Sabah stratejisi

Haftaya alıcılı bir görüntüyle başlayan BIST100 endeksi 6.808 seviyesine kadar yükseldi. (Dolar bazında haziran başında gördüğü en yüksek seviye olan 253 USD) Buradan kar satışlarıyla karşılaşan endeks günü yatay bir görüntüyle 6.695 seviyesinden tamamladı. Elektrik ve Halka arz endekslerindeki sert yükselişler devam ederken, hisse bazında önemli ayrışmalar yaşandı. Hisselerde seçiciliğin önem kazanması, teknik tarafta göstergelerin aşırı alım bölgesinde güçlenememesi, Dolar bazındaki seviyelerden gelen satış endekste kar realizasyonunun yaşanabileceğine işaret ediyor ki TCMB'nin bu sabahki miktarsal sıkılaştırma kararları (Duyuru için tıklayınız…) genel kısmi bir baskı unsuru olabilir. Diğer yandan, sadeleşme süreci kapsamında kararların bankacılık için olumlu fiyatlanabileceğini düşünüyoruz. Yatırımcıların borsada kalma eğilimi ve hisse rotasyonları düşünüldüğünde XBANK'taki olası pozitif ayrışma bir miktar belirginlik kazanabilir. Bankacılıktaki potansiyel yükselişe ek olarak; ihracat, yatırım ve tarım kredilerin sınırlamanın dışında tutulması BIST100'e gelebilecek olası satışların sınırlı kalmasına neden olabilir. Yurtdışına bakıldığında; önemli merkez bankalarının kararları beklerinken, bu sabah ABD ve Avrupa vadelileri yatay bir eğilim gösteriyor. Asya'da ise piyasalar pozitif. Japonya hariç MSCI Asya Pasifik endeksi %1,5 civarında primli seyrediyor.  Makro takvimde, yurtiçinde kapasite kullanımı ve güven endeksi takip edilecek. Almanya ve ABD'de de güven endeksleri açıklanacak. Ek olarak ABD'de Microsoft ve Alphabet gibi teknoloji şirketlerinin 2. çeyrek finansal sonuçları izlenecek. 
 

MAKROEKONOMİ

ABD'de ekonomik faaliyetin son görünümüne ilişkin sinyal veren temmuz ayı S&P Global imalat ve hizmet sektörleri öncü PMI verileri takip edildi.

• Temmuzda imalat PMI hafif düşüş beklentisine karşın 46,3'ten 49 seviyesine yükselerek imalat sektöründe daralma hızının yavaşladığına işaret etti.  Detaylara bakıldığında, temmuzda imalat sektöründe üretim seviyesi yatay seyrederken ve yeni siparişlerde daha sınırlı düşüşün etkisiyle son üç aylık dönemin en ılımlı daralması gözlendi. Firmaların, yavaşlayan iç ve dış talep koşullarında girdi alımlarını azaltmaya ve maliyetleri düşürmeye yönelmeleriyle girdi ve ürün satış fiyatlarında düşüşler görüldü. Girdilere yönelik zayıf taleple, tedarikçi teslimat sürelerinde de belirgin iyileşmeler gözlendi.
• Temmuzda hizmet PMI ise 54,4'ten 52,4 seviyesine beklentilerin üzerinde gerileyerek hizmet sektöründe büyümenin yavaşladığına işaret etmekle birlikte son altı aydır büyüme bölgesinde seyretti. Özellikle, yüksek faiz oranlarının tüketici harcamalarını baskılamasıyla yeni satışların artış hızının yavaşlaması nedeniyle temmuzda hizmet sektöründe şubat ayından bu yana en zayıf büyüme kaydedildi. Firmaların iş oluşturma imkanı ise, artan ücret maliyetleri ve açık pozisyonlara ilişkin nitelikli personel eksikliği nedeniyle son altı ayın en düşük seviyesine gerilerken, firmaların girdi ve ürün satış fiyatları güçlü artış kaydetti.

Avrupa genelinde son ekonomik görünüme ilişkin bilgi veren temmuz ayı HCOB imalat ve hizmet sektörleri öncü PMI verileri takip edildi. Bölge genelinde temmuzda imalat PMI'lar 50 eşik seviyesinin altında daralma bölgesindeki seyirlerini sürdürmekle birlikte gerileyerek daralma hızlarının arttığına işaret etti.

• Bu kapsamda imalat PMI'lar, temmuzda Almanya'da 40,6'dan 38,8'e, Euro Bölgesi'nde 43,4'ten 42,7'ye, Fransa'da ise 46'dan 44,5'e ve İngiltere'de 46,5'ten 45'e gerileyerek imalat sektöründe daralmanın hızlandığına işaret etti.
• Temmuzda hizmet PMI'lar ise, Fransa'da daralma bölgesindeki seyrini sürdürürken diğer bölgelerde ise düşüş kaydederek hizmet sektöründe büyümenin yavaşladığına işaret etti. Buna göre temmuzda hizmet PMI'lar, Fransa'da 48'den 47,4'e gerileyerek daralma hızının arttığına işaret ederken, Almanya'da 54,1'den 52'ye, Euro Bölgesi'nde 52'den 51,1'e ve İngiltere'de ise 53,7'den 51,5'e gerileyerek hizmet sektöründe büyümenin yavaşladığına işaret etti.
• Euro Bölgesi genelinde imalat PMI'a bakıldığında, ECB'nin faiz artışlarına devam etmesiyle finansal koşullardaki sıkılaşmayla ve zayıflayan taleple 43,4'ten 42,7 seviyesine gerileyerek 2020 yılındaki salgın döneminden bu yana, yani son üç yılın en düşük seviyesinde gerçekleşti ve imalat sektöründe son bir yılda daralmaya işaret etmeyi sürdürdü.  Özellikle, temmuzda yeni siparişlerdeki düşüş, 2009'dan bu yana görülen en hızlı düşüşlerden birine işaret ederken, birikmiş işlerdeki gerileme de, gelecekteki üretimde daha fazla düşüşün sinyalini verdi. Gerileyen fabrika aktivitesinin aynı zamanda fabrikaları üretim gereksinimlerini ayarlamaya yöneltmesiyle, girdilere olan talebin düşmesinin yanında arzın iyileşmesinin etkisiyle, girdi maliyetleri 2009'dan bu yana en sert düşüşünü kaydetti ve bu durum da firmaların ürün satış fiyatlarının düşmesine neden oldu. Azalan girdi talebiyle tedarikçi teslimat süreleri de 2009'dan bu yana en güçlü iyileşmeyi sağladı.
• Euro Bölgesi genelinde hizmet PMI'a bakıldığında ise, ECB'nin faiz artışlarına devam etmesiyle tüketici harcamalarının ivme kaybetmesi ve yeni iş faaliyetlerinin yavaşlamasıyla 52'den 51,1 seviyesine gerileyerek hizmet sektöründe büyümenin yavaşladığına işaret etti. Yeni siparişlerin yedi aydır ilk kez düşmesi ve birikmiş işlerin son altı ayın ilk düşüşünü kaydetmesiyle temmuzda bölgede hizmet sektöründe ocak ayından bu yana en zayıf büyümeye kaydedildi. Ayrıca girdi fiyatları artış hızı Mayıs 2021'den bu yana en düşük seviyede gerçekleşirken, ürün satış fiyatları artış hızı da Ekim 2021'den bu yana en düşük seviyede kaydedildi.
• Ayrıca imalat ve hizmet sektörleri firmalarının gelecek döneme ilişkin iyimserlik göstergelerinin, yükselen faiz oranlarının etkisiyle talebe yönelik artan endişeler nedeniyle düşüşünü sürdürmesi, gelecek dönemde imalat ve hizmet PMI verilerinin baskı altında kalacağına işaret etti.

TCMB Analitik Bilanço verilerine göre, 21 Temmuz haftasında toplam ve net rezervin arttığını hesaplamaktayız. İlgili haftada toplam rezervin 0,4 milyar USD artışla 113,5 milyar USD seviyesine yükseldiğini, net uluslararası rezervin de 0,4 milyar USD artışla 13,7 milyar USD'ye geldiğini öngörmekteyiz.
 
Yurt dışında bugün veri takvimine bakıldığında,
 
ABD tarafında, temmuz ayına ilişkin Conference Board tüketici güveni endeksi verisi TSİ 17'de takip edilecek. Haziran ayına ilişkin Conference Board tüketici güveni endeksi verisi, 102,5'ten 109,7 seviyesine yükselerek beklentilerin üzerinde gerçekleşmişti ve böylece Ocak 2022'den bu yana en yüksek seviyeye yükselmişti. Detaylara bakıldığında, haziranda tüketicilerin mevcut iş ve iş gücü piyasası koşullarına ilişkin değerlendirmelerini yansıtan cari koşullar endeksi, 148,9'dan 155,3 seviyesine yükselirken, geleceğe yönelik kısa dönemli değerlendirmelerini yansıtan beklentiler endeksi ise 71,5'ten 79,3 seviyesine yükselmişti. Ayrıca haziran ayında tüketicilerin, enflasyon beklentileri önümüzdeki 12 aylık dönemde ortalama %6,1'den %6 seviyesine hafif gerileyerek Aralık 2020'den bu yana en düşük seviyede gerçekleşmekle birlikte yüksek seviyelerini korumuştu. Endeksin temmuzda ise 112 seviyesine yükselmesi bekleniyor.

Ayrıca ABD'de konut piyasası verilerinden, mayıs ayı S&P/Case-Shiller 20 Kent Konut Fiyat Endeksi TSİ 16'da takip edilecek. Nisan ayında S&P/Case-Shiller 20 Kent Konut Fiyat Endeksi, aylık bazda %0,9 artış sergilerken, yıllık bazda ise düşüş hızı %1,1'den %1,7 seviyesine yükselmişti ve böylece düşüşünü ikinci aya taşımıştı. Mayısta ise S&P/Case-Shiller 20 Kent Konut Fiyat Endeksinin aylık artış hızının %0,9'dan %0,7 seviyesine yavaşlaması ve yıllık bazda ise düşüş hızının %1,7'den %2,4 seviyesine yükselmekle birlikte düşüşünü üçüncü aya taşıması bekleniyor.

Bunun yanında, Almanya'da imalat, inşaat, toptan ve perakende ticaret sektörlerinde faaliyet gösteren firmaların, ekonomide mevcut ve gelecek 6 aylık döneme yönelik değerlendirmelerini yansıtan IFO iş dünyası endeksi temmuz ayı verisi TSİ 11'de açıklanacak. IFO iş dünyası endeksi haziran ayında küresel çapta faiz oranlarındaki artışların talep üzerindeki baskılayıcı etkisi ve Çin'deki yavaşlama nedeniyle yeni siparişlerin düşüşüyle 91,5'ten 88,5 seviyesine gerileyerek beklentilerin üzerinde düşüş kaydetmişti ve böylece aralık ayından bu yana en düşük seviyede gerçekleşmişti. Detaylara bakıldığında, cari koşullar endeksi 94,8'den 93,7'ye gerilerken, beklentiler endeksi ise 88,3'ten 83,6'ya daha sert gerilemişti. Endeksin temmuzda da 88 seviyesine gerileyerek düşüşünü sürdürmesi bekleniyor.

Yurt içinde ise, temmuz ayına ilişkin sektörel ve reel sektör güven endeksleri ile kapasite kullanım oranı verileri takip edilecek. Sektörel güven endeksleri haziran ayında karışık görünüm sunmayı sürdürmüştü. Haziranda mevsim etkilerinden arındırılmış bazda hizmet ve perakende ticaret sektörleri ile reel kesim güven endeksleri artarken, inşaat sektörü güven endeksi ise gerilemişti. Haziranda güven endekslerinin aylık bazda seyrine baktığımızda, perakende ticaret sektörü %0,9, hizmet sektörü güven endeksi %0,6 ve reel kesim güven endeksi %0,6 artış sergilerken, inşaat sektörü güven endeksi %3,5 ve tüketici güven endeksi ise %6,5 düşüş kaydetmişti. Reel kesim güven endeksi alt endekslerinden gelecek üç aydaki ihracat siparişleri şubatta %8,7'lik gerilemeyle Nisan 2021'den bu yana en sert düşüşün ardından martta depremlerin sanayi üzerinde devam eden olumsuz etkilerine karşın aylık %4,7 artışla kısmi toparlanmıştı, nisanda da %4,2 artışın ardından mayısta %3,3 artışla toparlanmasını kısmi yavaşlayarak sürdürmüştü. Gelecek üç aydaki ihracat siparişleri endeksi haziranda ise aylık bazda %0,8 gerileyerek kısmi zayıflama sergilemişti, bununla birlikte Nisan 2022'den bu yana en yüksek seviyelerdeki seyrini sürdürmüştü. Yatırımlara dair izlediğimiz diğer bir gösterge olan sabit sermaye yatırım harcamaları aylık bazda dört aylık yükselişin ardından mayısta aylık %4,4 düşüşle kısmi zayıflama kaydetmişti, haziranda aylık %0,2 oranında sınırlı gerileyerek düşüşü önemli ölçüde hız kesmişti, bununla birlikte tarihsel ortalamasının üzerindeki seyrini sürdürmekteydi. Arındırılmış kapasite kullanım oranı haziranda tüketim ve yatırım malları imalatı öncülüğünde ara malı imalatı kapasite kullanım oranındaki yükselişin de etkisiyle 0,3 puanlık artışla %76,6 seviyesine yükselerek son üç aydır artış kaydetmişti ve son dokuz ayın en yüksek seviyesinde gerçekleşmişti, bununla birlikte 2022 yılı ortalamasının altındaki seyrini sürdürmüştü.
 ŞİRKET HABERLERİ

Astor Enerji (ASTOR, Sınırlı Pozitif): Şirket, İngiltere'de yerleşik özel bir firma ile 20.07.2023 tarihinde 11,3mn GBP tutarında, 3 adet güç transformatörü satış sözleşmesi imzalamıştır. Yapılan sözleşmenin 2022 yılı hasılata oranı %5,28'dir.

Ford Otosan (FROTO, Nötr): Yıllık izin dolayısıyla Fabrikalarda aşağıda belirtilen tarihler arasında üretime ara verilecektir. Bu dönem zarfında periyodik bakım çalışmaları gerçekleştirilecektir. Yeniköy fabrikasında ayrıca yeni yatırımlar için üretim hatlarının hazırlanma çalışmaları gerçekleştirilecektir.
 

 
Odaş Elektrik (ODAS, Nötr): Şirketin %71,6 oranında pay sahibi olduğu ve bağlı ortaklığı konumundaki Çan2 Termik'e ait 41mn hissesinin toplam 795mn TL değerindeki pay satışı borsada gerçekleştirmiş olup, elde edilecek kaynağın tamamı sermaye avansı olarak Çan2 Termik'e aktarılacak ve tüm kaynak Çan2 Termik'in Yapı Kredi Bankası ve Halkbank konsorsiyumunun erken borç ödenmesinde kullanılacaktır. Böylece toplam 1.613mn TL değerinde hisse satışı yapılmış olup elde edilecek kaynağın tamamı erken borç ödemesine tahsis edilecektir.

Türk Hava Yolları (THYAO, Nötr): 6 Şubat 2023 tarihinde gerçekleşen Kahramanmaraş merkezli depremlerin sosyal ve ekonomik etkilerinin olabildiğince ortadan kaldırılmasına katkı sağlanması amacıyla 23 Şubat 2023 tarihli duyuruda belirtilen yardım ve bağışlar kapsamında kullanılmak üzere ilave limit tahsisine karar verilmiştir.
 
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ

Dardanel, Tat Gıda (DARDL, TATGD): Şirketin 20.07.2023 tarihli Yönetim Kurulu Toplantısında; Tat Gıda San A.Ş.'nin hakim paylarının (%53 oranındaki paylar) satın alınması konusunda şirketin hakim paylarının sahibi olan Niyazi Önen Holding A.Ş.'nin çatısı altında sahibi olunan Dardanel Greece S.A. firması ile beraber (3 firma) ortak olarak "Pay Satın Alma" teklifinde bulunulmasına karar verilmiştir.

Işık Plastik (ISKPL): ABD'de cidarlı levha üretimi yapan 3 hatta ve solid levha üretimi yapan yeni 1 hatta sahip olan faaliyetlerini 8.000 m2 tesisinde sürdüren UG Plast Inc.'in hisselerinin %100'ünün satın alımına ilişkin, sözleşmenin imzalandığı 21/07/2023 tarihinde duyurulmuştu. UG Plast Inc. hisselerinin devri tamamlanmıştır. Bu alım ile birlikte ABD pazarında rekabet gücünün artması ve yeni müşteri kazanımlarına ek olarak toplam yıllık üretim kapasitesinin 11,500 ton artması beklenmektedir.

Kuyaş Yatırım (KUYAS): Yönetim Kurulunun aldığı kararla %100 Kuyaş Yatırım iştiraki olarak enerji sektöründe faaliyet göstermek üzere Kuyaş Enerji ünvanlı firmanın kurulmasına oy birliği ile karar verilmiştir.

Mondi Turkey (MNDTR): İzmir Kemalpaşa Fabrikası'na ilişkin teknik ve ticari değerlendirmeleri içeren rapor 24.07.2023 tarihinde Yönetim Kurulu'na sunulmuştur. Bunun sonucunda, İzmir Kemalpaşa Fabrikası'nın faaliyete devam etmesinin Şirkete ekonomik anlamda fayda sağlamadığı kanaatine ulaşılmış ve bu çerçevede Şirket tarafından atılması gereken adımlar değerlendirilmiştir. Kemalpaşa Fabrikası'nda Mondi'nin kalite standartlarını karşılayamayan güncelliğini yitirmiş makine parkurları bulunmaktadır. Diğer taraftan, Şirketin Tire ve Bursa'da bulunan fabrikaları müşterilerin beklediği yüksek kalitede hizmeti sağlamaktadır. Fabrikalar, Kemalpaşa Fabrikası ile aynı bölgede yer almaktadır ve aynı oluklu mukavva kutusu ürün portföyünü sunmaktadır. Mondi geçtiğimiz yıllarda bu iki tesise de yatırım yapmıştır. Şirket, müşteri siparişlerinin Tire ve Bursa fabrikalarına devrine odaklanmıştır ve müşteri hizmetlerinin sürdürülmesine devam edecektir. İzmir Kemalpaşa Fabrikası'nın 31.10.2023 tarihinde devamlı suretle faaliyetine son verilmesi planlanmaktadır. İzmir Kemalpaşa Fabrikası'nda görev yapan çalışanların, Şirketin İzmir Tire veya Bursa İnegöl Fabrikaları'nda görevlendirilmelerinin mümkün olmaması halinde iş sözleşmelerinin İş Kanunu ilgili maddeleri uyarınca hak ve alacakları ödenerek sona erdirilecek ve bu konuda ilgili resmi makamlara ve kişilere gerekli bildirimler yapılacaktır.
 FAİZ PİYASALARI

Pazartesi günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %15,50'den %16 seviyesine yükseldi. TCMB dün 1 milyar TL'lik (%17,50'den, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Toplam fonlama tutarı ise repo ihaleleri kaynaklı 5 milyar TL oldu.

Yurt içi tahvil piyasasında, dün verim eğrisinde faizlerde kısa ve uzun vadeli tarafta düşüşler gözlenirken, orta vadeli tarafta yükselişler görüldü. Buna göre, kısa ve uzun vadeli tarafta 30 baz puana yaklaşan düşüşler görülürken, orta vadeli tarafta 80 baz puana yaklaşan yükselişler gözlendi. 

GÜNLÜK ÖZET PİYASA VERİLERİ

Kaynak Ziraat Yatırım

Hibya Haber Ajansı