Enflasyona göre düzeltilmiş tüketici harcamaları, kalıcı fiyat baskılarının hane bütçelerini olumsuz etkilemesiyle bu yıl ilk kez Mayıs ayında düştü. Fiyatlardaki değişikliklere göre ayarlanan mal ve hizmet alımları, bir ay önce aşağı yönlü revize edilen %0,3’lük kazancın ardından Mayıs ayında %0,4 düştü. Hizmetlere yapılan harcamalar artarken mallara yapılan harcamalar azaldı. Fed’in enflasyon hedefi için kullandığı kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi, bir önceki aya göre %0,6 arttı ve Mayıs 2021’den bu yana %6,3 arttı. Çekirdek PCE fiyat endeksi, beklenenden daha az %0,3 arttı. Bir yıl öncesine göre %4,7 artarak Kasım ayından bu yana en düşük artışı kaydetti. Hızlı artan benzin fiyatları ve kiralar PCE endeksinde daha düşük bir ağırlık oluşturduğundan, aylık oran Mayıs ve Haziran aylarında TÜFE’nin altında kalacak.
Alt kalemlere bakacak olursak; Enflasyondan arındırılmamış harcamalar önceki aya göre %0,2 artarken, kişisel gelir %0,5 arttı. Pandemi desteğinin büyük ölçüde çözülmesiyle, gelir artışı giderek artan bir şekilde işgücü piyasası sağlığı ile ilişkilendirilmekte. Amerikalılar, gıda ve enerji ürünleri gibi temel ihtiyaçlar dışında Mayıs ayında mal harcamalarını azalttı ve bu yıl perakende satışlarda ilk aylık düşüşe (-%0,3) yol açtı. Mayıs ayında, tasarruf oranı önceki %5,2’ten %5,4’e yükseldi, bu da harcamalardaki büyümenin yavaşlayacağını gösteriyor. Yine de, artan ücretler ve tüketici kredisi bu yıl büyümeyi destekleyecektir.
ABD ekonomisinin ana itici gücü olan tüketici harcamalarındaki yavaşlama, ekonomik görünüme ilişkin artan endişelere katkıda bulunuyor. Hanehalkı hissiyatı rekor düzeyde düşük, durgunluk korkuları artıyor ve işgücü piyasası, hala güçlü olsa da, bazı erken yumuşama belirtileri gösteriyor. Hizmetlere yönelik esnek talep, tüketici tercihlerinde mallardan hizmetlere doğru değişimi ortaya koymaktadır. Buna rağmen, rapor hizmetlere yönelik esnek talebi yansıtarak, tüketici tercihlerinde mallardan hizmetlere doğru uzun zamandır beklenen bir değişimin altını çizdi. Harcamaların mallar ve hizmetler arasında ve ayrıca isteğe bağlı satın almalar ve temel ihtiyaçlar arasındaki dağılımı, kısa vadeli tüketici görünümünü de ortaya koymakta. Gıda ve benzin gibi temel ihtiyaç maddelerinin tüketici sepetindeki payı, enflasyonun Amerikalıları ihtiyaç maddelerine daha fazla harcamaya zorlaması nedeniyle son zamanlarda keskin bir şekilde arttı.
Enflasyon Amerikalıların gelirlerini aşındırıyor ve hane halkları rekora yakın benzin maliyetleri de dahil olmak üzere ekonomi genelinde artan fiyatlar ile karşı karşıya. Bu ayın başlarında faiz oranlarını 1994’ten bu yana en fazla artıran Fed, faizleri yeniden 75 baz puan mı yoksa 50 baz puan mı artıracağına karar verirken son rakamları Temmuz ayındaki toplantısında dikkate alacak. Powell, “büyümenin pozitif kalmasını umduklarını” söyledi ve ekonominin “daha sıkı para politikasına dayanmak için iyi bir konumda olduğunu” belirtti. Ancak, son aylarda bir durgunluktan kaçınma görevinin daha zor hale geldiğini de kabul etti. Faiz artışlarının enflasyonu indirirken ekonominin yavaşlaması ve işsizliğin artması kaçınılmaz. Fed bunu ekonomiyi resesyona, stagflasyona sokmadan yapmak istese de, faiz artışlarının aşırı hızlı olmasının böyle bir riski tetikleyebileceğinden endişe ediliyor.
Fed açısından; 75 baz puanlık faiz artırımının üzerinden henüz iki hafta geçti, ancak bu hamleye neden olan faktörler – yüksek enerji fiyatları ve enflasyon beklentileri – keskin bir şekilde tersine döndü. Fed, yukarı yönlü enflasyon baskılarına işaret eden gelişmelere tepki vermekte çok hızlı olabilir. Bu, para politikasının aşırı sıkılaştırılması riskini taşıyor. Bu gelişmeler ise, FOMC’nin Temmuz’da 75 baz puan artış olarak beklenen faiz oranlarını 50 baz puanlık faiz artırımları derecesine düşürmesi durumunu desteklemektedir.
Kaynak Tera Yatırım
Hibya Haber Ajansı