolmaya yüz tutmuş meslekleri canlandırmak amacıyla yeni bir program hazırladı. Yaşayan Kültür Mirası İşletmeler Desteği ile usta-çırak ilişkisi çerçevesinde yeni zanaatkarlar yetiştirilmesine destek sağlanacak. Geri ödemesiz 250 bin lira üst limitli destek ile kuruluş, işletme ve yetiştirme, makine ve teçhizat, tanıtım ve pazarlama başlıklarında destek verilecek.

Protokol imzalandı

Yaşayan Kültür Mirası İşletmeler Desteği için KOSGEB ile Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü arasında iş birliği protokolü hazırlandı. Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy ile Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, iş birliği protokolünü imzaladı. İstanbul Atatürk Kültür Merkezi’nde atılan imzalarla destek programı yürürlüğe girmiş oldu.

Düzenlenen imza törenine iki bakanın yanı sıra Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, KOSGEB Başkanı Hasan Basri Kurt, İstanbul Büyükşehir Belediyesi AK Parti Grup Başkan Vekili ve Esenler Belediye Başkanı Tevfik Göksu, Beyoğlu Belediye Başkanı Haydar Ali Yıldız, Sultangazi Belediye Başkanı Abdurrahman Dursun, Pendik Belediye Başkanı Ahmet Cin, Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürü Okan İbiş katıldı.

Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy, Atatürk Kültür Merkezi’ndeki opera salonunun önünde gerçekleşen törende yaptığı konuşmada şunları kaydetti:

“Tek tipçi kültür: Bugün geleneksel sanatların unutulmaya yüz tuttuğu bir çağın içerisindeyiz. Küresel gücünü her geçen gün tüm baskısıyla gösteren bu kitle kültürü, yerel değerleri ve bu değerlere dayalı üretim biçimlerini tehdit etmekle birlikte tek tipçiliği de dayatmaktadır.

Medeniyetimize sahip çıkıyoruz: Dijital dünyanın etkisini arttırması ve yapay zeka uygulamaları, neredeyse toplumların nasıl düşünmesi gerektiğine dahi karar verecek düzeye ulaşmış durumdadır. Bu risklere karşı medeniyetimize sahip çıkarak, kültürel mirasımızın korunmasına dönük çalışmalar gerçekleştiriyoruz.

Somut olmayan kültürel miras: UNESCO çatısı altında imzalanan Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi bağlamında yürüttüğümüz çalışmalarla ülkemiz somut olmayan kültürel miras alanında örnek ülkelerden biri olmuştur. UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listelerine kaydettirdiğimiz 21 unsurumuz ile en çok kültürel değer kaydettiren 4’cü ülkeyiz. Ayrıca 2008 yılından itibaren geçmişle bugün arasındaki kültürel bağın güçlendiren değerli isimler Yaşayan İnsan Hazinesi olarak ilan edilmiştir.

Yetişmiş eleman ihtiyacı: Bugün de Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızla birlikte geleneksel, kültürel, sanatsal değeri olan ve kaybolmaya yüz tutmuş mesleklerde faaliyet gösteren işletmeleri güçlendirip bu birikimin gelecek nesillere aktarılmasını sağlamak için Yaşayan Kültür Mirası İşletmeler Destek Programı’nı hayata geçiriyoruz. Destek programı sayesinde hem geleneğimizdeki usta-çırak ilişkisinin canlandırılması ve sanatçıların iş gücü ile desteklenerek atölyelerinin geliştirilmesi hem de kişilerin meslekleri yerinde öğrenerek yetişmiş eleman ihtiyacının karşılanması hedeflenmektedir.

Üreten güçlü bireyler: Gençlerimizin dışardan dayatılan kültürle yetişmesini değil kendi kültür ve medeniyetimizin değerleriyle yetişen, şahsiyet sahibi, üreten, güçlü bireyler olmasını arzu ediyoruz. Elbette gençlerimiz dünyayı tanıyacak, farklı kültürleri keşfedecek, evrensel bir bakış açısına sahip olacaklardır. Ancak farklılıklar karşısında özgüven sahibi olabilmeleri için önce üzerine bastıkları toprağın sağlam olması gerektiğini de asla unutmayacağız.”

Törende konuşan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, özetle şunları söyledi:

“KOBİ’lerin sanayicinin destekçisi: Bakanlığımızın ilgili kuruluşu olan KOSGEB biliyorsunuz, KOBİ’lerin ve sanayicilerin en önemli destekçilerinden biri. Kapasite artışından katma değerli üretime, yeşil ve dijital dönüşümden girişimciliğe kadar birçok konuda özel sektöre yol arkadaşlığı yapıyor. Sadece iyi günde değil; afet ve pandemi gibi zor dönemlerde de işletmelerimizin yardımına koşuyor. KOSGEB’in tüm bu konulardaki desteklerine hepiniz fazlasıyla aşinasınızdır diye düşünüyorum.

Özel bir program: Ama bugün sizlere yepyeni bir program tanıtacağız. Birazdan protokol imzalarını atacağımız bu program, gerek içeriği gerekse hedef kitlesi bakımından çok özel bir yapıya sahip. Adından da anlaşılacağı üzere bu programda biz, binlerce yıllık tarihimizin yansıması olan geleneksel meslekleri, zanaatları yeniden canlandırmayı hedefliyoruz.

Yeni zanaatkarlar yetişecek: Özellikle teknolojinin hayatımızın her noktasına nüfuz ettiği günümüzde geleneksel, kültürel ve sanatsal değerler, çok hızlı bir şekilde unutulmaya yüz tutuyor. İşte, Kültür ve Turizm Bakanlığımızla birlikte geliştirdiğimiz programla biz, bu değerleri ayağa kaldırmak ve gelecek nesillere aktarmak istiyoruz. Sağlayacağımız desteklerle usta-çırak ilişkisi çerçevesinde yeni zanaatkarlar yetiştirilmesine katkı sunacağız.

Tek tek ulaşacağız: Tüm unsurlarıyla birlikte 250 bin liraya kadar çıkabilecek bir hibe desteğinden bahsediyoruz. Ama emin olun biz bunu kesinlikle bir maliyet olarak görmüyoruz. Kadim medeniyetimizin izlerini taşıyan bu güzide mesleklerin genç kuşaklara aktarılması kültürümüzün devamlılığı açısından çok daha önemli. O nedenle biz, kaybolmaya yüz tutmuş meslekleri yaşatmak için uğraş veren ustalarımıza tek tek ulaşacak ve bu destekten yararlanmalarını temin edeceğiz.

Akm’nin sinerjisi: Ben şahsen tüm zanaatkarlarımızın bu cazip destekten azami ölçüde faydalanmasını istiyor, başvuru sürecini yakından takip etmelerini öneriyorum. Bu arada, programın başlangıcının Atatürk Kültür Merkezinde yapılıyor olmasını da çok anlamlı bulduğumu belirtmeden geçemeyeceğim. Malumunuz burası, sadece ülkemizin değil aynı zamanda dünyanın en önemli kültür ve sanat merkezlerinden biri. Buranın sağladığı muazzam sinerjiyle birlikte programdan çok başarılı sonuçlar elde edeceğimize yürekten inanıyorum.”

Kriterler neler?

Destek programından, Ticaret Bakanlığı tarafından yayınlanan Geleneksel, Kültürel veya Sanatsal Değeri Olan Kaybolmaya Yüz Tutmuş Meslek Kolları listesinde yer alan alanlarda faaliyet gösteren işletmeler yararlanabilecek. Ayrıca, işletme sahibinin Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından verilen tanıtma kartına sahip olması veya Yaşayan İnsan Hazineleri Ulusal Envanteri’nde yer alması durumunda da destek programından faydalanabilecek.

Personele 150 bin TL

Program ile işletme sahibinin mesleki birikimlerini aktarması için yetiştireceği personel için 150 bin liraya kadar destek sağlanacak. Makine ve teçhizat giderleri için üst limiti 50 bin lira olan bir destek verilecek. Desteklenecek makine ve teçhizatın yeni veya en fazla 3 yaşında olmasına bakılacak. Yerli malı makine ve teçhizatta destek oranına yüzde 15 ilave edilecek. Tanıtım ve Pazarlama Desteği kapsamında e-Ticaret sitelerine üyelik ve komisyon bedeli, dijital reklam ve tanıtım, web sayfası tasarımı ve tanıtım filmi olmak üzere toplamda 45 bin liraya kadar destek verilecek.

Kurul değerlendirmesi

KOSGEB’in çağrı ilanına çıkmasının ardından işletmeler tarafından yapılacak ön başvurular, Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü tarafından 22 Temmuz’a kadar alınacak. Başvuru yapabileceklerin listesi, ilgili işletmelere duyurulacak. Daha sonra KOSGEB, KOBİ Bilgi Sistemi üzerinden kesin başvuruları alacak ve oluşturulacak kurulda değerlendirecek. Kurul, kesin başvuruları değerlendirip karara bağlayacak.

31 farklı ham maddeden

Ticaret Bakanlığı tarafından yayınlanan Geleneksel, Kültürel veya Sanatsal Değeri Olan Kaybolmaya Yüz Tutmuş Meslek Kolları Listesi’nde 31 farklı ham madde ile üretilen meslekler yer alıyor. Listedeki mesleklerden bazıları şöyle: Sedef kakmacılık, takunya yapımı, şimşir tarak yapımı, çeşm-i bülbül, debbağlık, kök boyacılığı, dantel örme, Şile bezi dokuma, çorap örücülüğü, bakırcılık, telkâri, kazaziye yapımı, oltu, lüle, kehribar taş işlemeciliği, çinicilik, halk çalgıları yapımı, folklorik bebek yapıcılığı, gölge oyunu tiplemeleri yapımı, nakkaşlık.

Hibya Haber Ajansı