Sanayi üretimi endeksi Ağustos’ta yıllık %3,1 arttı. Takvim etkisi ve mevsimsellikten arındırılmış sanayi üretim endeksi Temmuz’daki %0,3lük düşüşün ardından Ağustos’ta da %0,8 geriledi. Son iki aydaki bu gerilemeye karşın, sanayi üretiminde geçen yılın aynı ayına göre %3,1’lük artış yaşandı. Sanayi üretiminde şubat ayında yaşanan depremlere rağmen sene başından itibaren artış eğilimi devam etse de, 2022 yılının ortasında ulaşılan zirve seviyesinin halen altında kalındığı görülüyor.
Sanayi üretiminin sektörlere kırılımında dengesizlikler devam ediyor. Sanayi üretiminin sektörel kırılımında önemli farklılıklar olduğunu söyleyebiliriz. Şöyle ki, gıda ürünleri, tekstil, kimyasal ürünler, kağıt ürünleri, metalik olmayan mineral ürünler (cam, seramik, çimento) ve ana-metal gibi sektörler sene başından beri görece daha zayıf seyrederken, güçlü sektörler olarak motorlu-taşıtlar, metal-eşya, makine-teçhizat, elektrikli teçhizat ve diğer ulaşım araçları (gemi imalatı) gibi sektörler öne çıkıyor. Ancak, bunlar arasında motorlu-taşıtlar sektöründe Temmuz’daki %24,4’lük yıllık üretim artışının ardından Ağustos’ta yıllık %2,3’lük gerileme olduğunu görüyoruz. Sanayi üretimi ile yüksek korelasyona sahip elektrik tüketiminde seçimlerin ardından bir toparlanma olduğu görülüyor. Buna göre, ilk 2 çeyrekte geçen yıla göre %0,4 ve %3,5’luk daralma gösteren sanayi üretiminin yıllık değişiminde 3. çeyrekte bir iyileşme beklenebilir. Bununla beraber, bu iyileşmenin kısmen işgünü sayısındaki artış ile ilgili olduğunu da belirtelim.
Sanayi üretimindeki ılımlı seyre karşın, güçlü iç talep büyümeyi sürüklemeye devam ediyor. Sanayi üretim endeksi yılın ilk 2 çeyreğindeki yıllık %0,4 ve %3,5 daralırken, perakende hacim endeksinin aynı dönemlerde %28,7 ve %27,6 oranlarında artış göstermesi büyüme performansının sürükleyicisinin güçlü iç talep sayesinde hizmet sektörleri olduğuna işaret ediyor. Perakende hacim endeksi temmuz ayında da yıllık %31 artış kaydederken, ağustos ayına ilişkin veri, hizmet sektörü ciro endeksleri ile beraber yarın açıklanacak. Bu verilerle birlikte büyüme performansı hakkında daha net bir yorumda bulunmak mümkün olsa da, aslında diğer bazı öncü göstergeler iç talebin gücünü ağustos ve hatta eylül ayında da (yavaşlayarak da olsa) koruduğuna işaret etmekte. Bu açıdan, enflasyona karşı iç talebi yavaşlatmayı hedefleyen TCMB’nin para politikasını daha fazla sıkılaştırma ihtiyacının devam ettiğini söyleyebiliriz.
Kaynak Gedik Yatırım
Hibya Haber Ajansı