Risk iştahındaki baskı haftanın ilk işlem gününde de devam ediyor. Yüksek enflasyon ortamında merkez bankalarının sıkılaştırıcı adımlarının devam edeceği beklentileri küresel büyümeye yönelik endişeleri gündemde tutuyor. Bununla birlikte Avrupa’da enerji krizinin sürmesinin yanında bankacılık sisteminin artan riskleri de piyasalarda etkisini gösteriyor. Kötü bir performans gösteren ve geçen hafta %3’e yakın değer kaybıyla tamamlayan ABD ana endekslerinde bu sabah da güçsüz bir görüntü var. Öte yandan, Avrupa vadelilerinde baskı biraz daha belirginken, Çin piyasalarının kapalı olacağı haftada Japonya hariç MSCI Asya Pasifik endeksi %1’e yakın değer kaybediyor. Veri tarafında bu hafta özellikle ABD’de PMI ve istihdam rakamları yakından izlenecek. Genel olarak verilerin, ekonomide olumlu trendin devam ettiğine yönelik sinyaller vermeye devam etmesi bekleniyor. Bu da Fed’in şahin tutumundan geri adım atmaması anlamına geliyor ki diğer para birimlerindeki zayıflık da düşünüldüğünde Dolar’ın gücünü koruyabilecek olması risk iştahını baskılayabilecek bir diğer etken olarak duruyor. Bu arada, bu haftaki OPEC+ toplantısında üretim kesintisinin gündemde olması bu sabah petrol fiyatlarında sert yükselişe neden olurken, petroldeki bu hareket enflasyon endişelerini biraz daha artırıyor. Yurtiçi tarafta ise geçen ay bankacılık ve vadeli piyasalarda yaşanan sert hareketler ve bu hareketlerden doğabilecek önemli risklere yönelik alınan önemlerle Borsa İstanbul’da oynaklığın kısmen azaldığını izledik. Piyasaların, geçen ay yaşanan gelişmeleri yavaş yavaş geride bırakacağını ve ekim sonu itibarıyla açıklanacak üçüncü çeyrek finansallarına odaklanmaya çalışabileceğini düşünüyoruz. Üçüncü çeyrekte ekonomide yaşanan kısmi ivme kaybına karşın şirketlerin ikinci çeyrek performanslarını koruması öngörülüyor. Bu kapsamda, eylül ortasında yaşanan düşüşün ardından BIST100’ün yavaş yavaş toparlanma eğilimi gösterebileceğini düşünüyoruz ki bu sabah açıklanacak ve %83-85 aralığına çıkması beklenen yıllık enflasyon da endeksteki olası toparlanmaya katkı sağlayabilir. Bugün ayrıca sabah açıklanacak eylül PMI verisi de önemli. Endeksin güne ise hafif satıcılı bir görüntüyle başlamasını beklerken, 3.150 destek bölgesinin üzerinde olası bir kalıcılık pozitif bir sinyal olarak değerlendirilebilir.
MAKROEKONOMİ
Cuma günü TÜİK tarafından ağustos ayına ilişkin dış ticaret dengesi verisi yayınlandı. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış verilere göre ağustosta ihracat aylık %2,6 artarak 2022 yılı ortalamasının sınırlı üzerinde, ithalat ise aylık %3,8 artarak rekor seviyede gerçekleşti. Arındırılmış verilere göre dış ticaret açığı 10 milyar USD’nin üzerinde ve rekor seviyede.
Kaynak: TÜİK.
Ayrıca Türkiye brüt dış borç stoku 2. çeyrekte 451 milyar USD’den 444,4 milyar USD’ye geriledi. GSYH oranı da %56,4’den %53,7’ye iyileşerek 2018 yılı son çeyreğinden bu yana en düşük seviyede. Kamu ve özel sektörün uzun vadeli borç stokundaki azalış toplam dış borç stokunun bir önceki çeyreğe göre iyileşmesinin ana nedeni olurken özel sektörün kısa vadeli borcunu artırması iyileşmeyi sınırladı.
Bu haftanın veri gündemine baktığımızda,
Resesyon endişelerinin arttığı ve uluslararası kuruluşların büyüme tahminlerinde aşağı yönlü revizeyi sürdürdüğü bir ortamda bu hafta başta ABD ISM imalat ve imalat dışı olmak üzere Avrupa ve ABD’den imalat ve hizmet PMI verilerini takip edeceğiz. Fed’in para politikasına yön vermesi açısından dikkatle izlenen ABD tarım dışı istihdam verisi, Fed yetkililerinin konuşmaları, petrol arzı konusundaki adımlarının izleneceği OPEC+ Grubu toplantısı, Çin’de bir hafta süren Golden Week tatili, İngiltere’de Muhafazakar Parti’nin konferansı ve BoE’nin gelişmelere karşı duruşu bu hafta başlıca takip edilecek gelişmeler.
İngiltere odaklı finansal istikrara dair risklerle birlikte küresel merkez bankalarının özellikle para birimlerinde hareketliliğe karşı atabilecekleri olası adımları bu hafta da piyasa katılımcıları yakından izleyecek. Nihayetinde bir yandan da Avrupa’da enerji kaynaklı sorunların büyümeyi baskılayabileceği ve İngiltere’deki gelişmeler gibi küresel görünüme dair aşağı yönlü unsurların Fed’in faiz artırımı planlarını ne yönde etkileyebileceği de yakından izleniyor. Bununla birlikte rutin olarak her ayın ilk cumasında takip ettiğimiz ABD tarım dışı istihdam verisi istihdam piyasasının görünümü ve Fed’in faiz artırım hızı açısından yakından izlenecek. Öncesinde açıklanan haftalık işsizlik maaş başvuruları sıkı istihdam piyasası görünümünün korunduğunu gösteriyor ve hatta son açıklanan haftalık işsizlik maaş başvurusu nisandan bu yana en düşük seviyeye gerileyerek Fed’in agresif adımlarını kaldırabilecek bir ekonomi resmi sunsa da arka planda büyük şirketlerin (Facebook’un çatı şirketi Meta gibi) işe alımları durdurması da yakından izleniyor ve ücretlerdeki görünümün Fed’in duruşunda belirleyici olacağı gözleniyor. Ek olarak geçen haftaki çekirdek PCE deflatör ve büyüme verisinin yukarı yönlü revizesi de Fed’in daha sıkı duruş olasılığını destekliyor. Bu hafta cuma günü açıklanacak tarım dışı istihdam öncesinde izleyeceğimiz ADP özel sektör istihdamın eylülde 200 bin kişi artması bekleniyor, önceki ay 132 bin kişiydi. Tarım dışı istihdamın ise eylülde 250 bin kişi artması bekleniyor ki önceki ay 315 bin kişiydi. Bununla birlikte okul açılma dönemi olduğundan daha iyi bir rakam görme olasılığını da dikkate almak gerekebilir. İlk yarıda daralan GSYH verisine rağmen ISM imalat ve imalat dışı verileri genişleme bölgesinde kalmayı sürdürüyor ki eylülde hafif gerilese de endekslerin genişleme bölgesinde kalması beklenmekte.
Avrupa tarafında ise PMI verilerinin nihai halinin yanı sıra; ECB’nin 8 Eylül’deki son toplantısının tutanakları; ekimdeki ECB toplantısı öncesi faiz artırım miktarında ipucu içermesi açısından yakından takip edilecek. Euro Bölgesi’nde TÜFE çift haneye çıkarken ECB’yi de agresif adım atması için zorluyor. Bölgede çekirdek enflasyon da yıllık %4,8 artarak tüm zamanların en yükseğinde ve TÜFE verisi %2’lik enflasyon hedefinden oldukça uzakta. ECB Başkanı Lagarde’ın yönlendirmesi ise önümüzdeki “birkaç toplantıda” faizlerin artırılacağı yönünde olurken, 27 Ekim’deki toplantıda ECB’den 75 baz puanlık faiz artırım beklentisi piyasada ağırlık kazanmış durumda. İngiltere tarafında vergi indirimi planının ardından hükümet kanadından gelebilecek açıklamalar izlenmeye devam edilecek ki Muhafazakar Parti’nin sonbahar konferansı bu açıdan izlenecek. İngiltere’de yeni başbakanla birlikte önemli bir büyüklükte (45 milyar sterlin) vergi indirimi paketinin yürürlüğe konulması amaçlanıyor, bu mali paketin nasıl finanse edileceği merak konusu iken böyle büyük bir mali paketin de enflasyonu ülkede daha da artırabileceği endişesi bir yandan öne çıkmakta. Bu durum tahvil faizlerini ve sterlini baskı altında bırakırken İngiltere Merkez Bankası’nın geçen hafta piyasa koşullarının düzeltilmesi amacıyla uzun vadeli tahvillerde geçici alım yapacağını duyurmasını zorunlu kıldı.
Almanya sanayi üretimi ve Rusya TÜFE bu haftanın dikkat çeken verilerinden. Türkiye ihracatının yaklaşık %8’sini oluşturması açısından da önemli olan Almanya ekonomisinin performansının enerji arzı sorunu gölgesinde nasıl seyrettiğine dair fikir verecek olan sanayi üretim verileri izlenecek. Mart ayından bu yana Almanya’da sanayi üretimi yıllık olarak daralmakta. Ağustos ayında düşük bazın da etkisiyle artıya geçebileceği görülmekte, bununla birlikte aylık düşüşün sürmesi bekleniyor. Ayrıca Rusya TÜFE’nin düşen gıda fiyatlarının da etkisiyle eylül ayında %14,3 seviyesinden %13,6’ya yavaşlaması bekleniyor, TÜFE’de hedef %4 seviyesinde. Rusya Merkez Bankası jeopolitik gelişmeler ardından politika faizini şubatta ilk olarak %8,5’den %20’ye yükseltmiş, nisan ayından bu yana ki indirimlerle politika faizini %7,5’e çekmişti.
Merkez bankaları tarafında Avustralya ve Yeni Zelanda faiz kararları dikkat çekmekte. Enflasyonla mücadele kapsamında Avustralya ve Yeni Zelanda merkez bankalarının faiz artırımını sürdürmesi beklenmekte. Avustralya Merkez Bankası mayıstan bu yana ardı ardına faiz artırımını sürdürüyor ve toplamda 225 baz puanlık artırımı gerçekleştirmiş durumda, ülkenin enflasyonu %6,1 seviyesinde bulunurken, enflasyon hedefi %2-3 aralığında. Ülkede konut fiyatlarında da düşüş sürüyor, buna yönelik olası açıklamalar da izlenecek. Bankanın 50 baz puan artışla politika faizini %2,85’e çekmesi beklenirken, piyasa beklentileri yıl sonunda faizin %3,4 seviyelerine ulaşması yönünde. Nisan ayından bu yana ardı ardına 50 baz puanlık artış sergileyen Yeni Zelanda Merkez Bankası’nın bu haftaki toplantısında da 50 baz puan artışla faizini %3,5’e çıkarması beklenmekte, ülkede enflasyon %7,3 seviyesinde, hedefi %1-3 aralığında.
Yurt içinde haftaya yoğun veri akışıyla başlanıyor, bugün eylül ayına ilişkin imalat PMI ile enflasyon verileri açıklanacak. TÜFE verisi ardından yarın TCMB aylık fiyat gelişmeleri raporu ve reel efektif döviz kuru endeksi izlenecek. Ayrıca cuma günü DHMİ uçuş istatistikleri ile Hazine nakit dengesi takip edilecek.
ŞİRKET HABERLERİ
Alarko GYO (ALGYO, Nötr): Portföyde yar alan İstanbul – Beyoğlu İlçesinde bulunan Alarko-DİM İş Merkezi’nin 1-2-3-4 no.lu bağımsız bölümlerinin 39,6mn TL+KDV bedel üzerinden Sürgü Gayrimenkul Yatırım A.Ş.’ye satılmasına ve satış bedelinin tapu devri sırasında peşin olarak tahsil edilmesine ilişkin karar daha önce kamuya duyurulmuştu. Söz konusu satışa ilişkin tapu devir işlemleri tamamlanmış olup, 39,6mn TL+KDV tutarındaki satış bedelinin tamamı tahsil edilmiştir.
Garanti Bankası (GARAN, Nötr): JCR Eurasia Rating, 30 Eylül 2022 tarihli raporunda, Türkiye Garanti Bankası’nın Uzun Vadeli Uluslararası Yabancı Para Notu’nu ‘BBB-‘, Uzun Vadeli Uluslararası Yerel Para Notu’nu ‘BBB’ olarak yatırım yapılabilir seviyede, görünümünü ise Stabil olarak teyit etmiştir. Diğer taraftan, Banka’nın Uzun Vadeli Ulusal Notu yine yatırım yapılabilir seviyede ve en yüksek kredi derecelendirme kategorisi olan ‘AAA(Trk)’, görünümü ise ‘stabil’ olarak teyit edilmiştir.
Kontrolmatik Teknoloji (KONTR, Nötr): Şirket ile yabancı bir müşterisi arasında, 132/33kV anahtar teslim trafo merkezi yapımı işi karşılığında toplam bedeli 6,73mn USD olan yurt dışı satış sözleşmesi 30/09/2022 tarihinde imzalanmıştır.
Türk Telekom (TTKOM, Nötr): %100 Türk Telekom iştiraki olan kurumsal girişim sermayesi şirketi TT Ventures Proje Geliştirme A.Ş. ile İstanbul Portföy Yönetimi A.Ş. arasında grubun stratejik odak alanları ile sinerji yaratılabilecek, global büyüme potansiyeline sahip yeni nesil inovatif teknoloji girişimlerine yatırım yapmak üzere Girişim Sermayesi Yatırım Fonu (GSYF) kurulması için anlaşma sağlanmıştır. Bu doğrultuda, İstanbul Portföy Yönetimi A.Ş. tarafından “İstanbul Portföy Yönetimi A.Ş, TT Ventures Girişim Sermayesi Yatırım Fonu” kuruluşuna ilişkin yapılmış olan başvuru SPK tarafından uygun bulunmuştur.
Zorlu Enerji (ZOREN, Nötr): Şirketimizin %100 bağlı ortaklığı Zorlu Doğal Elektrik Üretimi AŞ’nin Denizli ili Sarayköy ilçesinde işletmekte olduğu 80 MWm / 80 MWe kurulu güce sahip Kızıldere 2 Jeotermal Enerji Santrali’nin mevcut üretim lisansı jeotermal enerji santraline entegre olarak güneş enerjisinden elektrik üretmek amacıyla 91,995 MWm / 80,00 MWe gücünde Birleşik Yenilenebilir Elektrik Üretim Tesisi (Ana Kaynak JES + Yardımcı Kaynak GES) olarak tadil edilmiştir.
SEKTÖR HABERLERİ
Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS) kapsamında AKSUE.E, ARASE.E, GMTAS.E ve TEKTU.E payları 03/10/2022 tarihli işlemlerden (seans başından) 02/11/2022 tarihli işlemlere (seans sonuna) kadar açığa satışa ve kredili işlemlere konu edilemeyecektir.
Not: VBTS kapsamında getirilen tedbirler, payın işlem gördüğü pazarın/platformun işlem kuralları, pazar değişimi veya diğer nedenlerle uygulanan işlem esaslarından ayrı olarak değerlendirilir. Buna göre VBTS tedbirleri diğer düzenlemeler veya kararlarla uygulamaya alınan işlem esaslarının geçerlilik süresinden ayrı olarak tedbir süresinin sonuna kadar uygulanmaya devam eder.
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Anel Elektrik (ANELE): Şirketin 14.09.2022 tarihli KAP duyurusu ile paylaşmış olduğu, Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu (TOGG) Gemlik Kampüs projesi PD Workshop tesisleri elektrik işlerinin yapılmasına yönelik devam eden sözleşmesine ek zeyilname, proje işvereni Yapı Merkezi İnşaat ve Sanayi A.Ş. ile şirket arasında imzalanmıştır. Bahse konu ek iş kapsamı 48,95mn TL’dir. Projenin 2023 yılının ilk çeyreğinde tamamlanması planlanmaktadır.
Atlantis Yatırım Holding (ATSYH): Şirket iştiraki olan Naviga Tekstil ile Markap Tekstil arasında ihracat-imalat sözleşmesi imzalanmış olup sözleşme tutarı 1,5mn Euro’dur.
Batı Anadolu Çimento (BTCIM): 09.09.2022 tarihli Yönetim Kurulu Kararı uyarınca Akbank T.A.Ş’nin iznine tabi olduğu belirtilmiş olan Batısöke Söke Çimento Sanayii T.A.Ş.’nin Batıçim Enerji Elektrik Üretim A.Ş. nezdinde sahip olduğu payların tamamının Şirket tarafından devralınması işlemine Akbank T.A.Ş. izin vermiş olup, bu kapsamda belirtilmiş olan pay devri işlemi bugün itibariyle 8.7mn USD (161mn TL)- Türk Lirası bedelle Batısöke Söke Çimento Sanayii T.A.Ş.’nin Şirketimize olan borçlarından mahsup edilmek suretiyle gerçekleştirilmiştir
Gedik Yatırım (GEDIK): Şirket, 327,6mn TL olan çıkarılmış sermayesinin 505mn TL’ye çıkarılması amacıyla 177,4mn TL nominal değerli bedelli sermaye artırımı kararı almıştır. Yeni pay alma haklarının 1 TL nominal değerli her bir pay için 2 TL fiyat üzerinden kullandırılmasına karar verilen sermaye artırımından elde edilecek fonun emisyon primi dahil 354,8mn TL’ye ulaşması planlanmaktadır. Sermaye artırım sürecinin olağan akışında, mevcut ortaklık yapısı gereği sermaye artırım tutarının %84,87’sine sahip ana hissedar Inveo Yatırım Holding A.Ş. tarafından normalde gerekli izinlerin alınması akabinde karşılanacak olan 301,1mn TL, Inveo Yatırım Holding A.Ş.’nin Türkiye Sermaye Piyasaları ve Gedik Yatırım’a olan güvenini göstermek adına 30.09.2022 itibarıyla sermaye avansı olarak yatırılmıştır.
Link Bilgisayar (LINK): Şirketin nakit akış programı ve kurumlar vergisi avantajları dikkate alınarak, ilgili düzenlemeler çerçevesinde, 30 Haziran 2022 tarihli finansal durum tablosunun “Nakit ve Nakit Benzerleri” hesabında izlenen banka hesaplarındaki mevduatın 2mn USD tutarındaki kısmı bugün itibarıyla 18,5507 TL/ABD Doları üzerinden TL’ye dönüştürülerek üç ay vadeli, 30 Aralık 2022 vadeli kur korumalı TL mevduat hesabı açılmıştır.
FAİZ PİYASALARI
Cuma günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %12’den %12,04 seviyesine yükseldi. TCMB cuma günü 28 milyar TL’lik (%12’den, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Ayrıca BİST bünyesinde kotasyon yoluyla 7,8 milyar TL (%13,50’den, 3 gün vadeli) kullandırdı. Toplam fonlama tutarı ise 280 milyar TL oldu.
ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi cuma günü %3,79 seviyelerinden başlarken, gün içerisinde %3,68-%3,84 bandında hareketin ardından %3,83 seviyesinden günü kapattı.
Yurt içi tahvil piyasasında, cuma günü verim eğrisi genelinde faizlerde yükselişler görüldü. Bu kapsamda, günlük bazda kısa vadeli tarafta 10 baz puana yaklaşan yükselişler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta 25 baz puana yaklaşan yükselişler görüldü. Gösterge kağıtların faizlerinin haftalık bazda değişimlerine bakıldığında ise, kısa vadeli tarafta 105 baz puana varan yükselişler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta 110 baz puana varan yükselişler görüldü.
GÜNLÜK ÖZET PİYASA VERİLERİ
Kaynak Ziraat Yatırım
Hibya Haber Ajansı