Küresel PMI verileri resesyon beklentilerini artırdı

Geçen hafta beklentilerin altında gelen küresel PMI verileri resesyon beklentilerini artırırken, emtia ve petrol fiyatlarında sert düşüşler gözlendi. Bu da Fed’in daha fazla agresifleşmeyebileceği düşüncesini beraberinde getirdi ve borsalar alımlarla karşılaştı. MSCI Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülke endeksleri haftayı sırasıyla %5,4 ve %0,7 oranında değer kazançlarıyla tamamladı. Borsalardaki alıcılı görüntünün haftaya başlarken de devam ettiğini izliyoruz. MSCI Asya Pasifik endeksi yaklaşık %2 oranında primli. ABD vadelileri de artı bölgede seyrediyor. Yurtiçi piyasalarda ise cuma akşamı BDDK’nın finansal istikrarın güçlendirilmesine yönelik aldığı karar takip edildi. BDDK’nın TL ticari kredi kullanımına yönelik yeni koşul getiren kararının ardından akşam kontratı yaklaşık %3 düştü. Dün döviz nakit pozisyonuna esneklik getiren ek duyuruya karşın, şirketlerin düzenlemeye adaptasyon süreci, genel olarak bu tip önlemlerin yarattığı belirsizlik algısı ve ekonomik büyümenin bir miktar yavaşlayabileceği düşüncesi Borsa İstanbul’da satışlarla sonuçlanabilir ve olası satıcılı görüntü en azından birkaç gün sürebilir.

*Yeşil ok olumluyu kırmızı ok olumsuzu göstermektedir.
 

MAKROEKONOMİ

Yurt içinde, haziran ayında güven endekslerinde inşaat sektörü hariç düşüşler görülmekte, kapasite kullanım oranında ise geçen ayki yatay seyrin ardından sınırlı düşüş gözlenmekte. Dikkat çekici olarak reel kesim güven endeksi alt endekslerinden genel gidişat ve gelecek üç aydaki ihracat siparişleri düşerken, sabit sermaye yatırım endeksi ise arttı.

• Hizmet, perakende ticaret, inşaat, reel kesim ve tüketici güven endekslerinin belirli alt endeksleri ile hesaplanan ekonomik güven endeksinin ise 96,7’den 93,5’e gerileyerek iyimserlik eşik seviyesinin altındaki seyrini sürdürdüğünü hesaplamaktayız.
• Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanan geçici verilere göre, mayıs ayında aylık ihracat %18,8 düşüşle yaklaşık 19 milyar USD seviyesinde gerçekleşerek ivme kaybına işaret etmişti. Haziran ayına ilişkin günlük ihracat verileri ise ihracatın toparlanarak yeniden güçlü seyrine ulaştığına işaret etmekte.

• Arındırılmış verilere göre baktığımızda haziran ayında hizmet sektörü güven endeksi %1,7 ve perakende ticaret %2,3 gerilerken, inşaat sektörü güven endeksi ise %1,7 artış kaydetti. Tüketici güven endeksi ise enflasyonist görünümün etkisiyle aylık %6,2 oranında düşüşle 63,4’e geriledi ve böylece tarihi düşük seviyesini yeniledi.
• Arındırılmış reel kesim güven endeksinde ise %2,2 düşüş görülmekte ve Temmuz 2020’den bu yana en düşük seviyede bulunmakta. Reel kesim güven endeksinde genel gidişat ve gelecek üç aydaki ihracat siparişleri alt endekslerindeki belirgin düşüşü, sabit sermaye yatırım harcamasındaki artış sınırlı telafi etti. İstihdam alt endeksindeki artış sınırlı da olsa sürmekte. Hizmet sektörü güven endeksinde, alt endekslerde en belirgin düşüş gelecek 3 aylık dönemde hizmetlere olan talep beklentisinde görülürken, perakende ticaret sektörü endeksinde ise gelecek 3 aylık dönemde iş hacmi-satışlar beklentisi alt endeksinde gözlenmekte. İnşaat sektörü güven endeksi ise, mayıs ayındaki %2,2 düşüşün ardından haziran ayında %1,7 artışla kısmi toparlandı, endeks geçen ay konut sektöründe açıklanan teşviklere rağmen 100 olan büyüme eşik değerinin belirgin altında kalmaya devam ediyor.
• Arındırılmış kapasite kullanım oranı haziran ayında 0,6 puanlık düşüşle %77,5 seviyesine gerilemesine rağmen tarihsel ortalamalarının üstünde seyretmeye devam etti. Haziran ayında ihracatta önemli yer tutan motorlu kara taşıtları imalatı, kimyasal ürünlerin imalatı ve kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı gibi ihracat ağırlıklı sektörlerdeki düşüşler öne çıkarken, tütün ürünleri imalatı, makine ve ekipmanların kurulum ve onarımı ile içeceklerin imalatı sektörlerindeki yükselişler ise KKO’daki düşüşü sınırladı.

Ayrıca İngiltere’de iç talebin seyrine ilişkin olarak perakende satışlar, artan enflasyonist baskıların tüketiciler üzerindeki olumsuz etkisiyle mayıs ayında aylık %0,5 düşüş sergiledi. 

Almanya’da haziran ayına ilişkin IFO iş dünyası endeksi, Rusya ve Ukrayna arasındaki kriz ve tedarik zincirindeki sıkıntılar, özellikle son dönemde Rusya’dan doğal gaz tedarikinde yaşanan kriz, artan enflasyonist baskıların etkisiyle 93’ten 92,3’e gerileyerek beklentilerin üzerinde düşüş kaydetti.

ABD’de Michigan Üniversitesi tüketici güveni endeksi öncü verisi haziran ayında yüksek seyreden enerji fiyatları ve enflasyonist baskılarla 58,4’ten 50’ye geriledi.

ABD’de mayıs ayında yeni konut satışları diğer konut piyasası istatistiklerinin aksine aylık bazda artış gösterdi. Yeni konut satışları aylık %10,7 artarken, yıllık bazda %5,9 geriledi. Ayrıca yeni konutlar için medyan fiyat da tepe noktasından sınırlı geriledi.  

Bu haftanın veri takvimine baktığımızda;

• ABD tarafında, bugün mayıs ayı dayanıklı mal siparişleri öncü verisi açıklanacak. Dayanıklı mal siparişleri nisan ayında aylık %0,5 artmıştı. İşletmelerin yatırım planları için göstergelerden biri olan savunma dışı havacılık hariç sermaye malı siparişleri nisanda aylık %0,4 artmış ve mart ayına göre artış hızı yavaşlamıştı. Konut piyasasındaki seyri görmek açısından bugün mayıs ayına ilişkin bekleyen konut satışları ve yarın nisan ayı S&P Case Shiller konut fiyat endeksi açıklanacak. Nisan ayında bekleyen konut satışlarında aylık %3,9 düşüş görülmüştü. Son dönemde ABD’de yükselen konut fiyatları ve Fed’in sıkılaştırma adımlarıyla artan mortgage faizlerinin de etkisiyle konut piyasası baskı altında kalmakta. Salı günü Conference Board tüketici güveni açıklanacak. Öncesinde açıklanan Michigan Üniversitesi tüketici güveni endeksi haziran ayında yüksek seyreden enerji fiyatları ve enflasyonist baskılarla belirgin geriledi. Çarşamba günü ise 1. çeyrek GSYH büyüme nihai verisi açıklanacak. Revize verilere göre yılın 1. çeyreğine ilişkin yıllıklandırılmış çeyreklik bazda GSYH daralması %1,5 olurken, bu daralma, 2020 yılındaki pandemi kaynaklı durgunluktan bu yana en sert çeyreklik daralma olarak kaydedilmişti. Rusya ve Ukrayna krizinin etkileri, artan enflasyonist baskılar ve devam eden tedarik zinciri sıkıntıları nedeniyle bu yıl genelinde büyümenin yavaşlaması ve geçtiğimiz seneye göre ılımlı seyretmesi beklenmekte. Perşembe günü ise mayıs ayı çekirdek PCE deflatör izlenecek. Öncesinde açıklanan mayıs ayına ilişkin TÜFE, aylık bazda %1 artışla beklentilerin (%0,7 artış) üzerinde artarken, yıllık bazda %8,3’ten %8,6’ya yükselmişti ve fiyat baskılarının arttığına işaret etmişti. Beklentilerin üzerinde gelen TÜFE verisi sonrası Fed yetkilileri önceki mesajlarının aksine 50 baz puan yerine 75 baz puan faiz artırımını tercih etmişti. Cuma günü ise S&P Global imalat sektörü nihai PMI ve ISM imalat PMI verileri açıklanacak. S&P Global haziran ayı öncü verilere göre imalat PMI beklentilerin üzerinde gerilemekle birlikte büyüme bölgesindeki seyrini sürdürdü. Özellikle bu dönemde Fed’in 75 baz puan faiz artışı sonrası piyasalarca resesyon ihtimali konuşulmakta.
• Avrupa tarafında bu hafta haziran ayına ilişkin öncü TÜFE verileri öne çıkmakta. Bu kapsamda çarşamba günü Almanya TÜFE ve cuma günü Euro Bölgesi TÜFE izlenecek. Mayıs ayında Euro Bölgesi’nde TÜFE %0,8 artarken, yıllık ise %8,1’e yükselerek yeni bir rekor seviyeye ulaşmıştı. Beklenti ise haziran ayında Euro Bölgesi tüketici enflasyonunun artan enerji ve gıda fiyatları kaynaklı %8,3’e yükselmesi yönünde. Perşembe günü ise İngiltere’nin 1.çeyrek nihai GSYH büyüme verileri açıklanacak. 1. çeyrekte çeyreksel bazda büyüme %0,8 olmuştu fakat nisan ayında ekonomi %0,3 daralmıştı. Beklentiler Ukrayna ve Rusya arasındaki savaşın emtia piyasalarına ve tedarik zincirine etkisiyle büyümenin orta vadede baskı altında kalması yönünde. Cuma günü ise bölge genelinde nihai imalat PMI verileri açıklanacak. Öncü verilere göre haziran ayında imalat PMI’lar, artan enflasyonist baskılar, yüksek emtia fiyatları ve tedarik zincirindeki sıkıntılar, sıkılaşan finansal koşulların yanında artan resesyon endişelerinin etkisiyle bölge genelinde beklentilerin üzerinde düşüşler kaydetti, bununla birlikte büyüme bölgesindeki seyrini sürdürdü. Ayrıca Almanya’da tüketici güveninin seyrine yönelik yarın GfK tüketici güveni ve çarşamba günü Euro Bölgesi’nde haziran ayı tüketici güveni izlenecek.
• Ayrıca perşembe günü İsveç Merkez Bankası’nın faiz kararı açıklanacak. Banka, bir önceki toplantısında artan enflasyonist baskılar nedeniyle sürpriz bir şekilde politika faiz oranını 25 baz puan artışla %0,25 seviyesine yükseltmiş ve bu yıl için 2 veya 3 faiz artırımı daha olabileceği sinyali vermişti.
• Asya tarafında ise veri gündeminde perşembe günü Çin’de haziran ayı resmi PMI verileri ve cuma günü ise Caixin imalat PMI verileri olacak. Çin’de mayıs ayına ilişkin resmi PMI verileri öngörülerden iyi gelerek en kötünün geride kalmış olabileceğine işaret etse de endeksler salgının etkisiyle daralma bölgesinde kalmaya devam etmişti. Haziran ayında ise Şangay’daki açılmanın etkisiyle PMI verilerinin tekrar genişleme bölgesine geçmesi beklenmekte.

Yurt içinde, veri gündemi bu hafta sakin. Çarşamba günü haziran ayı ekonomik güven endeksi, perşembe günü mayıs ayı hizmet ÜFE ve dış ticaret dengesi ve cuma günü ise mayıs ayı İSO imalat PMI endeksi açıklanacak. Ayrıca perşembe günü TCMB’nin PPK toplantı özeti yayınlanacak ve Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından Temmuz-Eylül dönemine ilişkin İç Borçlanma Stratejisi Raporu yayınlanacak.

• Ticaret Bakanlığı mayıs ayı geçici dış ticaret verilerine göre ihracat aylık %18,8 düşüşle yaklaşık 19 milyar USD seviyesinde gerçekleşmişti, ithalat ise aylık %0,6 artışla 29,7 milyar USD seviyesine ulaşarak yüksek seviyelerini korumuştu. Dış ticaret açığı ise aylık %74,7 artışla 6,1 milyar USD’den mayıs ayında 10,7 milyar USD’ye yükselmişti. 12 aylık kümülatif rakamlara bakıldığında ise ihracat 242,6 milyar USD’ye, ithalat ise 313,7 milyar USD’ye yükselmişti ve dış ticaret açığı da 71,1 milyar USD’ye yükselmişti. Geçen yılın aynı ayıyla kıyaslandığında ise ihracat %15,2 artarken, artan enerji ithalatının etkisiyle ithalat %43,8 artmıştı. İhracatın ithalatı karşılama oranı %79,3’ten %64’e gerilerken, enerji hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı ise %101’den %77,4’e gerilemişti.
• İSO İmalat PMI endeksi mayıs ayında PMI, 49,2 seviyesinde gerçekleşerek daralma bölgesinde gelmeye devam etmişti. Raporda, mayısta yeni ihracat siparişlerinde düşüşe ve Avrupa’daki ekonomik yavaşlamaya vurgu yapılmıştı.

ŞİRKET HABERLERİ 

Brisa (BRISA, Nötr): Şirket, planlı rutin bakım duruşu sebebiyle, Aksaray fabrikasında 25.06.2022 saat 00.00’den itibaren 30.06.2022 saat 23.59’a kadar üretime ara verilmesine karar verildiğini açıklamıştır.

Netaş Telekomünikasyon (NETAS, Sınırlı Pozitif), Türk Telekom (TTKOM, Nötr): Şirket, Türk Telekom ile imzalanan WiFi-5 Home Gateway Çerçeve Tedarik Sözleşmesi kapsamında; Türk Telekom’dan akıllı ev teknolojileri için yüksek hız ve performansta kablosuz internet bağlantısı sunan WiFi-5 destekli fiber modem tedariki için 2mn USD tutarında sipariş almıştır.

SEKTÖR HABERLERİ 

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, TL ticari kredilerin kullanımına yönelik cuma akşamı yaptığı (Duyuru için tıklayınız) duyurunun ardından dün akşam ek bir duyuru daha yapmıştır. (Ek Duyuru için tıklayınız)

DİĞER ŞİRKET HABERLERİ 

Adese Gayrimenkul Yatırım (ADESE): Şirket, Zermeram projesine ilişkin olarak, %69 oranında paya sahip olduğu 1.etabı (Elmas Evler), 2.etabı (Mercan Evler) ve Şirketin mülkiyetinin tamamına sahip olduğu Arasta AVM’ye ait yapı ruhsatları almış ve inşaat sahasında faaliyetlere başlamıştır.

Beşiktaş (BJKAS): Şirket ile Arçelik Pazarlama A.Ş. arasında,  Profesyonel Futbol A Takımı Forma Sırt Sponsorluğu ve sözleşme kapsamındaki diğer reklam haklarının kullanılması karşılığında 2022-2023, 2023-2024 ve 2024-2025 sezonları için toplam 92,7mn TL + KDV değerinde anlaşma imzalanmıştır.

Burçelik Vana Sanayi (BURVA): Şirket ile yurtiçindeki bir müşterisi arasında 160bin USD tutarlı,  Ocak 2023 tarihine kadar teslim edilecek Gate, Globe, Çek ve Küresel Vanaları Temini konusunda sözleşme imzalanmıştır.

Creditwest Faktoring (CRDFA): Şirket, 500mn TL’lik kayıtlı sermaye tavanı içinde olmak üzere; ödenmiş sermayesinin 80mn TL’den 100mn TL’ye %25 oranında artırılmasına, artırılmasına karar verilen 20mn TL’nin; 20mn TL’sinin de Olağanüstü Yedekler Hesabından karşılanmasına, artırılan sermayeyi temsilen ihraç edilecek 20mn TL nominal değerdeki paylardan 5mn TL nominal değerdeki payın (A) Grubu, İmtiyazlı, Nama Yazılı; 15mn TL nominal değerdeki payın (B) Grubu, İmtiyazsız, Nama Yazılı olmasına ve (A) Grubu payların mevcut (A) Grubu, (B) Grubu payların mevcut (B) Grubu pay sahiplerine payları oranında bedelsiz olarak dağıtılmasına, gerekli izinlerin alınması amacıyla Sermaye Piyasası Kurulu, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’na başvurulmasına, karar verildiğini açıklamıştır.

Hürriyet Gazetecilik (HURGZ): Şirketin bağlı ortaklığı olan Yenibiriş İnsan Kaynakları Hizmetleri Danışmanlık ve Yayıncılık A.Ş.’nin sermayesinin tamamını temsil eden paylarının, medya grubu bünyesinde faaliyet gösteren başka bir şirkete devrine yönelik olarak, ilgili bağlı ortaklığın finansal değerlemesinin de yapılması dahil ve bununla sınırlı olmamak olmak üzere, gerekli tüm ön hazırlık süreçlerinin başlatılması ile,
Şirketin diğer bağlı ortaklığı olan Sporarena Dijital Hizmetler Pazarlama ve Ticaret A.Ş.’nin ticari faaliyetlerinin sonlandırılması ve/veya marka devri süreçlerine yönelik olarak gerekli tüm ön hazırlık süreçlerinin başlatılmasına karar verilmiştir.

Seyitler Kimya (SEYKM): Şirket, 100mn TL’lik kayıtlı sermaye tavanı içerisinde bulunan 41mn TL olan çıkarılmış sermayesinin 13,9mn TL’si 2021 Yılı Net Karından, 10,1mn TL’si Yeniden Değerleme Değer Artış fonundan olmak üzere toplamda 24mn TL (%58,5 oranında) artırılarak 65mn TL’ye çıkarılmasına karar vermiştir.
    
FAİZ PİYASALARI

Cuma günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %14,02’den %14 seviyesine geriledi. TCMB cuma günü 30 milyar TL’lik (%14’ten, 6 gün vadeli) ve 112 milyar TL’lik (%14’ten, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Toplam fonlama tutarı ise repo ihaleleri kaynaklı 595 milyar TL oldu.

ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi cuma günü %3,09 seviyelerinden başlarken, gün içerisinde %3,04-%3,14 bandında hareketin ardından %3,13 seviyesinden günü kapattı.  

Yurt içi tahvil piyasasında, cuma günü  verim eğrisinde kısa vadeli tarafta yatay seyir gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta düşüşler görüldü. Bu kapsamda, günlük bazda kısa vadeli tarafta yatay hareket gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta 40 baz puana yaklaşan düşüşler görüldü. Gösterge kağıtların faizlerinin haftalık bazda değişimlerine bakıldığında ise, kısa vadeli tarafta 75 baz puana varan düşüşler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta 50 baz puana varan yükselişler görüldü.

GÜNLÜK ÖZET PİYASA VERİLERİ

Kaynak Ziraat Yatırım
Hibya Haber Ajansı