Küresel piyasalar

Dün piyasalarda neler oldu? Küresel piyasalarda dün satıcılı ağırlıklı seyir görüldü. Avrupa borsaları teknoloji hisseleri öncülüğünde düştü. Kapanışta, gösterge endeksi Stoxx Europe 600 %0,58 azalarak 438,92 puana indi. ABD hisse senedi piyasaları dün de negatif tarafta kapanışlar yaptı. Piyasalar, FED’in Aralık toplantısında büyük ölçüde 50 baz puanlık bir faiz artışı beklerken, ABD’de son günlerde iyi gelen ekonomik verilerle birlikte ABD ekonomisini soğutmak amacıyla FED’in faiz politikasında sıkı duruşun uzun süre devam edebileceğini de fiyatlıyor. Goldman Sachs CEO’su David Solomon ABD’de yumuşak inişin garanti olmadığının altını çizerek belirsiz görünüm nedeniyle 2023 yılında daha düşük ikramiyelerin ve işten çıkarmaların süpriz olmaması gerektiğini belirtti.

Goldman Sachs CEO’su Solomon, bankanın ekonomistlerinin ABD’nin bir resesyonda kaçınabileceğini söylemesine rağmen ülkenin 2023’te bir resesyon görebileceğini kaydetti. Dow Jones endeksinde %1,03 düşüşle 33.596 puandan kapanış gerçekleşirken, S&P 500 endeksi %1,44 düşüşle 3.941,26 puandan kapandı. Nasdaq ise %2,00 geriledi ve günü 11.014,89 puandan tamamladı. Dün ABD 10 yıllık tahvil faizi dün %3,60 seviyesine kadar yükseldi. 10 yıllıklar bu sabah %3,55 seviyesinde. Dolar endeksinde, 105,0 seviyesinin üzerindeki seyir devam ediyor. EUR/USD paritesinde dolar endeksindeki yükselişle birlikte 1,05’in altına gerileyen bir seyir görüyoruz. AB ülkeleri Pazartesi günü yürürlüğe giren yasaya göre, Rusya’nın deniz yoluyla taşınan petrolüne 60 USD tavan fiyat uygulama kararı almış ancak Rusya üretimi kısmak zorunda kalsa bile tedbire uymayacağını açıklamıştı.

Bloomberg’in dünkü haberine göre, Rusya petrole taban fiyat uygulamaya hazırlanıyor. Brent petrolün varil fiyatı, talep endişelerinin artmasıyla 80 doların altına düştü. Böylece, Brent petrolün varil fiyatı 7 Ocak’tan bu yana en düşük seviyesini gördü. Çin’de COVID-19 salgınında günlük yeni vaka sayısı dün 25.321’e indi. Önceki gün 28.062 vaka belirlenmişti. Bu sabah açıklanan gümrük verileri, Çin’in ithalat ve ihracatının Kasım ayında beklenenden fazla düştüğünü gösterdi. Bu sabah Hindistan Merkez Bankası faiz kararını takip ediyoruz. Hindistan MB, gösterge repo faiz oranını beklentiler doğrultusunda 35 baz puan artırarak %6,25’e yükseltti. Bugün ne bekliyoruz? Asya piyasalarında bu sabah zayıf risk iştahıyla karışık bir seyir görüyoruz. ABD vadelileri ise hafif pozitif. VIX endeksi 22,2 seviyesinde.

Bugün Polonya ve Kanada Merkez Bankası faiz kararları takip edilecek. Polonya Merkez Bankası son iki toplantısında faiz oranında bir değişikliğe gitmemiş ve %6,75’te sabit tutmuştu. Kanada Merkez Bankası ise son faiz artışını beklentilerden daha düşük, 50 baz puan olarak gerçekleştirmiş ve faizi %3,75 seviyesine çıkarmıştı. Kanada MB’dan bu toplantıda 50 bp daha artırım bekleniyor. Ayrıca, Euro Bölgesi’nde TSİ 13:00’te açıklanacak olan GSYH verisinin çeyreksel bazda %0,2, yıllık bazda %2,1 artış göstermesi bekleniyor. Gelecek gündemde neler var? Bu hafta Perşembe günü Brezilya Merkez Bankası faiz kararı, Cuma günü ise Çin’de TÜFE ve ÜFE ile birlikte ABD’de ÜFE verisi açıklanacak. ABD’de ÜFE son ay yıllık bazda %8,5’ten %8,00’e gerilemiş ve beklentilerin altında kalmıştı.

Değişken gıda ve enerji fiyatlarını içermeyen çekirdek ÜFE de Ekim’de önceki aya göre değişmezken ve yıllık bazda %6,7’ye gerilemişti. Manşet ÜFE’de beklenti, bir önceki ayki yıllık %8’lik artışın ardından bir miktar yavaşlayarak yıllık bazda %7,2 artması bekleniyor. Gıda ve enerji maliyetlerini hariç tutan çekirdek ÜFE’de de yavaşlama bekleniyor. Aynı gün yine ABD’de Michigan Üniversitesi Tüketici Beklenti anketi sonuçlarının Aralık ayı verileri de takip edilecek.

Dün piyasalarda neler oldu? Dün BIST 100 endeksi güne %0,23 düşüşle 4.946,62 puandan başlangıç yaptı. Seans içinde en düşük 4.910,25 puan ve en yüksek 5.032,57 puanı gören endeks, günü %0,85 artışla 5.000,14 puandan tamamladı.

Bankacılık endeksi %0,41 ve sınai endeks %0,85 yükselirken ulaştırma endeksi %2,01 gerileyerek endeksten negatif ayrıştı. Endekste toplam işlem hacmi 113,5 milyar TL seviyesinde gerçekleşti. Bugün ne bekliyoruz? Yurt içi piyasalarda, 5.000 puanın üzerinde kalmakta zorlanan endeksin kar satışlarının etkisinde kalmaya devam edebileceğini düşünüyoruz. Bugün yurt içinde Kasım ayı Hazine Nakit Dengesi verisi takip edilecek.

Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, Eylül’de 79,5 milyar lira açık veren bütçe nakit dengesi Ekim’de de 72,2 milyar lira açık vermişti. Asgari Ücret Tespit Komisyonu 2023 yılı asgari ücret rakamını görüşmek üzere bugün ilk kez toplanacak. Gelecek gündemde neler var? Bu hafta yurt içinde açıklanacak önemli bir veri bulunmuyor.

Majör para birimlerinin ABD Dolar’ı karşısında karışık seyir izlediği günde Dolar Endeksi 105,10 seviyesinde fiyatlanırken, Euro/Dolar paritesi 1,0510 seviyesinden yataya yakın fiyatlandı. Küresel tahvillerde alış eğilimi hakim olurken, ABD 10 yıllık gösterge tahvil faizi 5 bp azalışla %3,52, Almanya 10 yıllık tahvil faizi 8 bp azalışla %1,80 seviyesine geriledi. Türkiye Hazine Eurobondlarında sınırlı satıcılı görünüm izlenirken, 2033 vadeli gösterge 10 yıllık Eurobond faizi 8 bp artışla gün içinde %8,73 seviyesinden işlem gördü. Yurt içi TL tahvil piyasasında ise Hazine ihalelerinin etkisiyle BIST Kesin Alım Satım Pazarı işlem hacmi satıcılı seyirle 4,6 milyar TL’ye yükseldi. 2 yıl vadeli gösterge tahvil bileşik faizi 35 bp artışla %11,20, 10 yıl vadeli tahvil faizi ise 14 bp artışla %10,81 seviyesinden günü tamamladı.

TL likidite tarafında TCMB 77 milyar TL’lik haftalık repo dönüşünü 42 milyar TL olarak yenilerken, APİ ile haftalık repo fonlama tutarı 237 milyar TL’ye geriledi. Aynı gün valörlü swap işlemlerinden 7,5 milyar TL ilave fonlama sağladı. TLREF oranı ise %9,87 ile TCMB politika faizinin üstünde oluşmaya devam etti. Hazine dünkü tahvill ihalelerinde, Eylül 2027 vadeli sabit kuponlu tahvilden ortalama %10,52 yıllık bileşik faizle 28,8 milyar TL ve Ekim 2029 vadeli değişken faizli tahvilden ortalama %21,25 yıllık bileşik faizle 5,1 milyar TL borçlandı. Aralık ayında 24 milyar TL’lik iftasına karşılık 45 milyar TL borçlanma hedefleyen Hazine, böylece bu haftaki ihraçlarda toplamda 36 milyar TL borçlanmış oldu. Hazine önümüzdeki haftaki ihalelerle birlikte Aralık ayı boçlanma programını tamamlayacak.

TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru endeksi aylık bazda %0,3 yükseldi. TCMB tarafından yayımlanan verilere göre, reel efektif döviz kuru endeksi TÜFE bazında 55,65 puan olarak belirlendi. TÜFE bazlı reel döviz kuru endeksi Ekim ayında 55,70 puandan 55,48 puana revize edildi. TCMB Aylık Fiyat Gelişmeleri raporunu yayımladı. 1,5 yıl sonra ilk yavaşlamasını kaydeden enflasyona ilişkin değerlendirmesinde TCMB, gıda grubu geneline yayılan artışların sürdüğünü belirtti. Kasım ayında gıda grubu yıllık enflasyonundaki yükselişte taze meyve ve sebze ile süt ürünlerinin öne çıktığını, buna karşın grup geneline yayılan artışların devam ettiğini belirtti.

TCMB Kasım ayı fiyat değerlendirmesinde yıllık enflasyondaki gerilemeyi enerji ve temel mal gruplarının sürüklediğini ifade etti. Cumhurbaşkanımız Erdoğan TİSK Genel Kurulu toplantısında asgari ücrete ilişkin mesajlar da verdi. Erdoğan asgari ücretle ilgili olarak, “Gereken fedakarlıkları yaparak çalışanların hak ve refahlarını ne kadar korursak ortak hedeflerimize o derece hızlı ve güvenli ulaşabiliriz” diye konuştu. Erdoğan konuşmasında enflasyona ilişkin değerlendirmeler de yaptı. Erdoğan Kasım enflasyonunda iyileşmenin sürdüğünü, yılbaşından itibaren enflasyonda iyileşmenin hızlanacağını belirterek “Şubat’tan itibaren daha makul ve kontrolü kolay bir yere gelecek” ifadelerini kullandı.

Fitch’in “Global Ekonomik Görünüm” raporuna göre, bu yıl için büyüme beklentisi %5,2 olarak korunurken, gelecek yıl için beklenti %3,0’ten %2,9’a çekildi. Fitch, 2024 yılı için de %2,9 olan beklentisini korudu. Türkiye’nin en fazla ticaret yaptığı Euro Bölgesi’nin resesyona girmeye hazırlandığını belirten Fitch, bunun ihracat artışını sınırlayacağını söyledi. Fitch’in enflasyon beklentisi 2022 sonu için %75, 2023 sonu için %55 ve 2024 sonu için %48 oldu. Fitch, TCMB politika faizinin bu yıl %9,00’da sabit kalacağını, 2023 sonunda faizin yeniden artarak %13,00 seviyesinde olacağını açıkladı.

Fitch, USD/TRY yıl sonu beklentilerini bu yıl sonu için 20,00, gelecek yıl sonu 24,90 ve 2024 sonu için 27,70 seviyesinde öngördü. TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu, savaşın da etkisiyle yüksek enflasyonun yaşandığını, enflasyon konusunda yıl sonunu çok daha iyi bir noktada kapatacağımızı ve Ocak sonu ve Şubat ayında, enflasyonu yükselten sebeplerin geride kalacağını söyledi. Kavcıoğlu, faiz indirimiyle birlikte kur ve faiz oranlarında bir denge oluştuğunu söyledi. Perakende Ticarette Uygulanacak İlke Ve Kurallar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre, 200’den fazla şubesi olan zincir mağazalar, satışa sundukları ürünler ile şubelerine ilişkin verileri Ticaret Bakanlığı’nın belirlediği sisteme aktaracak.

ABD’nin Georgia eyaletinde 8 Kasım’da düzenlenen ara seçimlerde senatör adaylarının hiçbirinin %50’ye ulaşamamasının ardından ikinci tura kalan seçimin kazananı, Demokrat Senatör Raphael Warnock oldu. Eyalette ikinci tur seçimde sonuç ne olursa olsun Demokratlar, ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris’in eşitlik bozma oyu sayesinde 100 üyeli Senato’da 50 sandalyeye sahip oldukları için çoğunluğu garantilemişti. Georgia’yı da Demokratların almasının ardından Senato’daki denge 51 Demokrat-49 Cumhuriyetçi şeklinde sürecek.

ABD’nin 2023 savunma bütçesini de içeren Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa (NDAA) tasarısının son halinden, Temsilciler Meclisince Türkiye’nin F16 alımını sınırlandırmak üzere konulan maddeler de çıkarıldı. İlgili maddelerin konferans komitesinden çıkarılmasıyla, Türkiye’nin F-16 alımına yasa gerekçesiyle bazı kısıtlamalar getirme kozu ABD Kongresinin elinden alınmış oldu ancak silah satışının yapılabilmesi için yönetimin sunduğu satış tebligatına kongreden itiraz gelmemesi gerekiyor. Diğer taraftan, başta New Jersey Senatörü Bob Menendez olmak üzere Türkiye karşıtlığı ile bilinen kongre üyeleri, her fırsatta Türkiye’ye F-16 satışını engelleyeceğini açıklıyor. Türkiye, ABD’den 40 yeni F-16 Blok 70 savaş uçağı ve envanterindeki 80 uçak için ise modernizasyon kiti talep ediyor.

Commerzbank Research dün yayımladığı raporda, spot altın fiyatının önümüzdeki haftalarda düşüş göstermesinin beklendiğini bildirdi. Altın fiyatının 1750 dolar/ons seviyesine düşeceğini öngördü. Altın fiyatının Fed’in attığı adımları yakından takip ettiğini belirten Commerzbank, Fed faiz indirimlerine başladığında altın fiyatının yeniden yükselişe geçeceğini öngördü. Commerzbank, Fed’den ilk faiz indiriminin 2023’ün ikinci yarısında geleceğini de öngördü.

Avrupa’nın en büyük ekonomisi olan Almanya’da fabrika siparişleri Ekim ayında arttı ve imalat sektöründe iyileşme olduğuna işaret etti. Almanya İstatistik Ofisi’nin verilerine göre fabrika siparişleri Ekim’de önceki aya kıyasla %0,8 artarak %0,1’lik tahminleri aştı. Bu durum, talebin toparlandığına işaret etti.

Çin’in ihracatı zayıflayan küresel talebin etkisiyle Ekim ayının ardından Kasım’da da düştü. Verilere göre Kasım’da ihracat yıllık bazda %8,7 azaldı. Ekim ayında da ihracat %0,3 düşmüştü. Ekonomistler Kasım’da ihracatta %2 düşüş bekliyorlardı. Kasım’da ithalat da beklentilerin üzerinde geriledi. İthalatta düşüş yıllık bazda %10,6 olurken, beklentiler %4 düşüş olacağı yönündeydi. Çin’in ticaret fazlası Kasım ayında, Ekim ayındaki 85,15 milyar doların ve 78,05 milyar dolar olan beklentilerin altında 69,84 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

Erciyas Çelik Boru (ERCB, Pozitif): Erciyas Çelik Boru, yurtdışındaki bir projenin devamı niteliğinde diğer bir faza ilişkin yaklaşık 119.4 milyon USD tutarında sipariş sözleşmesi imzaladı. Yeni faza ilişkin alınan siparişle birlikte toplam sipariş tutarı yaklaşık 174.600.000 USD’ye ulaştı. Boru hatları projelerinin diğer fazlarının alım süreci halen devam etmektedir. Projenin 2023 yılı içerisinde tamamlanması hedefleniyor.

Alarko Carrıer (ALCAR, Pozitif): Yönetim Kurulu tarafından, Ümraniye’da bulunan söz konusu arsa ve üzerindeki taşınmazların 401.443.700 Türk Lirası satış bedeli karşılığında İstanbul Silah ve Savunma Sanayi A.Ş.’ye satılmasına ve satış bedelinin tapu devri sırasında peşin olarak tahsil edilmesine, bu satış sonucunda oluşacak satış karının %50 lik kısmının pasifte özel fon hesabına aktarılmasına karar verildi.

Konfrut Gıda (KNFRT, Pozitif): Şirketin %100 iştiraki Konfrut AG Tarım A.Ş., yeşil dönüşüme öncülük etme ve sıfır atık hedefi kapsamında, Yenilenebilir Biyokütle Enerji Tedariki alanında da faaliyet göstermeye başladı. Konfrut AG’nin temel üç iş biriminden “Endüstri” alanında gerçekleştirilecek faaliyet ile şirketin kapsamlı tedarik zinciri üzerinden Türkiye genelindeki yüksek kalori değeri olan tarım ve orman atıkları toplanacaktır. Biyokütle Enerji Santrallerine yıllık 100 bin ton çevreci ve yenilenebilir yakıt tedarik edilerek Şirketin cirosuna yıllık %6 büyüme katkısı sağlanması hedeflenmektedir.

Alfa Solar (ALFAS, Pozitif): Şirket, Tekirdağ merkezli bir tekstil firmasıyla güneş enerjisi santralinde kullanılacak olan güneş enerjisi paneli satımına ilişkin KDV hariç toplam yaklaşık 5.3 milyon USD bedel tutarında sipariş alınmış olup, ilgili siparişin avans ödemesinin 06.12.2022 tarihinde şirket hesaplarına geldiği bildirildi.

Kaynak: Halk Yatırım
Hibya Haber Ajansı