Sabah stratejisi

Dün ABD'de endeksler %0,5-1,6 arasında artış kaydettiler. Veri tarafında dün ABD'de PMI verileri takip edildi. 49,3 seviyesinde gerçekleşmesi beklenen imalat sanayi PMI beklentileri 47 değerine gerilerken, hizmet sektörü PMI'da 51 olarak (beklenti 52,3) açıklandı. Ekonomik aktivite yavaşlamaya işaret eden veriler Fed tarafında sıkılaştırmada sona gelinmiş olabileceği beklentilerini artırırken yarın Powell'ın Jackson Hole sempozyumundaki konuşması dikkatle izlenecek. Gün içinde 104'e kadar yükseliş kaydetmiş olan Dolar Endeksi'nde (DXY)  kapanış 103,3'den gerçekleşti. Faiz tarafında ise sert sayılabilecek geri çekilmeler gözlendi. 10 yıllık hazine tahvili %4,18'i, 2 yıllık ise %4,92'yi test etti. Avrupa'da da piyasalar genel olarak pozitifti. Euro Stoxx 50 endeksi %0,15 yükselişle günü tamamladı. Yurtiçine baktığımızda dün BİST-100 günün en düşük seviyesi olan 7.602'den kapanış yaptı ve günlük değişim %-2,2 olarak hesaplandı. 67 hissenin ekside kapattığı BİST-100'de, THYAO, TUPRS ve BIMAS hisselerindeki geri çekilmeler ağırlık olarak en yüksek baskıyı oluştururken, ISCTR, DOAS ve ALFAS hisseleri pozitif ayrıştı. Bugüne bakıldığında hem Amerikan vadelileri hem de Avrupa vadelileri artı bölgede seyrediyor. Bununla birlikte, Japonya hariç MSCI Asya Pasifik endeksi yaklaşık %1,6 artıda. Dün piyasaların merakla beklediği Nvidia finansallarının beklentileri aşması piyasalara ilave destek veriyor. Bu ortamda BİST-100'ün güne tepki alımlarıyla başlamasını bekliyoruz. Makro takvimde bugün ABD'de dayanıklı mal siparişleri, haftalık işsizlik maaşı başvuruları ile Philadelphia Fed Başkanı Harker'ın konuşması takip edilecek. Yurtiçinde ise TCMB'nin faiz kararı TSİ 14:00'de açıklanacak. Beklenti, %17,5 seviyesinde olan politika faizinin 250 baz puan artışla %20 seviyesine çıkartılması yönünde.

.

MAKROEKONOMİ

ABD tarafında, ekonomik faaliyetin son görünümüne ilişkin sinyal veren ağustos ayı S&P Global imalat ve hizmet sektörleri öncü PMI verileri takip edildi.

• Buna göre, ağustosta imalat PMI, firmaların yeni siparişlerindeki ve üretimlerindeki daha belirgin düşüşlerin etkisiyle 49'dan 47 seviyesine beklentilerin üzerinde gerileyerek imalat sektöründe daralma hızının arttığına işaret etti ve böylece imalat sektöründe ocak ayından bu yana görülen en keskin ikinci daralmaya işaret etti, beklentiler ise bir önceki aya benzer şekilde 49 seviyesiyle imalat sektöründe daralma hızının korunduğuna işaret etmesi yönündeydi. Detaylara bakıldığında, ağustosta firmaların istihdam sağlama seviyesi ocak ayından bu yana en düşük seviyede kaydedildi. Ayrıca firmaların artan akaryakıt, personel ücreti ve ham madde maliyetleri nedeniyle girdi fiyatlarının artış hızı bir miktar ivme kazanırken, firmaların rekabetçi kalma ve satışları artırma çabaları ise, ürün satış fiyatı artış hızının bir önceki aya göre yavaşlamasına neden oldu.
• Ağustosta hizmet PMI ise 52,3'ten 51 seviyesine beklentilerin üzerinde gerileyerek hizmet sektöründe büyümenin yavaşladığına ve şubat ayından bu yana en zayıf büyümeye işaret etmekle birlikte son yedi aydır büyüme bölgesinde seyretti. Hizmet PMI ağustosta büyüme bölgesindeki seyrini sürdürmesine karşın hizmet sektörü firmaları, yükselen faiz oranları ve enflasyonist baskıların müşteri harcamaları üzerinde baskı oluşturması nedeniyle son altı ayda faaliyetlerde en yavaş artışı bildirdi ve özellikle firmalarda yılın başından bu yana yeni alınan işlerde en hızlı düşüş gözlendi. Bunun yanında, zayıflayan talep ve azalan yeni siparişler, bazı firmalarda iş gücü kaybıyla sonuçlanırken, artan personel ücret maliyetleri, personel azaltma kararlarını da beraberinde getirdi. Öte yandan, firmaların yüksek personel ücreti giderlerinin artmaya devam etmesi nedeniyle girdi fiyatları artış hızı artarken, sektördeki rekabetin ve müşterilerin indirim taleplerinin artan üretim maliyetlerinin, firmaların ürün satış fiyatlarına yansımasını sınırladığı gözlendi.

Avrupa genelinde de son ekonomik görünüme ilişkin bilgi veren ağustos ayı HCOB imalat ve hizmet sektörleri öncü PMI verileri takip edildi.

• Bölge genelinde ağustosta imalat PMI'lar 50 eşik seviyesinin altında daralma bölgesindeki seyirlerini sürdürdü. Bu kapsamda imalat PMI'lar, ağustosta Almanya'da 38,8'den 39,1'e, Euro Bölgesi'nde 42,7'den 43,7'ye ve Fransa'da 45,1'den 46,4'e hafif yükselerek imalat sektöründe daralma hızının hafif yavaşladığına işaret ederken, buna karşın İngiltere'de 45,3'ten 42,5'e gerileyerek imalat sektöründe daralmanın hızlandığına işaret etti.
• Ağustosta hizmet PMI'lar ise, Fransa'da daralma bölgesindeki seyrini sürdürürken diğer bölgelerde ise hizmet sektörünün büyümeden daralmaya geçtiğine işaret etti. Buna göre ağustosta hizmet PMI'lar, Fransa'da 47,1'den 46,7'ye hafif gerileyerek hizmet sektöründe daralma hızının arttığına işaret ederken, Almanya'da 52,3'ten 47,3'e, Euro Bölgesi'nde 50,9'dan 48,3'e ve İngiltere'de ise 51,5'ten 48,7'ye gerileyerek hizmet sektörünün büyümeden daralma bölgesine geçtiğine işaret etti.
• Euro Bölgesi genelinde imalat PMI'a bakıldığında, 2020 yılındaki salgın döneminden bu yana son üç yılın en düşük seviyesi olan 42,7 seviyesinden 43,7 seviyesine hafif yükselerek imalat sektöründe daralma hızının hafif yavaşladığına işaret etmekle birlikte, ECB'nin faiz artışlarına devam etmesiyle finansal koşullardaki sıkılaşmanın ve zayıflayan talebin etkisiyle daralma bölgesindeki seyrini art arda on dördüncü ayda sürdürdü. Detaylara bakıldığında, ağustosta yeni mal siparişleri, 2008-09 yıllarındaki küresel finansal krizden bu yana en hızlı düşüşlerden birini kaydederken, firmaların üretim seviyesi üst üste beşinci ayda düşüşünü sürdürdü. Bu kapsamda, firmalar girdi alımlarını ve ham madde stoklarını azaltmayı sürdürürken, zayıflayan talep ve önümüzdeki yıla ilişkin karamsar beklentilerle firmaların kapasite artırma konusunda daha isteksiz hale gelmesiyle işe alımlar bu yılın en düşük seviyelerine geriledi. Bunun yanında, talepteki yavaşlamaya karşın ağustosta girdi fiyatları ve ürün satış fiyatları artış hızının artan personel ücret baskıları nedeniyle yükseldiği gözlendi.
• Euro Bölgesi genelinde hizmet PMI'a bakıldığında ise, ağustosta zayıflayan talep koşullarının etkisiyle 50,9'dan 48,3'e gerileyerek hizmet sektörünün aralık ayından bu yana ilk kez büyümeden daralma bölgesine geçtiğine işaret etti. Detaylara bakıldığında, ağustosta yeni alınan işler ikinci ayda gerilerken, söz konusu düşüş, salgın dönemi ayları hariç tutulduğunda Mayıs 2013'ten bu yana en sert hızda gerçekleşti. Bunun yanında, istihdam artışının Şubat 2021'den bu yana sektördeki en düşük seviyede gerçekleştiği gözlendi. Ayrıca firmaların girdi fiyatları artış hızı, artan personel ücret artışı baskıları nedeniyle yükselirken, ürün satış fiyatları artış hızı ise zayıflayan talep koşullarıyla firmaların artan maliyetleri, ürün satış fiyatlarına tam olarak yansıtamamasıyla Ekim 2021'den bu yana en yavaş seviyede kaydedildi.
• Ayrıca imalat ve hizmet sektörleri firmalarının gelecek döneme ilişkin iyimserlik göstergelerinin, yükselen faiz oranlarının ve zayıflayan talebin etkisiyle imalat sektöründe altıncı ayda düşüşünü sürdürerek Aralık 2022'den bu yana en düşük seviyeye gerilerken, hizmet sektöründe ise anketin uzun vadeli ortalamasının daha da altına gerilediği gözlendi. Bu durum, gelecek dönemde imalat ve hizmet PMI verilerinin daha fazla baskı altında kalacağına işaret etti.

Ayrıca ABD'de konut piyasası verilerinden, yeni konut satışları verisi, aylık bazda haziran ayında %2,8 oranında düşüş sergilemenin ardından Fed'in faiz artışları sonrasında sıkılaşan finansal koşulların etkisiyle mortgage faiz oranlarının son yirmi yılı aşkın sürenin en yüksek seviyesinde olmasına karşın inşaat firmalarının konut pazarındaki sınırlı arzdan yararlanmalarının etkisiyle temmuz ayında aylık %4,4 oranında artışla toparlanma kaydetti.

Bunun yanında, Euro Bölgesi'nde ağustos ayına ilişkin tüketici güveni öncü verisi, -15,1 seviyesinden -16 seviyesine gerilemekle birlikte, ECB'nin faiz artışlarına devam etmesiyle sıkılaşan finansal koşulların etkisiyle negatif bölgedeki zayıf seyrini sürdürdü.

Yurt içinde ise, TÜİK tarafından yayınlanan mevsim etkilerinden arındırılmış ağustos ayı tüketici güven endeksi, aylık bazda %15,1 oranında azalışla 80,1 seviyesinden 68 seviyesine geriledi ve böylece aylık bazda rekor hızda düşüş kaydederken Temmuz 2022'den bu yana en düşük seviyede gerçekleşti.

• Detaylara bakıldığında, ağustosta alt endekslerin tamamında düşüş gözlendi. Buna göre, mevcut dönemde hanenin maddi durumu endeksi %12,9 düşüşle 56,2'ye gerilerken, gelecek 12 aylık dönemde maddi durum beklentisi endeksi %19,6 düşüşle 63,7'ye geriledi. Gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durum beklentisi endeksi %23,2 düşüşle 63,1'e gerilerken, gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi endeksi ise %5,7 düşüşle 89'a geriledi.

Yurt dışında bugün veri takvimine bakıldığında,
 
ABD tarafında, piyasaların odak noktasında, bugün başlayacak ve 3 gün sürecek olan Jackson Hole Ekonomi Politikaları Sempozyumu olacak. Kansas City Fed tarafından her yıl düzenlenen, küresel merkez bankaları başkanları, maliye bakanları ve akademisyenlerin katıldığı ilgili sempozyumda, güncel küresel ekonomik durum, gelecek döneme yönelik para politikasına ilişkin değerlendirmeler ve olası yeni politika adımlarına ilişkin yapılan yönlendirmeler dikkatle takip edilecek. Cuma günü bu kapsamda, Fed Başkanı Powell'ın Jackson Hole Ekonomi Politikaları Sempozyumu'nda gerçekleştireceği konuşma dikkatle izlenecek. Powell'ın konuşmasında, Fed'in para politikası adımlarına ilişkin olası yeni sinyaller izlenecek. Fed'in geçen hafta yayınlanan temmuz ayı toplantı tutanaklarında, enflasyonun %2 seviyesindeki uzun vadeli hedefinin halen oldukça üzerinde olduğuna işaret edilirken, iş gücü piyasasının sıkılığı nedeniyle birçok üyenin para politikasının daha fazla sıkılaştırılmasını gerektirebilecek önemli yukarı yönlü riskler görmeye devam ettiği belirtilmişti. Swap piyasasında ise Fed'in eylül ayı toplantısında %90 olasılıkla politika faizini sabit bırakacağı öngörülürken, yıl sonuna kadar olan diğer iki toplantıya yönelik ise belirsizliklerin sürdüğü gözlenmekte.

Öte yandan, ABD'de temmuz ayı dayanıklı mal siparişleri öncü verisi TSİ 17'de takip edilecek. Dayanıklı mal siparişleri, mayısta aylık %2 oranında artışın ardından haziranda aylık %4,6 seviyesinde güçlü artış kaydetmişti, bununla birlikte yükselişini dördüncü aya taşımıştı. Detaylara bakıldığında, haziranda savunma dışı uçaklar ve parçalarının (%69,4 artış) siparişlerindeki belirgin artış, dayanıklı mal siparişlerinin yükselişinde belirleyici olmuştu. Bunun yanında, firmaların yatırım harcamalarının göstergesi olan hava araçları hariç savunma dışı sermaye malları siparişlerinin ise haziranda aylık %0,1 seviyesinde artış sergilemekle birlikte, son üç ayda artışını sürdürerek yatırımlarda toparlanmaya işaret etmişti. Öncü veriye göre, temmuzda ise aylık bazda dayanıklı mal siparişlerinin %4 oranında gerilemesi bekleniyor.

Ayrıca ABD'de istihdam piyasası verilerinden, 17 Ağustos haftasına ilişkin haftalık yeni işsizlik maaşı başvuruları verileri TSİ 15.30'da izlenecek. Son açıklanan haftalık yeni işsizlik maaşı başvuruları, 250 bin kişi seviyesinden 239 bin kişi seviyesine gerileyerek beklentilerin (240 bin kişi) hafif üzerinde düşüş sergilemişti, bunun yanında tarihsel ortalamaların altında düşük seviyelerde seyretmişti ve iş gücü piyasasında sıkı görünüme işaret etmeyi sürdürmüştü.

Diğer yandan, TSİ 19'da Philadelphia Fed Başkanı Harker'ın konuşması, Fed'in para politikasına yönelik olası yeni sinyaller bakımından yakından takip edilecek.

Yurt içinde ise, piyasaların odak noktasında TSİ 14'te TCMB'nin PPK toplantısı olacak. TCMB, geçen ay Hafize Gaye Erkan başkanlığındaki ikinci PPK toplantısında politika faizini %15'ten %17,50 seviyesine yükseltmişti. Banka'nın faiz toplantısına ilişkin piyasa beklentileri ise politika faiz oranının, Bloomberg Anketine göre %18,50 seviyesine yükseltilmesi yönündeyken, Foreks Anketine göre ise %20 seviyesine yükseltilmesi yönündeydi, bu kapsamda piyasa beklentilerinden daha sınırlı bir faiz artışına gidildiği gözlenmişti. Karar metninde, söz konusu faiz artışı adımıyla Kurul'un, ''dezenflasyonun en kısa sürede tesisi, enflasyon beklentilerinin çıpalanması, fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın kontrol altına alınması için parasal sıkılaştırma sürecinin devamına karar verdiği'' belirtilmişti. Ayrıca enflasyon görünümünde belirgin iyileşme sağlanana kadar ''parasal sıkılaştırmanın gerektiği zamanda ve gerektiği ölçüde kademeli olarak güçlendirileceği'' ifadesi bir önceki metinle aynı şekilde vurgulanmaya devam edilmekteydi. Bunun yanında, ''faiz artırımının yanı sıra, parasal sıkılaştırma sürecini destekleyecek seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırma kararları alındığı'' vurgulanmaktaydı. Banka'nın bugünkü toplantısında ise beklentiler, politika faiz oranının Bloomberg Anketine ve Foreks Anketine göre %20 seviyesine yükseltilmesi yönünde.
 
ŞİRKET HABERLERİ

Astor Enerji (ASTOR, Sınırlı Pozitif): Ankara Sincan'da bulunan ASO 2. ve 3. OSB ilave alanı sınırları içerisindeki 180.195 m2 arsa, 05.07.2022 tarihinde şirket adına kayıt altına alınarak tahsisi yapılmıştır. Buna ek olarak şirkete tahsis edilen arsanın genişletilmesi için yapılan başvuru olumlu karşılanarak, şirkete tahsis edilen alan 231.925 m2'ye çıkarılmıştır. Orta vadeli yatırım stratejisi kapsamında arazi üzerinde fabrika inşaatına başlanması hedeflenmektedir.

Girişim Elektrik (GESAN, Sınırlı Pozitif): Şirket, Antalya Tav Sera Adi Ortaklığı ile ''Antalya Havalimanı Gelişim Projesi Terminal 2 Binası Güneş Enerjisi Santrali İşleri'' için anlaşmaya varmıştır. Anlaşma bedeli vergiler hariç toplam 2,4mn EUR'dur.

İş Bankası (ISCTR, Nötr): Bağlı ortaklıklarından Moka Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşu A.Ş.'nin, Birleşik Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para A.Ş. ile yurt içi ve yurt dışındaki sinerji ve büyüme fırsatlarını değerlendirmek üzere müşterek yönetim esasları gözetilerek birleşmesine yönelik görüşmelerin yapılması, görüşmelerin olumlu sonuçlanması halinde bu yapının tesisi için düzenleyici otoriteler nezdinde gerekli izin başvurularının ve ihtiyaç duyulacak sermaye ve varlık planlamasının yapılmasına ilişkin tüm işlemlerin yürütülmesi hususlarında Genel Müdürlük yetkilendirilmiştir.

DİĞER ŞİRKET HABERLERİ

Adese Gayrimenkul Yatırım (ADESE): Muğla Marmaris'te 2.373,60 M²'lik arsa ve otel binası, 1.129,64 M²'lik arsa ve otel binası ve 1.571,47 M²'lik arsa ile; Toplam 5.074,71 M² arsa ve otel binası 141,8mn TL'ye satın alınmıştır. 03.08.2023 tarihinde açıklanmış olan 3.003,88 M²'lik arsanın 75mn TL olarak satın alınmasıyla beraber, arsa ve otel binası toplam 8.078,58 M²'ye ve satın alma bedeli 216,7mn TL'ye ulaşmıştır.

Boğaziçi Beton (BOBET): Akyapı İnşaat ile İstanbul- Arnavutköy ilçesinde Hadımköy lokasyonunda yer alan Ticarethane Hadımköy projesi kapsamında yapılacak olan işyeri inşaatı için hazır beton tedarik sözleşmesi imzalanmıştır. Proje kapsamında yaklaşık 350mn TL tutarında (Proje kapsamında tutar değişkenlik gösterebilir) hazır beton üretim, tedarik ve nakliye işi olacaktır.

Bülbüloğlu Vinç (BVSAN): Şirket ile Fransa'da faaliyet gösteren EX'M Levage Et Manutention firması arasında Bvs ürünlerin Fransa'da satışı ve servisi konusunda distribütörlük sözleşmesi imzalanmıştır.

Doğu Aras Enerji (ARASE): Şirketin bağlı ortaklığı Aras Elektrik Dağıtım, Erzurum, Erzincan ve Bayburt illerini kapsayan genel teşvikleri ihtiva eden 29.05.2017 tarihinde almış olduğu yatırım teşvik belgesinde revizyon yaparak toplam yatırım tutarını 1.426mn TL'ye yükseltmiştir. İlgili belgede kayıtlı yatırım süresi 29.05.2025 tarihine kadar uzatılmıştır. Bu tarihe kadar Şirket "KDV İstisnası" teşviğinden yararlanmaya devam edecektir. Ağrı, Ardahan, Kars, Iğdır illerini kapsayan bölgesel teşvikleri ihtiva eden 29.05.2017 tarihinde almış olduğu Yatırım Teşvik Belgesindeki kayıtlı yatırım süresi 29.05.2025 tarihine kadar uzatılmıştır. Bu tarihe kadar Şirket, çeşitli Vergi ve SGK primi teşviklerinden yararlanmaya devam edecektir.

Kayseri Şeker (KAYSE): Şirket tarafından, pancar sökümü yapmak üzere Türkiye'de ilk ve tek olan "ropa maus 6" iş makinası, 535 bin EUR bedelle satın alınmıştır. Söz konusu iş makinası, 1 saatte 450 ton temizleme ve yükleme kapasitesine sahip olup, üretim ve verimlilik üzerine olumlu katkılar yapması beklenmektedir.

Oncosem Onkolojik Sistemler (ONCSM): Şirketin yurtdışı kanallarının gelişimini hızlandırabilmek için Özbekistan'da 50mn UZS (Özbekistan Somu) kuruluş sermayesine sahip %100 bağlı ortaklığı Oncosem Ca şirketinin kuruluşu yapılmıştır.

ORGE Enerji (ORGE): Şirket Yönetim Kurulu, şirketin e-mobilite departmanı kurulmasına, kurulacak departmana gerekli yönetici ve personel alımı yapılmasına, ilk aşamada elektrikli araç şarj cihazı üretimi konusunda yatırım fizibilite ve pazar araştırmaları yapılmasına, kamu kurum ve kuruluşları ile yatırım teşvik ve destekleri hakkında tüm gerekli işlem ve başvuruların yapılmasına ve tüm bu hususlarda Genel Müdür'e yetki verilmesine oy birliğiyle karar vermiştir.

Rubenis Tekstil (RUBNS): Şirketin ürün satışları kapsamında 16.08.2023 – 23.08.2023 tarihleri arasında yurtiçinde 4 farklı şirket ile toplam 27,8mn TL (KDV dahil) tutarlı İplik ve kumaş satış sözleşmesi imzalanmıştır. Yapılan bu anlaşmalara bağlı olarak sözleşme bedellerinin tamamı müşterilerden ön ödemeli olarak nakden tahsil edilmiş olup iplik sevkiyatlarına başlanmıştır.

Say Yenilenebilir Enerji (SAYAS): Yönetim Kurulu toplantısında, rüzgar enerjisi sektöründe ABD'de yeni iş ilişkilerinin kurulmasıyla birlikte mevcut kapasitenin artırılmasının gerekli olduğu görüşülmüştür. Şirkete bitişik ilişkili tarafa ait 13.833 m2'lik arsanın satın alma opsiyonuyla kiralanıp, üstüne yaklaşık 10.000 m2'lik fabrika ve yeni makine-ekipman yatırımlarının yapılmasına karar verilmiştir. Yapılacak yatırımların maliyetinin yaklaşık 280mn TL tutarında olması ve 2024'ün ilk çeyreği sonuna kadar tamamlanması planlanmaktadır. Böylelikle şirketin üretim kapasitesinin %200'e yakın artması hedeflenmektedir.

Tatlıpınar Enerji (TATEN): Şirketin iştiraki Uludağ Turizm'in sermayesinde sahip olduğu payların tamamını halka arz esnasındaki faaliyet konusunun sadece yenilenebilir enerji yatırımları alanında odaklanma iradesi ile birlikte Akdeniz İnşaat'a 575mn TL bedel karşılığı devredilmiştir.

VBT Yazılım (VBTYZ): Şirket, yapay zeka ile izleme (AIOPS) ve veri merkezi otomasyonu çözümleri sunan TSSX Bilişim ve Danışmanlık A.Ş.'nin %30 payını almak üzere görüşmelere başlamıştır.
 

FAİZ PİYASALARI

Çarşamba günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %17,97 seviyesinde yatay seyretti. TCMB dün 1 milyar TL'lik (%17,50'den, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Ayrıca BİST'te kotasyon yoluyla 59,9 milyar TL (%19'dan, 1 gün vadeli) kullandırdı. Toplam fonlama tutarı ise 133 milyar TL oldu.

Yurt içi tahvil piyasasında, dün verim eğrisinde faizlerde kısa ve orta vadeli tarafta yükselişler gözlenirken, uzun vadeli tarafta düşüşler görüldü. Buna göre, kısa ve orta vadeli tarafta 30 baz puana yaklaşan yükselişler görülürken, uzun vadeli tarafta 5 baz puana yaklaşan düşüşler gözlendi.

Kaynak Ziraat Yatırım

Hibya Haber Ajansı