ABD’nin “çip yasası” yalnızca kendisini engelleyecek

Çin Medya Grubu, dünya gündemine ilişkin değerlendirmede bulundu.

Çin Medya Grubu’ndan yapılan açıklamaya göre, ABD Senatosu kısa süre önce “çip yasa tasarısı” üzerinde bir usul oylaması yaparak hem Temsilciler Meclisi’nde hem de Senato’da tasarının oylanmasının önünü açtı. ABD basınında yer alan haberlere göre, söz konusu yasa tasarısıyla ABD’nin yarı iletken endüstrisinin gelişimini teşvik etmek için 50 milyar dolardan fazla sermaye sağlanacak. ABD basını söz konusu yasanın ülkedeki çip endüstrisine sözde “koruyucu parmaklıklar” sağlayarak, sübvansiyon alan şirketlerin Çin’e yatırım yapmasını sınırlayacağına özellikle dikkat çekti.

Bu gelişmeden söz konusu çip yasasının Çin’i hedef alan niyeti son derece net olarak görülebilir. Aslında, Beyaz Saray Basın Sekreteri Karine Jean-Pierre, teşvik önlemlerinin “Çin’de değil, ABD’de daha fazla çip yatırımı yaratmayı” amaçladığını ve “koruyucu parmaklıkların” Çin yatırımını yavaşlatmaya yardımcı olduğunu öne sürdü. 

Verilere göre, 1990 yılında ABD dünya genelindeki çiplerin yaklaşık yüzde 40’ını üretiyordu, ancak günümüzde bu oran yüzde 12’ye kadar geriledi. İki yıldır süren çip kıtlığı ABD’deki birçok otomobil fabrikasının üretiminin durmasına neden olmanın yanı sıra bazı elektronik ürünlerin fiyat artışına yol açtı. 

Çip endüstrisi, ülkeler arasında iş bölümü ve işbirliği gerektiren oldukça küreselleşmiş bir endüstridir. Çip alanında küresel endüstri zinciri ve tedarik zincirinin oluşumu ve gelişimi, piyasa kuralları ile işletmelerin tercihlerinin ortak etkilerinin bir sonucudur. Verilere göre, bazı ileri çiplerin üretimi, binden fazla prosedüre sahip ve 70’ten fazla defa uluslararası işbirliğiyle ancak tamamlanabiliyor. ABD’li siyasetçilerin kasten hızlandırmaya çalıştığı “ayrışma” eylemi, belli ki piyasa kurallarına aykırı olduğu gibi, küresel endüstri zincirinin istikrarına da zarar getiriyor.

Bu konuya derinlemesine bakıldığında, ABD’li siyasetçilerin diğer amacının Çin’in çip endüstrisinin gelişmesini engellemek olduğu açıktır. Aslında Trump yönetiminden itibaren ABD, Çin’in çip endüstrisini kapsamlı bir şekilde baskı altına almaya başladı. ABD Kongresi 2020 yılında çip imalat endüstrisinin ABD’deki gelişimini teşvik etmek üzere ilgili yasaların çıkartılması çağrısında da bulunmuştu. ABD’nin yeni dönem yönetimi iktidara geldikten sonra, baskıları daha da artırdı.

Son zamanlarda, Hollanda hükümetinin Hollandalı çip ekipman üreticisi ASML şirketinin Çin’e derin ultraviyole litografi makinelerinin satışına yasak getirmesine yönelik baskı yapmaktan, ABD Hazine Bakanı Janet Yellen’in Güney Kore’de ABD’nin çip siparişlerini sözde ABD’nin dost çevresine ait şirketlere teslim etme stratejisini tanıtmasına, ABD’nin Güney Kore’den ağustos sonuna kadar ABD’nin önderliğindeki “çip dörtlüsü”ne katılıp katılmayacağı konusunda kesin cevap vermesini istemesine kadar, ABD’nin Çin’i engellemek için “küçük çevre” oluşturma çabası artık herkesçe biliniyor.

Ancak siyasi müdahalenin piyasa kurallarını engellemeyeceği gibi, “teknoloji ayrışması” uygulamak da Çin’in kalkınmasını engelleyemez. Çin Yarı İletken Endüstrisi Birliği’ne göre, Çinli çip şirketlerinin toplam satışları, 2021’de yüzde 18 artarak 1 trilyon yuanın üzerinde rekor seviyeye ulaştı. Bloomberg tarafından açıklanan veriler, son dört çeyreğin her birinde dünyanın en hızlı büyüyen 20 çip şirketinin 19’unun Çin’de olduğunu gösteriyor.

Beyaz Saray, Kongre’nin ağustosta tatile girmesinden önce “çip yasa tasarısı”nı geçirmek istiyor. Ancak günümüzün küreselleşen dünyasında  ABD’nin zorla endüstri transferini veya ayrışmayı gerçekleştirmesi, kaçınılmaz olarak küresel iş bölümünde kaosa yol açacak, çip kıtlığını arttıracak ve kendisinin karşılaştığı sorunları da ağırlaştıracak. ABD’li politikacılar küresel endüstri ve tedarik zincirlerinin istikrarını koruyan eylemlerde bulunmalıdır. ABD, tarihi eğilimlere aykırı olarak başkalarının yolunu kesmek istiyorsa sadece kendi yolunu kapatacaktır.

Kaynak: Çin Uluslararası Radyosu
Hibya Haber Ajansı