Erdoğan’ın konuşmasından bazı satır başları şöyle:
“Türkiye Finlandiya tarihi olarak iyi ilişkiler içerisinde bulunan iki dost ülkedir. 1924 yılında imzalanan Dostluk Anlaşması’yla tesisi edilen diplomatik ilişkiler aradan geçen bir asıra yakın süre zarfından daha da güçlenmiştir.
Ekonomik ve ticari ilişkilerimizi çeşitlendirmeye hazırız. Görüşmelerimizde ikili münasebetlerimizin yanısıra Türkiye-AB ilişkileri dahil, güncel, bölgesel, küresel meseleleri de ele aldık.
Finlandiya’nın Türkiye’nin AB üyeliğine desteğini güçlü şekilde devam ettirmesini önemsiyoruz. Kıymetli dostumla Rusya-Ukrayna savaşı ile ilgili gelişmeler hakkında görüş teatisinde bulunduk. Savaşın diplomatik yollardan sona erdirme çalışmalarımızı anlattım.
Taraflarca akdedilen ve küresel gıda güvenliği bakımından hayati önemi olan Karadeniz Tahıl Anlaşması’nın etkin şekilde uygulanmasına dair gözlemlerimi, tespitlerimi aktardım.
Finlandiya’nın NATO’ya üyelik başvurusu elbette görüşmelerimizde önemli yer tuttu. Türkiye NATO’nun açık kapı politikasının güçlü savunucuları arasında yer alıyor.
Eş zamanlı olarak üçlü muhtırayı imzalamak suretiyle Türkiye’nin haklı güvenlik kaygılarının giderilmesi gerektiğini kayıt altına almıştık. Finlandiya’nın üçlü muhtıradaki taahhütlerini yerine getirmek için samimi ve somut adımlar attığını gördük. Gösterdiği hassasiyet ve kaydedilen mesafeye binaen Finlandiya’nın NATO’ya katılımını Meclis’te onay sürecini başlatmaya karar verdik.
Ülkemizin sürecin ilerletilmesi hususu ilkelerinin ve iyi niyetinin artık daha net görüldüğü kanaatindeyim. Sürecin nasıl ilerleyeceği İsveç’in atacağı adımlarla doğrudan bağlantılı olacaktır.
Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö’nün konuşmasından bazı satır başları ise şöyle:
“Davetiniz için ve aynı zamanda ev sahipliği için teşekkür ederim. Uzun, kapsamlı ve derin görüşmeler için teşekkür etmek istiyorum. Hepimiz burada Türkiye’de son derece devasa bir afetin yaşandığını gördük.
Dün Kahramanmaraş’ı ziyaret etme imkanı buldum. Bu ziyaretimin sonucunda şunu ifade etmek isterim; gerçekten depremin neticeleri şoke edici. Aynı zamanda sizlerin son derece verimli şekilde bölgede çalıştığını gördük.
Uluslararası pekçok insan deprem bölgesine ulaşmış ve yardım götürmüş. Bu da bizler için umut yeşertiyor diye düşünüyorum. Gerçekten çok üzücü afet ve felaket yaşandı. İnsanlar ortak payda için çalışmanın ne derece önemli olduğunu gördüler. Bence bunu örnek olarak uluslararası arenada örneklerini çoğaltabiliriz.
Jeopolitik açıdan son derece tehlikeli zamanlarda yaşıyoruz. Özellikle sayın Cumhurbaşkanı şahsınıza teşekkürlerimi iletmek isterim. Bence siz her yerde herkesle, dünyanın her yerinde görüşebilen, konuşabilen çok az kişiden birisiniz. Belki de sadece siz yapabilen tek kişisiniz.
NATO üyeliğimiz konusunda ifade ettiğiniz haberleri almak bizi çok memnun ediyor. Bugün atılan imza TBMM’nin onay sürecini başlattığına dair çok önemli bir gösterge.
Tüm Finlandiyalılar için önemli haber bu. Aynı zamanda milletvekillerimizin yüzde 95’i geçtiğimiz bahar döneminde NATO üyeliği başvurumuzu destekledi. Sizlere çok teşekkür ediyoruz.
Bir komşumuz da var İsveç. Tabii kendileri elbette ki iyi insanlar, çok iyi halk, ilişkilerimiz çok iyi. Sadece bunun için söylemiyorum. Fnilandiya’nın NATO’ya üyeliği İsveç olmadan tamamlanamaz. Çünkü ortak çıkarlarımız var. Baltık denizinde sınırlarımız var. İki komşu ülkeyiz. Umut ediyorum 32 üye ülke olur ittifak.”
Soru-cevaplar
Finlandiya’nın neyi farklı yaptığına yönelik soru
Cumhurbaşkanı Erdoğan: “Öncelikle bizim İsveç’e karşı farklı bir yaklaşımımız yok. Ancak İsveç teröristlere kucak açtı. Stockholm Caddesi sürekli olarak Türkiye’deki PKK/YPG/PYD uzantılarıyla bu caddelerde sürekli gösteriler oluyor. Sayın Başbakana da bunları söyledik. 120 civarında teröristin listesini verdik. Bu teröristleri bize verin dedik. Sayın Başbakan iyi bir insan. Ama bu teröristleri bize vermediler, veremediler. Tabii bu teröristleri bize veremeyince, vermeyince bizim de İsveç’e olumlu yaklaşmamız mümkün değil. Finlandiya’da tabii bu tür şeyler yok. Bu tür eylemler olmadığı için de Finlandiya’yı İsveç’ten ayırmak durumda kaldık ve olumlu yaklaşımımızı bugün attığımız imzayla gösterdik. Süratle Dışişleri Bakanlığı’ndan yazı bana geldi. Ben de şu anda yazıyı parlamentomuza gönderdim. Bundan sonrası komisyon, oradan da genel kurula gidecek. Temenni ederim ki seçim öncesi yetiştirmek.”
Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö: “Finlandiya, Madrid’de geçen yaz üzerinde mutabık kalldığımız her şeyi yerine getirdi. Bizim idari yetkililerimiz o tarihten itibaren Madrid’deki o tarihten itibaren her zaman temasta kaldılar. Anladığım kadarıyla karşılıklı anlayış seviyemiz daha da arttı. Hukuk sistemini daha iyi anlayabildiler. Gerçekleştirilen faaaliyetleri daha iyi anladılar. Mesela terörle mücadele konusunda. Bu da Türk dostlarımızı ikna etti diye düşünüyorum. Takvim konusuna gelecek olursak, burada aslında sayın Cumhurbaşkanı anlaşmayı veya belgeyi başvurumuzu Meclis’e gönderen belgeyi imzaladığında gerçekten bizim için önemli andı. Umuyoruz ki, Meclis’in yeterince vakti olur ve bu konuda verimli çalışma gerçekleştirilir.”
İsveç sorusu
Cumhurbaşkanı Erdoğan: “Türkiye’nin NATO’nun genişlemesine yönelik olumsuz bir yaklaşımı yok. Ama Türkiye’nin terörle mücadele de bir kırmızı çizgisi var. Eğer terörle mücadele de bizler Türkiye’ye yönelik atılan olumsuz adımları gördüğümüzde bu nereden gelirse gelsin her türli tavrı almaya hazırız. Bu NATO gibi kuruluşunun kalkıpta eğer terörle mücadelede Türkiye’yi yalnız bırakırsa tabiki Türkiye olarak biz bu tür ülkelere de evet demeyiz. Kendilerine 124 kişilik terör listesi verdik ama bu listeye yönelik İsveç’in attığı olumlu bir adım yok. Böyle bir olumlu bir adım olmayınca da kusura bakmasınlar. Sayın Başbakan iyi bir insan olabilir. Ama bizim için netice önemli. Bu neticeyi görmediğimiz sürece teröröle mücadelede bu tür olaylar oldğu sürece bizimde yaklaşımızın bugünkü gibi olacaktır.”
Hibya Haber Ajansı